ATDHEU" Gazete e Partise Levizja e Legalitetit
 versioni 'on line' i gazetes "Atdheu"

Kryeredaktor : Astrit Kola
Punoi faqen e Internetit : Ibrahim Koka
 Webmaster : Neritan Kolgjini

levizja_legalitetit@yahoo.com

___________

8 Qershor 2003, Nr.21(534)

___________

OSBE nė raportin e saj penalizon ashpėr Shqipėrinė, klasėn politike dhe qeverisjen

Mbreti Leka I, nė Kosovė

PLL: Partitė e vogla parlamentare janė tė vendosura tė kundėrshtojnė arbitraritetin e PS-PD pėr Kodin Zgjedhor.

Projekt-rezoluta e hartuar prej tyre, do tė hidhet pėr votim nė datėn 23 qershor

 

Editorial

Kosova dhe ėndrra e Mbretit Leka

Nga Murat BASHA

Mbreti Leka dhe Mbretėresha Susanė, tashmė janė nė Kosovė.

Njeriu qė ka luftuar gjithė jetėn pėr Kosovėn dhe Ēeshtjen Kombėtare, qė ka pėsuar privacione dhe pengesa tė jashtėzakonshme pėr hir tė pjesės mė tė dhimbshme tė trungut amtar, sė fundi ėshtė atje, nė trojet e ėndėrruara, pėr tė cilat ka sakrifikuar aq shumė.

Kosova ka qenė njė ėndėrr pėr Mbretin Leka.

Ėndrrat i kemi sepse pa to do ta kishim tė vėshtirė tė pėrballonim realitetin. Dhe vėrtet, Mbreti Leka e pėrballoi realitetin e vėshtirė qė pėrjetoi gjatė mėrgimit tė gjatė larg Atdheut.

Kosovarėt e kanė vlerėsuar gjithmonė kontributin e Mbretit Leka pėr Kosovėn.

Mbreti Leka ėshtė ftuar nė kėtė vizitė nga Presidenti Rugova dhe administratori Shtajner.

Mbreti ynė ecėn nė traditėn e gjyshit tė tij, Xhelal Pashė Zogut, i cili nė Kuvendin e famshėm tė Lidhjes Shqiptare tė Prizrenit, pėr merita tė veēanta dhe atdhetarinė e spikatur, u zgjodh njėzėri Zv/komandant i Pėrgjithshėm i Trupave tė Lidhjes.

Mbreti Leka do tė takojė nė Kosovė vėllezėrit, bashkėidealistėt dhe miqtė e tij tė mėrgimit, dhe ata do t’i urojnė njėri-tjetrit lirinė e fituar, aq shumė tė ėndėrruar prej tyre nė ato vite tė vėshtira tė mėrgimit tė detyruar.

Dhe Mbreti Leka I, sė fundmi e realizoi njė pjesė tė ėndrrės: tė shkelė nė truallin amė.

Mbreti e vizitoi Kosovėn, por kjo ėshtė realizimi i gjysmės sė ėndrrės, ndėrsa nė tė ardhmen pritet pjesa tjetėr e kėsaj ėndrre …

 

 

 

 

AKTIVITETE

Dega e PLL Mirditė, synon rikuperimin e afateve pėr pėrmbushjen e objektivave zgjedhorė

Intensifikim i punės pėr rikuperimin e mangėsive

Basha: “Pa ndėrtim dhe konsolidim tė strukturave, nuk mund tė pretendojmė rezultate konkrete, dhe, rrjedhimisht, nuk mund tė pretendojmė tė bėjmė politikė. Tė bėsh politiė do tė thotė tė pėrfaqėsosh, tė drejtosh, tė realizosh dhe tė triumfosh ndaj pengesave tė zhvillimit dhe kundėrshtarėve PLL nuk e ka pranuar dhe nuk e ka nė filozofnė e saj luksin e tė bėrit politikė ex catedra dhe e pambėshtetur me kėmbė nė tokė.”

Ditėn e martė, mė datė 3 qershor 2003, nėnkryetari i PLL, zoti Murat Basha, Sekretari organizativ, zoti Ergjent Bufazi, dhe Drejtori i Departamentit tė Organizimit pranė PLL, zoti Enver Kaloshi, zhvilluan njė takim pune me Degėn e PLL Mirditė.

Drejtuesit e PLL u pritėn nė kėtė takim nga dy nėnkryetarėt e Degės, zotėrinjtė Fran Gega e Valentin Maca, nga Sekretari i Degės, zoti Mark Ndoi, si edhe nga anėtarė tė tjerė tė Komitetit drejtues tė kėsaj Dege.

Zoti Fran Gega, nėnkryetar i Degės, nė mungesė tė nėnkryetarit Gjetė Pėrndoi, diskutoi nė fjalėn e hapjes sė kėtij takimi pėr njė punė mė efikase nė tė ardhmen, pėr konkretizimin e detyrave tė marra nė mbledhjen paraardhėse tė kėtij komiteti.

Ai pranoi se detyrat e marra nė takimin e kaluar, nuk janė zbatuar sikundėr u vendos, lidhur me kontaktet me strukturat konform grafikut tė lėvizjeve nė terren tė anėtarėve tė Komitetit drejtues tė kėsaj Dege. Zoti Gega, duke vlerėsuar rishtaz ndarjen e detyrave pėr miratim nga ana e sekretarit tė Degės, mbi bazėn e ndarjes administrative tė rrethit, personalisht vendosi tė bėhej pjesė e kėsaj nisme, duke marrė pėrsipėr detyra konkrete.

Mė pas diskutimi vazhdoi duke e marrė fjalėn pėr diskutim sekretari i Degės, zoti Mark Ndoi, i cili, nė fjalėn e tij theksoi pėrkushtimin qė kanė patur tė gjithė anėtarėt e Komitetit drejtues pėr mbulimin e zonės sė Kaēinarit si dhe paraqitjen para Komitetit drejtues tė njė projekt-ideje mbi ndarjen edhe njėherė tė detyrave pėr mbulimin e zonės sė Kaēinarit.

Kjo ndarje e re u pėrkrah si nga nėnkryetari i Degės, zoti Valentin Maca, ashtu edhe nga anėtarėt e tjerė tė Komitetit drejtues, zotėrinjtė Anton Ēupi, Ndrecė Tuci dhe Tomė Biba, tė cilėt u zotuan qė, nė fund tė kėtij muaji, tė paraqisnin nė qendėr njė relacion pėr punėn e bėrė, tė shoqėruar edhe me njė pasqyrė tė pranimeve tė reja.

Zoti Enver Kaloshi, Drejtor i Departamentit tė organzimit nė PLL, nė fjalėn e tij theksoi si tė rėndėsishme ngritjen e departamenteve dhe mė konkretisht atė tė Departamentit tė organizimit pėr kėtė degė. Mbledhja vazhdoi duke ia dhėnė fjalėn Sekretarit organizativ, zotit Ergjent Bufazi, i cili, ndėr tė tjera premtoi praninė e pėrfaqėsuesve tė qendrės nė takimet e ardhshme, nė mbajtje tė premtimit tė mbledhjes sė fundit pėr tė analizuar konkretisht realizimin e detyrave dhe ndihmėn konkrete pėr zbatimin e detyrave tė marra pėrsipėr.

“Nuk mund tė konsiderohet i pėrfunduar procesi i organizimit dhe strukturimit tė partisė nė kėtė rreth, dhe ajo ēka ėshtė arritur duhet tė shėrbejė si bazė e punės pėr tė ardhmen dhe kjo duhet dokumentuar, sepse PLL ėshtė parti serioze, qė i kushton njė rėndėsi tė madhe punės me dokumentacionin, ēka ėshtė edhe shprehje e seriozitetit dhe punės sė detajuar, planifikuar e me perspektivė.

Njė vėmendje tė veēantė, sikundėr edhe kemi porositur vazhdimisht, duhet t’i kushtoni piketimit dhe pėrzgjedhjes sė kandidaturave, pėr tė arritur tek ajo mė e mira, rrjedhimisht edhe mė rezultativja gjatė zgjedhjeve tė ardhshme, sepse PPL ėshtė parti e mirėfilltė elektorale dhe me mision tė qartė e tė spikatur nė promovimin dhe implementimin e demokracisė nė Shqipėri.”, - theksoi nė fjalėn e tij zoti Bufazi.

Nė fund e mori fjalėn zoti Murat Basha, nėnkryetar i PLL, i cili, nė fjalėn e tij vlerėsoi rėndėsinė e strukturave drejtuese, si bartėse dhe realizuese tė ideve politike. “Pa ndėrtim dhe konsolidim tė strukturave, nuk mund tė pretendojmė rezultate konkrete, dhe, rrjedhimisht, nuk mund tė pretendojmė tė bėjmė politikė. Tė bėsh politiė do tė thotė tė pėrfaqėsosh, tė drejtosh, tė realizosh dhe tė triumfosh ndaj pengesave tė zhvillimit dhe kundėrshtarėve PLL nuk e ka pranuar dhe nuk e ka nė filozofnė e saj luksin e tė bėrit politikė ex catedra dhe e pambėshtetur me kėmbė nė tokė. Si parti e nacionalizmit historik dhe bashkėkohor, si ideuese dhe mishėruese e statizmit dhe vetqeverisjes efiēiente nė realitetin politik shqiptar tė kohės sė Mbretit Zog dhe Monarkisė, PLL ka dhėnė prova se di tė qeverisė dhe realizojė programe moderne dhe arritje sugjestionuese, qė sot shėrbejnė si pika referimi e shpesh tė paarritshme. Nė kėtė frymė dhe optikė bashkėkohore, PLL funksionon dhe kontribuon akoma nė politikėn shqiptare. Pėr tė siguruar suksese dhe pėr tė qenė pranė halleve tė qytetarėve e nė lartėsinė e misionit historic tė partisė, edhe ju mundohuni tė identifikoni problemet e zonės suaj, ēka do tė shėrbejė si premisė dhe bazament pėr ndėrtimin e platformės elektorale tė pėrgjithshme dhe lokale tė partisė.

Pėr njė fushatė zgjedhore, njė rol tė rėndėsishėm kanė mediat, qoftė pėr afirmimin e objektivave dhe tė vizionit tė njė partie moderne, qė pretendojmė dhe synojmė tė ndėrtojmė, qoftė pėr tė pėrqasur tek qytetari-zgjedhės programin tonė konkret dhe joshės, tė cilin ai do ta votojė. Gjithashtu, rėndėsi vendimtare ka pėrzgjedhja e kandidaturave, mundėsisht e intelektualėve me vizion, me reputacion dhe qė mundėsisht tė jenė nga ata qė janė sa mė pranė halleve tė njerėzve, sikundėr janė mjekėt, arsimtarėt, e tė tjerė profesione tė kėsaj natyre”, - theksoi nėnkryetari i PLL, zoti Basha.

Ky takim i frytshėm, u mbyll me zotimin e pėrbashkėt tė tė gjithė anėtarėve tė Komitetit drejtues pėr tė rikuperuar kohėn e humbur dhe pėr tė realizuar objektivat qė kjo Degė i ka vėnė vetes pėr kurorėzimin me sukses tė fushatės sė pranimeve tė reja, ristrukturimit tė partisė dhe arritjes sė objektivave tė larta zgjedhore.

 

 

 

Drejtuesit e PLL nė analizat e punės sė forumeve drejtuese tė Degėve tė PLL tė rretheve Korēė e Devoll

Degėt e PLL tė Korēės e Devollit, nė pikun e punės

Nė vazhdėn e takimeve me Degėt dhe strukturat drejtuese tė tyre, Sekretari organizativ i PLL, zoti Ergjent Bufazi dhe anėtari i Komitetit drejtues tė PLL, zoti Hamit Kurti, mė datėn 05.06.2003, morėn pjesė nė takimet dhe analizat e punės sė deritanishme me komitetet drejtuese tė Degėve Korēė dhe Devoll.

Takimi i parė i tyre u zhvillua me Komitetin drejtues tė Degės sė Devollit, ku asistoi edhe zoti Nebi Ganellari, Kryetar i Kėshillit kombėtar tė PLL dhe Kryetar i Degės sė Korēės. Raportin mbi veprimtarinė e kėsaj Dege, e mbajti zoti Agim Dushi, kryetar i Degės sė Devollit. Ky raport kishte kėtė rend dite:

1 – Puna e Komitetit drejtues pėr forcimin e seksioneve dhe ngritjen e seksioneve tė reja

2 – Pėrgatitja pėr fushatėn e ardhshme zgjedhore pėr pushtetin vendor.

Zoti Agim Dushi theksoi se, “… pėr periudhėn 6-mujore Komiteti drejtues, nė plan tė parė ka patur mbulimin e gjithė rrethit me seksione, sikurse edhe tė tė gjitha qendrave tė votimit me seksione e komisionerė tė zgjedhur prej tyre, gjė tė cilėn kjo degė e ka tė garantuar. Dega jonė ka nė funksionim 6 nėndegė. Nė Bashkinė Bilisht kemi 6 seksione, me kryetar zotin Ferri Kambo; nė Komunėn Hoēisht kemi 9 seksione, me kryetar zotin Luan Monēka; nė Komunėn Miras kemi dy nėndegė:

1 – Miras me 7 seksione, me kryetar zotin Hysni Zorba

2 – Fitore me 8 seksione, me kryetar zotin Adem Zyfi.

Nė Komunėn Progėr kemi 8 seksione, me kryetar nėndege zotin Urim Bajraktari.”

Gjithashtu zoti Dushi nė fjalėn e tij vlerėsoi harmoninė dhe bashkėpunimin e Degės sė PLL me Partinė e Ballit Kombėtar nė kėtė rreth dhe me strukturat e saj, si dy parti nacionaliste historike, qė mbajtėn me heroizėm e stoicizėm tė pashoq peshėn e luftės kundėr komunizmit dhe pasojat e kėsaj lufte.

Mė pas, iu dha fjala anėtarit tė Komitetit drejtues tė Degės sė Devollit, zotit Shkėlqim Koloveta, i cili u shpreh me qartėsi lidhur e punė e bėrė dhe vėshtirėsitė e hasura, duke vlerėsuar kontributin e aktivistėve mė tė spikatur dhe njėkohėsisht duke vlerėsuar edhe aftėsitė dhe pėrkushtimin e anėtarėve dhe strukturave tė partisė.

“Janė tė gjitha mundėsitė qė ne tė masim forcat tona dhe tė pėrballemi me sukses me tė gjitha subjektet konkuruese nė kėtė fushatė”, - theksoi zoti Koloveta.

Mbledhja vazhdoi me diskutimet e anėtarėve tė tjerė tė Komitetit drejtues, si zotėrinjtė Qani Kape e Hysni Zorba, tė cilėt ngritėn shqetėsimin e propagandimit mė tė madh tė programit tė PLL, si dhe tė pozicionit tė partisė nė kėto zgjedhje, probleme qė u mirėpritėn nga tė deleguarit, tė cilėt dhanė edhe sqarimet e duhura pėr diskutantėt nė fjalė dhe pėr drejtuesit e Degės.

Nga zotėrinjtė e deleguar, i pari e mori fjalėn zoti Hamit Kurti, i cili shprehu kėnaqėsinė e tij pėr punėn e Degės, e cila rezultoi se ėshtė mjaft e shtrirė, gjithashtu edhe mjaft e spikatur pėr cilėsinė e pėrfaqėsimit me elementė me figura tė pastra dhe tė devotshme.

Ndėrsa zoti Nebi Ganellari, nė fjalėn e tij vuri nė dukje pozicionin e PLL nė Devoll, qė, sipas tij, nuk duhet tė jetė sfidė pėr PD-nė, por pėrpjekje pėr prezantimin e njė partie me profil dhe identitet tė spikatur para elektoratit. “Dhe kjo arrihet nėpėrmjet prezantimit me njė program dinjitoz, e qė ofron rrugėzgjidhje pėr problėmet qė shqetėsojnė vendin si dhe pėr tė marrė mbi supe pėrgjegjėsi tė mėdha para elektoratit dhe popullit, nė evokim tė vlerave dhe aftėsive tė mėdha shtetformuese, qė kjo parti ka shpėrfaqur gjatė historisė sė shtetit shqiptar, sidomos gjatė kohės sė Monarkisė qė duam tė restaurojmė.”, - theksoi ndėr tė tjera nė fjalėn e tij zoti Ganellari.

Nė fund e mori fjalėn Sekretari organizativ, zoti Bufazi, i cili vlerėsoi arritjet e Degės si nė drejtim tė strukturimit, ashtu edhe tė ndarjes sė detyrave tė marra pėrsipėr me seriozitetin dhe prezencėn e tė gjithė anėtarėve tė Komitetit drejtues tė Degės sė Devollit. “Degės suaj nuk i mungojnė potencialet intelektuale, por kėrkohet njė trajtim dhe vlerėsim mė i madh i tyre, dhe kjo duhet tė kuptohet edhe nga kėta intelektualė, qė prej tyre tė pėrfitohet edhe njė imazh i pėrmirėsuar i partisė dhe kjo qė tani, konkretisht, pra nė rezultatet e ardhshme zgjedhore. Tė punohet mė shumė nė krijimin e marrėdhėnieve tė ngushta e tė sinqerta me pronarėt dhe tė Pėrndjekurit, tė cilėt janė kolona e PLL dhe e sė Djathtės shqiptare, dhe sepse janė ata qė kanė vuajtur tė gjitha privacionet gjatė diktaturės dhe sot janė ndėr aktivistėt mė tė mirė tė partisė.” – theksoi ndėr tė tjera zoti Bufazi.

Nė fund tė takimit u shtruan dhe u miratuan edhe detyrat e kėsaj Dege pėr tė ardhmen, tė cilat u pranuan dhe u morėn pėrsipėr me kenaqėsi dhe entuziazėm nga tė gjithė anėtarėt, duke u vlerėsuar si plotėsisht tė mundshme pėr t’u realizuar.

***

Pas mbarimit tė takimit me Degėn e Devollit, zoti Bufazi dhe zoti Kurti u ndalėn dhe zhvilluan njė takim tė planifikuar pune me Komitetin drejtues tė Degės sė Korēės, ku ndodhej i pranishėm edhe Kryetari i Degės sė Ersekės, zoti Ylli Sulejmani.

Nė kėtė takim, raportin mbi veprimtarinė e Degės sė Korēės e mbajti zoti Petrit Kreka, sekretar Organizativ i kėsaj Dege, i cili nė fjalėn e tij theksoi arritjet nė punėn dhe aktivitetin e tė gjitha strukturave tė Degės sė Korēės, gjatė periudhės sė marrė nė shqyrtim.

Sipas zotit Kreka, kjo Degė “… ėshtė e pėrfaqėsuar me struktura nė tė gjitha komunat e rrethit tė Korēės, por kjo mendoj se ėshtė e pamjaftueshme kur kemi parasysh mangėsitė nė ngritjen e strukturave tė partisė nė disa zona tė thella.” “Nė qytetin e Korēės kemi seksion nė ēdo lagje dhe njė ndihmė tė veēantė pėr tė arritur deri kėtu na ka dhėnė edhe qendra, me udhėzimet e qarta tė saj, tė cilat janė zbėrthyer dhe detajuar pėr ristrukturimin e partisė. Ne po punojmė qė tė realizojmė objektivin qė pėr ēdo qendėr votimi tė kemi njė seksion pėr ta mbuluar atė gjatė fushatės zgjedhore. Dega jonė numėron 70-80 intelektualė, tė cilėt shohin tek programi i PLL tė ardhmen e vendit dhe tė demokracisė, si dhe pėrmbushjen e aspiratave personale, sepse ne kemi nė qendėr njeriun, qytetarin shqiptar. Kemi marrėdhėnie tė mira me mediat lokale. Kjo edhe pėr shkak tė prononcimeve serioze dhe tė vyera tė kryetarit tė Degės sonė,” - theksoi nė fjalėn e tij zoti Kreka.

Mė pas e mori fjalėn Kryetari kėsaj Dege, zoti Nebi Ganellari, i cili nėnvizoi nevojėn pėr njė pėrgjegjėsi mė tė madhe nė punėn dhe objektivat e partisė, pasi rrethi i Korēės ka njė peshė tė konsiderueshme nė objektivat politiko-elektorale tė PLL. “Pėrsa i pėrket komunave tė largėta dhe fshatrave tė pashkelura dhe pa struktura, koha nė dispozicon qė kemi pėrpara, do tė shfrytėzohet maksimalisht, me qėllim qė prezenca e Legalitetit tė jetė evidente nė tė gjithė rrethin tonė”, - theksoi ndėr tė tjera zoti Ganellari.

Mė pas e mori fjalėn zoti Ali Bregu, kryetar i Nėndegės sė Maliqit, sipas tė cilit pretendimi i logjikshėm i kėsaj Nėndege ėshtė qė PLL nė kėto zgjedhje duhet ta thotė fjalėn e saj me dinjitet dhe “… kjo arrihet kur nė Kėshillin bashkiak tė kemi pėrfaqėsuesit tanė. Por, pėr tė arritur kėtė objektiv, duhet tė forcojmė strukturat dhe t’i pėrgatisim ato pėr zgjedhjet e ardhshme pėr pushtetin vendor.”

Diskutantė tė tjerė si Namik Larti, Ylber Merdani dhe Likė Beta, theksuan shqetėsimin e ligjshėm tė tyre si aktivistė tė vjetėr tė partisė pėr kėto zgjedhje, me qėllim qė PLL tė dalė si subjekt mė vete, si dhe pėr pėrmirėsimin cilėsor tė propagandės sė partisė, ēka sipas tyre duhet tė pasqyrohet edhe nė gazetėn “Atdheu”. Zoti Ylber Merdani, nė fjalėn e tij e vlerėsoi punėn e bėrė nė gazetėn e partisė pėr sqarimin e qėndrimeve dhe vizionit tė PLL nėpėrmjet saj, ēka sipas tij ėshtė pasqyruar me mjaft kulturė. “Vizioni i PLL si forcė politike serioze, e aftė tė bindė dhe mobilizojė elektoratin pėr tė rritur besimin tek demokracia nėpėrmjet instrumentit themelor tė saj, pjesėmarrjes nė proceset politiko-shoqėrore tė vendit, ėshtė kushti vendimtar pėr arritjen e objektivave politikė.”, - e mbylli fjalėn e tij zoti Merdani.

Mė pas e mori fjalėn zoti Hamit Kurti, i cili shprehu kėnaqėsine e tij pėr pjesėmarrjen nė kėtė mbledhje tė rėndėsishme me strukturat drejtuese tė partisė nė kėtė rreth me tradita tė mėdha patriotike e kulturore. Zoti Kurti shprehu gjithashtu kėnaqėsinė pėr punėn e bėrė e tė pasqyruar edhe nė raportin e punės, qė tregon pėrgjegjėsinė e strukturave drejtuese dhe angazhimin e tyre maksimal pėr arritjen e objektivave tė PLL nė kėtė rreth.

Nė fund e mori fjalėn Sekretari Organizativ zoti Ergjent Bufazi, i cili nė fjalėn e tij vlerėsoi rolin e strukturave tė Degės nė njė fushatė zgjedhore serioze dhe tė vėshtirė. Pa punė dhe kontributin konkret tė strukturave, nuk mund tė pretendojmė tė arrijmė objektivat politikė tė partisė. Pėr kėtė duhet qartėsi nė synime dhe platforma pune tė detajuara, qė tė jenė mobilizuese dhe orjentuese pėr punėn. Ne si kryesi jemi tė ndėrgjegjshėm pėr vėshtirėsitė nė tė cilat ju punoni dhe ndeshni ēdo ditė, por ky ėshtė realiteti ynė shqiptar, tė cilin ne synojmė ta ndryshojmė me kontributin tonė qeverisės nė nivel vendor. Ne si kryesi jemi shumė tė kėnaqur pėr vlerėsimin e rolit dhe kontributit tė gruas korēare nė punėn e partisė, ēka shpėrfaqet nė faktin se ju nė strukturat drejtuese keni shumė zonja, shenjė kjo jo vetėm e emancipimit politik tė gruas korēare, por edhe tuajin, qė i vlerėsoni lart potencialet e saj nė jetėn tonė. Ne jemi tė ndėrgjegjshėm pėr kontributin e femrave nė proceset demokratike.

Duhet tė mendojmė qė tani pėr hapjen e dyerve tė partisė ndaj kapaciteteve intelektuale, qė janė tė shumta nė kėtė rreth me tradita kulturore dhe politike tė spikatura. Intelektualėt duhen ndihmuar tė integrohen nė strukturat drejtuese, sepse Korēa e meriton tė pėrfaqėsohet me intelektualė tė spikatur. E ku tjetėr partia jonė mund tė angazhohet pėr pėrmirėsime cilėsore dhe intelektuale tė forumeve drejtuese tė saj, pėrveēse nė kėtė rreth me potenciale tė fuqishme intelektuale!

Unė mendoj, dhe ky ėshtė edhe mendimi i qendrės pėr strukturat e PLL nė rrethin tuaj, se ju duhet tė pėrfaqėsoheni nė kėto zgjedhje me figura intelektuale, tė cilat do tė reflektojnė vizionin qeverisės tė PLL me profesionalizėm tė lartė nė pushtetin vendor, pėr ta vėnė kėtė pushtet nė shėrbim tė qytetarėve, pra pėr njė pushtet tė popullit e pėr popullin.

 

Spahiu nė Shkodėr: Vota e lirė, prona dhe integrimi i tė Pėrndjekurve, jetike pėr tė ardhmen e shqiptarėve

Ditėn e shtunė, mė datė 31 maj, nė qytetin e Shkodrės u zhvillua konferenca e Forumit Rinor tė PLL sė kėtij rrethi me tradita tė shquara legaliste dhe me njė angazhim tė kėnaqshėm tė rinisė shkodrane nė strukturat e PLL.

Nė kėtė konferencė ishin tė ftuar nga qendra edhe kryetari i PLL zoti Ekrem Spahiu, si dhe sekretari pėr Marrėdhėniet me Publikun, zoti Blerim Kamberi. Gjithashtu asistonin edhe zotėrinjtė Enis Dizdari, Kryetar i Degės sė PLL tė kėtij rrethi dhe zoti Ilir Kuka, kryetar i Formit Rinor tė PLL, veteranė tė Senatit dhe anėtarė tė Komitetit drejtues tė kėsaj dege, si dhe tė ftuar tė tjerė.

Nė fillim tė kėsaj konference e mori fjalėn zoti Ilir Kuka, kryetar i Forumit Rinor Legalist, i cili nė raportin e tij tė punės sė kėtij forumi pėr periudhėn, analizoi arritjet dhe vėshtirėsitė. Raporti i zotit Kuka ishte tejet objektiv, kritik dhe krijoi hapėsira pėr diskutime serioze e me vlerė, tė cilat u ndoqėn me interes nga tė pranishmit.

Mė pas fjala iu dha Kryetarit tė PLL zotit Ekrem Spahiu, i cili nė fjalėn e tij pėrshėndeti pjesėmarrėsit nė kėtė takim tė rėndėsishėm me brzin qė do tė ushqejė nė tė ardhmen forumet drejtuese tė PLL, me vlera dhe mendim intelektual.

Nė fjalėn e tij zoti Spahiu u bėri tė ditur tė pranishmėve qėndrimet kohėve tė fundit tė kryesisė sė PLL lidhur me Reformėn e papėrfunduar tė Sistemit dhe Kodit zgjedhor dhe kundėrshtimet e PLL pėr qėndrimet aspak tė pėrgjegjshme tė PD dhe PS lidhur me to, tė reflktuara nė marrėveshjen e tyre tė fshehtė. Gjithashtu zoti Spahiu theksoi vendosmėrinė e PLL nė mbrojtje tė kėrkesave tė drejta tė tė Pėrndjekurve dhe nevojėn e presionit qė duhet bėrė ndaj qeverisė deri nė zgjidhjen e kėrkesave tė kėsaj shtrese. Zoti Spahiu rikonfirmoi nė fjalėn e tij qėndrimin e PLL nė mbrojtje tė pronarėve tė ligjshėm dhe pėr rikthimin e kompensimin e pronave tė tyre, si shprehje e detyrimit madhor tė klasės politike dhe shoqėrisė pėr padrejtėsitė e sė kaluarės komuniste dhe neglizhencėn e institucioneve demokratike mė pas ndaj tyre.

Mė pas fjalėn e mori zoti Enis Dizdari, i cili lexoi pėrshėndetjen e tij nė emėr tė Kryesisė sė Degės sė PLL Shkodėr, si mė poshtė:

Tė nderuar tė rinj dhe tė reja delegatė

Tė nderuar pjesėmarrės

Mė lejoni qė nė emėr tė Komitetit drejtues tė Partisė “Lėvizja Legalitetit” tė Degės sė Shkodrės, tė pėrshėndes konferencėn tuaj dhe t’i uroj suksese e punė tė mbarė.

Konferenca e Rinisė Legaliste pėrfaqėson njė eveniment tė rėndėsishėm nė jetėn politike tė kėtij forumi dhe tė partisė tonė.

Kam besimin mė tė madh se me njė rini tė pėrgatitur dhe tė pjekur politikisht, PLL do tė vazhdojė tė rrisė autoritetin e saj nė politikėn shqiptare dhe do tė ketė njė progress nė tė mirė tė kombit tonė, sepse ne udhėhiqemi nga moto: “Atdheu mbi tė gjitha”.

Puna me rininė krijon mundėsi tė jashtėzakonshme pėr vetė problematikėn qė po kalojmė sot, ku papunėsia, droga, prostitucioni dhe humbja e besimit se mund tė ndėrtojmė bashkėrisht njė tė ardhme mė tė mirė nė Shqipėri, janė bėrė fenomene me tė cilat po ndeshet ēdo ditė rinia shqiptare. I del detyrė politikės shqiptare nė radhė tė pare, qė tė pastrohet nga kėto fenomene. Ne duhet tė rrisim besimin tek rinia, duke menduar pėr ta integruar atė nė tė ardhmen e kombit me tė gjitha elementėt bashkėkohorė tė integrimit evropian.

Gjithashtu edhe rinisė i del si detyrė tė rrisė autoritetin e saj, qė tė bėhet pjesėmarrėse nė tė gjithė jetėn politike dhe asnjėherė tė mos qėndrojė indiferente ndaj fenomeneve tė tilla, por tė punojmė tė gjithė sėbashku pėr t’i eleminuar kėto dukuri dhe tė rrisim besimin pėr tė qėndruar nė Atdheun tone, duke kontribuar nė shoqėrinė shqiptare dhe tė formojmė njė elitė intelektuale qė edhe Shqipėria tė bėhet pjesė e Bashkimit Europian, ashtu siē ishte nė periudhėn e Mbretėrisė Shqiptare tė kohės sė Mbretit Zog.

Forumi Rinor i PLL do tė jetė nė krah tė partisė dhe do tė mbėshtesė tė gjitha iniciativat e saj, duke punuar fuqimisht pėr tė realizuar programin e saj e pėr t’i kthyer Shqipėrisė Monarkinė me Mbretin Leka I, si e vetmja shpresė pėr tė kthyer tek shqiptarėt vlerat kombėtare dhe pėr ta futur Shqipėrinė nė Evropė.

Duke pėrfunduar, mė lejoni t’ju uroj suksese dhe tė zgjidhni nė krye tė forumit tuaj tė riun qė do tė dijė tė drejtojė me pėrkushtim, duke u bėrė njė realizues i kėrkesave dhe dėshirave tuaja.

Ju faleminderit

Kryetari i PLL Dega Shkodėr

Enis Dizdari

Mė pas e mori fjalėn zoti Blerim Kamberi, sekretar pėr Marrėdhėniet me Publikun nė PLL, i cili ndėr tė tjera tha: “Tė nderuar pjesėmarrės. Ėshtė nder dhe kėnaqėsi njėkohėsisht tė marrėsh pjesė nė evenimente tė tilla rinore, sepse rinia mbart vlera tė patjetėrsueshme dhe tė paēmueshme, siē janė energjia dhe vitaliteti, idealet dhe ėndrrat pėr tė ardhmen dhe antikonformizmin e papajtueshmėrinė me realitetet e dhimbshme qė pėrjetojmė.

Kėtu nė mes nesh kemi zonja e zotėrinj shumė tė nderuar tė qytetit tė Shkodrės, qė dikur kanė qenė tė rinnj e tė bukur si ju, me plot ėndrra dhe dėshira, por edhe me plot ideale pėr Atdheun dhe Kombin. Sot ne shohim ato me thinja nė kokė, tė lodhur nga dhimbjet dhe vuajtjet e diktaturės, por akoma me shumė shpresė pėr realizimin e idealeve tė tyre. Unė ju pėrshėndes dhe do t’iu uroj shumė suksese juve pėr pjesėmarjen dhe strukturave tė reja drejtuese tė kėtij forumi, nė rrugėn tonė tė pėrbashkėt drejt vlerave tė lirisė e demokracisė.

Mė pas kėtė konferencė e pėrshėndeti edhe kryetari i Forumit Rinor tė Partisė sė “Ballit Kombėtar” tė rrethit tė Shkodrės.

Pastaj, pas njė procedure tė hapur dhe demokratike, u kalua nė votim ndėrmjet dy kandidatėve mjaft dinjitozė, bij tė familjeve tradicionale qytetare shkodrane dhe njėkohėsisht tė njohura si monarkiste, me njė biografi tė shkėlqyer dhe kontribut nė afirmimin e PLL nė kėtė rreth, si edhe me shkollė tė lartė dhe gjuhė tė huaja, qė ishin zoti Rezart Dani dhe zonjusha Shqipe Beqiraj.

Pas numėrimit tė votave, me njė rezultat tepėr tė ngushtė, Kryetar i Forumit Rinor tė PLL Dega Shkodėr, u shpall zoti Rezart Dani, ndėrsa zonjusha Beqiraj u zgjodh nėnkryetare e kėtij forumi.

Mė pas u kalua nė njė takim festiv dhe nė njė koktej pėr tė gjithė pjesėmarrėsit.

 

POLITIKE

Njė javė nė parlament (2-9 qershor)

Deputetėt: "Do t'i bėjmė zbor Nanos!"

Java qė u mbyll (2-8 qershor), ka rikthyer edhe njėherė debatin e egėr nė parlament, me akuza fyese e veprime force, duke treguar pėrsėri mungesėn totale tė tendencės drejt stabilitetit politik. Sipas logjikės parlamentare, nė raste tė tilla fajtori ka vetėm njė emėr - maxhorancė. Dhe sidomos pėr dy ēeshtje tė mprehta, siē janė Komisioni anti-Rama dhe ēėshtja e kėrcėnimit ndaj mediave pranė opozitės. Deputetėt e PS-sė nuk kanė qenė nė gjendje tė menaxhojnė situatat e vėshtira nė tė cilat janė futur, duke i dhėnė shkas opozitės qė ta diskreditojė atė nė sytė e opinionit. Kėshtu, psh, gjatė javės qė shkoi u miratuan njė sėrė datash pėr interpelanca me kryeministrin Nano, tė cilat do tė zhvillohen gjatė muajit qershor dhe tepėr tė veēanta pėr nga intensiteti i tyre, saqė njė politikan tha me shaka se "deputetėt po i bėjnė zbor Nanos!". Debati ka qenė veēanėrisht i ashpėr ditėn e hėnė, kur deputetėt kanė diskutuar rreth kėrcėnimit tė qeverisė ndaj mediave dhe opozita ka kėrkuar njė interpelancė me Nanon. Gjatė diskutimeve ėshtė zbuluar edhe kėrcėnuesi i botuesit tė gazetės "TemA" z.Mero Baze, i cili nėpėrmjet celularit i ka dėrguar mesazhin: "Do tė tė shuaj Mero!" Deputetėt e opozitės kanė pėrmendur emrin e Erion Braēes si njeriu qė ka shkruar kėtė mesazh dhe kjo ka nxitur njė acarim tė tonit tė diskutimeve.

Deputeti i opozitės Edi Paloka, ka kėrkuar edhe heqjen e imunitetit tė deputetit Erion Braēe pėr shkak tė kėrcėnimit pėr jetėn qė i ka bėrė z.M.Baze. "Kėrkoj kėtu heqjen e imunitetit tė “Gores” sė Nanos, Erion Braēes, i cili, me nder jush, nuk ka fuqi tė lidhė as brekėt e tij, dhe tani na u trimėroka dhe ka kurajon tė kėrcėnojė me jetė gazetarėt", - ėshtė shprehur Edi Paloka.

Mė tej ai nuk ėshtė lejuar tė flasė nga kryetari i Kuvendit, me pretekstin se kėrkesa duhej tė ishte zyrtare dhe se me ēėshtjen e mediave, Kuvendi do tė merrej nė datėn e caktuar pėr debatin.

Ndėrsa kryetari i PD-sė, Berisha, theksoi mes tė tjerash se "Njė grusht i vogėl njerėzish rreth zotit Nano, ėshtė kthyer nė xhelat tė studiove televizive dhe gazetave". Ai paralajmėroi Nanon tė mos mendojė se "do i dorėzojmė fjalėn e lirė". "Po e paralajmėroj kėtu nė Kuvend se nėse ai nuk heq dorė nga praktikat e tij, ne do tė organizojmė protestat mė tė papara", - theksoi kryetari i PD-sė.

Data 23 qershor ėshtė caktuar si data kur do tė mbahet interpelanca me Nanon pėr presionet e dhunėn mbi media, ndėrsa mė 16 qershor do tė zhvillohet njė interpelancė tjetėr po me Nanon pėr “krimin e organizuar”.

Ditėn e martė dhe tė mėrkurė, (dt.3- 4 qershor), janė zhvilluar punė nėpėr komisione.

Ndėr ligjet e shqyrtuara nė komisione mund tė pėrmendim: P/Ligji "Pėr disa shtesa dhe ndryshime nė ligjin nr. 8737, datė 10.02.2001 "Pėr organizimin dhe funksionimin e Prokurorisė nė Republikėn e Shqipėrisė"; P/Ligji "Pėr aderimin e Republikės sė Shqipėrisė nė Konventėn Doganore, pėr importimin e pėrkohshėm tė automjeteve rrugore private"; P/Ligji "Pėr disa shtesa dhe ndryshime nė ligjin nr. 7895, datė 27.01.1995 "Kodi Penal i Republikės sė Shqipėrisė"; P/Ligji "Pėr disa shtesa dhe ndryshime nė ligjin nr. 8610, datė 17.05.2000 "Pėr parandalimin e pastrimit tė parave" si dhe P/Ligji "Pėr disa shtesa dhe ndryshime nė ligjin nr. 7650, datė 17.12.1992 "Pėr birėsimet e tė miturve nga shtetas tė huaj dhe pėr disa ndryshime nė Kodin e Familjes". Ndėrsa ditėn e enjte, pothuajse nuk ėshtė zhvilluar seanca plenare e parashikuar, pasi deputetėt e opozitės kanė kėrkuar tė futet nė rendin e ditės ēėshtja e bllokimit tė komisionit anti-Rama, ndėrsa maxhoranca nuk ka pranuar. Kjo ėshtė bėrė shkak tė ndizet ashpėr fantazia e sharjeve dhe fyerjeve (ndoshta tė nxitur nga vetė subjekti nė diskutim, i cili ėshtė kampion pėr fyerje e fjalė tė pista) dhe pėr kėtė arsye seanca ėshtė mbyllur pa kryer punimet e parashikuara. Kėrkesen e opozitės drejtuesja e seancės ka kėrkuar ta hedhė nė votim, por votimi ka dėshtuar pasi mungonte prezenca e duhur 70+1. Ky moment ka qenė disi qesharak, pasi disa deputetė tė opozitės megjithėse ishin nė sallė, nuk kanė votuar pėr presence, duke u kėrcėnuar nga Makbulja se "do t'jua shėnoj kėtė mungesė!"

Nė kėtė seancė ishte parashikuar tė diskutoheshin dy p/ligje tė rėndėsishme si ai pėr Bisht-Pallėn dhe ai pėr shėrbimin ushatarak, pėrkatėsisht "Dekreti nr. 3798, datė 24.04.2003 "Pėr kthimin e ligjit nr. 9046, datė 3.04.2003 "Pėr ratifikimin e Marrėveshjes ndėrmjet Ministrisė sė Mbrojtjes sė Republikės sė Shqipėrisė dhe Ministrisė sė Mbrojtjes Kombėtare tė Republikės sė Greqisė pėr ndėrtimin e godinės sė Komandės dhe Mjediseve tė Akomodimit tė personelit, si dhe pėr thellimin e kanalit hyrės tė basenit detar tė Bishtit tė Pallės"!" qė e kishte prapėsuar kreu i shtetit Moisiu dhe dekreti tjetėr "Pėr kthimin e ligjit nr. 9047, datė 7.04.2003 "Pėr shėrbimin Ushtarak nė Republikėn e Shqipėrisė". Nė javėt e ardhshme pritet tė ketė debat edhe mė tė ashpėr, sidomos kur tė vijė nė dikutim ēėshtja e Kodit zgjedhor dhe diskutimet e raportit pėrfundimtar tė komisioneve tė fajdeve dhe atij anti-Rama.

Neritan Kolgjini

 

Projekt-rezolutė pėr nė Kuvendin e Shqipėrisė

Denoncon presionin dhe pėrpjekjen e qeverisė sė Republikės sė Shqiprisė, posaēėrisht tė Kryeministrit, pėr tė vėnė nėn kontroll shtypin e lirė dhe informimin nė Shqipėri;

Deklarohet kundėr ēdo lloj politike diskriminuese tė qeverisė shqiptare ndaj mjeteve tė informimnit publik;

Kritikon ashpėr praktikėn gjyqėsore shqiptare, qė ka prodhuar procese tė pafundme gjyqėsore tė montuara nga qeveritarėt nė gjykatat shqiptare, me anė tė sė cilave kėrcėnohen ēdo ditė gazetarėt dhe njerėzit e spikatur tė shtypit e tė mendimit tė lirė me gjoba monstruoze, tė vėna nė kundėrshtim flagrant me ligjin shqiptar dhe me konventėn europiane tė tė Drejtave tė Njeriut;

Shpreh solidaritetin dhe mbėshtetjen ndaj gazetarėve dhe personaliteteve tė spikatur tė shtypit dhe mendimit tė lirė, viktima

tė presionit dhe dhunės pėr shkak tė fjals sė lirė;

U bėn thirje pėrfaqėsuesve tė medias, gazetarėve qė t'i rezistojnė presionit tė qeverisė dhe segmenteve tė saj, tė mbrojnė pavarėsinė editoriale dhe lirinė e tyre pėr tė informuar;

Angazhohet pėr tė pėrdorur tė gjitha instrumentat e kontrollit parlamentar, pėr tė zbuluar dhe verifikuar rastet e keqpėrdorimit tė pushtetit politik nė dėm tė lirisė sė informimit, pėr tė denoncuar dhe marrė masat e nevojshme ligjore pėr t'u prerė rrugėn praktikave abuzuese.

 

Mbledhje e jashtėzakonshme e partive politike parlamentare

Basha: Miratimi fshehurazi i Kodit, dhunim i demokracisė

Pas ftesės sė PLL-sė, janė mbledhur nė njė nga sallat kryesore tė kryesisė sė Kuvendit tė Shqipėrisė, tė gjitha partitė politike parlamentare, me pėrjashtim tė PD-sė dhe PS-sė qė nuk ishin tė ftuara. Tė vetmet parti qė "dezertuan" nga ky takim ishin PBL e Laēos dhe PAD-ja e Imamit apo Cekės. Qėllimi i kėtij takimi shumėpartiak nė njė tryezė tė rrumbullakėt ishte denoncimi i hapave tė ndėrmarra nga dy partitė e fuqishme PD-PS nė hartimin e ligjėrimin e Kodit tė ri Zgjedhor. Nga diskutuesit u vu nė pah fakti qė ndryshimet e bėra nė Kod ishin tė paligjshme, pasi ato janė bėrė pas pėrfundimit tė mandatit tė Komisoniot Bipartizan.

Ndryshimet janė bėrė sipas oreksit tė dy partive qė kanė pasur pėrfaqėsuesit e tyre Ruka e Gjana nė kėtė komision dhe ata kanė pretenduar se kanė marrė edhe okej-in e OSBE-sė. Ndėrsa dje njė pėrfaqėsuese e OSBE-sė nė sallė ėshtė proncuar pėr gazetėn se "OSBE-ja nuk ka dhėnė ndonjė miratim zyrtar pėr Kodin e ri!", gjė qė hedh shumė hije dyshimi mbi punėn e bėrė nga dy partitė e mėdha. Sipas z.Murat Basha, Nėnkryetar i PLL, ėshtė absurde qė tė miratohen nė Komision Bipartizan vetėm 45 % e Kodit dhe pastaj tė kalojė pa probleme pjesa tjetėr, qė ėshtė mė kryesorja dhe e rėndėsishmja e Kodit, pėr mė tepėr qė kėto bėhen jashtė afateve ligjore. Z.Basha e ka quajtur kėtė njė shkelje e dhunim tė demokracisė.

Nė tė njėjtėn gjatėsi vale kanė qenė tė gjithė pėrfaqėsuesit e tjerė tė partive.

Pėrfaqėsimi nė kėtė mbledhje ishte nė rang Nėnkryetarėsh e Sekretarėsh tė Pėrgjithshėm dhe kėshtu morėn pjesė pėrkatėsisht PSD me Gaqo Apostolin e Engjėll Bejtaj; PDr me Nard Ndokėn e Gramoz Meēanin; PBDNJ me Ligoraq Karamelon dhe Gjergj Lekėn; PBK me Uran Metkon dhe Nėnkryetaren e kėsaj partie; PR me Aleksandėr Garulin dhe Shkėlqim Barrushėn; PDK me Nikollė Lesin dhe Nėnkryetarin, PDRn me Arjanit Kokobobon dhe Nėnkryetarin dhe Partia Agrare kishte dėrguar njė drejtues tė lartė tė saj, pasi kishte pasur njė rast mjaft prekės, - themeluesi i PA-sė kishte vdekur atė ditė dhe kryesia kishte shkuar nė varrim.

Nė fund tė diksutimeve u konkludua qė kjo tryezė e rrumbullakėt tė vazhdojė jo vetėm nė kėtė nivel, por edhe nė nivel kryetarėsh.

Nė fund u pėrpilua njė deklaratė pėr shtyp, tė cilėn mund ta lexoni mė tej tė plotė.

N.K.

 

Kuvendi i Shqipėrisė

Komunikatė pėr shtyp

Me nismėn e PLL, sot mė 06.06.2003, nėntė parti parlamentare: PLL, PSD, PDr, PBDNJ, PBK, PR, PA, PDK, PDRn, u mblodhėn nė njė tryezė tė pėrbashkėt tė shqetėsuara nga veprimi i pamatur i PS - PD pėr reformėn zgjedhore, tė cilat kanė hartuar jashtė Komisionit Dypalėsh njė sėrė amendamentesh me vlerė kardinale pėr procesin zgjedhor.

Njėzėri partitė pjesėmarrėse vendosėn:

1.Tė mbajnė qendrim tė pėrbashkėt nė Byronė Parlamentare ditėn e hėnė kundėr futjes sė Kodit Zgjedhor nė programin e punės 2-javor.

2.Tė vazhdojė tryeza e pėrbashkėt javėn qė vjen.

3.Pėrfaqėsuesit e partive tė vogla tė marrin kontakt me pėrfaqėsuesit e OSBE-sė pėr t'i bėrė prezent shqetėsimet e tyre rreth arbitraritetit tė PS-PD dhe Kodit Zgjedhor.

Tiranė mė 06.06.2003

 

KOMENTE

Shqipėria dhe BE-ja

Ėndrrat europiane nė shtėpinė e tė varfėrve

Brukseli mbėshtet procesin e reformave nė Tiranė, megjithatė rruga drejt BE-sė, ėshtė ende larg

Nga Jost Maurin

“Zydojēe Cajtung”

Tiranė - Kėrcėnimet pėr vdekje vijnė me SMS. "Ne e kemi gati varrin tėnd", lexohet mbi ekranin e celularit tė Mero Bazes. Gjatė tri ditėve tė fundit, ai ka marrė 15 mesazhe tė kėtij lloji. Para ca kohėsh e kanė qėlluar me armė nė pjesėn e prapme tė makinės sė tij.

Baze nuk shkon nė polici. "Ajo ėshtė e lidhur ngushtė me bandat e krimit tė organizuar", thotė ai. Pas kėtyre kėrcėnimeve qendron profesioni i tij: ai ėshtė kryeredaktor i gazetės "TemA" (pranė opozitės) dhe zbulon skandale korruptive tė Partisė Socialiste nė pushtet. Baze mendon: "Bandat e kriminelėve kontrollojnė qeverinė tonė".

Shqipėria ėshtė njė nga vendet mė tė korruptuara nė botė e njėkohėsisht hyn nė tri vendet mė tė varfra tė Europės. Rreth 25% e femrave shqiptare nuk dinė tė lexojnė. Kėshtu, lulėzon tregtia e drogės, cigareve kontrabandė, madje dhe ajo e fėmijėve, qė sipas Interpolit, shiten nė Greqi e Itali pėr tė lypur.

Pas 47 vjetėve komunizėm, njė fluksi emigrantėsh nga Kosova dhe trazirave tė vitit 1997, shteti nė brigjet e Adriatikut, ende lėngon. BE-ja pėrpiqet ta anėtarėsojė duke i ofruar disa milionė euro. Kryeministri Fatos Nano ka hedhur idenė qė krerėt e BE-sė tė mblidhen e tė diskutojnė nė fund tė muajit qershor, nėse vendet e Ballkanit perėndimor duhet tė marrin akoma parį nga Brukseli. Dhe populli shqiptar shpreson qė BE-ja tė detyrojė qeverinė tė shkojė drejt reformave.

Si hap parėsor vlen fakti qė korrupsioni i politikanėve dhe krimi i organizuar tė cilėsohen si rrezik pėr shtetin. Krimi ndėrton fare pranė vilės sė verdhė tė Pėrfaqėsisė sė BE-sė nė kryeqytetin e Shqipėrisė. Ndėrtesa me katėr apartamente (pėr kat), me mė shumė se 10 kate ngrihen drejt nė qiell. "Kjo ėshtė financuar nėpėrmjet pastrimit tė parave", thotė kreu i delegacionit Lutz Salzmann, njė nėpunės i shtetit gjerman. Rreth 20 klane fituan kapitalin - kryesisht me drogė, qė p.sh. vinte nga Turqia ose Amerika e Jugut, pėr t'u tregtuar pastaj nė vendet e BE-sė. Sipas Salzmann-it, dihen emrat e shumicės sė pjesėtarėve tė bandave. "Por vetėm shumė pak kapen, dhe nga kėta dalin nė gjyq njė pjesė edhe mė e vogėl". Kjo nuk tė ēudit aspak nė njė vend, ku Kryeministri emėron nė postin e drejtorit tė doganave, njė person qė njihet si kontrabandist.

"Krimi i organizuar ėshtė njė rrezik pėr vendin tonė", shprehet presidenti 73-vjeēar Alfred Moisiu. Por Shqipėria ka edhe sukses nė luftėn ndaj krimit, pėrsa i pėrket evidentimit tė kriminelėve. Drejtori i pėrfolur i doganave u ndėrrua. Dhe gjykimi i 12 gjykatėsve ryshfetēinj, tregoi vendosmėrinė e Shqipėrisė.

Pėr tė mėnjanuar problemin mė tė madh, atė tė varfėrisė, Moisiu bėn thirrje pėr mė shumė investime tė BE-sė. Sepse, edhe ato pak ndėrmarrje industriale tė ndėrtuara nga regjimi komunist deri nė fund tė vitit 1992, pothuaj janė shkatėrruar. Ekonomia e vendit nuk ia del dot pa importin (prodhimi vendas ėshtė mjaft i vogėl). "Ne kemi kushte tė mira pėr turizmin", thotė presidenti, por mungon infrastruktura.

Nė tė vėrtetė, nė Tiranė, gjatė dimrit, energjia elektrike mungon rreth 20 orė nė ditė. Pėr tė bėrė 140 kilometra deri nė kufi, duhet tė udhėtosh tri orė nė njė rrugė plot gropa. Kryeqyteti i kėtij vendi me tre milionė banorė, ka vetėm njė platformė. Trena tė vjetėr me dritare tė shkatėrruara, vende ku sfungjeri ka dalė jashtė, dyer tė ndryshkura, i ēojnė pasagjerėt nė 5 drejtime; nuk ekziston asnjė tren pėr jashtė shtetit. Rrjeti hekurudhor ėshtė me njė korsi dhe i paelektrifikuar.

BE-ja investon edhe nė ndėrtimin e rrugėve, por kryesisht mbėshtet reformat nė polici, drejtėsi, dhe institucione tė tjera shtetėrore. Fondi pėr vitet 2001-2004 ėshtė 181 milionė euro. Prej vitit 1991 janė dhėnė mė shumė se 1 miliard euro. Mė paratė, shqiptarėt rinovojnė shkollat e policisė nė Tiranė, projektin e tė cilave, BE-ja e paraqiti edhe para Komisionit tė gazetarėve. Pėrfaqėsuesi i tyre, Albert Dervishi, tregon qė instruktorėt, sipas kėshillave tė ekspertėve tė BE-sė, iu kushtojnė mė tepėr rėndėsi tė drejtave tė njeriut gjatė mėsimdhėnies. Pėr projekte tė tilla gėzohen shkrimtarėt, shkencėtarėt dhe gazetarėt e "Club 2002", qė mbrėmjeve nėpėr kafene duke pirė cigare, diskutojnė pėr tė ardhmen. "Trysnia e organizatave ndėrkombėtare forcon reformat", thotė reporterja Linda Spahia. Ky rreth intelektualėsh prononcohet fuqishėm kundėr idesė qė "shqiptarėt" janė kriminelė. "Ėshtė klasa jonė politike qė heq dorė nga kundėrshtimi i kėsaj ideje, jo populli", thotė zoti Remzi Lani, drejtor i Institutit tė Medias nė Shqipėri. "Ne ndihemi europianė, flasim njė gjuhė indoeuropiane", ėshtė njė nga argumentet e kėtij rrethi, prandaj Shqipėria duhet tė jetė pjesė e BE-sė.

Bėhet fjalė pėr njė anėtarėsim brenda 10-15 vjetėsh. Prej janarit, vendi ka hyrė nė tratativa me Brukselin, pėr njė proces asocimi. Pėr kėtė do tė duheshin mėnyra tė reja, qė Shqipėria t'u afrohej standardeve tė BE-sė. Si kompensim, Brukseli i trembet vetėm njė gjėje: valėve tė reja tė emigrantėve.

 

Parimet Themelore pėr njė Irak tė Lirė

Nga Donald H. Rumsfeld

Uashington - Sė fundi u ktheva nga Bagdati, ku pata shansin tė takohesha me trupat qė ēliruan Irakun. Pavarėsisht nga skuadrat e vdekjes dhe stuhitė e rėrės, ata kapėrcyen qindra milje pėr tė arritur nė portat e Bagdatit nė mė pak se dy javė, duke pėrmbysur regjimin e Sadam Huseinit nė mė pak se njė muaj - njė arritje mbresėlėnėse kjo.

Por po aq mbresėlėnėse sa gjėrat qė arritėn janė edhe tė gjitha gjėrat qė nuk ndodhėn. Pėr shkak tė shpejtėsisė sė ekzekutimit tė planit tė luftės, regjimi nuk i sulmoi fqinjėt me raketa SCUD; shumica dėrrmuese e fushave tė gjera naftėmbajtėse tė Irakut nuk u shkatėrruan dhe u shmang njė fatkeqėsi mjedisore; u siguruan urat, rrugėt dhe hekurudhat kyēe; digat nuk u shkatėrruan; fshatrat nuk u pėrmbytėn; infrastruktura e vendit ėshtė nė pjesėn mė tė madhe e paprekur; nuk pati masa tė stėrmėdha refugjatėsh duke u derdhur nėpėr vendet fqinje, dhe koalicioni tregoi kujdes tė madh pėr tė mbrojtur jetėn e civilėve tė pafajshėm si edhe tė mjediseve tė shenjta tė rėndėsishme.

Kėto arritje kanė siguruar njė themel tė fortė, mbi tė cilin mund tė ndėrtohet paqja. Ndryshe nga Europa e pas-Luftės sė Dytė Botėrore, nė pjesėn mė tė madhe, popullit iraken nuk i duhet tė rindėrtojė nga lufta, edhe ndėrkohė qė punojnė pėr tė rindėrtuar vendin dhe shoqėrinė e tyre pas dhjetėvjeēarėsh nėn diktaturė.

Ėshtė e sigurtė qė nė Irak ka ende vėshtirėsi - krimi, inflacioni, radhat e karburantit, papunėsia. Por fakti qė kėto vėshtirėsi ekzistojnė, nuk duhet tė vijė si ndonjė ēudi: Asnjė vend i cili ka kryer tranzicionin nga tirania nė njė shoqėri tė lirė, nuk ka qenė i imunizuar nga vėshtirėsia dhe sfidat e kalimit nė atė rrugė - madje as edhe vetė vendi ynė.

Vitet pas luftės sonė tė pavarėsisė panė njė nivel tė madh kaosi dhe konfuzioni. Kishte kryengritje tė tilla si Rebelimi i Shays, ku turmat sulmonin ndėrtesat e gjykatave dhe ndėrtesat qeveritare.

Kishte inflacion tė pakontrolluar si pasojė e mungesės sė njė monedhe tė qėndrueshme dhe ēėshtja e kartmonedhave konkuruese nga shtetet e ndryshme. Kishte tensione rajonale midis Nju Inglėndit tregtar dhe Jugut agrar. Kishte bastisje dhe krim si dhe mungonte njė forcė e organizuar policore. Kishte mbėshtetės tė regjimit tė mėparshėm, fati i tė cilėve duhej vendosur. Pėrpjekja jonė pėr njė kartė qeverisjeje - Nenet e Konfederatės - dėshtuan nė mėnyrė tė dėshpėrueshme dhe u deshėn tetė vjet debat tė zjarrtė pėrpara se ne tė miratonim Kushtetutėn dhe tė pėruronim presidentin tonė tė parė. Dhe, ndryshe nga populli i Irakut, ne nuk pėrballeshim me sfidėn e shtuar tė shėrimit nga trauma e dhjetėvjeēarėve tė sundimit brutal nga njė diktator si Sadam Huseini.

Puna ėshtė: Kanė kaluar vetėm shtatė javė qėsh nga ēlirimi i Irakut - dhe sfidat janė aty. Siē ka thėnė Tomas Xheferson, "Nuk duhet tė presim tė pėrkthehemi nga despotizmi nė liri brenda njė dysheku me pupla." U desh kohė dhe durim, por nė fund tė fundit Themeluesit tanė e zgjidhėn - dhe ne shpresojmė kėtė do ta bėjnė edhe populli i Irakut, me kohė.

Kemi interes nė suksesin e tyre. Sepse nėse Iraku - me pėrmasat, aftėsitė dhe burimet e tij - ėshtė i aftė tė ecė nė udhėn e demokracisė pėrfaqėsuese, ndikimi nė rajon dhe nė botė mund tė ishte dramatik. Iraku mund tė bėhej nė mėnyrė tė besueshme njė model - njė provė qė njė shtet mysliman i moderuar mund tė ketė sukses nė betejėn kundėr ekstremizmit qė zhvillohet nė botėn myslimane sot.

Jemi tė pėrkushtuar pėr ta ndihmuar popullin iraken tė hyjė nė udhėn drejt njė shoqėrie tė lirė. Nuk kemi ndonjė "model" amerikan qė duam ta imponojmė: irakenėt do ta gjejnė se si tė ndėrtojnė njė vend tė lirė nė njė mėnyrė qė pasqyron kulturėn e traditat e tyre unike.

Ato qė ka pėrvijuar presidenti Bush janė disa parime tė gjera, qė janė kritike nėse duam qė tė ketė sukses tranzicioni i Irakut nga tirania nė liri: qė Iraku tė jetė njė vend i vetėm, qė nuk mbėshtet terroristėt, qė nuk kėrcėnon fqinjėt apo botėn me armė tė shkatėrrimit nė masė, apo qė nuk kėrcėnon popullsinė e vet tė shumėllojshme me terror dhe shtypje; qė tė ketė njė qeveri qė respekton dhe mbron pakicat, ofron shanse pėr popullin e saj nėpėrmjet njė ekonomie tregu dhe drejtėsi nėpėrmjet njė gjyqėsori tė pavarur dhe shteti ligjor.

Kėto janė parime themelore qė mbėshtesin bashkėsinė e shumėllojshme tė popujve tė lirė tė botės. Koalicioni do tė kėrkojė irakenė qė i mbėshtesin kėto parime, dhe qė dėshirojnė tė kenė njė rol nė tė ardhmen e vendit tė tyre. Ata qė u kundėrvihen kėtyre parimeve - axhenda e tė cilėve ėshtė tė zėvendėsojnė tiraninė e Sadam Huseinit me njė tjetėr formė diktature - do tė kundėrshtohen.

Ndėrkohė qė lėvizim pėrpara pėr tė ndihmuar irakenėt tė ndėrtojnė njė shoqėri tė lirė, kėto janė disa prej udhėzimeve qė po ndjek koalicioni ynė.

-- Sigurimi i autoritetit. Synimi ynė ėshtė tė vendosim autoritetin funksional dhe politik nė duart e irakenėve sa mė parė qė tė jetė e mundur. Autoriteti i Pėrkohshėm i Koalicionit ka pėrgjegjėsinė tė mbushė vakuumin e pushtetit nė njė vend qė ka qenė diktaturė pėr dhjetėvjeēarė, duke siguruar autoritetin mbi vendin. Kėtė ka pėr tė bėrė. Ai nuk do tė lejojė "udhėheqės" tė vetė - emėruar.

-- Ofrimi i sigurisė. Mes objektivave imediate janė rivendosja e ligjit dhe rendit pėr popullin iraken dhe sigurimi i shėrbimeve thelbėsore. Koalicioni po merr nė punė dhe po trainon policinė irakene dhe do tė jetė gati tė pėrdorė forcėn pėr tė imponuar rendin nėse nevojitet - sepse pa rend, pak mund tė jetė e mundur.

-- Angazhimi pėr tė qėndruar; angazhimi pėr t'u larguar. Koalicioni do tė mbajė aq forca sigurie nė Irak sa tė jetė e nevojshme, pėr aq kohė sa do tė jetė e nevojshme, pėr tė pėrmbushur qėllimet e deklaruara - dhe jo mė gjatė. Tashmė 39 vende kanė ofruar forca stabilizuese apo asistencė tjetėr tė nevojshme pėr pėrpjekjet e pasluftės, dhe ky numėr sa vjen e rritet. Sėbashku, vendet e koalicionit do tė pėrpiqen tė ofrojnė njė mjedis tė sigurtė, nė mėnyrė qė mė kalimin e kohės irakenėt tė mund tė jenė nė gjendje tė marrin kontrollin e vendit tė tyre.

-- Pėrmirėsimi i kushteve; angazhimi i irakenėve. Koalicioni po punon energjikisht pėr tė pėrmirėsuar rrethanat e popullit iraken. Tashmė, shėrbimet elektrike nė veri e nė jug janė mė tė mira se sa kanė qenė nė 12 vjetėt e fundit dhe situata e energjisė nė Bagdat po pėrmirėsohet, edhe pse ngadalė. Koalicioni po punon pėr tė siguruar arritje tė shpejta dhe tė dukshme edhe nė shėrbime tė tjera jetėsore publike. Koalicioni do tė punojė pėr tė angazhuar popullin iraken sa mė shpejt qė tė jetė e mundur dhe t'u japė irakenėve role udhėheqėse nė pėrpjekjen pėr rindėrtimin - sepse ėshtė pėrgjegjėsi e tyre tė ndėrtojnė tė ardhmen e vendit tė tyre.

-- Promovimi i irakenėve qė ndajnė synimet e njė Iraku tė lirė dhe tė moderuar. Duke siguruar stafet e ministrive dhe pozicionimin e irakenėve nė mėnyra qė do tė rrisin influencėn e tyre, koalicioni do tė punojė pėr tė pasur irakenė qė e mbėshtesin sa mė herėt qė tė jetė e mundur - nė mėnyrė qė zėra irakenė t'u shpjegojnė synimet dhe drejtimin popullit iraken. Vetėm nėse irakenėt janė tė angazhuar nė shpjegimin dhe pėrgjegjėsinė pėr drejtimin e bashkėkombasve tė tyre, atėherė do tė zhvillohet mbėshtetja e gjerė publike, e cila ėshtė e domosdoshme pėr sigurinė.

-- Ē'Baathifikimi. Koalicioni do tė punojė me irakenė qė shohin pėrpara dhe janė aktivisht kundėr imponuesve tė regjimit tė vjetėr - udhėheqėsit e partisė Baath, Fedayeen Sadam, si dhe instrumente tė tjera tė shtypjes - dhe do tė bėjė tė qartė qė do tė eleminojė mbeturinat e regjimit tė Sadamit.

-- Drejtėsi pėr kriminelėt. Ata qė kanė kryer krime lufte apo krime kundėr njerėzimit, do tė gjurmohen dhe do tė sillen para drejtėsisė. Do tė ngrihen mekanizmat pėr tė ndaluar dhe kontrolluar anėtarėt e organizatave qė kanė kryer shtypjen e regjimit dhe do tė sillen para drejtėsisė. Ē'Baathifikimi mund tė sjellė disa pamjaftueshmėri, por ka rėndėsi kritike pėr largimin e frikės tė kudogjendur nga shoqėria irakene.

-- Riparimi i brumit shoqėror. Irakut do t'i duhet tė gjejė mėnyra pėr tė shėruar plagėt qė kanė shkaktuar baatistėt mbi shoqėrinė. Pėrvojat e Europės Lindore dhe vendeve tė tjera mund tė ishin tė dobishme nė kėtė proces.

-- Pretendimet e pronėsisė. Do tė ngrihen mekanizma pėr gjykuar nė mėnyrė paqėsore pretendimet pėr pronėsinė.

-- Favorizimi i ekonomisė sė tregut. Vendimet do tė jenė nė favor tė sistemeve tė tregut, jo sistemeve staliniste tė komandimit, dhe veprimtaritė qė do tė fillojnė ta shtojnė llojshmėrinė e ekonomisė irakene pėrtej naftės. Koalicioni do tė nxisė lėvizjet pėr privatizimin e ndėrmarrjeve shtetėrore.

-- Nafta. Autoriteti i Pėrkohshėm i Koalicionit do tė zhvillojė njė plan pėr industrinė e naftės sė Irakut duke u bazuar mbi transparencėn. Pasuria e Irakut nė naftė, do tė pėrdoret dhe tregtohet pėr tė mirėn e popullit iraken.

-- Kontratat - promovimi i shėrimit tė Irakut. Kurdoherė qė tė jetė e mundur, kontratat pėr punė nė Irak do t'u shkojnė atyre qė do tė pėrdorin punėtorė irakenė dhe vendeve qė mbėshtetėn ēlirimin e popullit iraken, nė mėnyrė qė tė kontribuohet pėr veprimtari mė tė madhe ekonomike rajonale dhe pėr tė pėrshpejtuar shėrimin ekonomik tė Irakut dhe tė rajonit.

-- Bashkėsia ndėrkombėtare. Vende dhe organizata tė tjera ndėrkombėtare, pėrfshi Kombet e Bashkuara dhe organizata joqeveritare, do tė mirėpriten pėr tė punuar nė Irak. Ato mund tė luajnė njė rol tė rėndėsishėm. Autoriteti i Pėrkohshėm i Koalicionit do tė punojė me ta pėr tė ruajtur njė fokus tė pėrpjekjes.

-- Fqinjėt e Irakut: asistencė, por jo ndėrhyrje. Asistenca nga fqinjėt e Irakut do tė mirėpritet. Nga ana tjetėr, ndėrhyrja nė Irak nga fqinjėt e tij apo alternativat e tyre - pėrfshi edhe ata qė kanė si objektiv ta ribėjnė Irakun sipas imazhit tė Iranit - nuk do tė pranohen apo lejohen.

-- Burime parėsore fondesh. Nė ndihmė tė popullit iraken, Sh.B.A. do tė luajnė rolin e tyre por nuk duhen konsideruar financues tė mėnyrės sė parė e tė fundit. Populli amerikan tashmė ka bėrė njė investim domethėnės pėr tė ēliruar Irakun dhe qėndron gati pėr tė kontribuar nė pėrpjekjet pėr rindėrtim. Por kur tė nevojiten fonde, pėrpara se t'i drejtohet taksapaguesve amerikanė, Koalicioni do t'i drejtohet nė fillim fondeve tė regjimit iraken tė gjendura nė Irak; fondet irakene nė programin Naftė pėr Ushqim; asete tė kapura e tė ngrira tė regjimit iraken nė Sh.B.A. dhe vende tė tjera; dhe donatorė ndėrkombėtarė nga i gjithė globi, shumė prej tė cilėve po ndihmojnė tashmė.

-- Prova dhe gabime. Tranzicioi pėr nė demokraci do tė kėrkojė kohė dhe mund tė mos jetė gjithmonė njė rrugė e sheshtė. Nė Europėn Qėndrore dhe Lindore, procesi ka kėrkuar kohė, por ėshtė duke patur sukses. Provat, gabimet dhe eksperimentimet, do tė jenė pjesė e procesit. Nuk do tė jetė e pėrkryer. Do tė ketė nevojė dhe duhen pritur korrigjime tė kursit. Kjo pėrpjekje do tė kėrkojė durim nga tė gjithė tė pėrfshirėt, nėse duam qė tė ketė sukses.

-- Durim dhe respekt pėr karakterin e veēantė tė Irakut. Rezultati pėrfundimtar politik duhet tė vendoset nga populli iraken, brenda parimeve tė gjera tė shtetit ligjor, tė drejtave tė pakicave, lirisė individuale dhe demokracisė pėrfaqėsuese. Askush nuk duhet tė presė qė rezultati iraken tė ripėrsėrisė ndonjė sistem tjetėr.

Irakenėt kanė njė shans historik pėr tė ndėrtuar njė shoqėri tė lirė dhe civile. Rruga pėrpara do tė jetė e vėshtirė, por Koalicioni ėshtė i pėrkushtuar qė t'i ndihmojė ata qė tė kenė sukses. Ndėrkohė qė irakenėt marrin kontrollin e vendit tė tyre, zhvillojnė institucionet e vetėqeverisjes dhe rimarrin vendin e tyre si anėtarė tė pėrgjegjshėm tė Bashkėsisė Ndėrkombėtare, bota do tė ketė njė model tė ri pėr njė tranzicion tė suksesshėm nga tirania nė vetė-mbėshtetje - dhe njė aleat tė ri nė luftėn globale kundėr terrorit dhe nė luftėn pėr liri dhe moderacion nė botėn myslimane.

(Ky koment nga Donald H.Rumsfeld, i cili ėshtė Sekretari i Mbrojtjes i Sh.B.A., u botua pėr herė tė parė nė gazetėn The Ėall Street Journal mė 27 Maj

 

DOSSIER

Grabitja e arit shqiptar (4)

NGA KASTRIOT DERVISHI

viijon nga numri i kaluar

Ja cilat familje u grabitėn tė parėt nė Tiranė

Ndėr qytetet qė pati numrin mė madh tė familjeve tė grabitura ishte edhe Tirana. Brenda pak ditėsh nga dalja e "ligjit tė tatimit tė jashtėzakonshėm", Komisioni Tatimor i Tiranės hartoi listat me viktimat e tij. Nė gazetėn "Bashkimi" tė datės 22 mars 1945, botohet lista e familjeve qė ishin caktuar pėr t`u grabitur nga regjimi komunist. Kjo listė shoqėrohej me disa tė dhėna nė lidhje me "fitimin gjatė luftės", shumėn pėr t`u tatuar si dhe me tatimin e vėrtetuar. Mė poshtė po botojmė listėn e familjeve si dhe "tatimin e vėrtetuar".

1-Vllazėn Kazazi............................16.430.000

2-Vllazėn Ēoka...............................14.990.000

3-Murat Begeja & vėllezėrit............5.774.000

4-Hysen Ali Mehmeti........................3.902.000

5-Osman Vaqarri................................1.440.000

6-Besnik Tugu.......................................614.000

7-Ramazan Konēi...............................1.946.268

8-Ymer & Sali Beqiri............................614.000

9-Sadik Kazazi......................................398.000

10-Abdulla Turkeshi..........................2.433.200

11-Ismail Fortuzi..................................224.000

12-Qamil Dibra..................................1.870.290

13-Bijtė e Gaqi Oparit.........................371.000

14-Manol Kume.................................6.832.400

15-Vllazėn Tase................................3.974.000

16-Jusuf Kruja....................................3.830.000

17-Vllaznia Mehmeti.............................126.000

18-Ramazan Zdrava...............................130.850

19-Halit Mani........................................143.000

20-Vath Baroni......................................130.850

21-Abdulla Alliu & nipat......................163.250

22-Mehmet Tugu................................2.750.000

23-Mezini & Kasmi...............................126.800

24-Qamil Hoti........................................264.500

25-Hysen Drishti...................................143.000

26-Filip Korra.....................................2.259.000

27-Fetah Kasmi......................................126.800

28-Mustafa Kasmi.................................224.250

29-Vllazėn Loxha..................................749.000

30-Ramazan Berberolli..........................622.100

31-Mersin Konēi...................................668.000

32-Sefedin Zhubi...................................159.200

33-Qamil Zhubi.....................................203.750

34-A.Qoshja & I.Deliu.......................1.566.000

35-Mehmet Kasmi & vėllezėrit..........830.000

36-Vėllezėrit Dushi..........................1.606.320

37-Gjon Laca.........................................884.000

38-Vllazėn Spahija...............................325.250

39-Kasmi & Ferra..................................252.250

40-Iliaz Dajēi.........................................126.800

41-Xhevat Gabeci..................................830.000

42-Xhundi Sheko & bijtė................27.950.000

43-Pashuk Bib Mirakaj......................1.755.000

44-Xhemal Begeja.................................143.000

45-Ibrahim Begeja..............................1.440.000

46-Qamil Shtiza....................................126.000

Shuma gjithsej e "tatimit tė vėrtetuar" 112.469.828 franga ari

Pse shkoi ari nė Bashkimin Sovjetik

Njė tjetėr problem qė ka tė bėjė me arin shqiptar ėshtė edhe sasia e arit qė ka shkuar nė Bashkimn Sovjetik nė vitin 1954 nė shkėmbim tė njė sasie gruri. Njė praktikė e tillė, qė mbase mund tė ketė ndodhur edhe herė tė tjera me Bashkimn Sovjetik, thuajse nuk ka ndodhur kurrė pėr blerje marrrash ushqimorė. Kėshtu sipas vendimit nr 144, datė 2 shkurt 1954 "Mbi imporitim mallrash pėr tregun special", tė Kėshillit tė Ministrave, nė Bashkimin Sovjetik ka shkuar njė sasi prej 224,4 kg ar. Vlen tė theksohet se e gjithė procedura e kalimit tė arit nė Bashkimin Sovjetik ka qenė tejet sekrete. Pse duhej tė ishte sekrete, nga kush ruheshin udhėheqėsit komunistė?

Nė vendimin nė fjalė thuhet:

"1-Ministria e Tregėtisė dhe Komunikacioneve tė importojė mallra nga BRSS pėr tregun special pėr njė vleftė prej 1.000.000 (njė milion rubla).

2-Ministria e Financave ngarkohet tė bėjė likujdimin e shumės sė sipėrme nė kundravlerė me monedha ari.

3-Ky vendim hyn nė fuqi menjėherė".

Relacioni sekret i Bankės sė Shtetit Shqiptar mė 27 dhjetor 1954

Nė lidhje me ketė Banka e Shtetit Shqiptar, nė relacionin tepėr sekret dėrguar Kėshillit tė Ministrave thotė:

"Nė bazė tė vendimit tė Kėshillit tė Ministrave nr 144, datė 2 shkurt 1954, ėshtė vendosur qė tė importohen nga BRSS mallna pėr tregun special pėr njė shumė rreth 1.000.000 rubla. Vlefta e mallnave do tė likuidohet me monedha ari. Sipas tė dhėnave kontabėl, vlefta e mallnave tė mbėrritura kapin shumėn prej 945.615,58. Nga ana jonė para se tė bėhej likuidimi i vleftės sė mallnave tė mbėrritura pėr tregun special, i kemi kėrkuar Bankės sė BRSS-sė ēmimin e blerjes sė arit, e cila njofton me letrėn e saj datė 10 prill 1954, nr 75001 se 1 gram ar 1000/000 ėshtė 4.45 rubla.

Nė bazė tė ēmimit tė ofruar nga Banka e BRSS-sė ėshtė llogaritur vlefta e 1.000.000 rublave. Pėr likuidimin me ēmimin 4.45 rubla 1 gram ar fino, nevojiteshin 38.701.75 napolona ari me peshė nominale bruto 6.4516 gr baraz me gram ar 1000/000; 5.80645.

Nė bazė tė urdhrit tuaj ėshtė pėrgatitur njė fuēi e cila pėrmbante 39 qese, prej tė cilave 38 qese pėrmbanin 1000 copė napolona dhe qesja nr 39 pėrmbante napolona copė 701.75 me njė peshė kompesive bruto 250.679 gr dhe me peshė neto nominale 249.691 fuēia ka qenė e vulosur nė rregull.

Sipas marrėveshjes qė kemi patur me pėrfaqėsinė tregėtare tė BRSS-sė, ja dorėzuam personalisht kapitenit tė vaporit Chiaturi, i cili na dorėzoi konoshamenton tė firmosur rregullisht pėr marrjen nė dorėzim. Banka e BRSS-sė na konfirmon marrjen nė rregull tė fuēisė me telegramin e saj datė 6 tetor 1954.

Banka e BRSS-sė me letrėn e saj datė 3 dhjetor 1954, na njofton marrjen e fuēisė si dhe gjetjen nė rregull tė sasisė sė arit tė dėrguar me kėto diferenca.

a-Pėrsa i pėrket qeseve ishin nė rregull me pėrmbajtjen e tyre si copė, dmth se ka marrė nė dorėzim copė napolona 38.700, 75 me tė vetmin ndryshim se nuk ka marrė pėr bazė peshėn nominale por peshėn efektive, kėshtu qė ka rezultuar njė diferencė ma pak gram ar bruto 850.907 (me pėrmbajtje 900/1000) baraz me ar 1000/1000 gram 765.81. Nėnkuptohet se prej pėrdorimit napolonat kanė njė konsumim, rregullisht duhet tė merret pesha e tyre efektive dhe jo njė nominale, kėshtu qė ēdo napolon ar ka njė konsum peshe prej 0.022 me pėrmbajtje 900/100.

b-Kalkulimi i arit tė marrė nė dorėzim nga Banka e BRSS-sė nuk e ka llogaritur me ēmimin qė na ka ofruar bazė letrės sė saj datė 10 prill, dmth i gram ar 1000/1000 rubla 4.45, por 4.50.

Banka e BRSS-sė pėr 38.701,75 napolona ar duke u bazuar nė peshėn efektive, nxjerr si pėrfundim 223.956 gram ar 1000/1000 me ēmimin rubla 4.50 grami baraz rubla 1.007.803,98.

Vlefta e mallnave tė importuara ėshtė 945.615,98

Kemi pėr tė marrė rubla....................... 62.188,40

Por si pėrfundim i kėtij veprimi kemi kėto rezultate:

Napolona 38.701,75 x 326 lek = 12.616.770,50 lekė.

Konvertimi nė rubla 1.007.803,98 = 12.597.500.

Diferenca nė disfavor tonė 19.220,50 lekė

Sigurimi i arit $ 282 x 50.....lekė 14.100.

Diferenca dhe shpenzime totale lekė.....33.320,50

Si konkluzion i zbatimit tė marrėveshjes dhe tė likujdimit kemi kėto rezultate:

a-Sasia e arit u pėrllogarit me ēmim 4.50 grami dhe jo 4.45.

b-U likujdua detyrimi kundrejt BRSS-sė dhe mbetet nė favorin tonė njė sasi rublash prej 62.188,40 pėr tė cilėn ju lutemi na njoftoni qė t`i mbajmė nė rubla tė lira apo t`i kėrkojmė Moskės konvertim nė dollarė.

c-Midis ēmimit tonė tė blerjes sė napolonave ari dhe ēmimit tė shitjes kemi njė humbje prej lek 19.220,50 nė gjithė sasiėn e shitur.

ē-Pėr likujdimin e detyrimit jemi ngarkuar edhe me shpenzime sigurimi tė arit deri nė destinacion, mbasi shitja ishte dorėzim Moskė.

d-Llogaria e Ministrisė sė Financave paraqitet me njė tepricė kreditore rubla prej 62.188,40. Nė rast pėrdorimi do tė kreditohet me kundėrvlerėn nė lekė, ose nė rast shitje (konvertim nė dollarė ose franga zvicerane) nė kėtė mėnyrė mbyllet llogaria nė fjalė.

e-Pėrsa i pėrket shpenzimeve tė sigurimit si dhe diferenca e peshės, kemi debituar llogarinė e Ministrisė sė Financave (Llogari provizore nė lekė)

BANKA E SHTETIT SHQIPTAR

Drejtoria e Pėrgjithshme

Tiranė mė 27 dhjetor 1954.

A ėshtė depozituar njė pjesė e arit nė Bashkimin Sovjetik

Ish z/drejtori i Bankės sė Shtetit nė vitet 1947 - 1950, Pjetėr Deda, nė vitin 1991 ka botuar disa artikuj nė gazetėn "Republika". Nė njėrin nga kėto artikuj, atė tė datės 12 maj 1991, ai hedh dyshime rreth sasisė sė arit tė ndodhur nė Thesarin e Shtetit nė vitin 1949. Sipas tij, sasia qė ai ka parė kėtė vit ka shumė herė mė e vogėl se sa mund tė ishte apo mund tė mendohej. Vetė zoti Deda shtron pyetjen se ku ka qenė depozituar gjithė ajo sasi floriri tė sekustruar. Sipas tij enigma zgjidhet nga vetė Banka e Shtetit Shqiptar po tė verifikohen tė gjitha hyrje - daljet e Thesarit.

Po ashtu ai thotė se nė vitin 1948 ka pasur fjalė se thesari ishte depozituar nė Bashkimin Sovjetik pėr shkak tė sigurisė dhe pozicionit gjeografik tė Shqipėrisė. Si argument shtesė z.Deda pyet se pse u tregua aq i mirė Hrushovi me Shqipėrinė nė vitin 1959 kur i fali tė gjitha borxhet.

A ia fali Hrushovi vėrtet borxhet Shqipėrisė

Mė 25 maj - 4 qershor 1959, sekretari i pėrgjithshėm i Partisė Komuniste tė Bashkimit Sovjetik dhe kryeministėr i kėtij vendi, Nikita Sergejeviē Hrushov, nė krye tė njė delegacioni partiak dhe qeveritar sovjetik bėri njė vizitė nė Shqipėri. Nė kėtė vizitė Hrushov u shoqėrua nga Muhitdinov (anėtar i Presidiumit dhe sekretar i KQ tė PKBS-sė), R. Malinovski (ministėr i Mbrojtjes), N. Firjubin (zv/ministėr i Punėve tė Jashtme), A. Bulgarov (sekretar i KQ tė Bashkimeve Profesionale), F. Dumbatze (sekretare e KQ tė PK tė Gjeorgjisė), D. Rasulov (sekretar i KQ tė Taxhikistanit), S. Vizarov (zv/kryeministėr i Azerbaxhanit) dhe I. Vinogradov (zv/drejtor drejtorie nė MPJ).

Para ardhjes sė delegacionit tė lartė sovjetik, kishte qenė nė Bashkimin Sovjetik edhe njė delegacion i lartė partiak dhe qeveritar nga Shqipėria. Pikėrisht me rastin e vitit tė ri 1959, Enver Hoxha e pėrmend kėtė fakt nė pėrshėndetjen qė ai i drejtoi popullit shqiptar. Nė lidhje me kėtė dhe me sasinė e rublabve tė kredituara nga Bashkimi Sovjetik, ndėr tė tjera Enver Hoxha thotė nė pėrshėndetjen e tij:

"....Javėt e fundit njė delegacion i partisė dhe i qeverisė sonė ishte nė Moskė. Ai u prit kurdoherė me njė dashuri tė jashtėzakonshme nga Komitetit Qendror i Partisė Komuniste tė Bashkimit Sovjetik dhe qeveria sovjetike. Mė lejoni t'ju komunikoj se u desh vetėm gjysėm ore bisedim nė mes tė delegacionit tonė dhe tė shokėve sovjetikė me nė krye shokun tonė tė shtrenjtė Nikita Sergejeviē Hrushovin, qė tė gjitha kėrkėsat tona shumė tė mėdha pėr ndihmė nga ana e Bashkimit Sovjetik pėr 5-vjeēarin e tretė tė zgjidheshin plotėsisht dhe nė mėnyrė tė kėnaqshme. Bashkimi Sovjetik pėrveē ndihmave kolosale qė i ka dhėnė vendit tonė nė tė kaluarėn, pėr tė cilat ju jeni plotėsisht nė dijeni, na dha njė kredi tė re prej 300 milion rublash pėr 5-vjeēarin e tretė, ai na akordoi edhe 35 milion rubla tė tjera vetėm pėr zhvillimin e naftės gjatė kėtyre dy vjetėve tė fundit tė 5-vjeēarit tė dytė si dhe njė seri dhuratash pėr zhvillimin e ekonomisė dhe tė kulturės qė vlerėsohen nė 10 milionė rubla. Kjo ndihmė kolosale, bujare, internacionaliste, nuk mund tė jepet veēse frymėzuar nga ndjenja e lartė internacionaliste dhe nga dashuria e zjarrtė qė ushqejnė populli sovjetik dhe Partia Komuniste e Bashkimit Sovjetik pėr popullin dhe pėr partinė tonė. Kjo ndihmė ėshtė garanci jashtėzakonisht e madhe pėr zhvillimin nė njė shkallė tė gjerė tė ekonomisė dhe tė kulturės sė vendit tonė, ashtu siē ka thėnė shoku Hrushov, njė kopėsht tė lulėzuar. I gjithė populli ynė me mirėnjohje tė pakufishme, i drejton sot falenderimet mė tė zjarrta Bashkimit tė lavdishėm Sovjetik, partinė mėmė komuniste tė Bashkimit Sovjetik, Komitetit Qendror tė saj dhe shokut Nikita Hrushov. Ne i sigurojmė popujt vėllezėr se me ta jemi tė lidhur pėrjetė me njė miqėsi dhe besnikėri qė nuk do tė ketė mortje kurrė...." (marrė me shkurtime nga gazeta "Zėri i Popullit"-sė e datės 1 janar 1959).

Pikėrisht nė njė atmosferė tė tillė pritej tė zhvillohej vizita e Hrushovit nė Shqipėri. Ajo qė tė ēudit nė kėtė rast ėshtė deklarimi nga ana e Enver Hoxhės e njė shumė kreditimi prej 300 milion rublash pėr 5-vjeēarin e tretė teorikisht fillonte nė vitit 1961. Pėrsa i takon "faljes" e borxheve Shqipėrisė nga Hrushovi gjatė vizitės sė fundit nė Shqipėri duket qė ėshtė fjala pėr shumat e tjera qė pėrmend Enver Hoxha.

Kėtu kemi parasysh faktin se pėr 1 milion rubla, nga Thesari i Shtetit shqiptar dolėn 224,4 kg ar. Po tė vazhdojmė me tė njetėn logjikė i bie qė pėr 35 milion rubla tė paguhen 7.854 kg ar. Po tė shtojmė kėtu edhe 10 milion rublat e tjera qė thotė Enver Hoxha, atėhere i bie qė pėr kėto dy "kredi", Bashkimi Sovjetik t`i ketė marrė Shqipėrisė rreth 10 ton ar. Mund tė duket shumė njė sasi e tillė ari, por gjithsesi nė raport me minimumi 320 ton ar tė grabitur nga komunistėt pas lufte, ajo ėshtė vėrtet e vogėl.

Qysh ditėn kur erdhi Hrushovi nė Aeroportin e Rinasit Enver Hoxha deklaroi:

"Miqėsinė me Bashkimin Sovjetik populli shqiptar e ēmon si thesarin mė tė shtrenjtė....Miqėsia jonė ėshtė e fortė si graniti dhe e pėrjetshme si malet tona.....". (gazeta "Zėri i Popullit" 26 maj 1959).

Sikurse shihet pėr Enver Hoxhėn nuk ka mė rėndėsi thesari i vėrtetė sepse thesar pėr tė na qenka "miqėsia e pėrjetshme" me Bashkimin Sovjetik. Dhe kjo pėrjetėsi u pa shpejt.

Nė atė kohė kur Hrushovi vizitoi Tiranėn pala shqiptare nė bisedime pėrbėhej nga Enver Hoxha, Mehmet Shehu, Beqir Balluku, Gogo Nushi, Spiro Koleka, Liri Belishova, Manush Myftiu, Koēo Theodhosi, Abdyl Kėllezi, Adil Ēarēani, Maqo Ēomo, Behar Shtylla dhe nga ambasadori shqiptar nė BS, Nesti Nase.

Pas bisedimeve dhe viztave tė ndryshme nė mbarė Shqipėrinė, mė 30 maj 1959 Hrushovi u shpall qytetar nderi i Tiranės dhe mė 3 qershor 1959 vuri gurin e parė nė Pallatin e Kulturės nė Tiranė ku u vendos dhe njė pllakatė me fjalėt: "Kėtu mė 3 qershr 1959, udhėheqėsi i madh i popullit sovjetik dhe miku i shtrenjtė i popullit shqiptar, shoku Nikita Sergejeviē Hrushov, vuri gurin e parė nė themelet e Pallatit tė Kulturės, simbol i pėrjetshėm i miqėsisė sė pathyeshme e tė pėrjetshme shqiptaro-sovjetike".

Marrja e njė sasie tė sipėrpėrmendur tė arit nga ana e Bashkimit Sovjetik ėshtė edhe njė tregues tjetėr qė tregon nga njera anė mungesėn e solidaritetit nė kampin socialist dhe nga ana tjetėr dijeninė qė kanė pasur sovjetikėt pėr arin shqiptar. Gjithashtu ėshtė pėr t'u kujtuar qė fill pas prishjes sė madhe shqiptaro-sovjetike, nuk u pa ndonjė presion i madh pėr tė kėrkuar "borxhet" nga ana e Bashkimit Sovjetik. Ndonėsė publikisht u tha se ato u falėn nė vitin 1959, prap mund tė ishte ndonjė sasi tjetėr e marrė pas kėtij viti duke pasur arin nė mes. Duket qė tė dy palėt nuk kanė dashur tė bėhet publike ēėshtja e arit pasi ishte e dėmshme pėr tė dyja palėt. Pėr palėn shqiptare merrej vesh dėrgimi i arit nė Bashkimin Sovjetik dhe pėr palėn sovjetike dilte nė pah pazari pėr tė marrė arin shqiptar.

VIJON

HISTORI

Atdheu i shqiptarėve, his fqijėt dhe shqiptarėt

Nga Astrit Kola

viijon nga numri i kaluar

Midis feudalėve shqiptarė dhe atyre nikeas, gjatė gjithė shekullit XIV u zhvilluan konflikte tė pėrgjakshme. Qė nga ajo kohė, shqiptarėt, si blegtorė tė dalluar, filluan tė depėrtojnė thellė nė Thesali dhe brenda njė kohe tė shkurtėr e populluan pothuajse tė tėrėn, ēka e dėshmojnė edhe emėrtimet e sotme unikale tė atyre trevave, si: Lopės, Luaras, Bardha, Kodra, Fereza (ferrėza), Malizi (mali i zi), Kurora etj..

Perandori bizantin Andronik III Paleolog, pasi u bind se shqiptarėt ishin faktori mė i rėndėsishėm gjeopolitik, ekonomik dhe ushtarak i rajonit, u detyrua tė pėrmirėsojė marrėdhėniet me ta dhe, pėr kėtė qėllim, nė vitin 1332 hyri nė bisedime e negociata me sundimtarėt e tyre dhe fiset Malakasi, Buja e Mesariti.

Kur mbreti anzhuin, Roberti, nė vitin 1338, me anė tė njė mashtrimi zuri rob Tanush Topinė (sundimtari i atėhershėm i Krujės dhe rrethinave, deri afėr Durrėsit) dhe urdhėroi ta ekzekutonin atė, nė luftėn kundėr shqiptarėve angazhoi mercenarėt katalanė, kėta luftėtarė tė llahtarshėm, tė cilėt, asokohe, i gjeje me shumicė nė Greqi.

Perandori Andronik, duke shfrytėzuar rastin e mosmarrėveshjeve midis sundimtarėve shqiptarė, sidomos pas fitores sė anzhuinėve kundėr Tanush Topisė dhe aleatėve tė tij, i sulmoi pabesisht pas shpine ata. Nė kėto sulme, ai pėrdori si forcė ushtarake hordhitė turke, tė paguara shtrenjtė, dhe u shkaktoi shqiptarėve humbje tė mėdha nė vitin 1338.

Pasi shkatėrroi rebelimin e feudalėve tė Zetės dhe Shkodrės, tė udhėhequr nga Dhimitėr Suma, mbreti serb, Stefan Dushani, filloi tė zgjerojė territoret nė kurriz tė trojeve tė banuara nga shqiptarėt, deri nė kufijtė jugorė tė Maqedonisė sė sotme, nė Prilep, Strugė dhe Ohėr, tė cilat ranė nėn sundimin e tij nė vitin 1934. Mė pas, nė vitin 1343, Dushani pushtoi Krujėn. Tre vjet mė vonė, nė vitin 1346, Dushani pushtoi Beratin, ndėrsa njė vit mė vonė, nė vitin 1347, ai pushtoi pothuajse gjithė Epirin dhe Thesalinė, pas njė rezistence anemike tė shqiptarėve, tashmė tė rrėnuar nga luftėrat e njėkohshme nė tė gjitha frontet dhe tė imponuara nga armiq tė fuqishėm.

Pasi Dushani pushtoi Epirin dhe Thesalinė, duke shfrytėzuar urrejtjen e shqiptarėve ndaj grekėve dhe Andronikut III (tė cilėt patėn bėrė krime tė rėnda kundėr tyre), mbreti serb, me anė tė premtimeve tė mėdha rekrutoi nė ushtrinė e tij aq shumė shqiptarė, saqė ato pėrbėnin pothuajse 3/4 e saj.

Nė librin "Historia e serbėve", botuar nė vitin 1922, historiani ēek Kostandin Jireēek, shkruan: "Shqiptarėt, tė mbushur me urrejtje armiqėsore ndaj grekėve, qė nga koha e masakrave tė tyre nėn udhėheqjen e Andronikut III, u rekrutuan dhe shėrbyen me gėzim nė ushtrinė serbe. Kur u bė perandor nė vitin 1348, Dushani u vetėtitullua "Perandor dhe sovran i serbėve, grekėve, bullgarėve dhe shqiptarėve."

Pėr sundimin e Epirit, Stefan Dushani emėroi si mėkėmbės vėllain pėr babė, despotin Simeon Urosh, territoret e tė cilit kufizoheshin me ato tė administruara nga kunati i tij (vėllai i gruas), despoti Jovan Asen, qė asokohe zotėronte Shqipėrinė e Jugut dhe qė rezidencėn personale e kish ndėrtuar nė Vlorė.

Lidhur me kėtė periudhė, historiani serb Vladimir Ēoroviē, shkruan se: "Dushani, haptazi, i ndihmoi shqiptarėt nė raport me grekėt, duke u dhėnė krerėve tė tyre tituj tė shquar dhe zotėrime tė mėdha."

Nė ushtrinė e vojvodės Preljub, mėkėmbėsit tė Dushanit nė Thesali, kishte njė numėr shumė tė madh shqiptarėsh, madje me poste shumė tė larta. Aq tė rėndėsishėm ishin kėta komandantė, saqė kishin tagėr tė rekrutonin si mercenarė shumė kalorės dhe luftėtarė venedikas e raguzanė.

Nėn pushtetin e perandorit Dushan, shqiptarėt populluan pothuajse gjithė Thesalinė dhe shumė shpejt arritėn deri nė thellėsi tė gadishullit tė Atikės, nė Peloponez.

Ata u shpėrndanė edhe nė disa ishuj tė detit Jon, ēka dėshmohet edhe nga emėrtimet e sotme shqipe tė shumė vendeve tė Greqisė, si: Spata, Koropi, Armiri, fshati athinjot Plaka, madje populluan edhe njė fshat tė quajtur Hrvati, nė Atikė.

Perandori Dushan kishte pėr shqiptarėt njė dobėsi tė veēantė, ēka e dėshmon edhe dokumenti-patentė i lėshuar prej tij nė vitin 1336, nė tė cilin, ndėr tė tjera theksohet: "... tė gjithė shqiptarėt e Tuzit lejohen tė mbajnė kripore dhe pėrjashtohen nga taksat kishtare, pėrveē detyrimit pėr dhėnien e njė sasie kripe pėr kishat pranė kriporeve. Fshatrat e Tuzit tė drejtohen e pėrfaqėsohen nga njė kryeplak, tė cilin ēdo fshat ta zgjedhė vetė."

Nė shkrimet e vjetra tė asaj kohe pėrmenden kryepleq tė tillė si Llesh Tuzi, Pal Bushati, Gjon Bushati dhe Pjetėr Kuēi (njė nga krerėt mė tė pėrmendur tė fisit tė famshėm Kuēi).

Qė nė atė kohė, shqiptarėt lejoheshin dhe ishin tė integruar nė njė sistem tė tyrin tė drejtėsisė, qė pėrfaqėsonte nė vetvete njėfarė organizimi kanunor tė komunitetit, qė ishte pararendės i tė famshmit Kanun i Lekė Dukagjinit.

Dushani i kish pėrjashtuar shqiptarėt nga organizimi i tij kanunor, qė bėhej sipas tė ashtuquajturit Kanuni i Perandorit Stefan Dushani, i cili ndryshonte nga Kanuni i shqiptarėve. Nė thelb, Kanuni i Stefan Dushanit mbronte interesat e feudalėve dhe Kishės Ortodokse, gjatė mosmarrėveshjeve tė tyre me fshatarėt, tė cilėt refuzonin tė paguanin taksat e tė bindeshin dhe shpesh herė rebeloheshin.

Atėkohė, herezia ndaj besimit dhe adhurimit ndaj Zotit, Krishtit dhe apostujve, ishte blasfemia mė e ndėshkueshme nga pushteti dhe njėkohėsisht detyrimi kryesor pėr respektimin e fesė, ēka garantonte pushtetmbajtjen e bekuar nga Kisha Ortodokse.

Qė nė atė kohė, shqiptarėt popullonin nė masė Dalmacinė, Hercegovinėn dhe Bosnjen, ēka e dėshmojnė edhe shumė emra shqip tė fshatrave tė atjeshėm, si: Bari (nga fjala - bar); Burmazi (nga fjala e vjetėr shqipe - njeri i madh, trupmadh); Buna (nga fjala e vjetėr shqipe-nėn ujė); Bukamira (fjala - buka e mirė); Butmir ( nga shqipja e vjetėr - tokė e mirė); Curri (shkėmb, shkrep); Dreteli (fjala shqipe - dredhėl); Kukusi; Murraj; Vuēaj; Otimir; Skoēaj; Vajmezi; Kokona; Korēa; Ibali; Ligati; Gjeēi; Tuēepi; Tulja; Zavala etj..

Emėrtimi i qarkut SEMBERIJA, sipas gjuhėtarėve malazezė Milan Budimir dhe Ivan Popoviē, vjen nga fjala e vjetėr shqipe, SEMBER, qė do tė thotė "kalė pėr mbrehje".

Pėr praninė e dikurshme tė shqiptarėve nė kėto treva, dėshmojnė gjithashtu edhe mbiemrat e dėgjuar si Barzeta; Burmazi; Dodoshi, Dukangjeēi, Gurakuqi; Ibalja; Kalimanoviē; Keēi; Keēanoviē; Kokėza; Lekiē; Mushkinja; Perendija; Preka; Zotoviē; Xhaja; Xhajiēi etj..

Etnologu serb Spiro Kulishiē, pas krahasimit dhe analizės etimologjike tė shumė fjalėve dhe shprehjeve tė serbėve tė Fushė Livanjės, gjeti shumė analogji sintaksore dhe fonetike me fjalėt dhe shprehjet e banorėve tė sotėm tė trevave tė Zetės sė dikurshme, tė cilat, mė pas, linguisti Pavėl Iliē i pėrfshiu dhe i thelloi nė studimin me titull: "Ndikimet latine dhe shqiptare".

Nė njė artikull tė vitit 1978, tė historianit Bogumil Hrabak, thuhet: "Fshatrat hercegovinase dhe ndėrtimet stanore tė blegtorėve, qė para vitit 1330, nė masė tė konsiderueshme, nė sensin etnik, janė padyshim me origjinė shqiptare".

Shumė shkencėtarė dhe studjues serbė, kanė rėnė dakort dhe e kanė pranuar njėzėri se, gjatė shekujve XII-XV, grupe dhe fise shqiptarėsh, kryesisht blegtorė, kanė populluar trevat qė nga Zeta e deri nė Neretvė dhe malėsitė e Matarugės; Mugoshės; Macures; Majnes; Malonshicės; Luzhanit; Krriēit; Burmazit; Zhuroviēit; Miriloviēit etj..

Pas vdekjes sė Stefan Dushanit nė vitin 1355, filluan luftėrat e gjata e tė pėrgjakshme midis sundimtarėve shqiptarė, grekė e serbė. Shumė prej kėtyre despotėve, rekrutuan si mercenarė katalanėt, tatarėt, kumanėt dhe turqit osmanllinj, tė cilėt ishin edhe mė tė shumėtit nė numėr.

Mėkėmbėsi i Stefan Dushanit dhe sundimtari i Epirit, Simeon Uroshi (vėllai pėr babė i Dushanit), nga dėshira pėr t'i rrėmbyer fronin trashėgimtarit tė Dushanit, nipit tė tij njomėzak, tė quajtur Urosh, u vetėshpall: "Perandor i grekėve, serbėve dhe i gjithė Shqipėrisė".

Duke pėrfituar nga sherret e familjes mbretėrore serbe pėr fronin, despoti grek Niqifor II, arriti tė marrė drejtimin e despotatit, tė cilin e mbajti gjatė njė periudhe prej tre vjetėsh, 1356-1359.

Pėr tė fituar dashamirėsinė dhe mbėshtetjen e serbėve, Niqifori II mori pėr grua vejushėn e Stefan Dushanit, Helenėn, dhe, pėr tė qetėsuar e kandisur bashkėshorten e re, pėrzuri gruan e deriatėhershme, Ana Kantakuzenėn, duke e kthyer atė pranė familjes atėrore, nė Peloponez.

Shqiptarėt e adhuronin Anėn fisnike dhe babanė e saj, tė famshmin Jovan Kantakuzenin, jo thjesht pėr gjakun shqiptar, por edhe pėr shkak tė virtyteve tė shkėlqyera.

Ata nuk e falėn poshtėrimin e Ana Kantakuzenit dhe Jovanit plak, ndaj e kėrcėnuan Niqiforin me vdekje, nėse nuk e prishte martesėn me Helenėn dhe nuk rikthente pėrsėri nė Oborr Ana Kantakuzenėn dhe gjithashtu kėrkuan qė asaj t'i rikthehesh kurora mbretėrore dhe tė gjitha tė drejtat qė i takonin si mbretėreshė.

Pasi nuk arriti dot t'i bindė shqiptarėt tė hiqnin dorė nga kėrkesat e tyre "tė ekzagjėruara", Niqifori vendosi t'i shkatėrronte ata. Pėr kėtė ai menjėherė rekrutoi dhe pagoi me shuma tė mėdha ari mercenarėt turq, tė cilėve u kėrkoi t'i masakronin tė gjithė shqiptarėt.

Sikundėr shkruan Kostandin Jireēeku: "Fiset shqiptare dhe luftėtarėt e tyre tė shkathėt e trima, e vranė Niqiforin nė vitin 1358, kurse stratiotėt e tij grekė dhe mercenarėt turq i masakruan, duke u prerė kėmbė e duar".

Paskėtaj, Simeon Uroshit i mbeti nė zotėrim vetėm Thesalia, tė cilėn ai e sundoi si perandor gjatė periudhės 1359-1371, sepse pothuajse tė gjithė Epirin u detyrua t'ia lėshojė sundimtarėve tė mėdhenj shqiptarė, Pjetėr Lloshit dhe Gjin Bua Shpatės.

Pjetri mori nė zotėrim qytetet e Artės dhe Rogės, ndėrsa Gjini mori nė zotėrim qytetet e Anhelės dhe Angjelokastrės.

vijon

 

TRADITA

Ndertimi i Gardes shqiptare (3)

Nga Safet Ramolli*

viijon nga numri i kaluar

Mė 15 Qershor 1931, u miratua ligji “Pėr organizimin e Avokatisė”, si njė tregues sintetik i shkallės sė civilizimit dhe garantimit tė tė Drejtave tė komunitetit.

Nė muajin prill 1932, u miratua “Kodi i Ri Tregtar”.

Pra, sikurse mund tė gjykohet dhe ēmohet, nė legjislacionin shqiptar u hodhėn bazat pėr integrimin e vendit me dinjitet nė Evropė.

Me pėrparėsi janė gjykuar e trajtuar edhe marėdhėniet me fqinjėt, mbi bazėn e konceptit tė respektimit tė tėrėsisė teritoriale dhe barazisė.

Mė 20 Shkurt 1931, kur Mbreti kishte shkuar nė Vjenė pėr ekzaminim dhe kurim shėndetsor, Ju bė njė atentat. Jeta e Mbretit u kėrcėnua seriozisht, por Ai shpėtoi mrekullisht, pasi truproja personale, Llesh Topallaj, i priti plumbat mbi trupin e tij, duke mbetur kėshtu ndėr tė parėt dėshmorė tė Shėrbimit tė Gardės Mbretnore.

Nė mars tė vitit 1936, Parlamenti Shqiptar miratoi njė ligj qė ka tė bėjė me emancipimin e shoqėrisė shqiptare. Ai vendosi qė gratė tė dalin me veshje, sikundėr nė vendet e tjera tė Evropės. Familja Mbretnore e dha shembullin e para pėr zbatimin e kėtij ligji. Por Mbreti e pati dhėnė shėmbullin e zbatimit tė ligjit edhe nė vitin 1931, kur ktheu mbrapsht dhe nuk pranoi pronėsinė mbi disa ēifligje shtetėrore, qė i ishin dhėnė me ligj.

Nė vitin 1936 pothuajse u pėrvijua plotėsisht fillimi i njė konflikti mbarėbotėror. Historiani i Ballkanit, Xhorxh Kastellan, shprehet krejt qartė kur thotė se “... Italia i filloi veprimet luftarake gjatė LDB me pushtimin e vendit mė tė vogėl ballkanik, Shqipėrisė, tė Premten e Shenjtė tė vitit 1939.” Ai pohon se “... midis dy vendeve kishte patur mjaft acarime, tė cilat kėtė vit u shndėrruan nė plagė tė gangrenizuara, e qė nuk mund tė mbylleshin me mjete dhe rrugė diplomatike e politike.” “Kreu i Shtetit Shqiptar disa herė kishte refuzuar propozimin italian pėr bashkimin doganor, ashtu sikurse disa herė ishte vėnė realisht pėrballė presioneve dhe kėrcėnimeve nga pala italiane, pėrfshi edhe dėrgimin e 22 luftanijeve nė portin e Durrėsit nė vitin 1934, apo acarimin e tejskajshėm tė marrėdhėnieve dypalėshe nė fundvitin 1938.”.

 

FORCAT E ARMATOSURA NĖ ECJE PROGRESIVE (1924–1939)

Kreu i Shtetit Shqiptar, i sapoardhur nė drejtimin e vendit nė fund-dhjetorin e vitit 1924, kishte vizion tė plotė e tė qartė pėr organizimin e Shtetit Shqiptar sipas modelit perėndimor me tė gjitha institucionet, qė ishin tė domosdoshme. Presidenti do ta trajtonte me pėrparėsi, por pa u shpejtuar dhe me siguri, ēėshtjen e riorganizimit tė Forcave tė Armatosura, nė mėnyrė qė ato tė ishin sa mė efiēiente, operative dhe vetėm nė shėrbim tė Atdheut e tė Popullit.

Gjithsesi, Ushtria duhej tė ngėrthente vlerat mė tė mira kombėtare: tė ishte rreptėsisht e disiplinuar; e divorcuar tėrėsisht nga ideologjizmat partiake; e pajisur me virtytet bazė tė racės shqiptare: BESĖ-NDER-BURRĖRI; e pėrkushtuar deri nė vetmohim pėr tė plotėsuar detyrimin ndaj popullit; e kompletuar me mjetet mė moderne tė teknikės; e tė tjera si kėto.

Para sė gjithash, nė krye dilte problemi i vėnies sė veprimtarisė sė Forcave tė Armatosura mbi baza ligjore, vetėm e vetėm nė funksion tė misionit atdhetar, ligjor dhe moral. Duke marrė edhe mendimin e specialistėve tė huaj, por edhe pėrvojėn e grumbulluar, u gjykua se, nevojė emergjente, ishte: pėrcaktimi i qartė i misionit mbarėkombėtar; ndėrtimi i strukturave tė pėrshtatėshme dhe kompletimi i tyre me burime njerėzore, me armatim, teknikė e pajisje tė ndryshme; si dhe aftėsimi profesional i tyre nė funksion tė pėrmbushjes sė misionit tė ngarkuar jo vetėm me profesionalizėm, por edhe me pėrkushtim dhe etikė.

Shteti Modern Shqiptar, i dalė pas Kongresit tė Lushnjės (20–28 Janar 1920. SR), zotėronte jo vetėm pėrvojėn e Shqipėrisė por edhe atė tė vendeve tė tjera, pėr organizimin dhe funksionimin e Institucionit Bazė tė Mbrojtjes Kombėtare, pra atė tė Forcave tė Armatosura, apo tė “Fuqive Armate”, sikurse do tė emėrtoheshin pėr mjaft kohė. Profesionistėt ushtarakė, por edhe analistėt e kėsaj fushe, e pohojnė krejt qartė se, nė Shqipėri nuk ka munguar tradita pėr ngritjen e trupės sė armatosur, bile tė organizuar nė baza fisnore apo krahinore. Ata shprehen se ushtria kishte lindur para ngadhnjimit tė Mbretit Zog I, por trupat e para “... si njė tanėsi e shpartallueme vullnetarėsh, janė tė parėndėsishme, ashtu sikurse janė po kaq tė parėndėsishme caqet e ndryshme, qė ajo ka kaluar prej vitit 1912 e deri nė vitin 1924”. ( 1 )

Qeveria e Pėrkohėshme e dalė pas Kuvendit Kombėtar tė Vlorės, pati krijuar njė forcė tė armatosur, tė emėrtuar “Xhandarmėri”, e tė pėrbėrė prej 4.000–5.000 vetė, e cila shėrbeu si njė forcė mbrojtėse ushtarake pėr Qeverinė e Re.

Bernard Fisher pohon se, nė vitin 1920, Qeveria e Sulejman Delvinės kishte nė dispozicion njė numur tė kufizuar forcash ushtarake: 8 batalione xhandarmėrie me 3200 vetė; 3 batalione kėmbėsorie, me 1200 vetė; 1 batalion trupash xheniere, me 600 vetė, tė cilėt komandoheshin nga oficerė italianė, francezė, austro-hungarezė e turq.( 2 )

Por ėshtė po kaq e pranueshme, qė forca tė tjera tė tilla ishin nėn kontrollin e kryetarėve tė fiseve apo tė njerėzve me influencė nė krahina tė ndryshme, tė cilėt, nė ndonjė rast, do t’u kundėrviheshin edhe forcave qeveritare.

Mė 7 janar 1925, Ahmet Zogu krijoi njė Kabinet Qeveritar, i cili nė programin pėr mbrojtjen e vendit, parashtroi:

- Suprimimin e Ministrisė sė Luftės

- Shpėrndarjen e ushtrisė dhe ngritjen e njė xhandarmėrie tė fortė

- Ēarmatosjen e popullsisė, si njė detyrė emergjente dhe parėsore

- Ndjekjn e njė politike neutrale me tė gjitha shtetet

- Mbrojtjen me vendosmėri tė Pavarėsisė dhe integritetit tė Shtetit etj.

Ishte shprehje e koncepsionit modern, reflektimi i drejtpėrdrejtė pėr domosdoshmėrinė e depolitizimit tė Forcave tė Armatosura, pohimi qė Kryeministri Shqiptar bėri nė Parlament, se “ushtria duhej tė stėrvitej, tė kishte disiplinė dhe nė asnjė mėnyrė tė mos lejohej tė kthehej nė ēerdhe partish politike.” Prandaj, “... do tė prishet sistemi i vjetėr e do tė mėkambet sistemi i Milicisė”.( 3 )

Pėr tė siguruar dhe garantuar komandim dhe drejtim unik, nė Statutin e Republikės Shqiptare legjitimohej se “Kryetari i Republikės ka edhe Komandėn e Pėrgjithėshme tė Fuqive Armate.”

Nė janar tė vitit 1925, pėr herė tė parė nė historinė e Shtetit Shqiptar, pėr ushtarakėt u vu nė pėrdorim stimulimi pėrmes dekorimeve: nė fillim dekorata e lartė, e emėrtuar “Skanderbeg “; pas dy vjetėsh ajo “ e Trimėrisė” dhe, mė vonė, dekorata “ Dituria”.( 4 )

Nė muajin mars 1925, Zogu paraqiti njė program tė ngjeshur e tė detajuar pėr riorganizimin e plotė tė Forcave Ushtarake. Skema e pėrpunuar me ndihmėn edhe tė dy kėshilltarėve tė huaj: kolonelėve Mirdach dhe Stirling, pėrkatėsisht nga Austria dhe Anglia, parashikonte shkrirjen e plotė tė Ushtrisė sė pėrbėrė nga njė efektiv prej 5000 vetėsh, dhe ngritjen nė vend tė saj tė njė Milicije prej 3000 vetėsh, e cila do tė kishte detyrė kryesore ruajtjen e postave kufitare. Disa analistė tė huaj shprehen se, “ky program nuk gjeti zbatim tė plotė asnjėherė.” Nė tė kundėrtėn, nė muajin qershor u organizuan nėntė kompani tė tjera, tri prej tė cilave u shpėrndanė nė gusht, ashtu sikurse u muarėn masa pėr krijimin e njė kompanie suplementare sulmi, e cila do tė kompletohej dhe trajtohej edhe financiarisht sikurse xhandarmėria, por gjithsesi ndryshe nga pjesa tjetėr e ushtrisė. ( 5 )

Dhe, pas kėsaj, mund tė arėsyetojmė se, krahas programit nė pėrgjithėsi tė Qeverisė, programi pėr Riorganizimin e Forcave tė Armatosura krijon imazhin e njė Kabineti Qeveritar tė organizuar mirė, tė orientuar nga Perėndimi, por edhe tė deklaruar qartazi pėr tė mbrojtur me ēdo sakrificė dinjitetin kombėtar. Asistenca e huaj, pėrmes profesionistėve tė mirėfilltė ushtarakė, do t’u jepte Forcave tė Armatosura fytyrėn origjinale, por edhe tė ngjajshme nga ana profesionale me simotrat perėndimore. Meqėnėse njė Forcė e Armatosur Moderne ka nevojė pėr tė gjitha hallkat e komandimit e tė drejtimit, qysh nė vitin 1926 krijohet Adjutantura e Komandantit tė Pėrgjithshėm, si dhe njė Kompani e Gardės me mision krejt tė qartė, pėr mbrojtjen personale tė Kryetarit tė Republikės si dhe pėr qėllime reprezentative ( 6 )

Por nuk ka sesi tė mos tėrheqė vėmėndjen edhe fakti qė Kreu i Shtetit do tė pėrqėndronte nė duart e veta edhe komandimin ushtarak; ashtu sikurse ēėshtjen e Sigurimit e tė Mbrojtjes kombėtare e integroi me vendet fqinje, sidomos me Italinė, tek e cila edhe kishte mbėshtetur shpresa tė besueshme, prandaj edhe nėnėshkroi dy traktate me karakter ushtarak: (Pakti i Miqėsisė dhe i Sigurimit dhe Aleanca Mbrojtėse. SR).

Po t’u referohemi biografėve tė Mbretit Zog, rezulton se Ai ka qėnė mjaft i kujdesshėm nė problemin e lidhjes e tė bashkėpunimit me vendet fqinje, apo edhe me tė tjerat. Kėshtu, nė vitin 1926, ministri fuqiplotė italian nė Tiranė, i premton Atij mjaft oferta joshėse, nė kėmbim tė miratimit tė tė drejtave italiane nė Shqipėri. (Ėshtė fjala qė Ai tė pranonte vėnien nėn inspektimin italian tė ushtrisė dhe xhandarmėrisė, si dhe vėnien e krejt Shqipėrisė nėn protektoratin italian, etj.. SR). Por Ai e refuzoi me neveri kėtė ofertė, sepse respektonte parimin e garantimit tė pavarėsisė dhe tė tėrėsisė territoriale, me resurset njerėzore dhe materiale tė vendit tė vet. (7)

Nė vitet qė do tė pasojnė, Forcat e Armatosura do tė merrnin pamje dhe pėrmbajtje mė tė plotė. Ato do tė pajiseshin me bazė ligjore bashkėkohore, me resurse njerėzore mė tė studjuara dhe mė tė pėrshtatshme pėr marrjen mbi shpatulla tė pėrgjegjėsive mė tė mėdha e pėr tė bėrė sakrifica mė tė shumta. Ato do tė stėrviten dhe armatosen sipas standarteve tė simotrave perėndimore, ashtu sikurse do tė trajtohen nė pikėpamje morale, e sidomos materiale e sociale, nė nivele tė krahasueshme me homologet e tyre nė Perėndim.

Mbi kėtė bazė, Kreu i Shtetit Shqiptar, mė 4 tetor 1927, do tė shprehej nė Parlament se, “nė pak kohė Ushtria po ecėn nė binarėt e progresit, tė strukturimit bashkėkohor; tė stėrvitjes dhe aftėsimit pėr tė garantuar mbrojtjen e tėrėsisė territoriale tė vendit. Ajo tashmė ka jo vetėm atė pamje por edhe ato parametra, tė cilat mund tė japin tė drejtėn e gjykimit se, kazerma shqiptare nuk ėshtė vetėm mbrojtja e Kombit por edhe shkolla e atdhedashurisė dhe e disiplinės kombėtare. (8)

Megjithatė, vihej detyrė qė ky potencial i kėnaqshėm mbrojtės, tė mbahet gati nė ēdo kohė dhe nė tė gjithė pėrbėrėsit e tij: pra forca ushtarake tė jetė e organizuar, e komanduar dhe e gatshme tė pėrmbushė detyrat nė ēdo kohė.

Viti 1928 pėrbėn njė pikė kulmore nė historinė e vendit tonė, jo vetėm nė pikėpamje tė ndryshimit tė regjimit shtetėror, por edhe tė gjendjes e tė administrimit tė Forcave tė Armatosura. Deklarimi i Shqipėrisė “Mbretėri” e cilėsuar: “Mbretėri Demokratike Parlamentare dhe e Trashėgueshme”, paraqiste interes pozitiv edhe pėr Italinė fqinje, e cila, duke patur “njė dorė tė fortė” nė drejtimin e Shtetit Shqiptar, garantonte mė mirė pozitat ekonomiko–financiare dhe politiko–ushtarake nė Shqipėri.

Artikulli 71 i Statutit Themeltar tė Monarkisė Shqiptare, jo vetėm qė e deklaron Mbretin si Kreun mė tė Lartė tė Shtetit, por edhe i jep kompetenca e tė Drejta tė mjaftueshme, pėrfshi edhe atė tė Komandantit mė tė Lartė tė Forcave Ushtarake; ka kompetencė tė ushtrojė tė drejtėn pėr tė shpallur luftė nė rast mbrojtjeje, ndėrsa shpallja e luftės jashtė kushtit tė mbrojtjes dhe lidhja e paqes, bėhen vetėm me miratim tė parlamentit. Po ashtu, Mbreti kishte pushtet tė fortė nė zbatimin e politikės sė caktimit e tė heqjes sė drejtuesve shtetarė e ushtarakė; nė ēėshtjet e vendosjes pėr traktatet politike, ekonomike, e sidomos ato ushtarake me shtetet e tjera, etj.

Kėshtu, asnjė ligj nuk gjente zbatim konkret pa miratimin e Mbretit. (9)

Nė Kapitullin e Pestė tė Statutit, normohet veprimtaria e Forcave tė Armatosura. Kėshtu, si mision i tyre pėrcaktohet mbrojtja e Nderit, e Pavarėsisė, e tėrėsisė teritoriale tė Atdheut dhe e interesave tė larta materiale e morale tė Shtetit.

Njėherėsh pėrcaktohen komponentėt kryesorė tė F.A, tė cilat janė Ushtria Kombėtare dhe Xhandarmėria; komandimi i tyre ėshtė unik dhe janė nėn komandėn dhe urdhėrin absolut tė Mbretit; sejcila prej tyre ka detyra tė pėrcaktuara krejt qartė, etj..

Sikurse mund tė gjykohet, problemet thelbėsore tė Sigurimit e tė Mbrojtjes kombėtare, janė tė normuara me ligj; organizimi, pėrdorimi, komandimi, ēėshtjet sociale tė F.A dhe tė ushtarakėve janė krejtėsisht tė pėrcaktuara qartė dhe pa asnjė ekuivok. Po nė vitin 1928, do tė ketė evenimente tė rėndėsishme pėr F.A. Kėshtu, mė 24 Qershor u muar Ligji i Parė Organik i Ushtrisė dhe i Xhandarmėrisė, si njė bazament pėr organizimin e tyre. Sipas Artikullit 75 tė Statutit tė Republikės, Komanda Eprore e Fuqive Armate ėshtė nėn drejtimin e Kryetarit tė Republikės. Direkt prej Atij varen:

- Komanda e Pėrgjithshme e Fuqive Armate

- Komanda e Pėrgjithshme e Xhandarmėrisė

- Inspektoriati i Pėrgjithshėm i Ushtrisė dhe ai i Xhandarmėrisė

Kėto komanda ndahen nė: Komandė e Vėrtetė, (e mirėfilltė ushtarake. S.R.), dhe Intendanca (logjistika pėrkatėse S.R), tė cilat nė vetvete ishin organizuar nė disa seksione.

Gjėndja e Komandave tė Larta sipas kėtij Dekret–Ligji, ėshtė:

- Komanda e Divizionit Aktiv

- Komanda e Divizionit Rezervė

- Tre Komanda Grupi Kėmbėsorie

- Njė Komandė Artilerie

- Njė Komandė e Trupave tė Xhenios

- Njė Komandė e Marinės, dhe

- Njė Komandė e Gardės (10)

Gjėndja e trupave nė kėtė vit, ėshtė si vijon: nėntė batalione kėmbėsorie me komandė; tre kompani kėmbėsorie; dy kompani mitralozi; njė batalion Garde me katėr kompani dhe njė togė kalorėsish; katėr batalione kufizuesish me komanda; tre kompani kufizuesish (njėra prej tė cilave nė Tiranė. S.R); njė bandė frymore presidenciale; formacioni vullnetar, por kishte edhe formacione tė tjera speciale (artilerie, urahedhėse, ndėrlidhjeje, seksione ambulance, seksione autoblindash e tankesh.)

Ligji “Pėr Shėrbimin Ushtarak”, i datės 3 shkurt 1928, normonte mėnyrėn e kryerjes sė shėrbimit ushtarak prej shtetasve shqiptarė, brenda limitit kohor 19–50 vjeē, ndėrsa nxėnėsit e studentėt bėnin 6–12 muaj shėrbim dhe pėrgatiteshin si oficerė rezervė. Paraushtarakėt e shkollave civile, i nėnshtroheshin stėrvitjes nga mosha 16-vjeēare e deri nė fillimin e shėrbimit ushtarak, nga 3-muaj rresht dhe me uniformė. Shėrbimi ushtarak aktiv, kryhej nė tetėmbėdhjetė muaj. (11).

Po ashtu, nė ligjet qė cituam mė lart, parashikohej ngritja e njė Drejtorie tė Pėrgjithshme tė Shkollave, e cila do tė kishte synim: pėrgatitjen e nėnoficerėve tė aftė pėr artilerinė, kėmbėsorinė dhe mitralozat. Gjithashtu, do tė organizohej edhe shėrbimi xhenier pėr ndėrtimin e kazermave dhe depove. Shėrbimi ushtarak kishte si objektiv parėsor edhe organizimin e kurseve pėr eleminimin e analfabetizmit.

Kalimi nė Regjimin Monarkik, nė fushėn ushtarake do tė shoqėrohej edhe me parashikimin dhe zbatimin e disa elementėve, tė cilėt synonin nxitjen e veprimtarisė sė ushtarakėve nė sensin pozitiv, por edhe pėr rritjen e besueshmėrisė reciproke: pėr oficerėt u parashikua dhėnie e menjėhershme e njė grade mė tė lartė. Nė vitin 1928, pėr mbajtjen e trupave tė rregullta nė pamje dhe nė gatishmėri pėr tė vepruar, 48,03 % e buxhetit shtetėror konsumohej pėr qėllime ushtarake, nga 45,7 % qė ishte kjo shifėr nė 1925. (12) Por gjithsesi, edhe nė tė ardhmen, shpenzimet pėr problemet e mbrojtjes kombėtare do tė kapnin shifra tė larta. Nė vitet 1931-1932, shpenzimet pėr Fuqitė Armate kapnin shifrėn 50 % tė krejt buxhetit tė shtetit.

Nė funksion tė pėrgatitjes dhe kualifikimit tė kuadrit komandues, mė 26 tetor u hap “Shkolla Mbretnore Ushtarake”; mė 14 Nėntor krijohet Enti Kombėtar “Djelmnija Shqiptare”; stėrvitja e paraushtarakėve kryhej normalisht; u planifikua tė hapej njė shkollė pėr aspirantė, me 7 shkallė, etj.. Por edhe mė vonė, vit pas viti, kėto struktura do tė evoluojnė progresivisht krahas dhe bashkė me gjithė Institucionet dhe Organizmat e Shtetit Shqiptar. Gati pėr ēdo vit, u formuluan ligje qė synonin konsolidimin strukturor, si dhe bėrjen e tyre mė efiēiente dhe mė operative. Kėshtu, mė 27 Nėntor 1929, u shpall ligji i ri “Mbi organizimin e Fuqive Armate.” Sipas kėtij ligji, pėsojnė ndryshime deri edhe nė riemėrtimin e strukturave ushtarake. Komanda e Forcave tė Armatosura riemėrtohet “Komanda e Mbrojtjes Kombėtare.” Efektivi i Ushtrisė kėtė vit pėrbėhej nga: 450 oficerė; 740 nėnoficerė dhe 9100 ushtarė, ndėrkohė qė njė batalion kėmbėsorie kishte nė organikė: 21 oficerė; 37 nėnoficerė dhe 422 graduatė e ushtarė.(13)

Gjithashtu, ushtria kėtė vit do tė pajisej me rregullore dhe mjaft akte tė tjera normative, tė cilat normonin veprimtarinė e saj; njėherėsh u bė riorganizimi i Rojes Kombėtare tė Kufirit, por ndryshime tė ndjeshme do tė kishte edhe Xhandarmėria, e cila u riorganizua sipas strukturės: batalion, kompani, togė e postė.

Gjatė vitit 1930, nuk rezultojnė ndryshime me peshė nė Ushtrinė Kombėtare, por kėtė vit Flamujtė u ndanė nė: Flamuj Shteti; Flamuj Zyrtarė dhe Flamuj Luftarakė tė Fuqive Armate. Tashmė, Njėsitė Ushtarake kompletohen me Flamurin e tyre Luftarak, si simbol i Trimėrisė, Heroizmit dhe Nderit tė Repartit. Fuqitė Armate do tė pėsonin ndryshime strukturore edhe gjatė vitit 1931. Mė 30 Qershor doli Ligji i Ri “Mbi rregullimin e Ushtrisė Kombėtare”. Komanda e Mbrojtjes Kombėtare varej nga njė gjeneral, i cili ėshtė pikėrisht Xhemal Aranitasi .(14)

Me Dekret-Ligjin e datės 01 Gusht 1931, formohet “Milicija Shqiptare”. Gjatė viteve 1932–1933, Fuqitė Armate pėsojnė ndryshime tė cilat mund t’i emėrtojmė “cilėsore”, pėr vetė faktin se dalin dy ligje mjaft tė rėndėsishėm: mė 19 Qershor del “Kodi Penal Ushtarak” sipas njė modeli italian, dhe Ligji “Mbi Gjėndjen e Oficerave”, i cili normonte pozitėn shoqėrore e sociale tė oficerėve gjatė kryerjes sė shėrbimit aktiv e me leje; si bėhej emėrimi i parė i tyre, etj.. Kėtė vit, gjeneral Xhemal Aranitasi, gradohet Gjeneral–Divizioni.

Nė vitin 1933 u planifikua hapja e njė Kolegji Ushtarak (Collegio Militari. S.R), masė e cila rezulton e parealizuar. Nė vitin pasues do tė dalin edhe dy ligje nė fushėn e Mbrojtjes Kombėtare. Kėshtu, mė 4 Prill 1934 u dekretua ligji: “Pėr rregullimin e Ushtrisė Kombėtare”, por edhe ligji i ri “Pėr Pensionet Civile dhe Ushtarake”.(15) Tek i dyti, krejt qartė evidentohet fakti qė ushtarakėt, tė cilėt kanė bėrė 20 vjet punė nė ushtri ose kanė plotėsuar moshėn 50 vjeē, pėrfitojnė njė pension tė pėrmuajshėm nė masėn 80 % tė pagės mujore qė kanė patur kur ata kanė qenė nė marrėdhėnie pune.

Nė vitet 1935–1936, nė pikpamje ushtarake nuk rezulton ndonjė eveniment i veēantė, por nė pikpamje strukturore batalionet e kėmbėsorisė fuqizohen duke u shtuar nė numėr, nga 380 vetė nė 510. Njėherėsh, gjatė vitit 1936 del Rregullorja e Re e Uniformės. Shteti merr pėrsipėr detyrimin tė mbulojė shpenzimet suplementare tė ushtarakėve pėr kėtė shkak, duke i shpėrblyer ata me 200–250 franga ari.(16)

Sipas njė marrėveshjeje midis dy palėve: asaj shqiptare dhe asaj italiane, ushtria shqiptare pėrfitonte ndihma tė konsiderueshme, ashtu sikurse sasia e pėrgjithshme e efektivave ushtarake, nuk do tė kalonte numrin 6675 vetė.

Ndryshime nė Fuqitė Armate u parashikuan tė bėheshin edhe nė vitet 1937–1938. Mė 24 Mars 1937, do tė kemi njė Projekt–Ligj tė Ri, i cili ishte nė vijim tė atij tė vitit 1934, me synimin pėr ta pėrmirėsuar atė ndjeshėm. Po ashtu, mė 4 Qershor doli njė ligj tjetėr pėr Rekrutimin dhe Personelin. Por, tashmė, do tė bėhet evident fakti qė pala italiane i shton presionet ndaj Tiranės Zyrtare. Mė 29 Mars 1939, ajo i dėrgon Tiranės njė ultimatum krejt tė drejtpėrdrejtė, pėrmes tė cilit, jo pa cinizėm, kėrkonte: pushtimin e pikave strategjike tė Shqipėrisė; vendosjen e kolonėve italianė nė territoret bregdetare shqiptare, si dhe bashkimin doganor me Italinė.(17)

Populli i kryeqytetit shqiptar dhe i krejt vendit, me transparencė u vu nė dijeni pėr rrezikun e pushtimit. Mė 1 Prill, nė Tiranė fillojnė demonstrimet masive anti-italiane. Vetė Mbreti i Shqiptarėve do tė urdhėronte mobilizimin e pėrgjithshėm dhe evakuimin e popullsisė civile nga Durrėsi-njė e drejtė kushtetuese kjo pėr Kreun e Shtetit Shqiptar, ēka nuk u realizua. Po ashtu, mė 5 Prill, Mbreti iu drejtua edhe faktorėve diplomatikė, tentativė qė rezultoi e pasuksesshme, sepse, nė orėn 05.30 tė datės 07 Prill 1939, “Tė Premten e Zezė”, sikurse ėshtė konsideruar nga historishkruesit shqiptarė, por edhe nga gjithė populli shqiptar, Durrėsi, Vlora, Shėngjini e Saranda, do tė sulmoheshin njėkohėsisht nga 40–50 mijė trupa ushtarake italiane, tė ndihmuara e mbėshtetura edhe nga aeroplanė e anije luftarake.(18)

Nė kėtė mėnyrė, edhe njėherė Shqipėria do tė pushonte sė ekzistuari “e pavarur”, dhe bashkė me Pavarėsinė do tė eleminoheshin tė gjitha strukturat shtetėrore, pėrfshi edhe ato ushtarake.

Pėr problemin nė fjalė, mund tė arrijmė nė pėrfundimin logjik, i pranuar dhe i pohuar ky edhe nga analistė nė zė tė fushės sė mbrojtjes e tė sigurisė kombėtare, vendas dhe tė huaj, se Mbreti Zog orientoi dhe zbatoi masa konkrete pėr ristrukturimin dhe aftėsimin profesional tė njė force ushtarake tė besueshme, tė sakrificės, tė pėrkushtuar pėr tė pėrmbushur me ēdo kusht misionin juridik, atdhetar e moral, por edhe tė mbėshtetur totalisht e realisht, pėr t’i garantuar Ushtrisė dhe Forcave tė Armatosura, mbrojtje ligjore tė sigurtė, mbėshtetje sociale dhe trajtim human nė tė gjithė veprimtarinė e saj.

*Major i Gardes se Republikes

 

Garda e Republikes ne 75-vjetorin e themelimit te saj, si deshmi e tradicionit ushtarak te Shtetit, Forcave te Armatosura dhe institucioneve respektive

SHTETI MODERN SHQIPTAR NE VITET 1920-1939

Nga Major Safet RAMOLLI*

Me 15 Qershor 1931, u miratua ligji ā€œPer organizimin e Avokatiseā€, si nje tregues sintetik i shkalles se civilizimit dhe garantimit te te Drejtave te komunitetit.
Ne muajin prill 1932, u miratua ā€œKodi i Ri Tregtarā€.
Pra, sikurse mund te gjykohet dhe cmohet, ne legjislacionin shqiptar u hodhen bazat per integrimin e vendit me dinjitet ne Evrope.
Me perparesi jane gjykuar e trajtuar edhe maredheniet me fqinjet, mbi bazen e konceptit te respektimit te teresise teritoriale dhe barazise.
Me 20 Shkurt 1931, kur Mbreti kishte shkuar ne Vjene per ekzaminim dhe kurim shendetsor, Ju be nje atentat. Jeta e Mbretit u kercenua seriozisht, por Ai shpetoi mrekullisht, pasi truproja personale, Llesh Topallaj, i priti plumbat mbi trupin e tij, duke mbetur keshtu nder te paret deshmore te Sherbimit te Gardes Mbretnore.
Ne mars te vitit 1936, Parlamenti Shqiptar miratoi nje ligj qe ka te beje me emancipimin e shoqerise shqiptare. Ai vendosi qe grate te dalin me veshje, sikunder ne vendet e tjera te Evropes. Familja Mbretnore e dha shembullin e para per zbatimin e ketij ligji. Por Mbreti e pati dhene shembullin e zbatimit te ligjit edhe ne vitin 1931, kur ktheu mbrapsht dhe nuk pranoi pronesine mbi disa cifligje shteterore, qe i ishin dhene me ligj.
Ne vitin 1936 pothuajse u pervijua plotesisht fillimi i nje konflikti mbareboteror. Historiani i Ballkanit, Xhorxh Kastellan, shprehet krejt qarte kur thote se ā€œ... Italia i filloi veprimet luftarake gjate LDB me pushtimin e vendit me te vogel ballkanik, Shqiperise, te Premten e Shenjte te vitit 1939.ā€ Ai pohon se ā€œ... midis dy vendeve kishte patur mjaft acarime, te cilat kete vit u shnderruan ne plage te gangrenizuara, e qe nuk mund te mbylleshin me mjete dhe rruge diplomatike e politike.ā€ ā€œKreu i Shtetit Shqiptar disa here kishte refuzuar propozimin italian per bashkimin doganor, ashtu sikurse disa here ishte vene realisht perballe presioneve dhe kercenimeve nga pala italiane, perfshi edhe dergimin e 22 luftanijeve ne portin e Durresit ne vitin 1934, apo acarimin e tejskajshem te marredhenieve dypaleshe ne fundvitin 1938.ā€.

Forcat e armatosura ne ecje progresive (1924-1939)

Kreu i Shtetit Shqiptar, i sapoardhur ne drejtimin e vendit ne fund-dhjetorin e vitit 1924, kishte vizion te plote e te qarte per organizimin e Shtetit Shqiptar sipas modelit perendimor me te gjitha institucionet, qe ishin te domosdoshme. Presidenti do ta trajtonte me perparesi, por pa u shpejtuar dhe me siguri, ceshtjen e riorganizimit te Forcave te Armatosura, ne menyre qe ato te ishin sa me eficiente, operative dhe vetem ne sherbim te Atdheut e te Popullit.
Gjithsesi, Ushtria duhej te ngerthente vlerat me te mira kombetare: te ishte rreptesisht e disiplinuar; e divorcuar teresisht nga ideologjizmat partiake; e pajisur me virtytet baze te races shqiptare: BESE-NDER-BURRERI; e perkushtuar deri ne vetmohim per te plotesuar detyrimin ndaj popullit; e kompletuar me mjetet me moderne te teknikes; e te tjera si keto.
Para se gjithash, ne krye dilte problemi i venies se veprimtarise se Forcave te Armatosura mbi baza ligjore, vetem e vetem ne funksion te misionit atdhetar, ligjor dhe moral. Duke marre edhe mendimin e specialisteve te huaj, por edhe pervojen e grumbulluar, u gjykua se, nevoje emergjente, ishte: percaktimi i qarte i misionit mbarekombetar; ndertimi i strukturave te pershtateshme dhe kompletimi i tyre me burime njerezore, me armatim, teknike e pajisje te ndryshme; si dhe aftesimi profesional i tyre ne funksion te permbushjes se misionit te ngarkuar jo vetem me profesionalizem, por edhe me perkushtim dhe etike.
Shteti Modern Shqiptar, i dale pas Kongresit te Lushnjes (20ā€“28 Janar 1920. SR), zoteronte jo vetem pervojen e Shqiperise por edhe ate te vendeve te tjera, per organizimin dhe funksionimin e Institucionit Baze te Mbrojtjes Kombetare, pra ate te Forcave te Armatosura, apo te ā€œFuqive Armateā€, sikurse do te emertoheshin per mjaft kohe. Profesionistet ushtarake, por edhe analistet e kesaj fushe, e pohojne krejt qarte se, ne Shqiperi nuk ka munguar tradita per ngritjen e trupes se armatosur, bile te organizuar ne baza fisnore apo krahinore. Ata shprehen se ushtria kishte lindur para ngadhnjimit te Mbretit Zog I, por trupat e para ā€œ... si nje tanesi e shpartallueme vullnetaresh, jane te parendesishme, ashtu sikurse jane po kaq te parendesishme caqet e ndryshme, qe ajo ka kaluar prej vitit 1912 e deri ne vitin 1924ā€. ( 1 )
Qeveria e Perkoheshme e dale pas Kuvendit Kombetar te Vlores, pati krijuar nje force te armatosur, te emertuar ā€œXhandarmeriā€, e te perbere prej 4.000ā€“5.000 vete, e cila sherbeu si nje force mbrojtese ushtarake per Qeverine e Re.
Bernard Fisher pohon se, ne vitin 1920, Qeveria e Sulejman Delvines kishte ne dispozicion nje numur te kufizuar forcash ushtarake: 8 batalione xhandarmerie me 3200 vete; 3 batalione kembesorie, me 1200 vete; 1 batalion trupash xheniere, me 600 vete, te cilet komandoheshin nga oficere italiane, franceze, austro-hungareze e turq.( 2 )
Por eshte po kaq e pranueshme, qe forca te tjera te tilla ishin nen kontrollin e kryetareve te fiseve apo te njerezve me influence ne krahina te ndryshme, te cilet, ne ndonje rast, do tā€™u kunderviheshin edhe forcave qeveritare.
Me 7 janar 1925, Ahmet Zogu krijoi nje Kabinet Qeveritar, i cili ne programin per mbrojtjen e vendit, parashtroi:
- Suprimimin e Ministrise se Luftes
- Shperndarjen e ushtrise dhe ngritjen e nje xhandarmerie te forte
- Carmatosjen e popullsise, si nje detyre emergjente dhe paresore
- Ndjekjn e nje politike neutrale me te gjitha shtetet
- Mbrojtjen me vendosmeri te Pavaresise dhe integritetit te Shtetit etj.
Ishte shprehje e koncepsionit modern, reflektimi i drejtperdrejte per domosdoshmerine e depolitizimit te Forcave te Armatosura, pohimi qe Kryeministri Shqiptar beri ne Parlament, se ā€œushtria duhej te stervitej, te kishte disipline dhe ne asnje menyre te mos lejohej te kthehej ne cerdhe partish politike.ā€ Prandaj, ā€œ... do te prishet sistemi i vjeter e do te mekambet sistemi i Miliciseā€.( 3 )
Per te siguruar dhe garantuar komandim dhe drejtim unik, ne Statutin e Republikes Shqiptare legjitimohej se ā€œKryetari i Republikes ka edhe Komanden e Pergjitheshme te Fuqive Armate.ā€
Ne janar te vitit 1925, per here te pare ne historine e Shtetit Shqiptar, per ushtaraket u vu ne perdorim stimulimi permes dekorimeve: ne fillim dekorata e larte, e emertuar ā€œSkanderbeg ā€œ; pas dy vjetesh ajo ā€œ e Trimeriseā€ dhe, me vone, dekorata ā€œ Dituriaā€.( 4 )
Ne muajin mars 1925, Zogu paraqiti nje program te ngjeshur e te detajuar per riorganizimin e plote te Forcave Ushtarake. Skema e perpunuar me ndihmen edhe te dy keshilltareve te huaj: koloneleve Mirdach dhe Stirling, perkatesisht nga Austria dhe Anglia, parashikonte shkrirjen e plote te Ushtrise se perbere nga nje efektiv prej 5000 vetesh, dhe ngritjen ne vend te saj te nje Milicije prej 3000 vetesh, e cila do te kishte detyre kryesore ruajtjen e postave kufitare. Disa analiste te huaj shprehen se, ā€œky program nuk gjeti zbatim te plote asnjehere.ā€ Ne te kunderten, ne muajin qershor u organizuan nente kompani te tjera, tri prej te cilave u shperndane ne gusht, ashtu sikurse u muaren masa per krijimin e nje kompanie suplementare sulmi, e cila do te kompletohej dhe trajtohej edhe financiarisht sikurse xhandarmeria, por gjithsesi ndryshe nga pjesa tjeter e ushtrise. ( 5 )
Dhe, pas kesaj, mund te aresyetojme se, krahas programit ne pergjithesi te Qeverise, programi per Riorganizimin e Forcave te Armatosura krijon imazhin e nje Kabineti Qeveritar te organizuar mire, te orientuar nga Perendimi, por edhe te deklaruar qartazi per te mbrojtur me cdo sakrifice dinjitetin kombetar. Asistenca e huaj, permes profesionisteve te mirefillte ushtarake, do tā€™u jepte Forcave te Armatosura fytyren origjinale, por edhe te ngjajshme nga ana profesionale me simotrat perendimore. Meqenese nje Force e Armatosur Moderne ka nevoje per te gjitha hallkat e komandimit e te drejtimit, qysh ne vitin 1926 krijohet Adjutantura e Komandantit te Pergjithshem, si dhe nje Kompani e Gardes me mision krejt te qarte, per mbrojtjen personale te Kryetarit te Republikes si dhe per qellime reprezentative ( 6 )

Vijon numrin e ardhshem

*Major i Gardes se Republikes

(Shenim i Redaksise)
Me 25 Qershor te vitit 1928, largpamesia e lidershipit politik shqiptar dhe personalisht e Presidentit te Republikes, Ahmet Zogut, u sendertua ne krijimin e Gardes se Republikes se Shqiperise, e quajtur me pas "Garda Mbreterore".
Krijimi i kesaj Arme tejet te rendesishme, nuk synonte thjesht ruajtjen e jetes se personaliteteve te kohes nga terrorizmi individual apo aksionet terroriste kolektive, qe shfaqeshin ne trajtat e rebelimeve apo kryengritjeve kunder regjimit te kohes dhe sistemit ekonomiko-shoqeror te konsakruar me votat e shenjta te popullit. Qellimi kryesor i krjimit te saj, ishte pergatitja e berthames se pare te forcave speciale ushtarake shqiptare, te afta per te perballuar detyrat me te rendesishme luftarake, ne kushtet e nje buxheti tejet modest. Kjo arme e rendesishme, e cila trashegohet edhe sot, e quajtur Garda e Republikes, misheron vizionin e arkitektit dhe krijuesit te Saj, Presidentit Ahmet Zogu, me pas Mbreti Zog I.
Me 25 Qershor te ketij viti, mbushen plot 75-vjet nga krijimi i kesaj Arme te dashur dhe njekohesisht njeres nga me te rendesishmet e Forcave tona te Armatosura.
Keshtu, pavaresisht nga dallimet ne vizione e qellime, qeverisjet qe erdhen me pas nuk mundeshin vecse te trashegonin konceptet dhe traditen e meparshme, te trupezuara ne ashtin e kesaj Arme te rendesishme.

___________

1 Qershor 2003, Nr.20(536)

___________

Reformimi i Kodit zgjedhor dhe demokratizimi i procesit te zgjedhjeve, jane ceshtje jetike
PLL: PROCESI ZGJEDHOR PO RREZIKOHET  

Legalistet nuk do te lejojne realizimin e skenareve te parapergatitura, qe mund te shkaterrojne perfundimisht proceset e ardhshme zgjedhore. Opozita duhet te bashkohet dhe te kundershtoje aventuren zgjedhore, ndryshe do te jete vone

 

Njoftim per lexuesit

Faqet qe jane bosh, do te plotesohen ne te ardhmen.
U kerkojme ndjese lexuesve per cilesine e dobet te faqeve, por shpresojme qe edhe me ndihmen e tyre, ne te ardhmen t'i permiresojme ndjeshem keto faqe.

 

levizja_legalitetit@yahoo.com

 

JA PERSE ADRESA E VJETER E GAZETES NUK PUBLIKOHET ME?!
Adresa e vjeter e gazetes WWW.ATDHEU.8K.COM mbahet peng padrejtesisht nga ish-kryeredaktori i gazetes Edi Deliu, i cili nuk jep pasuordin e faqes.

Per kete shkak kemi hapur kete faqe te re te gazetes ne internet.

Arsyeja qe Edi Deliu nuk e jep pasuordin eshte banale, pasi ai pretendon se ka ngaterruar pasuordin.

Le te shpresojme se atij do t'i vijne mendte e do te ktheje pasuordin e faqes se internetit dhe te e-mail-it te Partise se Legalitetit

Kryeredaktori i meparshem i gazetes Atdheu, nese nuk jep paswordet e faqes se internetit dhe te e-mail-it, do te procedohet penalisht ne gjykate

Kjo faqe u pergatit nga NERITAN KOLGJINI
 

EDITORIA

Pėrtej etikės parlamentare

Nga Ekrem Spahiu

Tensionimi i panevojshėm i gjendjes sė nderė nė seancėn e fundit tė Kuvendit dhe largimi im nga punimet e tij, ishin risia kuptimplotė qė dėshmonte nervozizmin e maxhorancės pas dajakut policor qė vloi nė sheshet e kryeqytetit mbi shpinat e Ish tė Pėrndjekurve Politikė. Qė tė mbijetuarit e shtresės sė cilės i pėrkas, po demonstronin nė mėnyrė paqėsore pėr tė drejtat e tyre tė shenjta, nuk guxon ta mohojė askush, qoftė edhe ata qė mė pėrzunė nga Kuvendi, duke thirrur me shpejtėsi nė ndihmė rojet, qė mezi arritėn tė reagojnė pas alarmit.

Pezullimi im i urdhėruar nga lart, qėndrimi refraktar i maxhorancės dhe personalisht i Kryetarit tė Kuvendit, pėr tė mos lejuar as reagimin e ligjshėm tė deputetėve tė opozitės, veēse mė dhanė njė mundėsi mė shumė pėr tė dėshmuar se jam nė anėn e sė drejtės dhe viktimave tė mohimit tė saj nė diktaturė dhe demokraci, Ish tė Pėrndjekurve dhe tė Burgosurve Politikė. Nervozizmi i skajshėm dhe logjika e errėsuar e urdhėrdhėnėsve tė dajakut nėpėr sheshe dhe gojėmbylljes nė sallėn e Kuvendit, e mė pas tė pezullimit, ishin dhe mbetėn shėnjimi i qėllimshėm pėr tė mė ndėshkuar publikisht pėr bindjet e mia dhe pėrkatėsinė politike, tė deklaruara botėrisht.

Jam i vetmi deputet i Kuvendit qė akoma mbart mbi shpinė edhe imunitetin edhe procedimin penal pėr njė ēeshtje qė nuk po duan ta mbyllin, edhe pse ka sjellė diskretitimin publik tė ideatorėve tė kėsaj montature tė pėshtirė politike.

Identifikimi i pėrsėritur i Ekrem Spahiut si politikan qė duhet ndėshkuar e bėrė shembull, jo vetėm qė nuk mė shqetėson, por tashmė ėshtė shėndrruar nė njė cikatricė-dėshmi e matrikullimit tim tė paragjykuar prej atyre qė janė tė bindur se nuk do tė kandisem e tė heq dorė nga bindjet dhe shtresa sė cilės i pėrkas.

Tė gjithė keqdashėsve, tė cilėve jam i bindur se u jam bėrė fiksacion, u uroj gjumė tė qetė dhe i falenderoj pėr komplimentimin e vazhdueshėm qė mė blatojnė duke mė kujtuar shtresėn nga vij dhe tė cilėn e pėrfaqėsoj politikisht, me dinjitet dhe ndershmėri. Ky komplimentim permanent, natyrisht qė i adresohet edhe Kauzės qė mbroj dhe partisė qė pėrfaqėsoj. E ēdo tė dėshironte mė shumė njė politikan i origjinės time!!!

Uroj qė tė mbetem nė mendjet dhe kujtesėn e tyre i tillė, siē jam, i shenjuar dhe i matrikulluar nga ata qė, me kritere ideologjike e klasore, kanė caktuar dy anėt e barrikadės nė politikėn dhe shoqėrinė shqiptare, duke harruar se kėshtu po thellojnė hendekun qė nesėr mund tė bėhet varri ynė i pėrbashkėt.

 

PARLAMENTI


Socialistet zhvillojne nje seance shpifjesh zyrtare ne Kuvendin e Shqiperise

Luan Rama: Dajaku qe u dhame ish te burgosurve ishte i ligjshem


TIRANE - Ne seancen plenare te zhvilluar diten e enjte (dt.29 maj) ne Kuvendin e Shqiperise, nje pjese e deputeteve te PS-se kane mohuar dhunen e dajakun e dhene ish te burgosurve disa dite me pare, duke thene se ndaj tyre s'eshte ushtruar kurrfare dhune. Socialistet kane pranuar vetem nje nderhyrje te "forte" ndaj protestuesve, por pa perdorur dhunen sipas tyre. Ne nje seace interpelance me ministrin e Rendit Luan Rama, deputetet e opozites kane kerkuar shpjegime te hollesishme mbi aktet brutale te ushtruar ndaj ish te burgosurve ne proteste, ndersa ministri Rama ka mohuar gjithcka duke thene se nuk ka pasur ushtrim dhune, por vetem eshte perdorur ligji per shpernarjen me force te grumbullimeve. Pyetjes se deputeteve se perse ne trupen e policise merrnin pjese edhe policet "speciale" me maska dhe me skafandra, ministri Rama nuk iu pergjigj. Deputeti i PD-se Dajci tha se keto trupa nuk jane ne varesi te ministrit te Rendit, por te Kryeministrit Nano dhe prandaj ne mendojme se autori kryesor i dhunes se ushtruar ndaj te burgosurve eshte kryeministri Nano. Keto argumente te opozites ministri Rama i ka hedhur poshte duke perseritur se "Ndaj askujt nuk eshte ushtruar dhune. Eshte dhene urdher vetem per shperndarjen me force te protestuesve" deklarate qe nga nxitur kryetarin e PLL E.Spahiu dhe kryetarin e Ballit Kombetar Sh.Roqi te reagojne ashper dhe ta akuzojne Ramen si genjeshtar e mashtrues. Z.Roqi tha se ne grupin e protestuesve qe jane keqtrajtuar nga policia ka qene edhe deputeti tjeter i Ballit z.Uran Metko dhe protesten e ka pare gjithe bota, pasi eshte transmetuar menjehere ne te gjitha televizonet e vendit. Me pas z.Roqi, duke pare paturpesine e ministrit qe kembengulte se nuk eshte ushtruar dhune, e ka cilesuar ate nje "macok" i cili duhet te jape doreheqje. Kjo ka acaruar gjakrat ne salle dhe ka pasur replika nga te gjitha krahet. Perpjekjes se ministrit Rama per te mohuar ne nje seance plenare nje ngjarje te ndodhur vetem dy me pare, i eshte kundervene ashper kryetari i PLL E.Spahiu i cili i ka kerkuar drejtuesit te seances z.Pellumbi qe te lejoje deputetin e Ballit z.Roqi te flase deri ne fund. Por pas shkeljes se rregullores nga z.Pellumbi z.Spahiu ka reaguar ashper duke e quajtur drejtuesin e seances nje bashkefajtor me Ramen ne dhunen e ushtruar ndaj ish te perndjekurve. Spahiu e ka cilesuar Pellumbin nje "plak" qe i kane rrjedhur trute e "provokator" qe nuk e kupton se cfare vendimesh jep e merr. Me pas z.Spahiu ka kerkuar doreheqjen e ministrit Rama duke thene se ai "macoku" duhet te jape doreheqje.
Keto batuta kane nxitur reagimin e Pellumbit, i cili ka tentuar ta pezulloje Spahiun nga seanca duke marre nje vendim absurd per perjashtim nga parlamenti per nje afat dyjavor. Kjo ka shkaktuar nje acarim edhe me te madh, por ne fund pas nje nderprerjeje te seances per rreth nje ore, dhe nje bisede me grupin e deputeteve legaliste, eshte konkluduar qe kjo mase "ndeshkimore" ndaj Spahiut te reduktohej vetem ne pezullimin nga seanca qe ishte duke u zhvilluar.
N.Kolgjini


Deklaratat kryesore pas seances

Ekrem Spahia:
"Te mos pranosh dhunen e perdorur ndaj ish-te perndjekurve, eshte nje papergjegjshmeri e madhe, nga ana e ministrit. Ndaj une do ta cilesoja si pergjegjesin kryesor qe shkaktoi nje situate te tille. Para nje deklarate te tille mashtrimi, askush nuk do te qendronte indiferent. Por njerez si ai mashtrimin e kane ne maje te gjuhes, duke e perdorur si nje strategji te punes dhe mbrojtjes se tyre".

Uran Metko:
"Policia ushtroi dhune me friken se protestuesit do te kalonin me protesten e tyre perpara Trupit Diplomatik, ambasadave dhe perballe Parlamentit. Vetem nje minister Rendi kaq i papergjegjshem si Luan Rama mund te mohoje perdorimin e dhunes ndaj ish-te burgosurve politike te kohes se diktatures komuniste. Jam i bindur se ky ishte nje skenar i pergatitur mire nga ministri i Rendit. Oficeret dhe policet me kane njohur shume mire, pasi vete u kam bere te ditur qe jam deputet, qe ne momentin e pare te perballjes me ta".


Gjithe batutat qe ndezen sherrin

Luan Rama:
"Nuk eshte perdorur dhune mbi protestuesit. Nuk e keqkuptoj nervozizmin e zotit Rroqi, por dhune nuk ka patur dhe per kete nuk eshte bere asnje denoncim ne prokurori per te deshmuar perdorim te dhunes te punonjesve te policise".

Roqi - Rames:
A ke turp, a s'ke turp more! Po cfare flet more? (Pas deklarimit te Rames se nuk eshte perdorur dhune mbi protestuesit).
Roqi - socialisteve: Eshte ne nderin tuaj qe t'i thoni atij macokut (per Luan Ramen), qe te jape doreheqjen, pasi goditet nje deputet dhe kjo eshte e pafalshme.

Pellumbi nderhyn: Zoti Roqi, ju lutem mos ofendoni!

Roqi: Por ai me provokoi ne menyren me te paturpshme para syve te mi.

Rama: Zoti Roqi, forcat e policise nuk e njohen Uran Metkon pasi ai nuk ka dale ne televizor...

Roqi-Pellumbit:
Une ju kerkova fjalen, pasi m'u permend emri nga macok Rama, se luan nuk eshte. Respektoni rregullat e parlamentit dhe mos lejoni mashtrues ordiner si Rama, qe eshte nje rrugac qe ju e mbani si minister. Eshte ne nderin tuaj te kerkoni doreheqjen e tij. Denohet Spahia sepse denon nje mashtrues.

Braho-Roqit:
Nuk i takon Rames krahasimi si macok, se macoku ka mjeker dhe mustaqe.

Nard Ndoka:
Meriton edhe me shume epitete.
N.K.

 

POLITIKE

Konference shtypi e kryetarit te PLL z.Ekrem Spahiu

Spahiu: Te ndalet votevjedhja ne zgjedhjet e ardhshme


Diten e Merkure ne oren 11.00, ne nje nga sallat e Selise se Kuvendit te Shqiperise, kryetari i PLL-se, z. Spahiu, dha nje konference per shtyp ne te cilen deklaroi qendrimet e fundit te PLL-se, para gazetareve te shumte. Ne prononcimin e tij per mediat, z. Spahiu akuzoi ashper mazhorancen ne pushtet per pergatitjen ne fshehtesi te nje skenari qe do te shkaterronte perfundimisht Kodin zgjedhor, ne funksion te nje votevjedhjeje te ardhshme dhe sigurimi te vazhdimesise se pushtetit te pamerituar.
Gjithashtu, ne deklaraten e tij, z. Spahiu i beri thirrje forces me te madhe politike te koalicionit "Bashkimi per Fitore" dhe personalisht kryetarit te PD, z. Berisha, qe te mos behen pale ne kete aventure te rrezikshme, por te bashkohen me zerin e opozites dhe te unifikojne qendrimet e ardhshme lidhur me Reformen zgjedhore dhe Kodin zgjedhor, si garanci per zgjedhje te lira dhe te ndershme.
Z. Spahiu atakoi ashper kryetarin e Kuvendit te Shqiperise dhe skenaristet e mazhorances per fshehtesine me te cilen po pergatisin te fusin per miratim ne Kuvend projekt-ligjin per zgjedhjet, cka do te ishte venie para faktit te kryer e forcave te tjera politike qe do te demtoheshin rende nga pabarazia dhe mundesite e spekullimit, ne rast te miratimit te ketij ligji.
Kryetari i PLL-se beri te qarte se partia qe ai drejton, megjithese aktualisht i ka ngrire kontaktet me partite e tjera te interesuara per reforme te vertete zgjedhore, ne te ardhmen do t'i intensifikoje kontaktet dhe marredheniet institucionale me to, per te unifikuar qendrimet ne luften kunder manipulimeve dhe sabotimit te Reformes zgjedhore.


Deklarate

Ka 12 vjet qe kemi nderruar sistem dhe jetojme ne nje shoqeri pluraliste, por demokracia ne Shqiperi eshte shume e brishte. Per rrjedhoje, institucionet jane te dobeta dhe tranzicioni vetem sa zgjatet. Gjithashtu, nuk eshte e veshtire te dalesh ne konkluzionin se mosrespektimi dhe cenimi i votes se lire, eshte shkaku kryesor i kesaj qe po vuan shoqeria dhe shteti shqiptar.
Sic jeni vene ne dijeni, ne kalendarin 2-javor (26 maj-5 qershor 2003) te punimeve te Kuvendit, eshte vene projektligji Ā«Per disa shtesa dhe ndryshime ne ligjin nr. 8609, dt.08.05.2000 "Kodi Zgjedhor i Republikes se Shqiperise", ndryshuar me ligjin nr. 8780, dt.30.05.2001Ā».
Sipas kalendarit, P/ligji do te shqyrtohej vetem ne Komisionin e Ligjeve ne datat 27 dhe 28 maj, dhe do te kalonte ne seance plenare per miratim me daten 29 maj 2003, ne nje kohe qe P/ligji nuk u ishte shperndare deputeteve, e aq me teper kryetareve te grupeve parlamentare, qe jane anetare te Byrose se Kuvendit.
Ketu fillon cudia dhe dyshimi me i madh. Si ka mundesi qe P/ligji me i rendesishem i Kuvendit te kaloje ne kete forme, duke shkelur te gjitha procedurat parlamentare?!
Duke u nisur nga kjo qe thame, Partia "Levizja Legalitetit" i ben thirrje kryetarit te Kuvendit, zotit Servet Pellumbi, qe te veje ne dispozicion te deputeteve, sa me shpejt, P/ligjin per Kodin Zgjedhor, qe eshte nder ligjet me te rendesishme te Kuvendit dhe ka te beje direkt me proceset e ardhshme zgjedhore, qe jane jetike per shqiptaret dhe Shqiperine.
P/ligji duhet t'i nenshtrohet nje debati dhe shqyrtimi te gjere ne te gjitha komisionet dhe grupet parlamentare per cdo kapitull, nen, paragraf, rresht, fjale, pike dhe presje.
Partia "Levizja Legalitetit" i ben thirrje maxhorances aktuale te socialisteve, qe te mos perdore shumicen e kartonave ne Kuvend per te kaluar nje projekt-ligj qe eshte ne dem te pluralizmit dhe demokracise ne Shqiperi.
Partia "Levizja Legalitetit" i ben thirrje PD-se dhe zotit Sali Berisha, si rithemelues te pluralizmit ne Shqiperi, qe te mos behen pale, por t'i kundervihen skenarit te Partise Socialiste.
Aktualisht, Partia "Levizja Legalitetit" ka ngrire bisedimet me partite opozitare per zgjedhjet e ardhshme te pushtetit lokal, por eshte e angazhuar totalisht, ne baze dhe ne takime bilaterale me partite parlamentare, per realizimin dhe zbatimin e Reformes zgjedhore.
Sic jeni ne dijeni, PLL keto dite do te organizoje nje tryeze te perbashket me partite parlamentare, per te unifikuar qendrimet e tyre per Kodin Zgjedhor.


Spahiu-Roqi: Qeveria te zgjidhe kerkesat e Ish te Perndjekurve Politike

Diten e enjte, ne oren 11.00, ne nje nga sallat e Hotel "Dajti", dy partite e tradites nacionaliste historike, Partia "Levizja Legalitetit" dhe Partia "Balli Kombetar", dhane nje konference te perbashket per shtyp, ne te cilen, me ane te nje deklarate proteste, denuan ashper dhunen e ushtruar nga Policia e Shtetit ndaj Ish te Denuarve dhe te Perndjekurve politike, gjate protestes se tyre paqesore. Kryetari i PLL, zoti Spahiu dhe Kryetari i PBK, zoti Rroqi, ne kete konference u bene zedhenes te indinjates se thelle e te natyrshme te te gjithe qytetareve te ndershem, si reagim moral ndaj dhunes barbare te ushtruar ne menyre te perseritur mbi ata te cilet mund te konsidrohen me te drejte si Karta morale e shqiptareve.
Te dy kryetaret e partive respektive, qe jane njekohesisht edhe deputete te Kuvendit, kerkuan nga qeveria qe te ndaloje dhunen, te gjeje dhe te ndeshkoje shkaktaret, si dhe te ulet menjehere me perfaqesuesit e shoqatave te te Pendjekurve, per te degjuar kerkesat e tyre te drejta dhe per te mare te gjitha masat per krijimin e nje kuadri ligjor te domosdoshem si dhe fondeve per kompensimin e punes se tyre te papaguar gjate diktatures, cka do ta fuste kete problem madhor ne rrugen e zgjidhjes. Zoti Spahiu dhe zoti Rroqi, i kujtuan kryeministrit Nano se nuk do ta kete te lehte te dhunoje pafundesisht martiret e burgjeve dhe viktimat e tiranise komuniste, duke i masakruar diten per diell, me ane te segmenteve kriminale me uniforme. Sipas tyre, Ish te Perndjekurit dhe pasardhesit e kesaj shtrese te pervuajtur e therorizuar per demokraci, po tregohen tejet te duruar por nuk mund te tolerojne pafundesisht perdhunimin dhe talljen me kerkesat e tyre te drejta, ndryshe zhvillimet mund te marrin drejtime dhe permasa te paparishikuara dhe pasojat do te duhet t'i perballe qeveria dhe pseudomaxhoranca ne pushtet. Me pas dy lideret iu pergjigjen pyetjeve te gazetareve te shumte, te cilet e percollen me mjaft korrektesi kete konference shtypi.


Deklarate

Partia "Levzja Legalitetit" dhe Partia "Balli Kombetar", te shqetesuara per dhunen e pashembullt, qe bandite me uniforma policie ushtruan ndaj Ish te Perndjekurve Politike ne protestat e tyre te drejta e paqesore, deklarojne se:
- Do te mbeshtesin me te gjitha mjetet protestat dhe kerkesat e Ish te Burgosurve te Ndergjegjes, deri ne realizimin e plote te tyre.
- Partia "Levizja Legalitetit" dhe Partia "Balli Kombetar", hedhin poshte me neveri deklaratat e papergjegjshme te ministrit te Rendit Luan Rama, se "... protesta ka qene e paligjshme dhe nuk eshte ushtruar dhune ndaj protestuesve." Ne disponojme kaseta ku deshmohet se jane masakruar ne menyre kriminale heronjte e burgjeve, ata qe nuk iu nenshtruan diktatures dhe mbajten gjalle frymen e lirise, qe sot po e mjel Luan Rama dhe skota e sigurimsave te tij.
- Ne denojme dhunen e ushtruar ndaj deputetit Uran Metko dhe shoqerimin e tij ne Polici e konsiderojme si kalimin e pragut qe ndan demokracine nga diktatura.
Partia "Levizja Legalitetit" dhe Partia "Balli Kombetar", i bejne thirrje kryeministrit Fatos Nano, qe te ndalet ketu sa s'eshte vone, qe te marre persiper Faturen ligjore per Ish te Burgosurit e Ndergjegjes, sic mori persiper faturen e krimineleve Aranit Cela, Ramiz Alia dhe Nexhmije Hoxha.
Partia "Levizja Legalitetit" dhe Partia "Balli Kombetar", deklarojne se do te behen iniciatore per unifikimin e qendrimit dhe mbeshtetjes se te gjithe opozites per Ish te Burgosurit Politike.
Partia "Levizja Legalitetit" dhe Partia "Balli Kombetar", i bejne thirrje gjithe opinionit publik, qe te mbeshtese pa rezerva protestat e atyre qe ky shtet u ka marre gjithcka: Rinine, jeten, dashurine, familjen, dhe nuk po u jep gje tjeter vec dhunes.
Dhuna e ketyre diteve i tregoi opinionit shqiptar dhe atij nderkombetar, se klika ne pushtet po nderton nje demokrature te krimit me pinjollet e komunizmit.

 

AKTIVITETE PARTIAKE  

TIRANA & KURBINI
AKTIVITETE

Nendega Dajt drejt strukturimit dhe pergatitjes per fushaten zgjedhore

Me daten 21 maj 2003, ne mbledhjen per krijimin e Nendeges Dajt, pervec anetareve dhe simpatizanteve te rinj te kesaj nendege, moren pjese edhe perfaqesues nga Kryesia e PLL ne qender dhe konkretisht nenkryetari i PLL, zoti Murat Basha dhe nenkryetari i Deges se PLL Tirane, zoti Hamit Kurti, si dhe anetari veteran i Deges se Tiranes dhe PLL ne Shqiperi, zoti Akil Basha.
Gjithashtu, te pranishem ne kete mbledhje ishin edhe anetari i kryesise se Deges se Tiranes, zoti Fiqiri Spahiu.
Mbledhjen e hapi zoti Abdulla Fejza, i cili beri edhe prezantimin e kryetareve te grupseksioneve te reja. Me pas e mori fjalen zoti Hamit Kurti, i cili pasi dha udhezimet e duhura per punen e kesaj nendege te re, ne emer te kryesise se Deges se Tiranes u uroi suksese drejtuesve te saj dhe u kerkoi angazhim maksimal per te qene ne krye te puneve per kurorezimin me sukses te kesaj fushate zgjedhore.
Me pas e mori fjalen nenkryetari i PLL, zoti Murat Basha, i cili beri nje ekspoze te situates politike ne Shqiperi dhe te gjendjes e nivelit te realizmit te objektivave korente e zgjedhore te partise ne te gjithe vendin, konform synimeve politiko-elektorale te aferta, qe lidhen me afirmimin e PLL si force politike historike dhe bashkekohore, ne spektrin e Djathte te politikes shqiptare, sidomos ne raport me pushtetin vendor, qe eshte sinteza e demokracise qeverisese, demokraci e popullit, per popullin dhe prane popullit.
Fjala e zotit Basha u ndoq me interes te vecante dhe pjesemarresit drejtues te strukturave te kesaj nendege te re, u perpoqen te intonoheshin me konceptet e shtruara nga zoti Basha per modernizimin dhe fuqizimin e punes se partise ne pergjithesi.
Me pas e mori fjalen veterani i Legalitetit, zoti Akil Basha, i cili evokoi historine e lavdishme dhe sakrificat e kesaj partie te panjolle te nacionalizmit historik, e cila sot ka nje vend te nderuar ne skenen politike shqiptare, qe e ben ate me dinjitoze, sidomos pas kthimit ne atdhe te NMT Mbretit Leka dhe Familjes Mbreterore, prani e cila frymezon dhe motivon te gjithe legalistet e vertete ne luften per triumfin e Legalitetit dhe restaurimin e Monarkise ne Shqiperi. Fjala e zotit Akil Basha, u prit dhe u degjua me kenaqesi.
Gjithashtu, u prezantua edhe kryetari i ri i kesaj nendege, zoti Bashkim Kulla, si edhe sekretari i saj, zoti Selman Qordja.
Ne fund, kete takim te frytshem e mbylli zoti Selman Qordja, i cili falenderoi te deleguarit e qendres dhe e vleresoi pranine e tyre si deshmi e seriozitetit dhe preokupimit te Kryesise se PLL per strukturat e partise ne baze, per punen dhe shqetesimet e tyre. Njekohesisht, zoti Qordja u angazhua ne emer te anetaresise dhe strukturave drejtuese te kesaj nendege te re se, do te punojne sebashku me drejtuesit e qendres per permbushjen e objektivave politike te fushates se ardhshme zgjedhore. Zoti Qordja, ne fjalen e tij falenderoi zotin Enver Kulla per ndihmesen e dhene ne hapjen e zyres se kesaj nendege, cka do te lehtesoje punen e kesaj strukture ne te ardhmen.
Te pranishmit u shperndane te kenaqur, te bindur se ky takim ia arriti qellimit dhe te gjithe u sqaruan, moren angazhime e detyra, te cilat do te perpiqen t'i bejne realitet, duke konsideruar dhe shpresuar ne ndihmen e kryesise se Deges se Tiranes dhe Kryesise se PLL, per vete afersine gjeografike, cka do te ndihmonte ne identifikimin dhe zgjidhjen e problemeve qe shqetesojne kete nendege te re.



Dega e PLL Kurbin, drejt objektivave te guximshme

Ne saje te impenjimit maksimal dhe ndergjegjesimit per veshtiresite e fushates se ardhshme zgjedhore per pushtetin vendor, kryesia e Deges se PLL te Kurbinit dhe te gjitha strukturat e partise ne kete rreth, ne te cilin PLL gezon mbeshtetje te fuqishme, jane mobilizuar totalisht per konsolidimin e metejshem te arritjeve e strukturave, per t'i aftesuar keto te fundit, per te qene ne lartesine e detyrave te rendesishme.
Tashme ne kete Dege pararoje te PLL, jane ngritur departamentet; ai i organizimit, Departamenti i Marredhenieve me publikun dhe Departamenti i Marredhenieve me median. Gjithashtu u riorganizuan e u ristrukturuan plotesisht nendeget e Lacit, cka perben edhe pervojen maksimale pozitive qe duhet shperndare ne te gjitha nendeget e tjera te rrethit te Kurbinit.
Nepermjet bashkepunimit te te gjitha strukturave drejtuese te partise, ne nendegen e Lacit u arrit gjithashtu edhe ngritja e Senatit dhe e kryesise se tij, cka u promovua ne mbledhjen e dates 23.04. 2003. Kjo mbledhje zgjodhi kryesine e Senatit, te perbere nga 5 vete, me kryetar zotin Lazan Shoti.
Eshte per te ardhur keq qe, dy nendeget, ajo e Mamurrasit dhe ajo e Fushe Kuqe-s, megjithe njoftimet e bera nuk kane bashkepunuar sa duhet per ngritjen e Senatit. Gjithashtu, ne saje te punes me objektiva dhe synime te qarta, forumet drejtuese dhe kryesia e nendeges se Lacit, arriten te ngrejne dy forumet e rendesishme partnere, si me poshte:
1 - Forumi i Gruas legaliste, me date 03.05.2003, ne ambjentet e Bashkise se qytetit te Lacit, tuboi grate legaliste. Pas ezaurimit te axhendes se ketij takimi, me procedure te vecante u kalua ne zgjedhje, ku ne fund te te cilave rezultoi se, kryetare e ketij Forumi me shumice votash, u zgjodh zonja Luljeta Mata, nenkryetare u zgjodh zonja Mrika Heda, ndersa sekretare u zgjodh zonja Teuta Martini.
2 - Frumi Rinor i PLL, ne mbledhjen e dates 14.05.2003, zhvilloi takimin e tij po ne ambjentet e Bashkise se qytetit te Lacit. Pas zgjedhjeve te zhvilluara, kryetar i ketij forumi u zgjodh zoti Bledar Gjedia, me arsim te larte, inxhinier, ndersa sekretar u zgjodh zoti Agustin Ndoka.
Kryetari i ri i ketij forumi, inxhinieri Gjedia, ne fjalen e tij te falenderimit per besimin e dhene, u zotua se do te punonte me fryme kolegjiale dhe do te synonte rritjen e numrit te anetaresimeve ne kete forum, duke angazhuar elemente te rinj, me reputacion dhe figure te paster morale.
Gjithashtu, kryesia e nendeges se Lacit, gjate kesaj periudhe eshte angazhuar totalisht ne rritjen e numrit te anetaresimeve dhe nivelit intelektualo-arsimor te kesaj nendege. Njekohesisht, krahas anetaresimeve te reja, nje rendesi e vecante i eshte kushtuar shtrirjes territoriale te partise, me qellim qe te mbulohen me struktura te gjitha zonat dhe kryesisht zonat me qendra votimi, per te siguruar nje prani te domosdoshme ne procesin e afert te votimit per zgjedhjet vendore, ku kjo nendege eshte angazhuar per arritjen e rezultateve maksimale. Konkretisht, nga fushata e anetaresimeve eshte siguruar nje kontigjent anetaresh te rinj e cilesore, prej 52 vetesh, te cilet bashke me anetaresimet ne forumet partnere, do te sigurojne nje shifer gjithnje e ne rritje ne te ardhmen.
Nje rendesi e vecante ne nendegen e PLL te qytetit te Lacit, i eshte kushtuar njohjes me materialet e nevojshme te infrastruktures zgjedhore, sikunder jane listat e zgjedhesve dhe dokumentacioni per trajnimin e anetareve dhe vezhguesve te komisioneve te qendrave te votimit. Kjo nendege e ka piketuar qe tani kandidaturen e ardhshme, qe do te konkuroje per postin e Kryetarit te Bashkise se ketij qyteti, duke qene e ndergjegjshme se kandidatura ne fjale eshte mjaft konkuruese dhe e mundshme per te siguruar rezultat maksimal.
Pas analizes serioze te punes dhe problematikes se hasur gjate kesaj periudhe, kryesia e nendeges se qytetit te Lacit, konkludoi se eshte i nevojshem shtimi i numrit te anetareve te kesaj kryesie, per te mundesuar mbulimin e detyrave te marra persiper ne nje kohe sa me te shpejte, sidomos kur situata kerkon impenjim maksimal ne prag te fushates zgjedhore.
Me konkretisht, u konkludua se kryesia ka nevoje te shtohet me 4 anetare te rinj, duke e cuar numrin e pergjithshem te saj nga 19 ne 23 anetare, duke nenkuptuar anetaresimin e funksioneve qe rezultojne nga ngritja e departamenteve dhe forumeve partnere.
Gjithashtu, mbledhja e kryesise se PLL te rrethit te Kurbinit, nxorri si emergjente realizimin e ketyre detyrave:
1 - Mbledhjen e menjehershme te keshillave te nendegeve, te perfaqesuar nga anetaret e kryesise, nga kryetaret dhe sekretaret e seksioneve dhe, me ndihmen e aktivisteve, konform nje plani te detajuar, te behet organizimi i nendegeve.
2 - Anetaret e kryesise se Deges, pa perjashtim, si edhe dy nenkryetaret, te jene te grupuar sipas organizimit qe do te beje nendega. Per te gjitha mbledhjet qe do te zhvillohen, te lajmerohen kryetari dhe sekretari i Deges, per te marre pjese dhe per t'u njohur me problemet qe do te dalin gjate analizave te punes.
3 - Anetaret e Kryesise lipset te jene me akive ne ndihmen qe do te japin per kryesite nendegeve.
Lidhur me zbatimin e ketyre detyrave, jane ngritur dy grupe pune, te kryesuara nga dy nenkryetaret, respektivisht nga zoterinjte Luigj Malci dhe Halit Pepmarku.
Zoti Luigj Malci u caktua delegat per te instruktuar dhe organizuar nendegen Mamurras, sebashku me nenkryetarin e nendeges dhe anetaret e kryesise se saj, ndersa zoti Halit Pepmarku delegohet dhe autorizohet per njohjen e problemeve dhe ndihmese konkrete ne zonen e Fushe Kuqe-s, si dhe per riorganizimin total te kesaj nendege. Per kete qellim, ne grupin tij te punes u caktuan zoterinjte Bajram Biba, Lazan Shoti, dhe kryetari i nendeges, Mitat Marku. Per nendegen e Milotit, delegohen zoterinjte Bilal Kuka dhe Bledar Gjedia.
Gjithashtu, kryesite e nendegeve po perzgjedhin kandidaturat per kryetare bashkishe dhe komunash, e per anetare te keshillave te bashkive e komunave te rrethit te Kurbinit.
Nderkohe, rendesi e skajshme po i kushtohet pergatitjes se komisionereve dhe vezhguesve te qendrave te votimit, ku korret e gjithe puna dhe mundi i strukturave, anetaresise dhe simpatizanteve gjate fushates, e cila eshte vleresuar maksimalisht nga Dega e PLL se rrethit te Kurbinit.
Esat Cakoni
Kryetari i Deges se PLL Kurbin



Nga fjala e nenkryetarit Basha ne takimin me degen e PLL Kurbin

Deget te ecin ne nje hap me kryesine e PLL

T'u flasim njerezve me gjuhen e halleve dhe nevojave

Ne daten 25 maj, u zhvillua nje takim pune me Degen e PLL te qytetit te Lacit, ne te cilin, pervec drejtuesve te strukturave, moren pjese edhe te deleguarit nga qendra, zoterinjte: Murat Basha, nenkryetar i PLL; Seit Preni, Sekretar i Senatit dhe Artan Tujani, Sekretar per Marredheniet Ekonomike. Ne kete takim, u zhvillua nje analize e hollesishme e punes se kesaj Dege, gjate se ciles diskutuan pothuajse te gjithe pjesemarresit, duke i trajtuar problemet dhe shqetesimet me fryme te larte pergjegjesie.
Ne diskutimin e tij, zoti Bilal Kuka, kryetar i Nendeges se qytetit te Lacit, nder te tjera theksoi:
"Kemi krijuar seksione te reja ne Lac, ku ne radhe te pare kemi synuar ngritjen e tre forumeve kryesore dhe departamenteve. Mendoj se situata kerkon nje angazhim dhe kontribut me te madh nga te gjithe anetaret e PLL, per permbushjen e detyrave. Duhet te pranojme se nuk jemi si duhet ne Fushe Kuqe dhe pasi te pranojme kete, te punojme te gjithe per te permbysur situaten ne favorin tone."
Pas zotit Kuka, e mori fjalen kryetari i Nendeges se Mamurrasit, zoti Mynyr Kolaveri, i cili, nder tjera tha:
"Nendega Mamurras ka arritur te shtoje anetaresine. Jemi perpjekur te mbulojme me seksione qendrat e votimit te pambuluara deri tani, sipas motos: Nje qender votimi, nje seksion. Ne Shperdhet, kjo gje eshte realizuar dhe po punojme qe te konsolidojme seksionet tona edhe ne Zheje dhe Gjorm. Kerkojme bashkepunim me te ngushte me Kryesine e partise ne Lac."
Me pas e mori fjalen zoti Llesh Kola, i cili ne diskutimin e tij, tha:
"Ne Milot kemi elektorat natyral. Kemi vepruar sipas udhezimeve te qendres, por kjo nuk mjafton, prandaj duhet te rrisim frymen vetvepruese, sepse ne e njohim shume mire gjendjen dhe e dime se ku jane te metat qe duhen ndrequr. Po punojme per ngritjen e seksioneve edhe ne fshatrat me te thella te Komunes sone."
Pas zotit Kola e mori fjalen zoti Mitat Marku, i cili ne diskutimin e tij theksoi:
"Ne Fushe Kuqe nuk kemi qene ne nivelin e duhur. Kemi shume simpatizante te PLL dhe kjo eshte nje mundesi e shkelqyer per te shtuar radhet tona me elemente te rinj dhe te devotshem. Pikerisht per kete arsye do te perpiqemi te rrisim numrin e anetaresise dhe paralelisht te konsolidojme edhe strukturat, ato ekzistuese dhe ato te reja."
Pas zotit Marku, e mori fjalen zoti Sabri Kaca, i cili, nder te tjera tha:
"Si keshilltar, jam perpjekur te ndihmoj njerezit qe, te gjithe sebashku te ngrejme reputacionin e partise dhe te strukturave ku militojme dhe qe na kane besuar, duke na nderuar. Mendoj se perfaqesuesit tane ne pushtetin vendor, jane nga me te miret, sepse mbartin programin dhe filozofine e PLL, qe kane ne qender qytetarin shqiptar dhe hallet e tij."
Ne diskutimin e tij, zoti Fran Nikolla, theksoi:
"Duhet te ndergjegjesohemi per dobesite tona, sepse pikerisht ketu fillon edhe kthesa dhe puna per riparimin e tyre. Mendoj se kemi mungesa e dobesi, cka do te thote se do te na duhet shume pune per te ndrequr gjithcka, qe fushata te na gjeje te pergatitur."
Pas zotit Nikolla e mori fjalen zoti Esat Zani, i cili tha:
"Ne duhet te anetaresojme ne PLL figura sa me perfaqesuese, qe te mbledhin njerez e fise. Per vete lidhjen e fiseve dhe familjeve tona me Legalitetin dhe Monarkine, ne i kemi mundesite shume te medha per te afruar figura me rreth te gjere familjar dhe shoqeror, figura keto qe do te thithin shume vota dhe do te na sigurojne rezultate te larta ne zgjedhjet e Tetorit. Dhe keta njerez nuk e kemi te veshtire per t'i gjetur, sepse i kemi prane nesh dhe para syve tane, mjafton deshira per t'i afruar."
Me pas e mori fjalen zoti Ferhat Axhani, i cili ne diskutimin e tij, nenvizoi:
"Te kemi kujdes qe te mos prishet puna e bere deri me tash dhe rezultatet e arritura t'i cojme me perpara, duke shperndare edhe pervojen e grumbulluar gjate gjithe ketyre viteve. Kontributi i keshilltareve te Lgalitetit ne pushtetin lokal ka qene i madh dhe ka ndikuar ne zgjidhjen me drejtesi te problemeve te komunitetit."
Pas zotit Axhani, e mori fjalen zoti Halit Pepmarku, i cili nder te tjera theksoi:
"E kam filluar punen ne PLL si anetar i thjeshte dhe sot jam nenkryetar i Deges Kurbin. Duhet te afrojme njerez te rinj, me shkolle te larte, te pergatitur profesionalisht, qe te na zevendesojne ne te ardhmen."
Para se ta merrnin fjalen te deleguarit e qendres, Kryetari i Deges se PLL Kurbin, zoti Esat Cakoni, me mirekuptimin dhe miratimin edhe te drejtuesve te tjere te pranishem, caktoi tre grupe pune, me objektiva dhe afate te percaktuara, me synimin qe brenda muajit qershor te perfundoje ngritja e seksioneve te PLL edhe ne ato vende ku mungojne.
Me pas e mori fjalen njeri nga te deleguarit, zoti Seit Preni. Senatori veteran i Legalitetit, ne fjalen e tij pershendeti pjesemarresit per punen e deritanishme, te pasqyruar edhe ne raport dhe diskutimet e drejtuesve te strukturave ne kete takim. Ai u perqendrua ne perpjekjet qe duhen bere per arritjen e rezultateve sa me te larta ne zgjedhjet e ardhshme per pushtetin vendor. Fjala e tij u prit dhe u degjua me interes dhe respekt nga te pranishmit.
Ne fund te takimit e mori fjalen nenkryetari i PLL, zoti Murat Basha, i cili beri edhe konkluzionet e ketij takimi pune, por njekohesisht nenvizoi edhe disa prioritete te punes se kesaj Dege pararoje per te ardhmen.
Te nderuar drejtues te Deges se PLL. Se pari ju falenderoj sinqerisht, ne emer te kryesise dhe ne emrin tim personal, per kontributin dhe punen qe keni bere deri me sot per fuqizimin e Deges se PLL Kurbin. U kenaqa pa mase nga natyra e diskutimeve, te cilat ishin te hapura dhe te sinqerta. Ne te njejten menyre qe u evidentuan sukseset, u theksuan edhe te metat. Kjo tregon se PLL po behet, per dite e me teper, nje parti me demokraci te vertete dhe e hapur karshi ideve moderne, qe jane ne interes te Atdheut dhe Mbretit. Nese kerkojme te kemi rezultate ne te ardhmen, pervec shtrirjes dhe organizimit ne te gjithe hapesiren gjeografike te rrethit te Kurbinit, duhet te punojme fuqimisht per te realizuar moton e PLL: Nje seksion per cdo qender votimi.
Ne udhezimet qe u kemi dhene ne takimin e fundit te 8 shkurtit, ne Hotel "Dajti", kemi kerkuar qe te afrohen neper struktura te Degeve te PLL, biznesmene dhe intelektuale, qe do te kontribuonin fuqimisht ne mbarevajtjen e punes se partise.
Duhet te ecni me te njejtin hap me Kryesine e PLL ne qender, ne te gjitha dimensionet e jetes politike. Vetem keshtu do te mundni te arrini suksese edhe ne rrethin tuaj. Duhet te perpiqeni te shfrytezoni maksimalisht mediat, qe pervec problemeve te shumta, me te cilat perballen kurbinasit, duhet ngritur zeri ne menyre te vecante ne mbrojtje te te Perndjekurve dhe pronareve.
Per te realizuar nje fushate elektorale racionale dhe rezultative, eshte detyre e juaja te identifikoni problemet me te cilat perballet rrethi juaj dhe me to te pergatisni nje miniplatforme pune e objektivash dhe ta sillni ate ne qender. Kjo do te na ndihmoje edhe neve te Kryesise se PLL, qe te bejme nje fushate eficiente, ne te cilen t'u flasim njerezve me gjuhen e halleve apo edhe nevojave dhe, njekohesisht, t'u afrojme atyre, pervec ndershmerise dhe perkushtimit, edhe zgjidhjet tona racionale per problematiken politike e sociale. Dega juaj zoteron mundesi dhe potenciale te medha. Mbeshtetur ne kapacitetet tuaja dhe objektivat e guximshme qe keni ndermarre me vetedije te plote, ju duhet te arrini rezultate teper te larta ne zgjedhjet vendore, rezultate te atilla si dikur, kur ju befasuat politiken dhe elektoratin shqiptar, ne zgjedhjet vendore ne Fushe Kuqe. Ne kemi besim te plote tek mundesite tuaja dhe do t'u mbeshtesim me te gjitha forcat. Pergjegjesia juaj per te justifikuar besimin e zgjedhesve dhe kryesise se PLL eshte shume e madhe dhe shpresoj se te tilla do te jene edhe rezultatet tuaja. Ju uroj suksese.



KOMENTE&OPINIONE

KOMENT

Pirateria televizive dhe synimet e politikes

Nga: Artan Tujani
Javen e kaluar, kryeministri dhe pronaret e televizioneve me te medha, u angazhuan ne nje debat qe ka ne themel kerkesen e perfaqesuesve te mediave elektronike dhe premtimin e Nanos per hartimin e nje projekt-ligji kunder piraterise televizive.
Qysh ne fillim ia vlen te theksohet se pirateria, si nje veprimtari abuzive dhe e paligjshme, eshte e papranueshme per nje shoqeri normale, ku mbizoterojne rregullat e lojes, te vlefshme per te gjithe dhe, kur ajo verehet, denohet pa hezitim.
Por, zhurmnaja e luftes "parimore" kunder piraterise, duket se fsheh qellime te tjera...
Te gjithe jemi te ndergjegjshem per pushtetin e mediave, te shkruara e elektronike, dhe gjate ketyre viteve kemi qene deshmitare si te lulezimit te tyre, ashtu edhe te masave kufizuese e represive, te zbatuara ndaj tyre nga ana e disa segmenteve te pushtetit shteteror.
Ne sfondin e politizimit te skajshem te shoqerise shqiptare, eshte fakt i pranuar pothuajse nga te gjithe se, me disa perjashtime te rralla, pjesa me e madhe e televizioneve jane vene ne sherbim te forcave kryesore politike.
Eshte fakt i pakundershtueshem konstatimi se, me te pasura e per pasoje edhe me te fuqishme, jane ato televizione qe kane mbeshtetur apo mbeshtesin qeverine dhe maxhorancen.
Presioni i qeverise per te nenshtruar edhe ato televizione te themi opozitare, ka qene i vazhdueshem. E kur qeveria nuk ia ka arritur qellimit, ka vendosur te perdore mjete te tjera te nenshtrimit: presionin ekonomik, shantazhin dhe se fundi akuzat per...
Nuk eshte e veshtire te konstatohet se qellimi paresor i "luftes kunder piraterise televizive", eshte mbyllja e te gjithe atyre televizioneve qe konsiderohen opozitare ose te pavarura.
Autoret e ketij skenari antimediatik, mesa duket kane vendosur te perdorin nje mekanizem fare te thjeshte: keta televizione, si rezultat i diskriminimit shteteror ne drejtim te shperndarjes se reklamave dhe sponsorizimeve me prapavije e preferenca politike, por edhe si pasoje e disa arsyeve me komplekse, e qe lidhen po me shtetin, nuk zoterojne mjetet e nevojshme financiare per te mbuluar transmetimin e tyre me programe te blera apo te prodhuara ne studiot e tyre dhe, si pasoje, ne keto kushte, do te detyrohen te nderpresin transmetimin. Sipas ketij arsyetimi dhe realiteti te thjeshte, e kunderta pranohet dhe ndodh me televizionet proqeveritare.
Ekzistojne disa arsye serioze, qe nisma e luftes kunder "piraterise" te mos perligjet ne menyre te mjaftueshme dhe bindese.
Sot, pirateria ne pergjithesi eshte nje fenomen mjaft i perhapur ne hapesiren mbareboterore, qe shtrihet qysh nga markat e patatinave e deri tek prodhimet kompjuterike. Por, ne rastin konkret, ajo shikohet thjeshte dhe barazohet me kopjimin apo transmetimin e programeve te huaja televizive.
Nje veprimtari e tille jokorrekte ka fituar qytetarine jo vetem prej moshes teper te re te televizioneve tona, por edhe per faktin se hapesira shqiptare, tregu dhe konsumi yne mediatik, jane te paperfillshme ne raport me tregun gjigand mbareboteror dhe tendencat e tij globalizuese. Ndaj, si e tille, pirateria shqiptare ne dem te producenteve te huaj, nuk perben kurrfare problemi per pronaret apo per autoret e te drejtave televizive, te supozuara e te konsideruara "te vjedhura nga piratet" shqiptare te mediave elektronike.
Deri me sot, askush nuk ka degjuar apo pretenduar se producente dhe autore te huaj te jene ankuar per "piratet" shqiptare. Kjo jo vetem se programet e "vjedhura" jane transmetuar me logon e stacioneve nga jane marre, cka ne nje fare mase perben nder dhe reklame per ta, por edhe sepse, sikunder thame, tregu shqiptar eshte aq i vogel saqe nuk i permbush dot kriteret per te qene i lakmueshem per shitjen dhe distribucionin e prodhimeve te tilla.
Nismes se "luftes" kunder piraterise televizive i mungon legjitimiteti moral, sepse protagoniste te saj jane bere edhe ata televizione qe kane ushtruar dhe ushtrojne ne menyre te vazhdueshme piraterine.
Kesaj nisme i mungon gjithashtu racionaliteti ekonomik.
Keqardhja qe ndjen nga deklaratat vetemburrese te disa pronareve te televizioneve per gjoja "pagimin" e qindra-mije dollareve per "blerjen e se drejtes se transmetimeve ekskluzive", i le vendin groteskut, pompozitetit dhe mungeses se skajshme te seriozitetit.
Si duket, keta pronare kane filluar te vene ne dyshim kulturen dhe pasionin e shqiptareve per televizionin, ndaj ne kete sens ata harrojne se teleshikuesit i kane ndjekur dhe vazhdojne t'i ndjekin transmetimet e preferuara e te perfolura si "te vjedhura nga te tjeret", pa qene e nevojshme te derdhin para apo te bezdisen deri ne neveri nga nderprerjet e dhunshme publicitare.
Do te ishte me e udhes qe, "me parate e paguara per te siguruar te drejta te transmetimeve ekskluzive", te prodhoheshin programe konform shijes dhe interesave te teleshikuesve tane, si dhe te mbuloheshin financiarisht te drejtat e krijuesve shqiptare, ne radhe te pare.
Eshte absurde qe diferencimi midis televizioneve te kerkohet te behet permes ekskluziviteteve te shtrenjta, kur keto nuk jane te domosdoshme dhe kur parate per to fare mire mund te perdoreshin per qellime te tjera me produktive dhe fisnike.
Qellimi i dyte i "luftes" kunder piraterise televizive, eshte kerkimi i kanaleve legale e te justifikuara per shperblimin nga qeveria te atyre televizioneve qe jane vene totalisht ne sherbim te saj, duke amplifikuar ato qe maxhoranca i konsideron "suksese te pamohueshme te qeverisjes", rezultati dhe efekti propagandistik i te cilave eshte tejet qesharak dhe i paafte te manipuloje ndokend me mend ne koke.
Shnderrimi i disa mediave elektronike ne papagalle dhe megafone proqeveritare, jo vetem qe nuk ka rritur reputacionin tyre, por ka ulur ndjeshem audiencen, cka e deshmojne edhe sondazhet e institucioneve te specializuara dhe prestigjioze ne fushen e depistimit te opinionit publik ne raport me mediat elektronike.
Se fundmi, do te kish me shume sens dhe seriozitet nese televizione tashme me pervoje te konsiderueshme dhe teknologji te avancuar, te perkushtoheshin e angazhoheshin ne nje pune te vertete krijuese neper studiot e tyre, duke shfrytezuar per kete energjite krijuese dhe talentet e bjerruna kot te krijuesve tane.
Por problemi me i mprehte ne zgjidhjen e te cilit mediat tona te te gjitha llojeve do te ishin kontributoret me potente, do te ishte ruajtja, kultivimi dhe pasurimi i gjuhes shqipe, qofte ne respekt te te pareve, qofte te shikuesve dhe degjuesve, te cilet ata rreken te kandisin e "rekrutojne" me programet e tyre, e qe gjuhe te nenes kane pikerisht gjuhen tone te bukur, shqipen qe na lane te paret.

OPINIONE


Programi i PLL dhe realitetet antisociale

Diten e premte dhe te shtune, perkatesisht ne datat 23 dhe 24 maj, Instituti Nderkombetar Demokratik Amerikan, organizoi nje seri debatesh me pjesemarrjen e politikaneve te rinj dhe perfaqesuesve te Forumit Civil dhe Qytetareve.
Tema kryesore e debatit ishte "... hendeku qe krijohet vazhdimisht ndermjet qytetareve dhe politikaneve, shkaqet e krijimit te ketij hendeku, rruget dhe mundesite qe kane qytetaret dhe politikanet per rrafshimin e tij, si dhe politikat e strategjite qe duhen hartuar ne kete drejtim.
Ne kete debat moren pjese politikane te rinj te te gjitha partive parlamentare dhe nga i gjithe spektri politik.
Qendrimet e perfaqesuesve te politikes perkundrejt problemeve dhe shqetesimeve te drejta, qe ngriten perfaqesuesit e Forumit Civil, u ndeshen me konceptime te ndryshme te politikaneve te rinj.
Perfaqesuesi i PLL, zoti Blerim Kamberi, ne referatin e tij lidhur me kete teme, nder te tjera, theksoi:



Politika eshte shprehje e lirise

Nga Blerim Kamberi

Aftesia per t'u marre me politike, eshte nje nga dhuntite me fisnike te njeriut, sepse politika eshte shprehje e lirise. Politika, eshte kuptimi i vete lirise. Ne kete sens, ne si qytetare-politikane, me vullnetin tone kemi shfaqur pergjegjshmeri pe te marre mbi vete disa angazhime politike, te cilat kane te bejne me mbeshtetjen dhe mbrojtjen e disa te drejtave te patjetersueshme te qytetareve, sic jane: E Drejta e prones; e fjales se lire; e lirise se organizimit politik e civil, por edhe te nje morie te drejtash qe kane te bejne me probleme te perditshme te jetes se qytetareve.
Si perfaqesues i PLL, une deshiroj te theksoj se ne kurre nuk i kemi njohur privilegjet e politikaneve bllokmene dhe jetojme cdo dite ne kushte te njejta te pasigurise dhe privacioneve, sikunder qytetart e thjeshte. Ne jetojme me po te njejtat mungesa te ujit dhe dritave, me mungesen e infrastruktures se domosdoshme per sigurimin e minimumit jetik dhe, si rrjedhoje, nuk na mungojne argumentat e duhura per hartimin e politikave dhe platformave per percaktimin e prioriteteve qeverisese.
Fatkeqesisht, ne konstatojme se ato qe i kane munguar politikes shqiptare gjate periudhes se pluralizmit, kane qene dy virtyte kryesore te saj, sic jane: pergjegjshmeria dhe maturia. Pra, politika shqiptare ne keto vite, ka jetuar larg shqetesimeve dhe problemeve imediate te qytetareve.
Politika reflekton tek qytetaret vetem nepermjet shembujve te mire apo te keqinj, dhe mendoj se kjo ka qene arsyeja kryesore e rritjes se hendekut midis qytetareve dhe politikaneve, si perfaqesues te supozuar te interesave te te pareve.
Si politikan i ri i nje partie opozitare, sikunder eshte PLL, deshiroj te theksoj se, vertetesia krijon besimin pa te cilin nuk mund te jetoje asnje demokraci. Ky eshte edhe thelbi i filozofise se shtetit monarkist shqiptar, i cili mbeshtetej mbi institucione te forta, ku udhehiqnin Ligji dhe e Drejta e misheruar ne ligj.
Aktualisht, klima politike, pseudo-institucionale dhe antisociale, qe mbizoteron ne Shqiperi, jo vetem qe nuk ka stimuluar orjentimin e shoqerise drejt kerkesave te natyrshme per zhvillim, por ka asfiksuar cdo tentative te segmenteve progresiste qe e synojne kete.
OJQ-te dhe e ashtuquajtura Shoqeri Civile Shqiptare, jo vetem qe nuk kane mundur te sensibilizojne shoqerine per problematiken akute qe pjell plage te renda dhe regres, por kane sherbyer si koperture per rrumbullakosjen deri ne fshehje te qellimte te ketyre realiteteve, duke sajuar nje realitet virtual, per te krijuar enkas imazhin e nje shprese dhe progresi ekzistent ne Shqiperi.
Dhe, ketu, qellimet nuk jane thjesht financiare, por politike dhe madje tejet te pastra. Shitja e plageve shoqerore si simptoma te vete tranzicionit e sistemit, nuk ben gje tjeter vecse maskon veprimtarine kriminale te segmenteve okulte, qe jane te interesuara per ruajtjen e kesaj statukuoje dhe ketij imazhi ireal, qe, ne fund te fundit, bjerr pergjegjesine direkte dhe implikimin e pushtetit e te politikes ne keto afera kriminale.
OJQ-te qe nuk funksionojne e qe nuk kontribuojne per asgje dhe mediat e manipuluara, jane semundja me e rende e shoqerise aktuale shqiptare, ngaqe synojne te ligjerojne amoralen dhe te papranueshmen, duke i shitur si vektore te zakonshem te psikologjise shoqerore, e duke i hapur rrugen keshtu pranimit dhe justifikimit te realiteteve antisociale e kriminale, si "kalimtare e jeteshkurtera".
E gjithe kjo tablo ireale e shoqerise shqiptare, ne relacionet dhe raportimet e perfaqesuesve te Shoqerise Civile e mediave te shitura apo te blera, synon retushimin e pergjegjesive te keq-qeverisjes dhe simbiozes se politikes me krimin e organizuar.
Ne nje shoqeri ku mungon fryma e protestes ndaj se keqes, padrejtesive e keqmenaxhimit politik, situaten e merr ne dore antiligji dhe antishteti, dhe atehere kjo shoqeri eshte e destinuar te vuaje diktaturen e krimit te sofistikuar dhe mjerimit, nen aureolen e ndritshme te pluralizmit dhe demokracise.
Pikerisht zgjidhjet qe prodhojne nje realitet te kundert, qendrojne ne themel te filozofise dhe programit qe PLL ka shpalosur para elektoratit shqiptar, duke e orjentuar ate drejt rrugezgjidhjes se prolemeve dhe shqetesimeve plotesisht te kontrollueshme e menaxhueshme nga politika, per te justifikuar besimin dhe mbeshtetjen e qytetareve.
PLL eshte prezantuar tek qytetaret si nje parti qe perpiqet te prodhoje e menaxhoje me ndihmen e tyre nje realitet ku ata te jetojne me dinjitet njerezor dhe te ndjehen te sigurte e te respektuar ne atdheun e tyre.

 

ANALIZA  

Atdheu i shqiptareve, historia dhe fqinjet

Nga Astrit Kola


(vijon nga numri i kaluar)
Kur ne fronin serb u kurorezua mbret Stefan Dushani, per shqiptaret filluan kohera tejet te veshtira.
Arqipeshkvi i Tivarit Adam Guljelmi, ne vitin 1332, me ane te nje mesazhi e njoftonte mbretin francez Filipi VI - Valoa, se "Latinet dhe shqiptaret ndodhen ne gjendje shume te rende, sepse populli eshte i prangosur dhe prifterinjte trajtohen pa respekt e shpesh poshterohen publikisht, ndersa peshkopet dhe abatet ne shume raste jane burgosur...".
Adam Guljelmi ishte nje domenikan, i lindur ne Jug te Frances dhe eshte i njohur gjithashtu edhe me emrin Viliam Adam.
Gjate udhetimeve te tij ai pershkoi pothuajse gjithe Perandorine bizantine dhe mendohet se me kete mesazh ai deshi te binde mbretin francez per domosdoshmerine e nje lufte kryqtare kunder dhunuesve te klerikeve dhe besimtareve katolike.
Ai akuzohet nga historiografet serbe e greke se deshi te nxise urrejtjen e katolikeve kunder ortodokseve dhe se argumentoi qe "toleranca dhe thirrja per bashkim me mbreterit shizmatike serbe dhe greke, perben nje blasfemi, krim dhe nje te keqe te madhe per katolicizmin".
Adami deshmon se kunder mbretit serb u ngriten te gjithe katoliket e bregdetit dalmat e shqiptar, si dhe malesoret dhe, keshtu, u grumbulluan afro 15 mije kalores shqiptare (numri mendohet te jete i ekzagjeruar), te cilet kerkuan te vendoseshin nen komanden e mbretit francez Filipi VI - Valoa.
Papa e emeroi Adamin ne detyren e nenpeshkopit te Tivarit ne vitin 1325, ku ai sherbeu deri ne vitin 1329 dhe atje ai mbeti, sikunder deshmon Milan Shuflaj, "... nje roje sypafjetur ne kufijte e ndikimeve bizantine dhe te shtetit shizmatik serb...".
Per Serbine, Adami shkroi: "Mbi gjithe mbreterine lulezon mjerimi i plote dhe pikellimi. Qytetet e saj jane pa kurrfare kanalizimesh dhe muresh rrethues..., dikur te pasura me drithera, verera, vajra e mishra; te rrethuara nga ujra te rrjedhshme, perrenj e lumenj te shumte, nga pyje te larta e te dendura, nga male, lugina, fusha pjellore e rrafshnalta plot me egersira te gjithfarllojshme...".
Qyteti me i rendesishem i Serbise se asaj kohe ishte Prizreni, qytet i vertete metropolitan.
Ne kete qytet, shumica shqiptare bashkejetonte normalisht me serbe, kotorras, raguzane, korculane, ulqinake, shkodrane, splitas, zadaras, fiorentine, veneciane etj..
Te gjithe keta jetonin ne koloni dhe secila prej ketyre kolonive gezonte te drejta te plota, te njohura me ligj. Kolonia me e madhe ishte ajo e raguzaneve, qe kishte edhe Konsullaten e saj te Pergjithshme.
Per sherbesat fetare te katolikeve ishin ndertuar dy kisha te medha; Kisha e Shen Marise dhe Kisha e Shen Pjetrit. Ne kohen e Stefan Dushanit, ne kete qytet u vendos edhe selia e Peshkopates ortodokse.
(vijon numrin e ardhshem)

 

HISTORIA

Nuci Kota dhe Hugh Grant tregojne per prapaskenat greke

Interviste radiofonike midis z.Hugh Grant, radio-komentator i stacionit EGAC te Augusta-s (Georgia, SHBA) dhe Dr.Nuci Kotta, eksponent i OKLL-se dhe i Komitetit Kombetar "Shqiperia e Lire"


Shenim i redaksise:
Kjo interviste eshte bere ne vitin 1951 dhe eshte botuar si broshure speciale e Zyres se Shtypit te "Levizjes se Legalitetit" ne Rome, ne vitin 1952. Ne fillim te broshures jepet edhe nje portret i shkurter i diplomatit Grant kur shkruhet se:
"Shkelqesija e Tij Hugh Grant, diplomat i vlefshem, qe prej vitit 1935 e gjer ne vitin 1939, ka qene ne Shqiperi, Minister i Shtetevet te Bashkuara Amerikes. Z.Grant, ka nje simpati dhe dashuri te vecante per shqiptaret. Ai vazhdon te ushtroje gjith influencen e tij prane personaliteteve politike Amerikane me qellim qe te mbrohen, sic duhet, te drejtat legjitime te popullit dhe te kombit shqiptar. Shqiptaret, ne pergjithesi, jane kryenalte dhe shume te lumtur te kene midis miqvet te tyre nje burre kaq te shquar sic eshte z.Grant." Ambasadori Amerikan Grant ka botuar edhe nje liber me kujtime per kohen e sherbimit ne Shqiperi te titulluar "Mbreti Zog, ashtu sic e kam njohur".
Kjo interviste eshte botuar me nentitullin e sotem ne dy versione, anglisht dhe shqip sebashku. Intervistes i jane bere ca redaktime fare te lehta gjuhesore.


Zoti GRANT - Sonte jam shume i kenaqur qe ne programin tim te radios perfshihet edhe intervista me Dr. Nuci Kotta, Anetar i Levizjes Kombetare te Legalitetit dhe Anetar i Komitetit Kombetar e "Shqiperia e Lire". Komiteti e ka qendren e vet ne New-York. Ndjej nje kenaqesi te vecante t'u paraqes degjuesve te mi, Dr.Nuci Kotten, djalin e qytetarit te shquar dhe patriotit te holle, Koco Kottes. Kur une isha Minister i Shteteve te Bashkuara ne Tirane, me Kryeministrin e Shqiperise, Koco Kotten, nuk kisha vetem marredhenie zyrtare por dhe nje miqesi te perzemert. Koco Kotta, u largua nga Shqiperia me rastin e pushtimit fashist, prill 1939. Pas mbarimit te Luftes se dyte boterore u kap nga komunistet greke, te cilet ia dorezuan Qeverise se Tiranes. Kjo e burgosi, dhe nga vuajtjet e torturat, ai vdiq ne vitin 1947. Djali i tij, sot, eshte duke vazhduar perpjekjet e babait te tij te shquar, per pavaresine e Shqiperise. I diplomuar ne ligj (juridik - shen. i red.) nga Universiteti i Paris-it, Dr. Nuci Kotta, eshte duke vene kulturen dhe eksperiencen e tij ne sherbim te Shqiperise me qellim qe kjo te clirohet e te siguroje teresine e saj tokesore. Nuk duhet te harrojme se sot Shqiperia gjendet pertej gardhit te hekurt.

Zoti GRANT - Dr. Kotta, a eshte vizita e juaj e pare ne Augusta?
Dr. KOTTA - Po Z. Grant, dhe jam shume i kenaqur nga kjo vizite. Qyteti juaj eshte shume i bukur dhe cka e dallon me shume eshte mikpritja dhe bujaria e banorevet te tij.

Zoti GRANT - Me qene se jeni Anetar i Komitetit Kombetar e "Shqiperia e Lire", a mund te na thoni dicka mbi qellimet dhe programin e Komitetit tuaj?
Dr. KOTTA - Komiteti Kombetar "Shqiperia e Lire" eshte nje Organizate Shqiptare ne mergim. Eshte themeluar ne France, ne gusht te 1949-es dhe qendren e ka ne Nee-York. Komiteti Kombetar "Shqiperia e Lire" perpiqet: per clirimin e plote te Shqiperise e per sigurimin e integritetit te saj tokesor, per rivendosjen e pavaresise kombetare dhe per t'i dhene mundesine popullit te shumevuajtur Shqiptar, qe pas clirimit, te zgjedhe lirisht formen e regjimit qe i pelqen.

Zoti GRANT - Dr. Kotta, Shqiperia e humbi pavaresine me invazionin italjan (fashist) me 1939 dhe valle a e ka rifituar gjer me tashti?
Dr. KOTTA - Keni te drejte Shkelqesi, ju keni qene perfaqesues i Qeverise Amerikane ne Tirane ne kohen kur trupat e Mussolinit sulmuan Shqiperine. Gjate okupacionit fashist e nazist populli Shqiptar beri nje rezistence heroike. Per fat te keq, nga rrethana te ndryshme, pas mbarimit te Luftes se dyte boterore, komunistet moren pushtetin dhe vendosen tiranine sovjetike.

Zoti GRANT - Kur ka ndodhur ky fakt?
Dr. KOTTA - Ne muajin nentor 1944.

Zoti GRANT - Dr.Kotta, shume raporte me kane rene ne dore, qe m'u derguan nga miqt e mij qe ndodhen ne mergim, te cilet me njoftojne se nje regjim terrori mbreteron qe prej asaj kohe ne vendin tuaj. A jane te vertete raportet dhe ne rase se po mund te me jepni disa hollesira?
Dr.KOTTA - Jane shume te drejte z.Grant. Nga sa dime ne, afersisht 10.000 vete midis te cileve dhe shume nga miqte tuaj, jane vrare. M'ane tjeter, me se 20.000 burra, gra dhe femije gjenden sot te internuar ne fusha perqendrimi per pune te detyrueshme. Terrori dhe urija sundojne sot mbi mbare shqiptaret qe nuk gjenden ne burgje.

Zoti GRANT - Eshte me te vertete nje gjendje e vajtueshme dhe qe terheq verejtjen e amerikaneve, te cilet njohin karakterin, patriotizmin dhe miqesine e sinqerte te popullit shqiptar per Shtetet e Bashkuara t'Amerikes. Sic e dini Dr.Kotta, disa muaj me pare, une pata ne Eashington bisedime te gjata me Madherine e Tij Mbretin Zog. Mbreti gjendet sot ne Egjypt. Mbreti, ne ato bashkefjalime, me theksoi "se ceshtja qe ka nje rendesi te dores pare per ne Shqiptaret, eshte clirimi i plote i Shqiperise, ndersa forma e regjimit te ardhshem eshte ceshtje qe do te zgjidhet me vone". A mund te me jepni, Dr.Kotta, disa hollesira rreth ketij problemi?
Dr. KOTTA - Zoti Grant, Mbreti, Zog eshte ligjerisht Kryetari i Shtetit Shqiptar dhe si i tille qendron mbi Partite Politike, Qendrimi i Madherise se Tij Mbretit rreth ceshtjes se formes se regjimit te ardhshem te Shqiperise, eshte aq i lavderueshem sa dhe patriotik. Ky qendrim gjen aprovimin e shumices se shqiptareve.

Zoti GRANT - A mendoni qe Shqiperia mund te clirohet se shpejti?
Dr. KOTTA - Me pare dua te theksoj se nje clirim i shpejte i Shqiperise nga tiranija komuniste e vendosur me perkrahjen e Bashkimit Sovjetik, ka nje rendesi te vecante. Jo vetem se me clirimin ne fjale, do te marrin fund vuajtjet e popullit shqiptar, por dhe Bashkimi Sovjetik do te humbe ne ate rast, nje vend strategjik te dores pare. E vendosur larg nga Italija vetem disa dhjetera kilometra, Shqiperia ka nje rendesi ne gadishullin Ballkanik. Ne rase lufte, Rusija Sovjetike mund te perdore token shqiptare si baze ushtarake per te pushtuar Jugosllavine dhe Greqine e sidomos per te vene ne rrezik lundrimin Aleat ne Mesdhe.

Zoti GRANT - Doni te thoni Dr. Kotta, se Shqiperia ka nje rendesi te vecante ne planin e mbrojtjes se Aleateve te Perendimit?
Dr. KOTTA - Po, me te vertete, dhe une mendoj se do te ishte shume mire ne qofte se Shqiperia do te bente pjese ne menyre definitive ne bllokun e Perendimit, gje qe e desheron edhe mbare populli i saj. Sipas mendimit t'im, nje clirim i shpejte i Shqiperise, eshte i mundshem, sepse shumica dermuese e popullit urren regjimin e sotshem komunist. Dhe me teper, prej kohes qe Tito-ja keputi marredheniet me Kominform-in, ne vitin 1948, Rusija ka humbur lidhjet tokesore me Shqiperine dhe kjo sot eshte krejt e izoluar. Me fjale te tjera, ne rase te nje kryengritje te pergjithshme ne Shqiperi, Rusija nuk do te ishte ne gjendje t'u vinte seriozisht ne ndihme komunisteve te Tiranes.

Zoti GRANT - Dr. Kotta, mendimet tuaja, ne vija te pergjithshme, pajtohen me pikepamjet e Madherise se Tij Mbretit, te cilat m'i shfaqi ne bisedimet qe pata me Te ne Uashington. Mbreti me theksoi se regjimi komunist ne Shqiperi eshte shume vulnerabel. Mbreti mendon se forcat ruse dhe agjentet komuniste qe perdoren si kukell nga Moska, mund te flaken jashte Shqiperise jo me shume veshtiresi.
Dr. KOTTA - Sigurisht z.Grant. Por, sic ju ka thene edhe vete Mbreti, populli shqiptar eshte shume i shqetesuar prej politikes qe Tito-ja ndjek kundrejt Shqiperise si dhe prej revendikimevet tokesore greke ne dem te Shqiperise se Jugut.

Zoti GRANT - Po, me Mbretin Zog kemi biseduar mbi keto ceshtje. A mund te na jepni shpjegime me te gjera gjer sa problemet ne fjale kane lidhje me rivendosjen e pavaresise shqiptare?
Dr. KOTTA - Sa kohe qe Mareshali Tito i sherbente me besnikeri Stalinit, ai kishte dore te lire ne Shqiperi. Privilegjet, Belgradi i humbi kur Tito-ja u shkeput nga Kominformi dhe preu marredheniet me diktatorin e kuq shqiptar, Enver Hoxhen, i cili u lidh me Kremlinin. Tani duket se Tito-ja deshiron te vendoset ne Shqiperi nje regjim komunist qe te ndjeke udhezimet e Belgradit.

Zoti GRANT - Dr. Kotta, ju mendoni se nje gje e tille nuk do te ndihmonte rivendosjen e pavaresise se plote te Shqiperise?
Dr. KOTTA - Natyrisht jo. Jane dhe revendikimet tokesore greke. Keto kane qene te refuzuara prej Konferences se Londres me 1913 dhe me vone edhe nga Konferenca e Ambasadoreve ne vitin 1921. Me 1923, nje Komision i Lidhjes se Kombeve, qendroi disa muaj ne Shqiperine e Jugut dhe vertetoi deshirat e popullit te atyre krahinavet. Komisioni ne mbarim te misionit te vet, i paraqiti Lidhjes se Kombeve, raportin perkates, ne te cilin theksohesh se popullata e Shqiperise se Jugut ishte me te vertete shqiptare.

Zoti GRANT - Edhe une mendoj se kjo qe thoni eshte e drejte. Vete, kam udhetuar ne Shqiperine e Jugut dhe kam pasur pershtypjen e qarte se banoret e krahinave te Jugut jane me te vertete patriote shqiptare. A mund te na thoni me teper permbi kete problem?
Dr. KOTTA - Natyrisht z.Grant. Shqiperia e Jugut, me token dhe popullsine qe ka, perben nje te treten te Shqiperise me kufijte e 1913-es, dhe pa krahinat e Shqiperise se Jugut eshte e pa mundur qe te ekzistoje nje Shqiperi. Kryetari i Komisionit te Lidhjes se Kombeve, profesori finlandez Sederholm, ne raportin e vet te fundit ka theksuar se: "Vendimi i marrun nga Fuqite e Medha per te caktuar kufijte e Shqiperise se Jugut, ka qene aq i drejte sa dhe i qarte... Eshte bindja jone se ekzistenca e nje Shqiperie te pavarur eshte e nevojshme per te mbajtur paqen ne kete sektor te Evropes dhe nje Shqiperi indipendente nuk do te jete e mundur ne qofte se krahinat e Jugut, nuk do te jene pjese te pandara te tokes shqiptare.

Zoti GRANT - Kjo provon, pa fjale, se Shqiperia duhet te ruaje krahinat e saj te Jugut. Mund te me thoni, mbi kete ceshtje, cili eshte qendrimi i regjimit komunist te Tiranes, qe kontrollohet prej sovjeteve?
Dr. KOTTA - Komunistet e shfrytezojne shume kete ceshje. Ata i thone popullit, ne rase se regjimi i sotshem do te permbyset, Shqiperia do te copetohet ne perfitim te fqinjevet te saj. Vetekuptohet propaganda genjeshtare e qeveritarevet te kuq, ka bere efekt ne popull. Shqiptaret, para ketij rreziku qe kercenon integritetin tokesor te vendit, preferojne te vuajne nden diktaturen e kuqe, se sa te hyjne ne nje aventure, qe, mbas sa u eshte trumbetuar nga qeveritaret, mund te vere ne rrezik dhe vete ekzisteneen e Shtetit Shqiptar.

Zoti GRANT - Kjo ceshtje eshte fare e kuptueshme dhe pa dyshim vihet pyetja se c'duhet bere. Cka propozoni ju Dr. Kotta?
Dr. KOTTA - Une mendoj se ceshtja mund te zgjidhet lehte ne rase se Qeveria Greke do te hiqte dore nga revendikimet e saj tokesore mbi Shqiperine e Jugut. Shqiptaret, ne pergjithesi, shpresojne se Pushtetet e Medha Perendimore, e ne menyre te vecante Shtetet e Bashkuara t'Amerikes, do te keshillojne Greqine per zgjidhjen e kesaj ceshtjeje.

Zoti GRANT - Dr. Kotta, besoj se i keni vene gishtin plages. Ne Konferencen e Uashingtonit, ku ishin te pranishem Mbreti Zog dhe disa kongresiste zyrtare Amerikane, kam thene: mendoj se Qeveria Amerikane duhet te hyje ne bisedime me fqinjet e Shqiperise, me Greqine, Jugosllavine dhe me Italine, te cilet Amerika i ka perkrahur ushtarakisht dhe ekonomikisht dhe te insistoje prane tyre qe te heqin dore nga revendikimet tokesore ne dem te Shqiperise dhe te japin garanci per kete qellim.
Dr. KOTTA - Jemi te nje mendimi z.Grant. Ka disa muaj qe Sekretari i Shtetit Amerikan, Dean Acheson, ne nje mesazh qe i drejtoi popullit shqiptar me anen e "Zeri i Amerikes", tha se "Qeveria e Shteteve te Bashkuara deshiron te shohe Shqiperine nje anetare te lire dhe te pavarur ne bashkesine e kombeve. Me qene se nje Shqiperi e pavarur eshte e pamundur, te jetoje pa perfshire edhe krahinat e Jugut, shqiptaret ne pergjithesi, mendojne se mesazhi i z.Acheson duhet te ndiqet nga nje deklarate e Qeverise Amerikane e cila te vertetoje se Shtetet e Bashkuara t'Amerikes aprovojne vendimet nderkombetare qe kane qene marre ne te kaluaren nga Fuqite e Medha.

Zoti GRANT - Ne jemi perseri po te nje mendimi Dr.Kotta. Me fjale te tjera, mesazhi i Sekretarit Acheson, duhet te pasohet nga nje veprimtari pozitive dhe te prere, me qellim qe te garantohet qe tashti integriteti tokesor i Shqiperise.
Dr. KOTTA - Po, z.Grant. Dhe kjo eshte ne traditen Amerikane me politiken qe ka pase mbajtur kundrejt Shqiperise, te filluar prej Presidentit tuaj te Madh, te ndjerit Udrou Uillson, kujtimi i te cilit ka mbetur i paharruar ne zemrat e shqiptareve. Ne Konferencen e Paqes, ne Paris, ne fund te Luftes se pare boterore, Presidenti Udrou Uillson, flaku poshte traktatin e fshehte te Londres (1915), qe sakrifikonte te drejtat legjitime te Shqiperise dhe u kerkoi Perfaqesuesve te Fuqive te Medha, respektimin e pavaresise se plote te Shqiperise.

Zoti GRANT - Po, me kishte folur per kete vendim te Parisit i ndjeri Peshkop Bumci, i dioqezes se Shqiperise se Veriut, i cili, kishte qene nje nga delegatet shqiptare ne Konferencen e Paqes.
Dr. KOTTA - Deshiroj te shtoj se shqiptaret u jane mirenjohes miqve te tyre te shumte Amerikane, nder te cilet jeni ju dhe zonja Grant, per perpjekjet qe kane bere dhe vazhdojne te bejne per kombin tone dhe per mbajtjen e miqesise Shqiptaro-Amerikane.

Zoti GRANT - Ju falenderoj shume z.Kotta per shprehjet tuaja miredashese. Ceshtja e indipendences shqiptare eshte nje ceshtje per te cilen vlen te behen perpjekje.
(Pergatiti per botim: Neritan Kolgjini)

 

DOSSIER

Historia e rrenimit ekonomik te shqiptareve (3)

GRABITJA E ARIT

Nga Kastriot Dervishi

U gjeten qypa me flori jo vetem ne betonime te thella te nendheshme e ne muret e shtepive, por edhe nen rrenjet e pemeve e nen siperfaqet e puseve me uje te pijshem, si ne Durres, Tirane, etj..
Ne Elbasan u zbulua nje sasi e madhe mallrash te tregtarit H.B. ne nje depo te nendheshme, persiper se ciles ishin mbjelle presh e perime te ndryshme. Zbulime te tilla u bene edhe ne Shkoder, Durres e Korce. Deri ne fund te vitit 1948 u zbuluan 43.816.682 monedha ari, pa permendur shufrat e stolite e florinjta. Organet e Puneve te Brendshme ndoqen gjithe zhvillimet e ngjarjeve, duke bere nje lufte kembengulese kunder elementeve spekulative e matrapaze...".
Por, ndersa nga komunistet pranohet nje shifer e tille sekuestrimesh, te dhenat e tjera zyrtare jane krejt kontradiktore. Keshtu, sipas nje shkrese sekrete e te nenshkruar nga drejtori i Thesarit, Fahri Hoxha, me 16 janar 1992, merret vesh se sasia e arit te hyre ne Thesar nga sekuestrimet ne periudhen 1 dhjetor 1944-31 dhjetor 1990, eshte vetem 3.029 kg.
Ndersa ne periudhen 1 dhjetor 1944 e deri me 31 dhjetor 1990, ne Thesarin e Shtetit kane hyre gjithsej 8.749 kg ar dhe kane dale 7.600 kg ar. Mirepo shifra e 43.816.682 cope monedhave nuk eshte baraz me 3.029 kg ar, por me minimumi 320 ton ar. Atehere vetiu lind nje pyetje qe do pergjigje: ku shkoi gjithe kjo sasi ari? Kush e mori? Pse ka diferenca te medha midis shumave?!

Tregtaret e grabitur te Korces

Nje nder autoret e pare qe u mor ne fillesat e pluralizmit politik ne Shqiperi me ceshtjen e thesarit te grabitur, ne shtypin shqiptar, me disa shkrime ne gazeten "Rilindja Demokratike", ishte i ndjeri Teodor Keko.
Ne shkrimin "Arkivat rreth enigmes se floririt", date 15 qershor 1991, Keko eshte bazuar ne te dhenat e arkivit te Komitetit Ekzekutiv te Keshillit Popullor te Korces. Sipas dosjes nr 34 te seksionit te Finances, ne baze te relacionit te dates 15 maj 1945, mesohet se tregtareve korcare u ishte caktuar nje "tatim" (lexo grabitje) prej 86.685.968 frangash ari, nga e cila, deri ne kete periudhe, ishte vjele rreth gjysma e saj. Sipas historikut lokal te policise se Korces, mesohet se vetem ne kete qytet ishin grabitur 400 kg ar dhe 48 mije napolona flori, pa permendur stolite e tjera te vjedhura nga banditet. Per te ilustruar "masakren e verdhe", Teodor Keko paraqet edhe nje liste te 32 familjeve korcare, te cilave iu grabiten, pervec dyqaneve dhe shtepive, edhe nje sasi e konsiderueshme florinjsh. Nder emrat me kryesore ketu mund te permendim familjet Qirjako, Abeshi, Cingu, Plasati, Katro, Gjezi, Samara, Qirinxhi, Cekani, Pepo, Lako, Turtulli, Jani, Stase, Mborja, Bino, Terova, Mulla, Nora, Pilika, Ballauri, Peco, Serani, Katundi, Zahara, Pllaha, Bicolli, Thomo, Barce etj.. Nder te grabiturit kryesore eshte Kristaq Cingo, me 9.002.500 franga ari.
Po ne numrin e siperpermendur te gazetes, deshmitari Paskal Andoni, ish punonjes ne Degen e trete te Ministrise se Puneve te Brendshme, deshmon se, kur ishte dashur te hapej, kasaforta e Hysni Kapos kishte qene e mbushur plot me flori.
Lista e familjeve me te grabitura ne Korce, eshte kjo:
1- Vellazeria Qirjako
2- Vellazeria Abeshi
3- Vellazeria Stase
4- Kristaq Cingo
5- Thoma Plasati
6- Vellazeria Katro
7- Hari Kristo Samara
8- Vellazeria Gjezi
9- Vellezerit Qirinxhi
10- Ligor Jani
11- Vellazeria Plasa
12- Vellazeria Lako
13- Vangjel e Gaqo Turtulli
14- Vellazeria Balli
15- Vasil Pepo
16- Jankulla Cekani
17- Sotir Mborja
18- Dhimiter Bino
19- Refail Terova
20- Pandi Mulla
21- Pandeli Nora
22- Anastas Pilika & Angjeli Stavraq Ballauri
23- Dhimiter Peco
24- Vangjo Serani
25- Vellezerit Katundi
26- Llambi Kico Zahara
28- Vellezerit Pllaha
29- Sotir Bicolli
30- Vellezerit Terova
31- Thoma Thomo
32- Vellazeria Barce
Ketu mund te shtojme se vetem Rexhep Merdanit i jane marre 450 kg ar, nga te cilat arkivi i Ministrise se Puneve te Brendshme ka te shenuar vetem 29 kg. Te tjera familje te grabitura nga Korca jane familjet Ypi, Ziko, Bopi, Fundo, Kondi, Opari, etj..

Te grabiturit ne Elbasan

Edhe Elbasani mbahet si nje nder qytetet me te grabitura nga banda kriminale qe erdhi ne pushtet ne vitin 1944. Pervec sekuestrimeve te shumta, komunistet, ashtu si ne mbare Shqiperine, nuk harruan te perdorin format e tjera qe kishin te benin me dhunen dhe torturen.
Nje praktike e njohur per njerezit e Sigurimit te Shtetit, per te nxjerre sasine e duhur te floririt, ishte arrestimi dhe tortura. Keshtu, shume tregtare iu nenshtruan burgosjeve dhe torturave nga me c'njerezoret. Ne Elbasan, te vdekur ne burg per shkak te floririt, jane disa. Sulejman Domi, Xhaferr Celirama, Mateo Papajani, Refik Myftiu etj., vdiqen ne burgjet e komunizmit per shkak te mosdorezimit te floririt te kerkuar prej banditeve komuniste.
Per t'u kujtuar eshte se floriri i Refik Myftiut u zbulua krejt rastesisht, kur ne Ebasan u ndertua Shkolla e Muzikes. Sasia jo e vogel e floririt ishte e groposur ne rrenjet e nje shege.
Natyrisht, shembulli me tipik i dhunes se ushtruar ndaj tregtareve, ishte vdekja nga torturat e renda te njerit prej tregtareve me te njohur te Elbasanit, Sulejman Domit, i cili vdiq ne qeline e improvizuar te "Grand Hotel"-it, ne Elbasan, me 11 prill 1948, pas 11 dite torturash.
Ndonese kishte dorezuar dy here "tatimin" qe i kishin caktuar, grabitqaret nuk u mjaftuan me kaq por i rrembyen dhe ate sasi ari qe ai kishte ne shtepi. Eshte per t'u theksuar se ne arkivin e Ministrise se Puneve te Brendshme nuk gjendet asnje lloj dokumenti ne lidhje me marrjen e arit te te ndjerit Sulejman Domi, ndaj te cilit jane ushtruar torturat me c`njerezore, si ato te futjes ne dimer deri ne fyt ne uje te ftohte, ato te hedhjes nga nje lartesi e madhe ne toke, te shkuljes se thonjve te duarve apo te kembeve etj, etj.. Per shkak te ketyre tortuarave, trupi i tregtarit te ndershem Sulejman Domi nuk duroi dot. Ai vdiq ne moshen 58 vjecare. Edhe sot e kesaj dite, atij nuk i dihet varri. Persekutoret kurre nuk e treguan ate. Sa te tille ne mbare Shqiperine kane pesuar fatin e tij?

Familjet e tjera kryesore te grabitura ne mbare Shqiperine

Procesi sekuestrues, natyrisht qe ishte masiv ne te gjithe Shqiperine. Barra me e rende ne kete proces rendoi mbi familjet tregtare te qyteteve kryesore te vendit. Nese do te benim nje renditje te pergjithshme te familjeve me te sekuestruara, ato do te ishin:
Ne Berat: Hoxha, Hushi, Cullaku, Dardha, Konicoti, Kuci, Vrioni etj.
Ne Durres: Dovana, Shijaku, Dibra, Dushi, Hamdija, Zagoridha, Mushketa, Leka, Dakoli, Manushi, Nushi, Vangjeli, Beshiri, etj.
Ne Elbasan: Domi, Kazazi, Bakalli, Mehja, Velencja, Miraku, Hastopalli, Kopili, Bebi, Kulla, Dodbiba, Shkodra, Shiku, etj,
Ne Gjirokaster: Liti, Mezini, Omari, Tola, Tushe, Selfo, Cocoli, Xhiko, Totozani, etj.
Ne Vlore: Bisholli, Bezani, Bitri, Busheka, Cili, Hoxha, Shuka, Sorra, Levi, Jakseli, Strati, Jonuzi, Gurabardhi, Qazimi, etj.
Ne Shkoder: Pistuli, Topalli, Muka, Kaculini, Vjerdha, Rroji, Anamali, Bakalli, Bushati, Kraja, Daberdaku, Koka, Hoti, Gjoka, Luka, Mati, Sokoli, Kahremani, Pogu, Tahiri, Tepelia, Serreqi, Luka, Pogu etj, etj..
Ne Sarande: Celo, Harito, Llambro, Rushiti, Muzina, etj.
Ne Ministrine Puneve te Brendshme ishte ngritur nje Dege e posacme qe merrej me arin e qe drejtohej ne ate kohe nga Maqo Como (qe u be pak me vone edhe zv/minister i Puneve te Brendshme). Mbas grabitjes se arit ne nje rreth te caktuar, prane kesaj Dege sillej nje proces-verbal i posacem, pervec dy te tjereve qe shkonin ne banke dhe ne Degen lokale te Puneve te Brendshme.
Nder grabitjet me te medha mund te vecojme vellezerit Jonuz dhe Nexh Shijaku nga Durresi, te cileve ju jane grabitur 45 mije napolona flori, nje kamion i ngarkuar me flori dhe disa diamante te cmuar. Aristidh Lekes nga Durresi i jane grabitur 45 mije napolona flori dhe disa kuintal te tjere ar dhe stoli. E thene ndryshe, Aristidh Leka dorezoi 432 kg flori, ndersa ne arkivin e MPB, ate te Shtetit dhe ate te Thesarit, shenohet perafersisht shifra e 17 kg. Nuk mjaftoi vetem kjo, por Aristidh Leka perballoi edhe vuajtjet e qelise deri ne vdekje.
Pepe Levit dhe Refael Jaksellit nga Vlora, u jane grabitur 42 milione franga ari, duke paguar rreth 100 mije napolona. Madje Levit, pas daljes nga burgu, ju mor edhe 38 kg flori.
Per te gjitha keto raste, dokumentacioni ne Ministrine e Puneve te Brendhsme eshte mjaft i copezuar dhe jo i plote.
Keshtu per shembull, Alfons Dovanes nga Durresi i jane marre 516 kg ar, ndersa ne arkiva eshte regjistruar 58 kg.
Abdulla Kazazit nga Elbasani i jane marre 42 kg ar, ndersa ne arkiva eshte regjistruar shifra 12-14 kg.
Ibrahim Velences nga Elbasani i jane marre 39 kg ar, ndersa ne arkiva jane regjitruar vetem 0.3 kg. Per me teper, sipas dokumentit te Bankes se Shtetit te Elbasanit, date 2 maj 1949, Ibrahim Velences gjoja i jane kthyer 6 monedha te demtuara, a thua se organet e sekuestrimit kishin ndonje ndjenje miresjelljeje ndaj personave qe grabisnin.
Mihal Dilos nga Gjirokastra i jane rrembyer 100 kg ar, ndersa ne arkiva eshte regjistruar vetem 0.013 kg.
Nder tregtaret e tjere qe u eshte marre nje sasi e madhe floriri dhe qe nuk u eshte regjistruar asgje, eshte edhe Harallamb Papa, me 258 kg ar.
Vala e sekuestrimeve dhe grabitjeve skandaloze nuk kurseu as ate pjese te popullsise qe nuk prekej nga i ashtuquajturi "tatim i jashtezakonshem". Ka mjaft raste qe vertetojne se vala e grabitjes eshte perhapur edhe mbi qytetare qe kishin nje sasi simbolike floriri. Edhe ne keto raste, dokumentacioni eshte i manget apo me ndryshime te medha.

 

 

MONARKIA

 

Garda e Republikes ne 75-vjetorin e themelimit te saj, si deshmi e tradicionit ushtarak te Shtetit, Forcave te Armatosura dhe institucioneve respektive

SHTETI MODERN SHQIPTAR NE VITET 1920-1939

Nga Major Safet RAMOLLI*

Ne pranveren e vitit 1920, Fuqite e Evropes " u binden " se, edhe ne Shqiperi duhej te krijohej shteti, sipas modelit Perendimor. Gjithsesi, kufijte territoriale do te ishin ata te percaktuar nga Konferenca e Ambasadoreve ne Londer, ne vitin 1913. Megjithate, Fuqite e Medha me shume, por edhe me te voglat me pak, "... prisnin e ngjisnin territore, sipas zakonit te sovraneve te dikurshem", - konkludon historiografi autoritar i Ballkanit, Xhorxh Kastellan. Prandaj, me sa duket, mbajtja e nje Kongresi Mbarekombetar, i ngjashem me ate te Vlores, te vitit 1912, ishte me i pranueshem edhe nga Fuqite e Evropes. Pikerisht per kete arsye, me 21 Janar 1920, ne Lushnje do te realizohej mbajtja e nje Kuvendi te tille. Ky Kongres vendosi, me vota unanime, rrezimin e Qeverise se Perkoheshme te Durresit, te krijuar para nje viti; zgjodhi delegatet qe do te perfaqesonin interesat e popullit shqiptar ne Konferencen e Paqes ne Versaje, zgjodhi Keshillin e Larte te Regjences, te perbere nga kater atdhetare ne ze: Aqif Pashe Elbasani, Imzot Bumci, Dr. Turtulli dhe Abdi bej Toptani; u formua nje Keshill Kombetar, i perbere nga 37 keshillonjes, me atributet e Parlamentit; u zgjodh nje Kabinet i Ri qeveritar, i perbere nga intelektuale dhe atdhetare te degjuar, si: Sulejman Delvina, Eshref bej Frasheri, Ahmet bej Mati (Zogolli), Mehmet bej Konica, Ndoc Coba, Idhomene Kosturi, Hoxhe Kadria, Hysen bej Vrioni, Sotir Peci etj.
Vendimet e mara si dhe krijimi i nje Kabineti te tille Qeveritar, rezultojne te nje rendesie te vecante, sepse hedhin themelet dhe ngrejne ndertesen e nje Shteti te Ri Modern Evropian, i cili u njoh qe ne fillim nga SHBA-te, Rusia etj. Perfaqesimi ne kete Kuvend, u be me moton: "Te jemi te bashkuar per shpetimin e Atdheut", te cilit jo te gjithe do t'i qendronin besnike. Organet e pushtetit u transferuan ne Tirane, e cila kishte jo me shume se 15 mije banore, duke u bere keshtu kryeqyteti i pare i vendit, me 20 Shkurt 1920. Kjo qeveri pati detyre emergjente clirimin e territoreve te pushtuara, i cili ishte edhe nje kusht i nevojshem per njohjen e Saj ne baze te se Drejtes Nderkombetare. Keshtu, me 17 Dhjetor 1920, Lidhja e Kombeve e pranoi Shqiperine ne bashkesine e saj vetem me voten "kundra" te Frances. Por ceshtja e kufinjve territoriale do te rezultonte shqetesim edhe me vone, per t'u konsideruar disi e mbyllur pas gjykimit te saj ne Hage, ne gusht te vitit 1925, vendim i cili e detyronte Qeverine Shqiptare t'i dorezonte Serbise Manastirin e Shen Naumin, duke i rikthyer asaj 14 fshatra ne krahinen e Korces, te cilat mbaheshin te uzurpuara nga Greqia.
Shteti Modern Shqiptar, i dale nga Kongresi i Lushnjes, ne te ardhmen do te konfigurohet me mire si dhe do ta mbeshtese veprimtarine e tij dhe administrimin e vendit ne Akte ligjore te modelit perendimor.
Personalitetet e politikes shqiptare te periudhes 1920-1939, jane thuajse te nje mendimi se, vendi yne pas vitit 1912 nis te jetoje pothuajse lirine deri ne vitin 1920, dhe pavaresine pas ketij viti. Per ata, 28 Nentori i vitit 1912 mbetet nje "dite e lumtur". Po keshtu, me 1920 Shqiperia filloi te ngule themelet e para te nderteses se re shteterore, ashtu sikurse i duhej qe te unifikonte qendresen dhe shpirtin liridashes, te cilat e mbajne ne kembe nje shtet e nje komb, sidomos ne caste rreziku ekzistencial. Eshte merite edhe e drejtuesit te Shtetit Shqiptar te kohes, Ahmet Zogut, qe te binde bashkekombesit per domosdoshmerine e ndertimit te Shtetit jo vetem duke formuluar ligje te plota, por sidomos per zbatimin konkret te tyre, sepse shqiptaret i kane te gjitha mundesite per te formuar e forcuar Shtetin, dhe drejtuesit e tij mund ta bejne ate te dobishem per shtetasit. Duke themeluar e drejtuar Ministrine e Puneve te Brendshme, Ai njeheresh mekembi nje Shtet te Ri, duke unifikuar rreth nje qellimi te vetem vullnetin e shumices se popullit, ne te gjitha krahinat, duke i cliruar ata nga ndjenja e dyshimit per njeri-tjetrin, por edhe nga nje fare armiqesie qe kishin mbartur nder shekuj per shkak te percarjeve.
Ne vitin 1921 u zhvilluan zgjedhjet parlamentare. Qeveria thuajse do te dominohej nga Ahmet Zogu, i cili kishte edhe pervojen e duhur si ish minister i Brendshem ne Kabinetin qeveritar te Sulejman Delvines. Si njei nga minstrat kryesore, Ai ishte i vendosur ne synimin qe vendi te zhvillohej progresivisht, prandaj, me dore te hekurt ju kundervu cdo veprimi qe cenonte stabilitetin e Shtetit te brishte dhe unitetin kombetar.
Edhe ne Kabinetin e drejtuar nga Xhafer Ypi, ne fillim te vitit 1922, Zogu ruajti postin e ministrit te Brendshem, duke qene njiheresh edhe keshilltari kryesor i kryeministrit.
Po kete vit, Zogu do te behej edhe kryeminister i vendit, dhe me pas nje nga figurat kryesore deri ne Qershor 1924, kur shpertheu kryengritja e armatosur.
Kontributin e cmuar te Tij gjate viteve 1921-1924 e evidenton Bernard Fisher, Profesor i degjuar ne nje universitet te SHBA-ve, i cili pohon se "... reputacioni i Tij si personalitet me vlera per vendin e shqiptareve, u rrit gradualisht por me siguri. Ne pranveren e vitit 1922, Zogu sebashku me komandantin e Xhandarmerise se Tiranes, kapiten Osman Gazepin, e mbrojten kryeqytetin nga nje sulm i armatosur. Ne kete periudhe evidentohet dukshem arritja e nje fare stabiliteti; popullsia u carmatos nga armet vrastare; shteti mori persiper garantimin e jetes se qytetareve me mjete ligjore; u hodhen hapa te mjaftueshem ne luften kunder analfabetizmit dhe ligjet e urdherat kishin fuqi vepruese.
Me kete konkluzion pajtohen edhe mjaft drejtues te Shtetit Shqiptar te periudhes 1920-1940, te cilet theksojne se "... qe Shqiperia te udhehiqej drejt nje ardhmerie te sigurte, duhej te vihej ne veprim ligji, si dhe te garantoheshin rregulli, qetesia dhe rendi publik i brendshem. Keto do te ishin edhe synimet kryesore te administrimit te mevonshem..." Keshtu, ne fund-dhjetorin e vitit 1924 iu rikthye pushteti ekzekutiv Kabinetit te Iljaz Vrionit, i permbysur nga kryengritja e armatosur e Qershorit 1924. Ky pushtet ekzekutiv, edhe ne baze u vu nen urdherat e Komandave te Operacioneve, me synim qe te vendosej rregulli e qetesia ne vend.
Me 21 Janar u rimblodh Asambleja Kushtetuese, e zgjedhur ne vitin 1923, e cila e deklaroi Shqiperine "Republike" dhe Ahmet Zogun "Kryetar i Qeverise". Pas dhjete ditesh Ai u emerua edhe President i Republikes me nje mandat shtatevjecar, njekohesisht edhe Komandant i Pergjithshem i Ushtrise. Me 1 Shtator te vitit 1928, Asambleja Kushtetuese e shpalli vendin "Mbreteri", sipas shembullit te vendeve fqinje, ndersa Presidentin e shpalli "Mbret i shqiptareve" dhe njekohesisht "Komandant i Pergjithshem i Forcave te Armatosura."
Gjate 15 viteve te drejtimit Ahmet Zogu do ta konceptonte drejtimin shteteror e ate shoqeror vetem te bazuar ne ligje bashkekohore. Mendimi i mjaft analisteve te huaj eshte se, administrimi i ri jo vetem qe synonte, por edhe realizoi praktikisht krijimin e nje imazhi real se "Shqiperia nuk ishte me vendi i shqetesimeve dhe fole turbullimesh, por nje komunitet i unifikuar ne qellime e veprime, qe synonte integrimin ne Evrope".
Me 2 mars 1925 u miratua Statuti Themeltar i Republikes se Shqiperise, i cili e shpalli Shqiperine "Republike Parlamentare".
Pushtetin ligjvenes e ushtronte Parlamenti me Dhomen e Deputeteve dhe Senatin, ndersa qeverimi administrativ garantohej permes funksionimit te pushtetit vendor, me 10 prefektura, 38 nenprefektura dhe 63 komuna.
Kryetari i Shtetit te Ri Shqiptar, me deshiren e mire per te modernizuar vendin, terhoqi kapitalin dhe investimet e huaja, duke aktivizuar pasurite nentokesore, sidomos, por edhe ato mbitokesore. Keshtu, ne shkurt 1925 u arrit nje marreveshje per kerkim dhe nxjerrje nafte. Ndersa ne maj te ketij viti u themelua Banka Kombetare Shqiptare, me kapital te perbashket me Shoqerine per Zhvillim Ekonomik te Shqiperise. Po ne kete vit u vu ne perdorim monedha shqiptare, e cila zevendesoi 15 llojet e monedhave te tjera, qe ishin ne perdorim. Po ashtu u aktivizua veprimtaria industriale e tregtare, ashtu sikurse edhe problemet politike, duke nenshkruar "Traktatin e Miqesise e te Sigurise" me 27 Nentor 1926 dhe, pas nje viti, "Aleancen Mbrojtese". Po ne kete periudhe u ndryshuan edhe mjaft ligje. Kreu i Shtetit, pas zgjedhjeve parlamentare te vitit 1925, u deklarua se, "Qeveria Republikane e quante detyre kryesore respektimin e Statutit" dhe, njeheresh, ne tetor dekretoi nje amnisti per te denuarit politike, cka flet per deshiren e mire qe te zgjeroheshin hapesirat e pluralizmit politik.
Shteti do te tregonte edhe interesin e duhur per garantimin e teresise teritoriale, te rendit e te qetesise publike. Keshtu, u muaren masa te plota per riorganizimin e Ushtrise dhe Xhandarmerise, duke thithur edhe pervojen reale te instruktoreve te huaj angleze, austriake e italiane, kontributi i te cileve rezultoi mjaft efektiv.
Viti 1928, mbetet nga vitet baze persa i perket ndryshimeve qe provoi shoqeria shqiptare. Kete vit, jo vetem qe lindi por edhe u konsolidua idea e ndryshimit te regjimit nga "Republike Parlamentare" ne " Monarki", e cila, me sa gjykohet, ishte ne nje vije edhe me qendrimet dhe zgjidhjet politiko-kushtetuese te vendeve fqinje dhe Fuqive te Medha, te cilat ishin te interesuara per garantimin e investimeve te konsiderueshme qe kishin bere ne Shqiperi.
Me 25 gusht u mblodh Asambleja Kushtetuese, nen pranine edhe te delegateve, ministrave, trupes diplomatike. Bie ne sy fakti qe, edhe per kete ceshtje, ka transparence. Sepse, perfaqesite diplomatike jane prezente ne cdo hap qe ndermerret ne kuader te procesit te konsolidimit te Shtetit Shqiptar.
Me 1 Shtator, ora 9.00, Asambleja Kushtetuese e shpalli Shqiperine "Mbreteri" dhe Ahmet Zogun "Mbret i Shqiptareve", me emrin-Zogu I-re.
Me 5 dhjetor u formua Kabineti qeveritar, i emertuar "Qeveria e Mbreterise Shqiptare", me kryeminister e minister te brendshem K. Kote dhe me anetare kabineti:H. Delvina; I. Vrioni; M.Turtulli, Xh. Ypi; S.Vuciterna, M.Juka, etj..
Ne dhjetor, Asambleja e Dyte Kushtetuese, miratoi Statutin Themeltar te Monarkise Shqiptare, i cili rezulton nje ligj baze mjaft i kompletuar dhe i krahasueshem me ligjet themelore te vendeve te konsoliduara evropiane. Mbretit iu dhane kompetenca te mjaftueshme per te ushtruar autoritetin e vet. Historia, burimet arkivore te vendit e te huaja, e pohojne faktin qe, Mbreti i Shqiptareve drejtoi me te gjithe autoritetin qe i ngarkonte ligji, duke e konsideruar ligjin si gje te shenjte. Mbreti u kujdes vecanerisht per administrimin e shtetasve shqiptare ne menyre te barabarte dhe me drejtesi.
Me 11 Prill 1929 u krijua Keshilli i Shtetit dhe u muaren nje sere masash te fushes se legjislacionit e te zbatimit praktik, te cilat synonin integrimin e Shqiperise ne Bashkesine evropiane.
Me 1 janar 1928 u vu ne veprim "Kodi Penal", huazuar kryesisht nga modeli italian. Pas nje viti u vu ne zbatim "Kodi Civil Shqiptar", i huazuar kryesisht nga modeli zviceran. Me 1 Prill 1929, u aplikua ligji "Per organizimin e Drejtesise", i cili parashihte shqyrtimin e ceshtjeve penale ne tri shkalle gjykimi: Gjyqi i Pare; Gjykata Fillore dhe Gjykata e Diktimit.
Me 30 maj 1930 u aprovua ligji "Per Reformen agrare", i cili i jepte toke edhe fshataresise se patoke, ne sasine 5 ha, kundrejt nje pagese.
Me 15 Qershor 1931, u miratua ligji "Per organizimin e Avokatise", si nje tregues sintetik i shkalles se civilizimit dhe garantimit te te Drejtave te komunitetit.
Ne muajin prill 1932, u miratua "Kodi i Ri Tregtar".
Pra, sikurse mund te gjykohet dhe cmohet, ne legjislacionin shqiptar u hodhen bazat per integrimin e vendit me dinjitet ne Evrope.
Me perparesi jane gjykuar e trajtuar edhe maredheniet me fqinjet, mbi bazen e konceptit te respektimit te teresise teritoriale dhe barazise.
Me 20 Shkurt 1931, kur Mbreti kishte shkuar ne Vjene per ekzaminim dhe kurim shendetsor, Ju be nje atentat. Jeta e Mbretit u kercenua seriozisht, por Ai shpetoi mrekullisht, pasi truproja personale, Llesh Topallaj, i priti plumbat mbi trupin e tij, duke mbetur keshtu nder te paret deshmore te Sherbimit te Gardes Mbretnore.
Ne mars te vitit 1936, Parlamenti Shqiptar miratoi nje ligj qe ka te beje me emancipimin e shoqerise shqiptare. Ai vendosi qe grate te dalin me veshje, sikunder ne vendet e tjera te Evropes. Familja Mbretnore e dha shembullin e para per zbatimin e ketij ligji. Por Mbreti e pati dhene shembullin e zbatimit te ligjit edhe ne vitin 1931, kur ktheu mbrapsht dhe nuk pranoi pronesine mbi disa cifligje shteterore, qe i ishin dhene me ligj.
Ne vitin 1936 pothuajse u pervijua plotesisht fillimi i nje konflikti mbareboteror. Historiani i Ballkanit, Xhorxh Kastellan, shprehet krejt qarte kur thote se "... Italia i filloi veprimet luftarake gjate LDB me pushtimin e vendit me te vogel ballkanik, Shqiperise, te Premten e Shenjte te vitit 1939." Ai pohon se "... midis dy vendeve kishte patur mjaft acarime, te cilat kete vit u shnderruan ne plage te gangrenizuara, e qe nuk mund te mbylleshin me mjete dhe rruge diplomatike e politike." "Kreu i Shtetit Shqiptar disa here kishte refuzuar propozimin italian per bashkimin doganor, ashtu sikurse disa here ishte vene realisht perballe presioneve dhe kercenimeve nga pala italiane, perfshi edhe dergimin e 22 luftanijeve ne portin e Durresit ne vitin 1934, apo acarimin e tejskajshem te marredhenieve dypaleshe ne fundvitin 1938.".
vijon numrin tjeter

*Major i Gardes se Republikes

 

(Shenim i Redaksise)
Me 25 Qershor te vitit 1928, largpamesia e lidershipit politik shqiptar dhe personalisht e Presidentit te Republikes, Ahmet Zogut, u sendertua ne krijimin e Gardes se Republikes se Shqiperise, e quajtur me pas "Garda Mbreterore".
Krijimi i kesaj Arme tejet te rendesishme, nuk synonte thjesht ruajtjen e jetes se personaliteteve te kohes nga terrorizmi individual apo aksionet terroriste kolektive, qe shfaqeshin ne trajtat e rebelimeve apo kryengritjeve kunder regjimit te kohes dhe sistemit ekonomiko-shoqeror te konsakruar me votat e shenjta te popullit. Qellimi kryesor i krjimit te saj, ishte pergatitja e berthames se pare te forcave speciale ushtarake shqiptare, te afta per te perballuar detyrat me te rendesishme luftarake, ne kushtet e nje buxheti tejet modest. Kjo arme e rendesishme, e cila trashegohet edhe sot, e quajtur Garda e Republikes, misheron vizionin e arkitektit dhe krijuesit te Saj, Presidentit Ahmet Zogu, me pas Mbreti Zog I.
Me 25 Qershor te ketij viti, mbushen plot 75-vjet nga krijimi i kesaj Arme te dashur dhe njekohesisht njeres nga me te rendesishmet e Forcave tona te Armatosura.
Keshtu, pavaresisht nga dallimet ne vizione e qellime, qeverisjet qe erdhen me pas nuk mundeshin vecse te trashegonin konceptet dhe traditen e meparshme, te trupezuara ne ashtin e kesaj Arme te rendesishme.

 ___________

      ATDHEU" Gazete e Partise Levizja e Legalitetit
Del cdo te diel ne te gjithe vendin
Ky eshte versioni 'on line' i gazetes "Atdheu"
E diel  maj 2003
___________

 

TITULLI KRYESOR
KERCENIMI I MEDIAVE NGA POLITIKA RREZIKON PLURALIZMIN E VERTETE

MEDIAT E LIRA, GARANCI PER DEMOKRACINE

POLITIKA
Konference shtypi e PLL

Dhunimi i mediave, cenim i lirise

Diten e shtune, me date 24.05.2003, PLL organizoi ne seline e saj nje konference per shtyp, ne te cilen u prononcuan Sekretari Organizativ zoti Ergjent Bufazi dhe Sekretari per Marredheniet Ekonomike, zoti Artan Tujani, lidhur me probemin shqetesues te piraterise televizive dhe dhunimin e lirise se shtypit e te mediave ne pergjithesi, si dhe presionin per blerjen e tyre nga qeveria dhe segmente te pushtetit.
Gjithashtu, zoterinjte drejtues te PLL, u prononcuan edhe lidhur me te drejten e pamohueshme te Ish ushtarakeve te liruar nga reformat, per te perfituar pensionet e parakohshme apo per ngritje pensioni, ne kushtet e varferise se skajshme te vendit.
Drejtuesit e PLL, ne prononcimin e tyre u ndalen ne domosdoshmerine e heqjes se imunitetit per deputetet, me qellim qe ky imunitet te mos mund te perdoret per t'iu shmangur pergjegjesise penale ne rastet e implikimit te tyre ne vepra penale te cdo lloji. Ne kete sens, PLL mendon se heqja e imunitetit te tyre perballe Drejtesise, eshte nje shenje e vullnetit te vete deputeteve per tƃĀ¢Ć¢ā€šĀ¬Ć¢ā€žĀ¢u barazuar me shtetasit e tjere para ligjit, me qellim qe ligji te mos favorizoje askend, aq me teper njerezit perfaqesues te popullit.
Zoterinjte Ergjent Bufazi dhe Artan Tujani, iu pergjigjen interesimit te gazetareve per te gjitha problemet per te cilat ata kerkonin te dinin mendimet dhe qendrimet e PLL.
A.K.


DEKLARATE SHTYPI E PLL

Partia ā€œLevizja Legalitetit", eshte thellesisht e shqetesuar per dhunimin e lirise se mediave dhe perdorimin e tyre per qellime politike nga qeveria.
PLL nuk mund te pranoje praktikat totalitare qe synojne perdorimin e mediave nepermjet kushtezimit te tyre me mjete ekonomike dhe kercenime te hapura apo te fshehta per mbyllje, nese nuk i nenshtrohen pushtetit.
Lufta kunder piraterise televizive nuk mund te perdoret si pretekst per fillimin e fushates per nenshtrimin e mediave ndaj vullnetit te pushtetareve.
PLL nuk mund ta perkrahe piraterine televizive dhe moralin qe sjell vjedhja e punes se te tjereve, por ajo mendon se ne rastin konkret, argumentave kunder saj u mungon perligjia e duhur juridike, morale dhe ekonomike.
PLL mendon se lufta kunder piraterise, duhet te filloje se pari me ndalimin e transmetimit te programeve qe dikur kane qene prone e Televizionit Publik, e qe aktualisht transmetohen hapur nga televizionet rivale private.
Televizioneve dhe mediave ne pergjithesi, duhet t'u kerkohet se pari respektimi i gjuhes shqipe dhe transmetimi i programeve me fryme kombetare, duke ndaluar transmetimin e programeve qe ngjallin dhunen, urrejtjen dhe degjenerimin moral.
PLL mbeshtet kerkesat e drejta te ish ushtarakeve te liruar dhe kerkon nga qeveria qe te angazhohet per te gjetur rruget dhe mundesite per kompensimin e pagave dhe pensioneve te ushtarakeve te liruar nga reformat ne Forcat e Armatosura.
PLL mendon se respektimi dhe vleresimi i kesaj kategorie nepunesish te shtetit, duhet te jete prioritet per cdo qeverisje, sepse kjo do te ishte minimumi i respektit per ata qe gjithe jeten e tyre sakrifikuan per vendin, ne permbushje te detyres se tyre te shenjte.
PLL eshte per heqjen e imunitetit te deputeteve, sidomos para Drejtesise, cka do te mundesonte punen e saj ne rastet e abuzimit te tyre me imunitetin e dhene, duke krijuar keshtu njefare barazie te te gjithe shtetasve para ligjit.
Tirane me 24.05.2003



Konference shtypi e PLL

Marreveshja rrezikon pluralizmin

Diten e merkure, me date 21.05.2003, ne seline e PLL ne Tirane, Nenkryetari dhe Sekretari i Pergjithshem i PLL, zoterinjte Murat Basha dhe Sadedin Balla, dhane nje konference per shtyp, ne te cilen proklamuan nje deklarate, lidhur me marreveshjen dypaleshe midis PS dhe PD per formen dhe formulen e sistemit te ardhshem zgjedhor. Ne prononcimin e mesiperm, PLL eshte bere zedhenese e shqetesimit te te gjitha partive te vogla te spektrit politik shqiptar te te gjitha kraheve, lidhur me marreveshjen e dy partive te medha.
PLL eshte e bindur se kjo marreveshje e njeaneshme, ngushton hapesiren e perfaqesimit politik paszgjedhor te ketyre partive dhe u siguron nenshkruesve vota dhe perqindje te pamerituara e ne kurriz te partive te vogla, duke vendosur ne menyre te njeanshme supremacine absolute te dy partive dhe, rrjedhimisht, edhe te sistemit bipartiak ne politiken shqiptare.
Kjo marreveshje nuk eshte frut i qendrimeve kolegjiale dhe formula e re e saj bie ne kundershtim me parimet dhe filozofine e pluralizmit shqiptar, sepse ngushton hapesirat e perfaqesimit politik te forcave politike gjithnje e ne rritje, te cilat kane krijuar nje profil te spikatur dhe kane arritur te sigurojne mbeshtetje elektorale te konsiderueshme, cka pritet qe te rikonfirmohet edhe ne zgjedhjet e ardhshme. Gjithashtu, ky kompromis dhe zgjidhja e rrjedhur prej tij, jane ne kundershtim me rekomandimet e institucioneve monitoruese nderkombetare dhe me vullnetin e shprehur nga partite e vogla e te miratuar edhe nga OSBE e ODIHR.
Kjo marreveshje eshte shume larg synimit per te realizuar nje reforme te Sistemit Zgjedhor ne Shqiperi, per te cilen rane dakort, u angazhuan dhe kontribuan te gjitha forcat politike qe aspirojne per nje demokraci te vertete dhe loje te ndershme zgjedhore e politike.
Zoternjte Basha dhe Balla, iu pergjigjen interesimit te gazetareve dhe mediave te shumta, lidhur me pasojat e mundshme te ketij reagimi ne raport me koalicionin e krijuara nga partite e opozites, ā€œBashkimi per Fitoren".
Ata u shprehen se, ā€œky kundershtim mbron interesat e partive te vogla dhe nuk ka perse te sjelle ndonje pasoje ne marredheniet me PD, perkundrazi". ā€œKy qendrim luajal dhe dinjitoz, krijon mundesite per riformatimin e marredhenieve ne kete grupim, sepse vetem marredheniet serioze dhe vendimet kolegjiale, i sherbejne forcimit dhe institucionalizimit te partnershipeve ne politiken shqiptare.
A.K.

DEKLARATE SHTYPI e Kryesise se PLL

PLL eshte thellesisht e bindur se vetem nje bashkepunim koherent dhe luajal i partive opozitare, do te krijonte te gjitha premisat dhe do te shfrytezoje te gjitha mundesite per thithjen e resurseve dhe potencialeve maksimale te tyre.
Gjithashtu, ne mbrojme fuqimisht idene se, perfaqesimi dinjitoz i cdo force politike opozitare ne zgjedhjet e ardhshme vendore, do te kontribuonte maksimalisht ne sensibilizimin e asaj pjese te elektoratit abstenues, i cili eshte rritur ne menyre te ndjeshme.
Nisur nga ky fakt, PLL ka caktuar dy perfaqesues te saj, te cilet do te negociojne me te gjithe partite e spektrit politik opozitar, per te pare te gjitha mundesite e bashkepunimit ne zgjedhje. Ne jemi te bindur se forcat politike te pergjegjshme duhet te konsumojne te gjitha rruget politike, per te sheshuar mosmarreveshjet midis tyre. Per kete arsye, ne do t'i fillojme negociatat me Partine Demokrate te Reformuar (PDR). Negociatoret e PLL-se, do te jene Nenkryetari, z. Murat Basha dhe Sekretari i Pergjithshem, z. Sadedin Balla.
PLL eshte ne koherence te plote me shqetesimet e paraqitura nga OSBE dhe ODIHR, persa i perket procesit elektoral te kaluar. Ne jemi ne unison te plote me organizmat nderkombetare, per thjeshtezimin e procesit elektoral ne Shqiperi, duke respektuar parimet themelore te votes se lire.
Duke iu referuar tryezes se forcave politike parlamentare me 14 mars 2003, si dhe deklarimeve te z. Berisha, sipas te cilit ā€œsot me shume se 2/3 e vendeve te botes operojne me ligjin proporcional", ne kemi menduar qe edhe PD do te kishte vullnetin per te shkuar drejt nje ligji teresisht proporcional, i cili do te krijonte mundesite per te realizuar nje proces zgjedhor te ndershem dhe te pakontestueshem, duke i dhene mundesine shqiptareve te shprehen lirisht per voten e tyre.
Ne kundershtojme marreveshjen PS-PD, per lojen politike qe po organizojne ne dem te partive te tjera politike.
eshte rasti t'u kujtojme dy forcave te medha politike, se partite e tjera parlamentare perbejne rreth 28-30% te zgjedhesve, vullnet ky qe duhet marre ne konsiderate. Nisur nga ky fakt, PLL se shpejti do te inicioje mbajtjen e nje tryeze me te gjithe forcat parlamentare, me perjashtim te PD-PS, per te diskutuar dhe gjetur rruget e bashkepunimit per te kontestuar vendimin e dy partive te medha dhe per te vendosur nje sistem elektoral eficient, sic eshte ai proporcional.
PLL mendon se nuk duhet te zgjedhim te keqen me te vogel, por duhet te shkojme drejt me te mires.
21.05.2003



Nje jave parlament

Socialistet i tremben hetimit te prokurorise

Java qe shkoi pati debate mjaft te ashpra ne parlament, pasi deputetet e opozites akuzuan personalisht ministra te vecante te qeverise Nano, si te lidhur me krimin e organizuar e organizata mafioze. Kryetari i PD-se z. Sali Berisha akuzoi ministrin e Rendit z. Luan Rama si te implikuar ne vrasje biznesmenesh dhe rrembime te ndryshme personash sic eshte rasti i Klajdi Shehut nga Vlora. Po ashtu z. Berisha akuzoi qeverine se ajo po perdor shtypin prane saj per te hedhur ne publik si alibi, pista te rreme te ngjarjeve kriminale te ndodhura keto javet e fundit.
Keshtu ne nje seance plenare te dites se enjte z. Berisha ka qene vecanerisht i ashper me perfaqesuesit e maxhorances duke i damkosur si koalicion kriminal e qe eshte dore e segmenteve mafioze. Per t'i prere udhen lidhjeve te politikes me krimin, opozita ka propozuar qe deputetet te heqin dore vullnetarisht nga imuniteti parlamentar e te vendosen kesisoj ne dispozicion te prokurorise, e cila pas ketij vendimi parlamentar do te kishte dore te lire te hetonte cdo deputet pa e paralajmeruar. Por socialistet nuk e kane pranuar kete propozim te opozites, dhe e kane rrezuar me shumicen e kartonave ne seancen e dites se enjte.
Nderkaq java parlamentare ka pasur edhe ngjarje te tjera. Keshtu te henen date 19.05.2003, u zhvillua nje seance plenare e zakonshme ku ne nje interpelance iu pergjigje pytejeve te deputeteve ministri i shendetesise M. Xhani ndersa u zhvillua edhe nje seance me pyetje-pergjigje me z. Ilir Meta Zv/kryeminister dhe Minister i Jashtem, te cilat i kishin kerkuar deputetja e opozites Pronjari dhe deputeti Nikolle Lesi. Po ashtu u zhvillua nje interpelance me Ministrin e Rregullimit te Territorit dhe Turizmit, kerkuar nga deputeti Spartak Braho.
Ne plan ishte edhe shqyrtimi i P/Rezolutes per mbrojtjen e biznesit nga krimi, paraqitur nga nje grup deputetesh, por e cila u kundershtua nga deputetet e maxhorances.
Te marten dhe te merkuren u zhvillua pune ne komisione ku nder ligjet me te rendesishme qe u diskutuan qene P/Ligji "Per miratimin e kritereve dhe te termave kryesore te zgjidhjes se borxhit te jashtem te trasheguar, te Shqiperise", P/Ligji "Per mbrojtjen e Liqeneve Nderkufitare"dhe P/Ligji "Per sherbimin Informativ Ushtarak"
Te enjten u zhvillua nje beteje e vertete parlamentare kur u diskutua ceshtje e braktisjes vullnetare te imunitetit te deputeteve. Socialistet u mbrojten me argumentin se heqja e imunitetit ne menyre vullnetare eshte shkelje kushtetuese, ndersa ne fakt ky argument s'eshte gje tjeter vecse nje kamardare shpetimi per deputetet e maxhorances, te cilin i tremben tmerresisht nje hetimi nga ana e Prokurorise.
Gjate kesaj seance u diskutuan dhe aprovuan edhe disa ligje te tjera si psh., p/ligji "Per nje ndryshim ne ligjin nr. 8292, date 25.02.1998 "Per forcat speciale dhe ato te nderhyrjes se shpejte", p/ligji "Per nje ndryshim ne ligjin nr. 8328, date 16.04.1998 "Per te drejtat dhe trajtimin e te denuareve me burgim", dekreti "Per kthimin e ligjit nr. 8869, date 21.03.2002 "Per Garden e Republikes", etj..
Keto tri ditet e mbrame, deputetet i kane kaluar me pushime. Ndersa te henen pritet qe debatet te jene perseri te ashpra pasi do te diskutohet kalendari 2-mujor (deri me 20 korrik) i punimeve te Kuvendit.
Korresp. "Atdheu"



Edhe nje mundesi tjeter per t'u informuar rreth Legalitetit

Legalistet e SHBA, faqe zyrtare ne internet

Lexoni ne www.shqipetonline.com materialet me te mira rreth aktivitetit te legalisteve ne Amerike

Prej disa muajsh dega e PLL SHBA ka hapur nje faqe zyrtare ne internet te emertuar "shqipetonline.com" per te cilen promotori kryesor ka qene z. Ahmet Hoti, i cili eshte edhe eebmaster. Kjo ide kishte kohe qe diskutohej ne qarqet legaliste rinore te SHBA-se dhe me se fundi, z. Hoti ne bashkepunim edhe me z. Adnan Ramadani, ia arriten ta kurorezojne kete nisme. Qysh ne ditet e para qe u hap kjo faqe, vizitoret kane qene te shumte dhe nga informacionet e marra, niveli i tyre ka qene mjaft i larte cka tregon per nje seriozitet e skrupolozitet siperor te z. Hoti e ndihmesve e bashkepunetoreve te tij. Gjate javeve te para aty jane publikuar editoriale, komente politike dhe sidomos kane qene me mjaft interes dy polemika te z. Hoti me nje ish ambasador shqiptar qe sot njihet si publicist.
Shkrimet kane perfaqesuer pergjithesisht pozicion legalist ndaj ngjarjeve e ceshtjeve historike, por ne faqe jane publikuar edhe opinione te pavarura nga autore te ndryshem si M.Quku, D. Mila etj..
Kjo faqe interneti eshte projektuar si nje media, e cila do te pasqyroje edhe punen e bere nga dega e PLL ne SHBA, dhe si konkretizim i kesaj jane shkrimet e fundit qe bejne fjale rreth kremtimit te datave historike te prillit nga legalistet si dhe zgjedhjet e reja te bera ne kete dege.
Ne kete faqe, sic e kane paravendosur drejtuesit e saj, jane te ndaluara publikimet qe jane te orientuara nga e majta. Sipas tyre, mjaft eshte bere propagande e majte dhe se ka ardhur koha qe kesaj propagande t'i kundervihen te gjithe ata qe mendojne se e djathta e shpeton Shqiperine. Pra kjo faqe mund te konsiderohet pa frike si nje tribune e hapur e mendimit te pavarur kombetar e te djathte.
I vetmi pengim ndoshta mund te quhet fakti qe ne kete faqe nuk lejohet te publikohen sharje e fyerje, sic shohim te veprohet ne raste te tjera analoge. Por kjo s'tregon gje tjeter vecse fisnikerine e autoreve te kesaj faqeje dhe ne njefare menyre eshte nje tregues se geni i paster shqiptar vazhdon te jetoje edhe rinine shqiptare ne SHBA.
Ne numrat e ardhshem te gazetes "Atdheu", mund te publikojme ndonje prej materialeve te kesaj faqeje. cdokush qe ka lidhje interneti, ose eshte i interesuar per te, mund ta formoje adresen:
www.shqipetonline.com
dhe aty mund te shohe drejtpersedrejti se si punojne legalistet e rinj shqiptare dhe se si e shohin ata te ardhmen e vendit.
Kjo faqe eshte e treta qe mund te konsiderohet si faqe zyrtare e mendimit legalist, pas asaj qe ka ndertuar z. Patrice Najbor ne France dhe faqes se gazetes "Atdheu" e cila eshte perkohesisht jane funksionimit, por qe se shpejti urojme qe te jete funksionale.
N.Kolgjini

AKTIVITETE
Nendega e PLL Fushe-Kruje: TĆ¢ā‚¬ā„¢u paraprijme problemeve

Me daten 16 maj 2003, u mblodh Nendega e PLL e qytetit te Fushe-Krujes. Ne kete mbledhje merrnin pjese anetaret e nendeges se ketij qyteti. Mbledhja pati si rend dite: Ć¢ā‚¬Å“Disa nga problemet qe duhen zgjidhur, per te qene sa me te pergatitur per zgjedhjet e pushtetit vendor, si dhe puna qe duhet bere per zgjerimin e seksioneve me anetare te rinj dhe per funksionimin e seksioneve, me qellim qe PLL te fitoje shumicen e votave ne zgjedhjet per pushtetin vendor.Ć¢ā‚¬Ā
Nje nga pikat kryesore te rendit te dites dhe te diskutimeve aktive e cilesore te te pranishmeve, ishte edhe ajo mbi Ć¢ā‚¬Å“ngritjen e grupeve te punes, qe do te merren me propaganden e partise gjate fushates zgjedhore.Ć¢ā‚¬Ā.
Gjithashtu diskutantet diskutuan edhe mbi domosdoshmerine e shfrytezimit te shtypit te perditshem per tĆ¢ā‚¬ā„¢u njohur me zhvillimet aktuale e per te qene ne korrent te tyre, si edhe per abonimin e anetareve dhe simpatizanteve te PLL ne gazeten Ć¢ā‚¬Å“AtdheuĆ¢ā‚¬Ā.
Ne mbledhje asistoi edhe Kryetari i Deges se PLL per rrethin e Krujes, zoti Enver Kaloshi.
Mbledhjen e hapi nenkryetari i nendeges se PLL per Fushe-Krujen, zoti Qazim Krasniqi.
Kjo mbledhje, ne ndryshim nga mbledhjet e tjera, u zhvillua ne zyren e re te nendeges, per sigurimin e se ciles dha kontributin e tij zoti Enver Kaloshi.
Ne mbledhje diskutuan pjesa me e madhe e anetareve dhe nga diskutimet e tyre dolen disa konkluzione te rendesishme, te cilat do te kihen parasysh per punen e kesaj nendege ne te ardhmen. Gjate diskutimeve u theksua se Ć¢ā‚¬Å“... mbledhjet duhet te jene me te shpeshta, per te qene ne kontakt me zhvillimet politike, sidomos tani qe po afrojne zgjedhjet vendore, cka eshte normale per nje parti elektorale si PLL, e cila ne kete rreth i ka vene vetes objektiva te guximshem dhe ambicioze per kete fushate. Ne mbledhje u propagandua shembulli i mire qe po ndiqet nga disa seksione, sidomos nga ai i Larushkut, me kryetar zotin Selman Caca, i cili e njihte shume mire gjendjen ne fshatin Larushk dhe ishte i gatshem te fliste rreth atij fshati edhe per punen e diferencuar qe mund dhe duhej bere me mire ne cdo familje. Ky shembull u evidentua dhe u mbeshtet si tejet pozitiv dhe u theksua se puna e mire behet duke shkuar ne vend dhe duke biseduar me kryetarin e seksionit dhe me anetaresine, te cilet duhet te futen ne popull, per te sqaruar programin e PLL si parti progresiste e qe ka dhene prova ne qeverisjen e suksesshme te vendit.
Ne mbledhje gjithashtu u vu theksi edhe mbi domosdoshmerine e anetaresimit te elementeve me reputacion dhe influence ne elektoratin legalist e ne popull, sidomos nepermjet afrimit te intelektualeve te devotshem e atdhetare.
Nga diskutimet doli edhe problemi i kuotizacioneve dhe u theksua rendesia e tyre per permiresimin e gjendjes financiare te partise dhe te gjithe diskutantet rane dakort qe ato te paguhen rregullisht.
Diskutantet gjithashtu kerkuan qe, ne mbledhjen e ardhshme te ftohen e te marrin pjese edhe drejtuesit e Partise dhe sidomos, personalisht, Kryetari i saj, zoti Ekrem Spahiu. Dhe kjo jo thjesht per kenaqesi, por per te marre pjese dhe per te diskutuar probleme te ndryshme preokupante te partise ne pergjithesi, dhe per ato te Nendeges se Fushe-Krujes, ne vecanti.
Ne fund te mbledhjes e mori fjalen Kryetari i Deges se PLL per rrethin e Krujes, zoti Enver Kaloshi, i cili pasi beri nje permbledhje te punes dhe diskutimeve kryesore, konkludoi se Ć¢ā‚¬Å“... mbledhja ishte e frytshme dhe ia arriti qellimit.Ć¢ā‚¬Ā. Ć¢ā‚¬Å“Prandaj, - shtoi ai, - krahas punes qe duhet te bejme ne baze, e qe duhet ta intensifikojme, duhet qe, sipas nje plani paraprak, here pas here te mblidhemi per te diskutuar dhe analizuar problemet qe na dalin si Dege dhe Nendege, si dhe per te marre masa per permiresimin e punes e per tĆ¢ā‚¬ā„¢u paraprire problemeve qe preokupojne partineĆ¢ā‚¬Ā.
Pas kesaj, te gjithe pjesemarresit konkluduan se mbledhja ia arriti qellimit dhe anetaret dolen te bindur se detyrat e ngarkuara jane plotesisht te mundshme per tĆ¢ā‚¬ā„¢u realizuar, me qellim qe kjo Dege te beje nje fushate model, e cila te shperblehet me rezultate maksimale gjate zgjedhjeve te ardhshme per pushtetin vendor.


PLL e Vlores me struktura te reja

Me date 17 maj 2003, Sekretari i Senatit te PLL, zoti Seit Preni dhe anetari i ketij Senati, zoti Hamit Kurti, realizuan nje takim pune me Senatin e Deges se PLL te rrethit te Vlores. Ne kete mbledhje ishte i pranishem edhe anetari i Senatit te kesaj Dege dhe njekohesisht Kryetar i Deges se PLL, zoti Akil Danushi.
Zoti Xhezmi Grabova, kryetar i Senatit te PLL te rrethit te Vlores, ne diskutimin e hapjes se ketij takimi, evidentoi punen e mire organizative dhe njekohesisht edhe te metat dhe difektet e verejtura gjate periudhes qe u muar ne analize. Ai evidentoi kryesisht punen e pamjaftueshme ne drejtim te shtrirjes se strukturave te partise ne te gjithe rrethin e Vlores, duke theksuar domosdoshmerine e organizimit te partise mbi baza territoriale, me qellimin per te mbuluar qendrat e votimit me seksione, tashme qe fushata zgjedhore per pushtetin vendor po afron dhe ethet e gares jane te prekshme.
Ne diskutimin e tij, zoti Akil Danushi, kryetar i Deges se PLL te rrethit te Vlores, shprehu mendimin se Ć¢ā‚¬Å“... strukturat e partise ne kete rreth jane ndergjegjesuar per rendesine e fushates zgjedhore dhe jane te gatshme per te filluar punen ne kete drejtim, natyrisht pasi te marrin udhezimet nga qendra dhe te koordinojne veprimet me struktuarat e tjera te partise, konform nje plani te detajuar sa me mire.Ć¢ā‚¬Ā.
Diskutimi i zotit Akil Danushi u mbeshtet edhe nga senatoret tjere te kesaj Dege, te cilet jane edhe krenaria e saj, zoterinjte Xhezmi Grabova, Shaban Vishaj, Hiqmet Dhelpra, Myfit Grabova, etj., te cilet deshmuan mirekuptimin dhe bashkeveprimin e lavderueshem, te vendosur midis Senatit dhe Kryesise se Partise se ketij rrethi, cka i bente ata me kurajoze per objektivat politiko-elektorale te kesaj Dege.
Zoterinjte Seit Preni dhe Hamit Kurti, ne diskutimet e tyre theksuan disa nga detajet e punes konkrete dhe frytdhenese te Senatit te PLL ne qender, cka ngjalli interesin dhe kenaqesine e te pranishmeve.
Me pas, zoterinjte senatore, Seit Preni dhe Hamit Kurti, te shoqeruar nga i riu intelektual Maksim Selmani, i cili kish ngritur dhe organizuar nje seksion ne Lagjen Ć¢ā‚¬Å“PavaresiaĆ¢ā‚¬Ā te qytetit te Vlores, u nisen per ne Bashkine e Himares, ku zhvilluan nje takim te frytshem pune me zoterinjte Andon Prifti, Vadhi Llazari dhe Aristidh Goro.
Nen kujdesin e drejtperdrejte te ketyre zoterinjve te nderuar dhe me reputacion ne Himare, ishte krijuar nje seksion i PLL dhe, pas kesaj, ata moren persiper ngritjen edhe te seksioneve te tjere, me synim ndertimin dhe shtrirjen e strukturave te partise ne te gjithe zonen e Himares.
Korrespondenti i Ć¢ā‚¬Å“AtdheuĆ¢ā‚¬Ā


Lushnja, pergatitje serioze per zgjedhje

Lushnje - Me date 18 maj 2003 u zhvillua nje takim ne Komitetin Drejtues te Deges se PLL-Lushnje. Ne vazhden e takimeve te punes qe po zhvillohen neper Komitetet Drejtuese te PLL, ne takimin me legalistet lushnjare, moren pjese nenkryetari i PLL, z. Murat Basha dhe sekretari Organizativ, z. Ergjent Bufazi.
Pjesemarrja dhe vleresimi qe iu be ketij takimi nga drejtuesit dhe anetaret e Komitetit Drejtues te PLL-Lushnje ishin mjaft serioze, ku vlen te theksohet me kete rast edhe pjesemarrja e nenkryetareve te nendegeve. Raportin mbi punen e bere deri me sot prej deges se PLL-Lushnje, pune e cila konsiston kryesisht ne aspektin organizativ dhe politik, e mbajti z. Shpetim Axhani, kryetar i kesaj Dege. Ne fjalen e tij, z. Axhani theksoi se dega e PLl-Lushnje eshte e pergatitur per zgjedhjet e ardhshme vendore, duke nenvizuar faktin se tashme strukturat e partise jane shtrire ne te gjitha komunat. Ecuria e zhvillimeve ne zgjidhjen e problemeve ka qene ne koherence me kryesine ne qender. Ć¢ā‚¬Å“Dy probleme te vogla kemi hasur, - tha z. Axhani, - ne mbledhjen e kuotizacionit ashtu edhe ne shperndarjen e gazetes. Qe te dyja keto, tashme jane drejt zgjidhjesĆ¢ā‚¬Ā.
Duke filluar nga data 1 qershor 2003, do te shkelen te gjitha komunat, ku do te jemi me afer njohjes se problematikes se zones, por ne te njejten kohe kjo gje do te ndikoje edhe ne rifreskimin e anetaresise dhe zgjerimin e radheve te sajĆ¢ā‚¬Ā, - perfundoi raportin e tij kryetari legalist lokal, z. Axhani.
Me pas fjala iu dha z. Idriz Topulli, anetar i Komitetit Drejtues, i cili ne fjalen e tij theksoi se: Ć¢ā‚¬Å“Preokupimi yne ka qene gjithmone tek bazimi ne forcat tona. Vetem duke ndjekur nje strategji te tille ne do te marrim ate cfare na takon dhe do te pretendojme per me shume, duke mos lene pas dore gjetjen e rrugeve sa me efikase dhe pa kostoĆ¢ā‚¬Ā.
Diskutante te tjere si Ferdinand Zdrava, kryetar i nendeges Fier-Shegan dhe Asqeri Kasmi, kryetar i nendeges Terbuf, u shprehen optimiste per zgjedhjet e ardhshme vendore, optimizem ky i bazuar si ne drejtim te shtrirjes se seksioneve ne cdo fshat, ashtu edhe ne piketimin e elementit kandidues, nga ku presim perfaqesite e Legalitetit ne keto komuna.
Ne fund te diskutimeve te anetareve te komitetit Drejtues, e mori fjalen sekretari Organizativ i PLl, z. Ergjent Bufazi. Gjate fjales se tij ai shprehu konsideratat per seriozitetin qe demonstron kjo dege ne drejtim te angazhimeve te marra. Ć¢ā‚¬Å“Vleresimi i bere ne mbledhjen e meparshme ne afrimin e shtreses se vuajtur nga regjimi komunist nuk duhet nenvleftesuar, por duhet mbajtur afer dhe duke iu dhene vendi dinjitoz qe ata meritojneĆ¢ā‚¬Ā. Ć¢ā‚¬Å“Afatet e sjelljes se listave te anetaresise si dhe cdo udhezim tjeter i dhene nga qendra, duhet te shtrohen ne Komitetin Drejtues me qellim qe gjithesekush te behet pjese e respektimit te angazhimeve te marraĆ¢ā‚¬Ā, - perfundoi fjalen e tij z. Bufazi.
Ne fund e mori fjalen nenkryetari i PLL, z. Murat Basha, i cili fillimisht i falenderoi te gjithe te pranishmit, duke vijuar me tej me aspekte konkrete te punes qe i presin anetaret dhe drejtuesit legaliste ne prag te fushates elektorale. Sipas z. Basha: Ć¢ā‚¬Å“E vetmja menyre per te bere dicka, eshte fuqizimi i partise. eshte e nevojshme te bejme nje politike pragmatiste dhe te llogjikshme. Tjeter detyre eshte nxjerrja dhe evidentimi i problematikes se zones suaj, cka do te jete mjaft e nevojshme per hartimin e platformes se ardhshme zgjedhore te PLL dhe do te perbeje nje pjese te mire te programit te saj elektoralĆ¢ā‚¬Ā.
Z. Basha u tregua i gatshem te marre pjese ne ndonje emision televiziv te televizionit lokal te Lushnjes, ku ai do te argumentoje me se miri alternativat e PLL. Sipas tij, nje gje e tille do te sherbente edhe per sqarimin e elektoratit per mjaft probleme qe atyre mund tĆ¢ā‚¬ā„¢u dalin.
Ne fund te takimit u ndane detyrat per te ardhmen.


Skrapar-Berat: PLL drejt suksesit organizativ

Vala e takimeve te drejtuesve te PLL me drejtuesit e degeve ne rrethe, qe ka per qellim perfitimin ne kohe, si per tĆ¢ā‚¬ā„¢u njohur me gjendjen e tyre ashtu edhe per te bashkevepruar ne krijimin e infrastruktures zgjedhore, i ka shpene kesaj rradhe drejtuesit legaliste te vazhdojne turin e tyre te takimeve ne Skrapar e Berat.
Me date 25 maj 2003, nenkryetari i PLL, z. Murat Basha, Sekretari Organizativ Ergjent Bufazi dhe kryetari i PLL se prefektures se Beratit z. Ruzhdi Orizaj, moren takim me Komitetin Drejtues te Deges Skrapar. Ne kete takim merrnin pjese te gjithe anetaret e kesaj strukture. Nje njohje mbi gjendjen e PLL-Skrapar e beri kryetari i deges z. Agron Alia, i cili nder te tjera u shpreh se Ć¢ā‚¬Å“gezojme mjaft konsiderate, si ne qytet ashtu dhe ne fshat. Kjo vihet re ne afrimin dhe aderimin e mjaft elementeve ne partine toneĆ¢ā‚¬Ā. Sipas z. Alia, situatat e renda qe po perjeton krahina e Skraparit ne saje te qeverisjes se keqe vendore nga socialistet, ka ndikuar ne perkeqesimin e gjendjes ekonomike te banoreve te kesaj zone, ne shtimin e papunesise, ne varferimin e tejskajshem te njerezve. Me pas, kryetari lokal i PLL, foli edhe per problemet organizative te partise. Ć¢ā‚¬Å“Pavaresisht se jemi nje dege e re, ne kemi arritur te mbulojme tashme nje pjese te mire te komunave dhe lagjeve te qytetit me seksionet tona. Gjithesesi koha qe na ka mbetur deri ne zgjedhjet e aferta vendore, do te na sherbeje per intensifikimin e punes sone dhe persosjen e strukturave te partise, ne menyre qe te arrijme rezultate sa me te mira ne keto zgjedhje.
Ne takim folen edhe anetare te tjere te Komitetit Drejtues, si Krenar Hysi, Bashkim Jaupi, te cilet ne fjalen e tyre shprehen optimizmin per arritjen e rezultateve te mira ne zgjedhjet e ardhshme.
Gjithashtu, ne takim foli edhe kryetari i Prefektures per PLL, z. Ruzhdi Orizaj.
Ndersa Sekretari Organizativ, z. Ergjent Bufazi, ne fjalen e tij i kushtoi nje rendesi te madhe menyres se strukturimit te deges se PLL-Skrapar, qe nga seksionet e deri tek nendeget. Ć¢ā‚¬Å“Nuk mund te dalim dot te suksesshem ne zgjedhjet vendore, ne rast se strukturat tona nuk do te mund te mbulojne pjesen me te madhe te rrethit me prezencen e tyre. Ne kohen qe ka mbetur, cdo anetar i Komitetit Drejtues duhet te marre nen mbikqyrje nje sektor. Te evidentohen, mbahen afer apo diskutohen me specialiste te fushave te ndryshme, intelektuale dhe biznesmene, te gjitha ceshtjet e ndryshme shqetesuese.
Ndersa nenkryetari i PLL, z. Murat Basha, ne fjalen e tij theksoi se Ć¢ā‚¬Å“PLL jo vetem qe eshte parti e vjeter, por edhe e demokratizuar.Ć¢ā‚¬Ā Ć¢ā‚¬Å“Ne PLL mendimi thuhet lirisht dhe gjithkush ka te drejte te shprehe alternativat qe ai mendon per arritjen e suksesit. Mundohuni te perzgjidhni kandidaturat me perfaqesueseĆ¢ā‚¬Ā, - i porositi nenkryetari Basha anetaret e Komitetit Drejtues. Ć¢ā‚¬Å“Po u punua, rezultati vjen. Njerezve duhet tĆ¢ā‚¬ā„¢u flitet me gjuhen e halleve dhe problemeveĆ¢ā‚¬Ā, - perfundoi fjalen e tij z. Basha.
Edhe ketu mbledhja perfundoi me ndarjen e detyrave specifike per secilin anetar te Komitetit Drejtues.
Me pas, drejtuesit legaliste Basha dhe Bufazi shkuan ne qytetin e Beratit, ku bene nje takim me kryesine e PLL te kesaj dege. Ne takim ishin te pranishem edhe drejtues te strukturave e Forumeve partnere te PLL, si kryetari i Senatit, z. Lufti Myftiu, kryetarja e Forumit te Gruas, z. Behije Duro dhe Kryetarja e Forumit Rinor, znj. Ninela Orizaj.
Sipas kryetarit lokal, Ruzhdi Orizaj, PLL eshte e gatshme per zgjedhjet e ardhshme vendore, pasi elementi kandidues eshte nder me te perzgjedhurit dhe me te vleresuarit ne Berat.
Folen ne takim edhe sekretari i kesaj dege, z. Hektor Nela, senatori Lufti Myftiu dhe Behije Duro.
Ndersa sekretari Organizativ Bufazi, vleresoi edhe nje here punen e mire organizative te bere prej drejtuesve te deges, por njekohesisht i terhoqi vemendjen te gjithe atyre, per zgjerimin e metejshem te strukturave te PLL.
Ndersa nenkryetari Basha, nder te tjera vleresoi angazhimin dhe seriozitetin ne punen e bere prej legalisteve beratas dhe rezultatet e mira te arritura deri me tani prej kesaj dege. Ai foli edhe per gjendjen aktuale politike qe po perjeton sot vendi, duke theksuar se PLL-synon qe ne zgjedhjet e ardhshme te arrije rezultate te shkelqyera, duke u bere nje force determinante ne politiken shqiptare.
Takimi perfundoi me premtimin per te arritur suksese me te mira ne te ardhmen.


KOMENT

Te perndjekurit, ndergjegjia e vrare e shqiptareve

Nga Sazan Pipa

Ngjarjet e dhimbshme te diteve te fundit, injorimi nga shteti dhe keqtrajtimi nga policia i Ish te Burgosurve dhe Ish te Perndjekurve Politike, jane shuplaka mbi fytyren e te gjithe atyre qe akoma vuajne brerjen kolektive te ndergjegjes per trajtimin cnjerezor te kesaj shtrese, para syve te mbare shoqerise.
Te bindur se askush nuk ka fuqi te riktheje ne jete te masakruarit, te riktheje rinine e bjerrun neper biruca, burgje e kampe, florinjte e pasurite e grabitura, apo te zhduke cikatricat e plageve te torturave, e vetmja gje qe kerkohet prej ne te tjereve, qe fati na privilegjoi e nuk vuajtem si ata, eshte durimi dhe Drejtesia.
Nese midis atyre qe u kerkohet brerja e ndergjegjes, natyrshem mungojne xhelatet, kjo nuk do te thote se ne nuk duhet te vuajme kompleksin e fajit kolektiv, te reagojme dhe reflektojme.
Por, fatkeqesisht, te gjitha keto tingellojne "gjepura" ne veshet e shtupuar dhe ndergjegjen rigjide te politikes, per te cilen shtresa e te Burgosurve dhe Perndjekurve Politike eshte thjesht "komunitet qe deshmon ekzistencen e dikurshme te diktatures", te cilen e "mallkojne" te gjithe, brenda dhe jashte vendit, per t'u mburrur me "demokratizimin" e tyre.
Si gjithmone, spekullimi i ze vendin reflektimit dhe Ata (shtresa e viktimizuar), jane perseri po aty, ne ate stad, ne ate gjendje ekonomike, e te paintegruar.
Nje pjese syresh, akoma jetojne ne Saver e ne cerme te Lushnjes, neper kasolle me thupra, me qerpic e balte, si per te baltosur fytyrat e urryera te demagogeve qe perfituan prej tyre, qe i perdoren per vota dhe per t'iu shitur botes se "... i perfaqesojne ata" dhe se "... do t'i ndihmojne te integrohen ne shoqerine e re demokratike".
Ne kohen e diktatures, nuk ishte e thene qe te gjithe te mbanin dajakun ne dore per te ruajtur "pushtetin e proletariatit", se, po te ishte keshtu, atehere nuk do kishim mbi ke te qellonim. Por kjo nuk na ben me pak te fajshem ne te tjeret, qe sodisnim dhe shpresonim te mos na vinte siraja per t'u kopanisur si Ata.
Por, kur na erdhi radha per te bere Demokraci e per te vene Drejtesi, ne perseri mbyllem syte dhe pame punen tone. Nderkaq, askush nuk u kujtua se Ata e kishin me te veshtire se te gjithe per t'u integruar, sepse ishin pa ekonomi dhe te paarsimuar.
Askush nuk mendoi per arsimimin dhe kualifikimin tyre, madje vendin e femijeve te tyre ne shkollat e Perendimit, me bursat e ardhura enkas per ta, e zune femijet e te perkedhelurve nga fati.
Nderkohe qe, per Integrimin e kesaj shtrese, demokracite e Evropes Lindore moren fonde te medha dhe asistence te konsiderueshme, ne Shqiperi kjo gje u la pas dore, apo ne doren e disa njerezve te pashkolluar, qe jo vetem nuk kishin haber nga projektet, por i ngaterronin ato me disa makina te mbushura me ndihma humanitare, qe sherbyen si kocka per te ndjelle... apo qe perfunduan ne tregun e zi.
Edhe fondet e CAFOD-it, ne vend qe te perdoreshin per te zbutur sadopak plaget e strehimit per kete shtrese, u keqperdoren.
Dhe keshtu, natyrisht qe do te lindte perplasja e madhe midis pushtetit dhe ish te te Perndjekurve, pas greves masive te urise, ne veren e vitit 1994.
Sot ne ndodhemi serish perballe tyre: dikush me dajak ne dore; dikush kur kalon neper rrugen ne te cilen ata protestojne; te shumtit perballen me ta neper ekrane, ndersa te tjere sodisin nga grilat e dritareve. Po e njejta pamje e dhimbshme, po te njejtat fytyra, po e njejta dhimbje dhe po i njejti turp.
Nese politika e ka ngrene me kohe turpin me buke para te Drejtes se tyre, askush nuk ka te drejte t'u kujtoje Atyre letrat me vrime qe paskeshin marre, pikerisht atyre qe vijne nga vrimat e zeza dhe honet e diktatures.
E nese fatura e tyre tingellon pakez e shtrenjte per xhepat tane te shpuar, apo edhe per ato te buxhetit te shtetit, ia vlen qe, te gjithe, te shterngojme rripin per kete.
Megjithese pushteti i sotem kurre nuk u ka premtuar asgje ketyre hallexhinjve te perjetshem, kjo nuk i jep te drejte t'i talle apo t'i rrahe. Ne fund te fundit, ky pushtet po menaxhon parate e taksapaguesve, qe kurre nuk u ankuan, e keshtu, po te jete nevoja, le te perllogarise edhe faturen e tyre financiare dhe, per kete, jam i bindur se askush nuk do te guxoje te ankohet.
Kjo fature nuk eshte me e larte se 500-600 milione $ dhe, si e tille, nuk ka per t'i fukaradisur me shume se c'jane shqiptaret, por, te pakten, pasketaj, ata nuk do te turperohen me para tyre. Para atyre qe u viktimizuan nga heshtja dhe konformizmi yne.
Ata dikur luftuan edhe per lirine tone, ashtu si dijten te luftojne. Ndaj edhe per kete arsye ata duhen mbeshtetur politikisht e financiarisht nga ne te tjeret, qe vuajtem shume me pak dhe qe jemi me te kamur se Ata.
E kjo eshte regetima e fundit e remorsit, e dale nga shpirterat tane plot gjynahe e pendesa.
Zoti na meshirofte e na falte.


HISTORI

Atdheu i shqiptareve, historia dhe fqinjet

NGA ASTRIT KOLA

Ne kohen e sundimit anzhuin, sipas dokumentave, Durresi kishte 25 mije banore dhe ishte qyteti kryesor i Adriatikut te Jugut, ku kryqezoheshin shume rruge tregtare.
Durresi u krijua ne vitin 627 para Krishtit, ne territoret e banuara nga fisi ilir i Taulanteve. Deri ne vitin 229 para Krishtit, Durresi quhej Epidam, ndersa pasi ra nen sundimin romak, qytetit iu garantua nje autonomi e gjere. Qe nga koha e romakeve, Durresi mori emrin Dyrrachium.
Poeti latin, Katuli, e quajti Durresin "Taverna e Adriatikut" ("Durachium Adriae taberna"). Ne komedine e Plautit "Menehmi", e cila u luajt ne amfiteatrin e ketij qyteti ne shekullin III para Krishtit, njeri nga personazhet e saj deklamoi: "ne mejhanet e qytetit ka shume kumarxhinj, pijanece dhe parazite".
Albanologu Milan Shuflaj, thekson se "Durresi eshte qyteti madheshtor autentik, me berthame antike, i cili gjate gjithe shekujve te mesjetes ishte celesi i Ballkanit".
Ne afersi te tij u zhillua beteja midis cezarit dhe Pompeut.
Dy here Durresi u rrafshua me token pas termeteve te fuqishme te viteve 314 dhe 1273, por per shkak te rendesise se madhe ekonomike dhe gjeopolitike, u rindertua rishtaz nga sundimtaret dhe qytetaret e tij.
Qe nga Durresi fillon rruga e rendesishme ushtarake "Via Egnatia", e cila shkonte deri ne Selanik dhe lidhte Perendimin me Lindjen. Ne kete kohe, Shqiperia ishte hambari i "te gjitha trevave dhe qyteteve Adriatikase" dhe nga deti nxirrej kripa e bardhe famoze durrsake "sal albus de Durachio", e cila eksportohej ne te gjithe Italine dhe Dalmacine, cka permendet ne mjaft dokumenta te vitit 1284.
Emertimet e shume vendeve, apo llojeve e varieteteve te frutave, te luleve e drureve dekorative, lidhen me emrin e ketij qyteti, si per shembull varieteti i rrushit qe rritet dhe eshte mjaft i perhapur ne Kalabri; pjeshka "durachina" ne Toskane, apo qershia "dursega" ne Venecie.
Ne perleshjet e shumta me Bizantin, mbreterit serbe; Urosh, Dragutin dhe Milutin, hyne ne lidhje dhe krijuan aleanca me oborrin e Anzhuve. Gruaja e Uroshit I ishte "Francezja Elena Anzhu".
Sipas dokumenteve te kohes, ne vitin 1308 mbreti Milutin zhvilloi bisedime me mbretin Karl, qe sebashku te sulmonin dhe te pushtonin Kostandinopojen. Per te siguruar kete aleance, Milutini arriti deri aty sa te premtoje qe, pasketaj, serbet e tij do te konvertoheshin ne besimin katoliko-roman dhe, per kete, madje i kerkoi Karlit qe te vinte ne dijeni edhe Papen, qe ish mik dhe aleat i Anzhuve.
Nga ana tjeter, Venediku, ne letren e 10 majit te vitit 1309, drejtuar mbrett Milutin (Stefan Uroshit II), e emertoi ate, duke e mikluar haptaz dhe pa doreza, me titullin "Mbret i Serbise, Humes, Dukles dhe Albanise". Kjo eshte hera e pare qe Albania perfshihet ne titujt e mbreterve serbe.
Ne te vertete, nena e Stefan Uroshit II, Elena katoliko-romane, permendet ne nje dokument latin te kishes se Shen Serxhit (e ndertuar ne vitin 1290 nga dy bijte e Stefan Uroshit I, Milutini dhe Dragutini), si "Mbreteresha e Serbise, Dukles (kryeqendra e Dioklese), Albanise, Humes, Dalmacise dhe Primorjes". (Pllaka e gurte me kete nenshkrim, mendohet se ndodhet ne Muzeun Popullor te Shkodres).
Pasi u forcua ushtarakisht, Milutini vendosi te sillet konform gjendjes dhe mundesive qe kish, ashtu sikunder kish bere edhe paraardhesi, duke iu kthyer miqesise se dikurshme me Patriarkine e Kostandinopojes, duke permiresuar gjithashtu edhe marredheniet me Perandorin bizantin, Andronikun II, i cili ne vitin 1299, i dha Milutinit doren e vajzes se tij minorene, Simonides 6-vjecare. Por kjo martese e tij, e katerta, shkaktoi zemerimin e serbeve dhe grekeve. Nena e Milutinit, Elena katolike, gjithmone kish synuar forcimin e marredhenieve me greket dhe Patriarkine e Kostandinopojes, duke u larguar njekohesisht nga Vatikani.
E bija Andronikut, Simonida, shkoi nuse dhe u kurorezua si mbretereshe, ne Serbi, pas 8 vjetesh, ne vitin 1307, kur mbushi 14 vjetet.
Keshilltar dhe shambellan i Milutinit ne kohen e marteses me Simoniden, ishte despoti shqiptar "heteriarku i madh" Progon Zgura, dhenderri tjeter i Andronikut II, i cili tashme u be edhe baxhanak me mbretin serb.
Progon Zgura, ne vitin 1295, ne fshatin Klemeshtan, ne periferi te Ohrit, kish ndertuar manastirin dedikuar Shen Marise, i cili, ne fund te shekullit XIV u transformua ne kishen e famshme Kuvendore te Ohrit dhe rrethinave, ku u transferuan reliket e Shen Klementit, emrin e te cilit kisha e mori me kalimin e kohes.
Fuqia e Milutinit mbeshtetej ne pasurite e medha natyrore te mbreterise se tij dhe kryesisht ne minierat e pasura me ar dhe argjend te Mitrovices dhe Shumadise. Ne saje te pasurive te medha dhe per shkak te natyres ambicioze dhe aventureske, Milutini ndertoi ne vende te ndryshme nje numer te konsiderueshem kishash, midis te cilave ate te Shen Marise ne Prizren, ne vitet 1306-1307; kishen e Shen Joakimit dhe ate te Shen Anes ne Studenice, ne vitet 1313-1314; kishen e Shen Kostandinit ne Shkup; manastirin e Shen Arhangelit ne Jeruzalem; manastirin e Shen Stefanit ne Sinai etj..
Ne Kostandinopoje, Milutini ndertoi nje spital te madh, ne te cilin, me rroga shume te larta, sherbenin mjeket me te mire te kohes.
Kur u duk qarte se Milutini as qe pyeste per Papatin e Romes dhe kishen katolike, e jo me te permbushte premtimin per konvertimin e serbeve ne besimin katoliko-roman, sikunder i kish premtuar Karlit te Anzhuve, ne vitin 1318 Papa Jovani XII u dergoi sundimtareve serbe dhe atyre shqiptare te Mbreterise se Milutinit nje mesazh, ne te cilin nder te tjera thuhej: "... Hidherimi i thelle dhe keqardhja na ka pushtuar kur mendojme dhe degjojme se ju akoma vuani nen sundimin despotik te mbretit te Rashkes, qe eshte jo vetem percares dhe shizmatik, por eshte njekohesisht edhe armiku me i madh i besimit te krishtere. Ai eshte bisha me e tmerrshme midis te gjitha bishave dhe tirani me i pangopur e i pashpirt ne faqe te dheut...".
Nen nxitjen e Papes dhe me perkrahjen e hapur te tij, shume sundimtare shqiptare u rebeluan kunder Milutinit. Midis tyre, me te shquarit ishin: Pal Matrenga, Vilhelm Arianiti, Vladislav Jonima (qe e kish gjyshen serbe), dy vellezerit Blinishti, tre vellezerit Muzaka, nga te cilet me i shquari ishte Andrea Muzaka, qe ishte shpallur edhe "Marshall i Albanise" nga Karli i Anzhuve.
Ne krye te te gjitheve qendronte i biri i Karlit I, Filip Tarentski.
Papa Jovani XII, i zhgenjyer dhe i mashtruar nga Milutini, ishte udheheqesi shpirteror dhe sponsorizuesi kryesor i fushates ushtarake. Papa arriti te ngreje kunder Milutinit te gjithe sundimtaret katolike te Dalmacise dhe Dioklese, ne ushtrite e te cileve shqiptaret e ketyre trevave perbenin shumicen dhe repartet me speciale.
Shqiptaret katolike shpresonin qe, me ndihmen e anzhuineve, te mbroheshin nga keqtrajtimet dhe sulmet e fqinjeve ortodokse, te cilet, nen nxitjen e Milutinit, u sollen barbarisht ndaj tyre.
Vete Milutini, ne shenje hakmarrjeje sulmoi dhe grabiti pronat e pasurite e medha te kishave dhe manastireve katolike ne te gjithe Dalmacine, Dioklene dhe Shqiperine e Veriut. Megjithe luftrat e ashpra, Milutini arriti t'i zbrapste armiqte deri kur vdiq, ne vitin 1321.
Kunder pasardhesit te tij, Stefan Uroshit III, ne prill te vitit 1322 u ngriten edhe prijesit shqiptare me ne krye te famshmin Dhimiter Suma, si dhe armiku i tij, vojvoda Bllagoje i Zetes. Ne pajtimin e Dhimitrit me Blagojen ne luften kunder armikut te perbashket, te birit te Milutinit, nje rol te rendesishem luajti Raguza, tregtaret e se ciles kishin interesa te medha ne principatat e Bojanes dhe Zetes, qe sundoheshin nga Dhimitri dhe Bllagoje.
Dinastia e Sumajve e kish origjinen nga fshati Suma, qe ndodhej ne veri te Bojanes dhe gjate shekujve te mesjetes nxorri nga gjiri i saj prijes te medhenj, qe gjithmone luftuan per atdheun.
Kur ne fronin serb u kurorezua mbret Stefan Dushani, per shqiptaret filluan kohera tejet te veshtira.
Arqipeshkvi i Tivarit Adam Guljelmi, ne vitin 1332, me ane te nje mesazhi e njoftonte mbretin francez Filipi VI - Valoa, se "Latinet dhe shqiptaret ndodhen ne gjendje shume te rende, sepse populli eshte i prangosur dhe prifterinjte trajtohen pa respekt e shpesh poshterohen publikisht, ndersa peshkopet dhe abatet ne shume raste jane burgosur...".
Adam Guljelmi ishte nje domenikan, i lindur ne Jug te Frances dhe eshte i njohur gjithashtu edhe me emrin Viliam Adam.
Gjate udhetimeve te tij ai pershkoi pothuajse gjithe Perandorine bizantine dhe mendohet se me kete mesazh ai deshi te binde mbretin francez per domosdoshmerine e nje lufte kryqtare kunder dhunuesve te klerikeve dhe besimtareve katolike.
Ai akuzohet nga historiografet serbe e greke se deshi te nxise urrejtjen e katolikeve kunder ortodokseve dhe se argumentoi qe "toleranca dhe thirrja per bashkim me mbreterit shizmatike serbe dhe greke, perben nje blasfemi, krim dhe nje te keqe te madhe per katolicizmin".
Adami deshmon se kunder mbretit serb u ngriten te gjithe katoliket e bregdetit dalmat e shqiptar, si dhe malesoret dhe, keshtu, u grumbulluan afro 15 mije kalores shqiptare (numri mendohet te jete i ekzagjeruar), te cilet kerkuan te vendoseshin nen komanden e mbretit francez Filipi VI - Valoa.
Papa e emeroi Adamin ne detyren e nenpeshkopit te Tivarit ne vitin 1325, ku ai msherbeu deri ne vitin 1329 dhe atje ai mbeti, sikunder deshmon Milan Shuflaj, "... nje roje sypafjetur ne kufijte e ndikimeve bizantine dhe te shtetit shizmatik serb...".
Per Serbine, Adami shkroi: "Mbi gjithe mbreterine lulezon mjerimi i plote dhe pikellimi. Qytetet e saj jane pa kurrfare kanalizimesh dhe muresh rrethues..., dikur te pasura me drithera, verera, vajra e mishra; te rrethuara nga ujra te rrjedhshme, perrenj e lumenj te shumte, nga pyje te larta e te dendura, nga male, lugina, fusha pjellore e rrafshnalta plot me egersira te gjithfarllojshme...".
Qyteti me i rendesishem i Serbise se asaj kohe ishte Prizreni, qytet i vertete metropolitan.
Ne kete qytet, shumica shqiptare bashkejetonte normalisht me serbe, kotorras, raguzane, korculane, ulqinake, shkodrane, splitas, zadaras, fiorentine, veneciane etj..
Te gjithe keta jetonin ne koloni dhe secila prej ketyre kolonive gezonte te drejta te plota, te njohura me ligj. Kolonia me e madhe ishte ajo e raguzaneve, qe kishte edhe Konsullaten e saj te Pergjithshme.
Per sherbesat fetare te katolikeve ishin ndertuar dy kisha te medha; Kisha e Shen Marise dhe Kisha e Shen Pjetrit. Ne kohen e Stefan Dushanit, ne kete qytet u vendos edhe selia e Peshkopates ortodokse.




Nje faqe nga shtypi amerikan per Mbretin Zog I

Si i komentonte shtypi amerikan takimet e Zogut me cercillin

Nga John J. HAYNOS
E perjavshmja "SUN"
New York,
Nentor 1943

Nga njerezit e medhenj qe sot ndodhen ne mergim, mbreti i shqiptarevet, ZOG I, shquhet vecanerisht. Kam patur raste te ndodhem ne kontakt me njerezit e Tij besnike, shqiptare, inglize dhe amerikane, kam folur me keta gjere e gjate per personin e Mbretit te shqiptarevet. Nje nga ceshtjet me rendesi qe kam biseduar me ta ka qene komentimi i deklarates se Qeverise Britanike kundrejt Shqiperise, bashkefjalimi i Mbretit ZOG me Kryeministrin Churchill dhe mesazhi i Cordel Hull-it. Jam nje nga ata miq te Shqiperise qe ndjek me nje interes te posacem gjendjen e saj te brendshme ne kete kohe kritike.
Sot gjendja e brendshme e cdo shteti pasqyron te ardhmen vendimtare te tij dhe mbeshtetjen e miqve te tij.
Para se te hyj ne paraqitjen e deshires sime, dua te parashtroj disa sqarime botes mbare, me anen, e te cilave dua te tregoj zotesine e mbretit ZOG per unitetin kombetar dhe kompaktesine e gjendjes se brendshme ne kohen e tij. Te gjitha fuqite e mbreterise shqiptare kane qene te perqendruara ne ndertimin e mbrendshem per forcimin e bashkimit kombetar, kulturor dhe ekonomik te popullit te vet, dhe me fryme krejt kombetare e demokratike. Qeverimi ka qene krejt kombetar, duke menjanuar cdo influence joshqiptare dhe jo nacionale. Ideja demokratike eshte zhvilluar sipas brumit te popullit shqiptar, me nje pavaresi shume te vogel, duke ndjekur besnikisht kuptimin e vertete te fjales, me pjesemarjen e popullit ne raste publike, pa prekur drejtesine ose demtimin e klasave. Zgjimi, zhvillimi dhe naltesimi i ndjenjes kombetare, per te cilen mbreti ZOG ka shkrire gjithe perpjekjen e Tij, formon kuroren e suksesit te tij, sepse u arrit bashkimi i gjithe pjeseve te kombit, u arrit nje unitet kombetar duke patur nje qellim dhe te gjithe me nje interes te perbashket.
Populli shqiptar, i cili me pare ka qene i pa zot per te mejtuar pamvaresisht (ne menyre te pavarur - shen i red.) dhe per te perfaqesuar veten para botes, ishte kufizuar me ato te trasheguara nga te paret e tij. Kete popull mbreti ZOG e edukoi si pas llojit te brumit qe u paraqit dhe i dha vleren kombetare qe i meriton, e beri fanatik dhe pretencioz, duke drejtuar vete jeten e tij krejt te pamvarur!
Shkolla e rende e perpjekjeve te vjeteve 1912, te luftrave te ndryshme, te cilat Shqiperine e kane perdorur si shesh lufte dhe me kete fatkeqsi u nevojit dhe lufta per ekzistencen e Shqipnise, me plot vuajtje dhe pengime, e bene popullin shqiptar qe te ece me shpejt ne rruget e veta dhe ne keto perpjekje e dalluam kete perpara shume shteteve te tjere.
Populli shqiptar ka patur dhe ka fat, sepse ne krye te tij, si drejtues ka Zogun e I, i cili gjate ketyre perpjekjeve te vjeteve te zorshme tregoi zotesine e Tij te mrekullueshme. Atij i detyrohet i gjithe ky sherbim ne totalin e kesaj vepre, dhe Atij i drejtohet dhe mirenjohja e Kombit Shqiptar.
Eshte krejt e qarte se nje sipermarje e ketille gjigante per zgjimin dhe qyteterimin e nje populli krejt, brenda nje kohe te shkurter dhe me suksese pozitive, me brumin e popullit shqiptar, eshte nje mrekulli. Politika e brendshme qe pati direktiven paqesore imponoi qe kete drejtim ta marre dhe politika e jashtme. Perpjekje energjike me anen e mjeteve diplomatike dhe ushtarake kane siguruar te drejtat e ketij shteti dhe e kane mprojtur kundrejt cdo sulmimi me kaq sa mund te mjaftoje mendimi mbi mundesite e ketij kombi.
Shqiperija ka kerkuar me gjithe fuqite e huaja te kete miqesi te forte e sidomos me fqinjet e saja. Kete miqesi e ka provuar kaq here.
Ne kete kohe, kur per te gjith kombet leshohen ftesa per bashkim dhe per zhdukjen e cdo percarjeje, me kujtohen perpjekjet e shqiptareve ne kohet me kritike te tyre, te cilet per ekzistencen e tyre kane qene te bashkuar me nje shpirt dhe te frymezuar vetem per luften dhe per sakrificen e Atdheut te tyre. Heroizmi, sakrificat, veprat dhe gjaku qe u derdh nga elementat e cmueshem ne kohen kur agresori fashist shkeli tradhtisht vendin e shqiptareve, te cilet jane vrare per nderin e Shqiperise, ajo ndjenje duhet te shoqeroje gjith shpirtrat e bijve te Shqipes, me anen e se ciles do te ngrihet Shqipnija kryenalte dhe e lumtun e se nesermes. Fuqite e qendres shqiptare nuk duhet te shperndajne forcat e tyre me grindje te brendshme, por te bashkohen midis tyre.
Gjithe luftuesit shqiptare duhet te bashkohen nen nje komande. Komandanti i vetem dhe Kryetar legal i ketij populli eshte mbreti ZOG, ndaj cilit jo vetem populli i tij gezon besimin e pa tundur po dhe e gjithe bota mbare. Perpjekjet e Tij te vazhdueshme dhe shkrirja e gjithe mundesive te Tij, kane per te siguruar diten e madhe, ne te cilen te jepet urdhri per intensifikimin e domosdoshem e veprimeve te trupave shqiptare dhe daljen e Shqiperise ne skene per te lojtur rolin e saj. Vetem ne kete menyre Shqiperija do te jete ne gjendje qe ta loze rolin e vet sic urojne miqte e saj.
(Marre nga gazeta "Atdheu" nr.6, date 15 janar 1944)
Pergatiti per botim
Neritan Kolgjini

 

HISTORI&ARKIV


DOSSIER

"Bashkimi doganor" me Jugosllavine dhe zhvleftesimi i lekut

Nga Kastriot Dervishi


Me 27 nentor 1946, u nenshkrua ne Beograd traktati "Mbi koordinimin e planeve ekonomike, bashkimin doganor dhe barazimin e monedhave midis Republikes Popullore te Shqiperise dhe Republikes Federative Popullore te Jugosllavise". Ky traktat u nenshkrua nga Presidenti i Keshillit Ekonomik, President i Keshillit te Planit dhe minister i Ekonomise, Nako Spiru, dhe nga Presidenti i Keshillit Ekonomik dhe minister i Industrise se Jugosllavise, Boris Kidric, dhe u ratifikua nga Kuvendi Popullor i Shqiperise me 2 dhjetor te vitit 1946. eshte per t'u kujtuar se nenshkrimi i ketij traktati ne nje date te tille, ishte nje sfide ndaj traktatit te 20 vjeteve me pare, midis Shqiperise dhe Italise, qe njihet edhe si "Pakti i Pare i Tiranes".
Ne artikullin nr. 2 te traktatit te siperpermendur, vendosej qe, "brenda tre muajsh nga dita e nenshkrimit te traktatit, dinari te barazohej me lekun."
Pervec shume te keqijave qe solli ky traktat nepermjet demeve te drejtperdrejta qe iu shkaktuan ekonomise shqiptare, u krijua edhe nje rruge tjeter per kalimin pa buje te nje rezerve te caktuar ari ne Jugosllavi, sasi e cila eshte e veshtire te llogaritet. Per te kaluar kufirin, sipas traktatit te siperpermendur, nuk kishte asnje pengese ligjore pasi, realisht, nuk ekzistonin kufijte midis Shqiperise dhe Jugosllavise.
Nga ana tjeter, barazimi i lekut me dinarin, ne fakt, ishte zhvleftesim per lekun dhe vleresim per dinarin e dobet.

Ku shkoi sasia e 43.816.682 monedhave ari, te grumbulluara nga Sigurimi i Shtetit

Ka hapur nje polemike jo te vogel ne vitet e tranzicionit nje artikull i botuar vite me pare ne revisten "Ne sherbim te popullit" (organ i dikurshem i Ministrise se Puneve te Brendshme), me autor Nuri Mehmetin, me titull "Kur hidheshin themelet ekonomike te pushtetit popullor". Ky shkrim eshte botuar ne faqet 14-15 te numrit te gushtit te vitit 1984 ne revisten ne fjale, me okelion "40 vjet clirim, rruge lufte e fitoresh".
Polemikat e mevonshme ne lidhje me kete artikull, linden pasi shifra prej 43.816.682 monedhash ari, qe permendej ne artikull, e grabitur nga Sigurimi i Shtetit, ishte nje shifer zyrtare. Nder te tjera, autori Nuri Mehmeti, ne shkrimin e tij thote:
"... Pushteti i ri i vendosur menjehere pas clirimit te atdheut, qe nisi te kryente funksionet e tij si diktature e proletariatit, kerkonte patjeter edhe bazen ekonomike... Ne janar te vitit 1945 doli Ligji "Mbi konfiskimin e pasurise se shtetasve italiane e gjermane." Gjithashtu, ne janar doli Ligji "Tatimi i jashtezakonshem mbi fitimet e luftes." "Ky ligj godiste vecanerisht ate pjese te borgjezise qe kishte grumbulluar pasuri te medha... Ne shume raste, elementet e tatuar nuk pranonin te paguanin shumen e caktur, me pretekstin se nuk e kishin ate... Disa u perpoqen te nxirrnin ar e sende te tjera jashte shtetit... Veprime edhe me te veshtira iu deshen te benin organeve te Puneve te Brendshme, vecanerisht atyre te Policise, per te zbuluar arin qe kishin fshehur kapitalistet e tregtaret. Pervoja ishte e pakte, por ndihma e popullit qe e madhe.
Ndihmuan punetoret e specialistet qe kishin marre pjese ne ndertimin e depove te kasafortave dhe qe kishin bere fshehjen ne vende te panjohura. Ndihmuan ata qe kishin sherbyer si shegerte e argate prane kapitalisteve te kaluar, etj.. Keshtu u arrit te zbulohen depo te nendheshme ne parcelat e oborret e kapitalisteve, bejlereve e tregtareve.
vijon


PERKUJTIMORE

Puka nderoi birin e saj te shquar, atdhetarin Xhemal Laci, pas vdekjes

Xhemal Laci, korife i shqiptarizmes

Diten e marte, me date 20 Maj 2003, u zhvillua ceremonia e dorezimit te titullit te larte "Qytetar Nderi" i Pukes, atdhetarit dhe intelektualit te shquar, ish ministrit te Oborrit Mbreteror, zotit Xhemal Laci. Ceremonia u zhvillua ne Pallatin e Kultures se qytetit te Pukes.
Ne kete ceremoni merrnin pjese qytetare pukjane, legaliste, pushtetare te pushtetit vendor dhe personalisht kryetari i Bashkise se qytetit te Pukes, zoti Ndue Cara; kryetari i Keshillit bashkiak, zoti Astrit Kuci; veterani i PLL, zoti Abdulla Salihi, si dhe te ftuarit nga Kryesia e PLL, zoterinjte Ekrem Spahiu, kryetar i PLL; Sadedin Balla, Sekretar i Pegjithshem i PLL; Kryetari i Deges se Shkodres, Enis Dizdari; Drejtori i Departamentit te historise ne PLL, Prof. Dr. Bajram Xhafa; perfaqesues dhe drejtues se degeve te partive politike te rrethit te Pukes, i biri i atdhetarit te dekoruar Xhemal Laci dhe familjare e te aferm te tij e te familjes.
Ceremonine e hapi kryetari i PLL se Deges Puke, zoti Sadik Beqiri.
Ne fjalen e tij, zoti Beqiri falenderoi kryetarin e Bashkise dhe kryetarin e Keshillit bashkiak, per nismen e ndermarre per te nderuar atdhetarin Xhemal Laci, pas vdekjes, me titullin e larte "Qytetar Nderi" i qytetit te Pukes me motivacionin: "Per kontributin e tij ne lufte kunder komunizmit, ne Atdhe dhe ne diaspore". Nder te tjera, ne fjalen e tij zoti Beqiri theksoi se "Xhemal Laci i ka bere nder Pukes, Shqiperise, Mbretit dhe PLL. Ai ishte nje nacionalist i shquar, qe kontribuoi me te gjitha forcat ne luften kunder diktatures komuniste".
Me pas, zoti Beqiri ia dha fjalen Kryetarit te Bashkise se qytetit Puke, zotit Ndue Cara, i cili ne fjalen e tij vleresoi meritat dhe kontributin e zotit Xhemal Laci per Atdheun dhe Kombin, cka, sipas tij, perbejne edhe arsyen perse, pukjanet dhe mbare shqiptaret, duhet te nderojne kete figure te shkelqyer te nacionalizmit.
Pastaj fjalen e mori zoti Xhemal Meci, i cili vuri ne dukje kontributin e shquar te Xhemal Lacit ne doi te Shqiperise dhe ardhjes se demokracise. Ne fjalen e tij permblidhej shume bukur jeta dhe veprimtaria e Xhemal Lacit, ne Shqiperi dhe diaspore.
Ne emer te PLL pershendeti Kryetari i saj, deputeti Ekrem Spahiu. Zoti Spahiu falenderoi Kryetarin e Bashkise dhe Kryetarin e Keshillit bashkiak, per kontributin e tyre ne dekorimin e zotit Xhemal Laci pas vdekjes, si dhe pjesemarresit ne kete takim, per respektin ndaj emrit dhe vepres se atdhetarit te shquar. Kryetari i PLL Spahiu, solli ne kete takim per te pranishmit, pershendetjet e vecanta te NMT Mbretit Leka I dhe Familjes Mbreterore, te cilet, per shkaqe te rendesishme nuk munden te vinin ne kete ceremoni. Pasi vleresoi nismen e pushtetit vendor per dekorimin e atdhetarit te shquar Xhemal Laci, zoti Spahiu nder te tjera theksoi: "Bota i ben heronjte nga balta, ndersa komunizmi shqiptar per 50 vjet hodhi balte mbi heronjte e shqiptarizmes. Nderimi qe ju po i beni Xhemal Lacit, eshte nje perpjekje per te hequr balten e komunizmit, hedhur mbi heronjte e ketij kombi. Duke nderuar Xhemal Lacin, ju keni nderuar jo vetem pukjanet por edhe legalistet dhe mbreteroret shqiptare, pasi Xhemal Laci ishte nje nder themeluesit e Legalitetit, madje per 11 vjet ka kryer detyren e ministrit te Oborrit Mbreteror prane NMT Mbretit Leka I dhe Familjes Mbreterore.
Xhemal Laci eshte nje figure qe i kalon permasat e Pukes, ai i takon gjithe kombit shqiptar"Ā, - e mbylli fjalen e tij zoti Spahiu.
Veterani Abdulla Salihi, bashkeluftetar i Xhemal Lacit, solli para te pranishmeve disa kujtime dhe impresione nga jeta e Xhemal Lacit dhe perpjekjet e perbashketa te tyre ne luften kunder komunizmit dhe diktatures enveriane. Pjesemarresit e percollen me mjaft interes ligjeraten e te nderuarit Salihi. Me pas e mori fjalen Prof. Dr. Bajram Xhafa, i cili foli me superlativa per atdhetarin Xhemal Laci, duke shpalosur impresionet qe kish nga kontaktet personale me te, pas kthimit te tij ne Atdhe, te zhvilluara ne qytetin e Shkodres.
Me pas, Kryetari i Keshillit bashkiak te qytetit te Pukes, zoti Astrit Kuci, ftoi Kryetarin e PLL, deputetin Spahiu, qe te dorezoje dekoraten e larte te birit te zotit Xhemal Laci.
Zoti Spahiu, mes duartrokitjeve te pjesemarresve, i dorezoi pasardhesit te zotit Xhemal Laci dekoraten e akorduar, duke uruar njekohesisht qe familjaret e tij ta mbajne ate me nder, duke nderuar keshtu kujtimin e shkelqyer te ketij atdhetari te madh.
Pastaj, Bashkia e qytetit te Pukes, Familja e zotit Laci dhe dega e PLL, dhane nje pritje-koktej, ne nje nga mjediset e Pallatit te Kultures se qytetit.


Fjala e zotit Bajram Xhafa ne ceremonine e dhenies se titullit te larte "Qytetar nderi" i qytetit te Pukes, patriotit dhe intelektualit te shquar Xhemal Laci.

Impresione

Nga Prof.Dr.Bajram Xhafa

Sot i jepet titulli "Qytetar nderi" i Pukes Xhemal Lacit, birit te saj demokrat, "... qe ia kishte me hile pushtetit popullor". Ky eshte nje peng nderi per cka ai beri per nacionalizmin shqiptar, per Shqiperine dhe per idealin mbreteror. Ne kushtet ne te cilat eshte aktualisht Shqiperia, kaq mund te behej per te. Mundesite qe kishte, Puka i dha. Para nente vjetesh, ne varrimin e tij ketu ne vendlindje, dhashe nje opinion permbi arkivolin me trupin e tij, tek po i jepnim lamtumiren e fundit: "Arkivoli me trupin tend, i nderuari Xhemal Laci, duhej te percillej me shtrat topi, por fatkeqesisht, Shqipeia ende nuk ka rene ne shtratin e vet". Sot Shqiperia eshte me keq se atehere, me 1997, por dhente Zoti e behet ajo qe lypset per te.
Mbreti Leka I nuk eshte me ne Johannesburgun e sterlarget, por ne Tirane, brenda kryeqytetit, as dy kilometer larg rezidences ku e ka vendin dhe ku e ka deshiren populli shqiptar.
Kolonel Xhemal Laci ishte mbreteror, legalist. Ai fliste me nje dashuri te cuditshme per Mbretin Leka. Per Nenen Mbretereshe Geraldine, Xhemali fliste me adhurim.
"Edhe ne ate bote kur te shkoj, - thoshte, - edhe ne xhenet po shkova, po nuk pati Legalitet, nuk dua te jem".
Legaliteti per te ishte e Drejta, e verteta, e mira, pozitivja, zhvillimi, gezimi, prosperiteti, lumturia, gjithcka. "Legaliteti eshte ideali i vetem per te cilin e vlen te jetosh jeten apo per te cilin duhet te perpiqesh e te luftosh", - thoshte Xhemali.
"Une kam ndenjur shume prane tij, plot dy vjet, qe kur u kthye nga emigrimi 48 vjecar e derisa vdiq", - thote Nikolle Martini mbi 90 vjecar, me origjine nga Iballa, i cili edhe sot jeton. Ai shton se "... kam njohur ne jeten time dy burra; Abaz Kupin, prane te cilit qendrova dy vjet e gjysem dhe Xhemal Lacin."
Emrin e Xhemal Lacit nuk mund ta shkepusesh nga ai i Abdullah Salihit, i cili tani po i afrohet njeqind vjeteve. Xhemali ne mergim mori me vete brengen e Shqiperise, kurse Abdullai mbajti mbi supe vuajtjet e saj, me burgje e internime.
Xhemal Laci ka qene nje figure e shkelqyer nacionaliste, mbreterore, legaliste.
Puka dhe Shqiperia, Legaliteti dhe Mbreteria krenohen me te.


Fjala e zotit Sadik Beqiri, kryetari i Deges se PLL Puke

Xhemal Laci nderi i Pukes

Te nderuar pjesemarres!
I nderuar zoti Kryetar i Bashkise
Te nderuar zoterinj drejtues te PLL

Jemi mbledhur ne kete takim per te nderuar dhe vleresuar nje nga figurat me te shquara te Pukes, zotin Xhemal Laci, pas vdekjes, me titullin "Qytetar Nderi" i Bashkise se Pukes.
Me kete rast, me lejoni te falenderoj kryetarin e Bashkise, zotin Ndue Cara, per kontributin e dhene per kurorezimin me sukses te ketij evenimenti.
Me lejoni te falenderoj gjithashtu edhe Keshillin bashkiak, e ne menyre te vecante Kryetarin e Keshillit bashkiak, zotin Astrit Kuci, per vendimin qe moren, duke deshmuar edhe njehere se jane ne lartesine e duhur dhe se me punen e tyre po i bejne nje sherbim te cmuar Pukes dhe qytetareve te saj, duke vene ne vend dhe vleresuar figurat e shquara te rrethit tone.
Te nderuar te pranishem!
Jo rastesisht jemi mbledhur sot me daten 20 Maj 2003, pasi pikerisht me date 20 Maj te vitit 1997, ne mes te pukjaneve ka qene per vizite Mbreti i shqiptareve, NMT Leka I, i cili me mesazhet per "paqe-bashkim-vellazerim", ne ato momente te veshtira qe kalonte jo vetem Puka por e gjithe Shqiperia, qetesoi mendjet e pukjaneve, por edhe te te gjithe shqiptareve, duke ringjallur shpresat per nje Shqiperi me te bukur, e te begate dhe me nje prestigj me te madh ne bote.
Xhemal Laci, pervecse nje antikomunist dhe nacionalist i shquar, ishte edhe nje mbreteror i devotshem. Ai ishte minister i Oborrit Mbreteror dhe kjo ishte arsyeja qe ne vendosem qe me date 20 Maj, pikerisht ne daten qe NMT Mbreti Leka I erdhi ne Puke, te organizojme kete ceremoni me te cilen na nderojne me pjesemarrjen e tyre Kryetari i Bashkise Puke, zoti Ndue Cara; Kryetari i PLL zoti Ekrem Spahiu; Sekretari i Pergjithshem i PLL, zoti Sadedin Balla; Kryetari i PLL se Deges se Shkodres dhe njekohesisht koordinator per Veriun, zoti Enis Dizdari; Prof. Dr. Bajram Xhafa, Drejtor i Depatamentit te historise ne PLL dhe kryetar i Keshillit botues te organit te PLL, gazetes "Atdheu", si edhe zoti Haxhi Abdulla Salihi, bashkepunetor i ngushte i kolonel Xhemal Lacit.
Gjithashtu, ne kete ceremoni jane te pranishem drejtues te partive politike ne rreth, drejtues te institucioneve te Rrethit te Pukes, drejtues te shoqatave joqeveritare, intelektuale te njohur si dhe pjestare dhe te aferm te familjes se zotit Xhemal Laci.


Fjala e Kandidatit te Shkencave dhe anetar i Keshillit botues se gazetes "Atdheu", zotit Xhemal Meci

Xhemal Laci figure e ndritur e nacionalizmit

Xhemal Laci, "Qytetar nderi" i Pukes, eshte nje personalitet dhe luftetar i shquar i ceshtjes kombetare shqiptare dhe njekohesisht nje luftetar i paepur per pavaresine e Atdheut e lirine e popullit. Ai gjithmone ka respektuar personalitetin e individit, pronen e tij, mendimin e lire demokratik, besimin fetar pa dallim klase e krahine; gjithmone me moton: "Atdheu mbi te gjitha."
Zhvillimin ekonomiko-kulturor, shoqeror e politik, ai e ka konceptuar e mbrojtur gjithmone sipas modelit qeverises anglez, hollandez, belg, danez, norvegjez, suedez, etj., - regjime mbreterore demokratike, shembull ne Evrope dhe ne bote.
Gjendja aktuale ekonomiko-shoqerore e politike, tregon me se miri se Shqiperise nuk i sherohen plaget vecse nga nje Monarki demokratike parlamentare.
Tek i ndjeri kolonel Xhemal Laci, qene misheruar virtytet e verteta te malesorit pukjan: njeri serioz, ngulmues ne parime, i paepur ne ideale, trim e guximtar per ceshtjen e Atdheut, dinjitoz, human e fisnik ne shpirt.
Keto tipare burrerore e bene ate nje intelektual me formim te larte profesional ushtarak dhe zoterues te gjuheve angleze, gjermane e italiane. Ai e urrente dhe e luftonte komunizmin si teori dhe praktike, por asnjehere nuk e ka ushtruar dhunen, aq me pak te ngreje armet kunder vellezerve shqiptare, qofshin ata edhe komuniste. Vendosjen e demokracise duke shembur komunizmin, ai e konceptonte vetem nepermjet rrugeve demokratike. Ai kerkonte qe populli te ndergjegjesohej me ane te vendosmerise per jetesimin e idealeve demokratike dhe te ngrihej i bashkuar per ndertimin e nje modeli demokratik perendimor.
Xhemal Laci u lind ne Lacaj te Pukes ne vitin 1914, ne nje familje te varfer por atdhetare, shembull i vendosmerise per te perballuar jeten e veshtre me guxim, se ciles nuk i munguan kurre burrat e zot, te punes e besimit si dhe intelektualet e talentuar, qe nga Zmajl Laci, Halil Laci, Beqir Laci, kapiten Ymer Laci, kolonel Xhemal Laci, e deri tek Perparim Laci.
I dale nga ky komunitet i vogel pukjan, por i madh ne forca e vitalitet njerezor, Xhemali u shqua qe ne fillim, derisa arriti te fitoje besimin dhe perkrahjen e autoriteteve qeveritare zogiste, te cilat i dhane burse shteterore per arsimim te larte ushtarak ne Itali. Edhe pse atje kishte triumfuar epidemia fashiste dhe pasioni barbar per pushtime e koloni, Xhemali, i ushqyer me atdhetari dhe ideale demokratike zogiste, arriti te ruante pastertine morale para fashizmit, te cilin ai e urrente thelle ne shpirt. Xhemalin nuk e mposhten as joshjet per defrime, te ofruara nga fashistet. Per me teper, sapo mesoi per pergatitjet e gjithanshme per Ć¢ā‚¬Å“... bashkimin e Italise fashiste me ShqiperineĆ¢ā‚¬Ā, u largua nga Akademia ushtarake dhe u kthye ne Atdhe, ku denoncoi me force pushtimin fashist te vendit.
Nga 7-12 Prill, ai organizoi ne Puke protesta mbarepopullore kunder pushtimit fashist, te cilat i vazhdoi edhe ne Has e Tropoje, duke nxitur rinine dhe popullin per rezistence me arme. Me pas, i shtyre nga patriote dhe miq, ai u kthye ne Itali per te perfunduar studimet ne Akademine ushtarake.
Ne gusht te vitit 1943, bashke me disa oficere e qindra ushtare shqiptare, ai dezerton nga garnizoni ushtarak i Ulqinit dhe merr pjese trimerisht ne luften e Recit, ne te cilen forcat e shumta fashiste pesuan humbje te medha.
Me pas, Xhemali u kthye ne Puke, ku gjeti perkrahjen e mikut dhe bashkeluftetarit te ngushte, Abdullah Salihit, me te cilin organizoi tubime ne mbare nenprefekturen e Pukes, duke organizuar kuvende e beselidhje sikunder Beselidhja e Kabashit, me 3 tetor te vitit 1943, ku u vendos qe rezistenca kunder pushtuesit nazist te perqendrohej ne formimin e cetave territoriale per ruajtjen e rendit dhe qetesise vendore, mbrojtjen nga keqberesit, sulmet e okupatorit dhe bashkepunetoreve te tij, si dhe te mos u jepej asnje perkrahje komunisteve ne krahinen e Pukes, nese vazhdonin vepren vellavrasese. Ndihmesa e Haxhi Abdullah Salihit ne keto aksione qe e madhe dhe e vazhdueshme, duke u bere shembull burrerie, guximi, vendosmerie e sakrifice te rralle per liri, Atdhe e Mbret.
Rreth tyre u bashkua edhe Reshit Meci, shtepia e te cilit u be baza kryesore e te gjitha veprimtarive te forcave legaliste te Pukes. Po keshtu, ata u mbeshteten edhe nga Halil Zyberi, Nezir Velia, Muse Ymeri, Ahmet Tafilaku, Uke Isufi, Uke Lluka, Mal Rrahmani, Muse Halili, Fazli Rrusta, Stak Pjetra, Kole Prec Visha, Abdyl Qerimi, Vat Jaku, Islam Kadria, Hysen Alia, Jemin Kopani, Sahit Hoxha, Tahir Barxhani, Mustafe Aga, Salih Aga, Mehmet Hoxha, Ymer Ymeri e shume te tjere, me familjet e tyre dhe rrethin familjar e shoqeror.
U vendosen lidhje te rregullta me atdhetarin shquar Abaz Kupi.
U formua Dega e Lidhjes se Legalitetit me 4 prill 1944 dhe, pas 2 majit te ketij viti, Abaz Kupi solli rreth 2 mije arme, me te cilat u armatosen me se miri cetat nacionaliste te Pukes.
U bashkepunua me ceten e kapiten Ymer Bardhoshit ne Puke-Has, me ceten Puke-Mirdite te kapiten Pashk Currit, Ymer Ymerit e shume te tjereve.
Te gjitha keto oganizime, bene qe ne Puke te rritej autoriteti mbarepopullor i cetave nacionaliste antinazi-fashiste.
Me ardhjen e formacioneve partizane ne Mirdite e Puke, Xhemal Laci me Abdulla Salihin, sipas vendimeve te Beselidhjes se Kabashit dhe porosive te Abaz Kupit, shperndane cetat nacionaliste per te evituar vellavrasjen pas kalimit te brigadave partizane ne Veri.
Ne emigracion, Xhemal Laci u bashkua me Abaz Kupin rreth Komitetit Kombetar "Shqiperia e Lire". Ne cdo veprimtari e perpjekje per ceshtjen e Atdheut, Xhemali qe i gatshem e i pakursyer.
Ne SHBA ai dha nje shembull te larte per forcimin e lidhjeve Shqiperi-Amerike, e nje profesionalizem te shquar ushtarak e shoqeror, aq sa Departamenti i Nju Jorkut i dha dekoraten e larte "Legjioni i Nderit", per "Mirenjohje dhe respekt per ndihmesen e vecante ne forcimin e programeve te Legjionit Amerikan dhe aktivitet te perkushtuar ndaj Atdheut."
Edhe pse i moshuar dhe teper i semure, ne vitin 1992 Xhemali u kthye ne Atdhe.
Ne shenje dashurie ndaj vendlindjes, ai erdhi dhe vdiq ne Puke, ku u varros me nderime.
Me 20 Maj te vitit 1997, NMT Mbreti Leka I, me rastin e vizites ne Puke, vendosi me nderim te thelle lule ne varrin e Xhemal Lacit, duke e kujtuar ate me respekt per sherbimet e bera, sidomos gjate periudhes kur Xhemal Laci ishte minister i Oborrit Mbreteror shqiptar, gjate qendrimit te Familjes Mbreterore ne Madrid.
Sot, me 20 Maj 2003, organizohet ceremonia e dorezimit te titullit te larte te Bashkise se Pukes, "Qytetar Nderi", akorduar Xhemal Lacit.
Jeta dhe vepra e kolonel Xhemal Lacit, tashme "Qytetar Nderi" i Pukes, eshte nje mesazh atdhetarie per te gjithe pukjanet dhe mbare popullin shqiptar, i cili lufton per integrim evropian dhe dinjitet kombetar.




Perkujtohet me nderim te thelle 105 vjetori i lindjes se atdhetarit te shquar Hysni Dema

Nje jete ne sherbim te Atdheut

Diten e marte, ne oren 18.00, ne lokalin luksoz "Dea", familjare dhe miq te Familjes se shquar nacionaliste "Dema", organizuan nje ceremoni-kokteil perkjtimore, me rastin e 105-vjetorit te lindjes se atdhetarit, shtetarit dhe politikanit te shquar antikomunist, Hysni Dine Dema. Ne kete ceremoni te thjeshte por emocionante, moren pjese personalitete te politikes, publiciste, miq dhe te aferm te Familjes "Dema", te cilet u mblodhen enkas per te nderuar kujtimin e njeres nga figurat me te ndritura te nacionalizmit dhe antikomunizmit, i cili gjithe jeten dhe energjite e tij i vuri ne sherbim te Atdheut dhe popullit.
Femijet e mrekullueshem te ketij patrioti te shquar, Vera dhe Aliu, te cilet vuajten kalvarin e dhimbshem te persekutimit shtazarak gjate diktatures, per shkak te origjines, bindjeve dhe aktivitetit antikomunist, i nderuan me pjesemarrjen e tyre Kryetari i PLL, zoti Ekrem Spahiu; Nenkryetari, zoti Murat Basha; Sekretari i Pergjithshem, zoti Sadedin Balla; ish-Sekretari per Marredheniet me Publikun ne PLL, aktualisht avokat karriere, zoti Shaqir Hasani; kryetari i Shoqates Antikomuniste te Ish te Perndjekurve Politike, zoti Tanush Kaso; Sekretari Organizativ i Partise Demokrate te Rinovuar (PDr), zoti Tomorr Dosti; Kryetari i Partise Konservatore, zoti Armando Ruco; ish Kryetari i Gjykates se Kasacionit, zoti Avni Shehu; ish i Burgosuri politik, publicisti dhe perkthyesi i njohur, zoti Beqir Ajazi; ish Drejtori i Institutit te Integrimit te te Perndjekurve Politike, zoti Besim Ndregjoni, si dhe shume njerez te tjere te nderuar, miq, bashkevuajtes dhe dashamire te Familjes "Dema", etj..
Fjalen e hapjes se kesaj ceremonie e mbajti zoti Tanush Kaso, i cili evokoi emrin dhe vepren e shkelqyer atdhetare te Hysni Demes dhe Familjes zulmemadhe te Demajve, qe jeten dhe pasurine e shkrine per Shqiperine. Pas zotit Kaso, fjalen e mori zoti Shaqir Hasani, i cili permblodhi me nje stil elegant dhe me risi te spikatura, rrugen politike, formimin dhe rritjen e figures se nacionalistit te shquar Hysni Dema, nepermjet fakteve dhe ngjarjeve pikante, te cilat u percollen me mjaft interes nga te pranishmit. Me pas e mori fjalen publicisti dhe perkthyesi i njohur Beqir Ajazi, ish i burgosur politik dhe i biri i patriotit Sure Ajazi, mik i ngushte i patriotit Hysni Dema, i cili ne kujtimet e tij te pershkruara me narracion pikant dhe intrigues, terhoqi vemendjen e miqve te shumte, te cilet degjuan nga goja e tij konsiderata dhe ngjarje tejet interesante, qe ndihmuan per te ndicuar momentet kulmore te veprimtarise se gjithanshme atdhetare te intelektualit, shtetarit dhe nacionalistit vizionar Hysni Dema.
Me pas, te pranishmit shkembyen ngrohtesisht urimet per Familjen Dema dhe organizatoret e ketij memuari pikant dhe ekspresiv, qe ndihmoi ne rivleresimin dhe riformatimin e nje figure te shquar, qe la vulen e vet te pazakonte ne zhvillimet politike te Shqiperise, per nje periudhe afro gjysemshekullore.
Per afro tre ore, personalitetet pjesemarres, familjaret dhe miqte e ftuar, krijuan nje atmosfere emocionuese, qe i dha ngjyra te gjalla kesaj perkujtimoreje, qe duhet ndjekur si shembull dhe tradite, per te evidentuar e perkujtuar figurat e ndritura te Kombit, te cilat dhane nje shembull te shkelqyer te kontributit deri ne vetmohim per trojet e te pareve.


Familja Dema, fate tragjike

Babai i Hysni Demes, patrioti i shquar dibran, Dine (Hajredin) Dema, pas ardhjes ne pushtet te komunisteve, u burgos dhe u torturua, e megjithate ia arriti te thyeje burgun e Peshkopise. U vra ne perleshje me komunistet pa pranuar te dorezohej, ne vitin 1945.
Hysniu dhe bashkeshortja e tij, Vasfija, e bija patriotit Hysen Gole, linden, rriten dhe edukuan 5 femije te shkelqyer, te cilet vuajten kalvarin e tmerrshem te persekutimit, ashtu si dinin ta benin kete komunistet. Vajza e tyre e madhe, Tefta, ka qene nje nder eksponentet e Rinise se Ballit Kombetar dhe pushtimi komunist e gjeti ate te pjekur. Ndersa femijet e tjere, Vera, Aliu, Sazani e Rudina, ishin te vegjel dhe u ra ne hise te rriteshin neper kampet e internimit ne kushte cnjerezore, por ia dolen te mbijetojne me nder e faqe te bardhe, ashtu si ua donte dera dhe ishin nder te paret qe kontribuan ne permbysjen e diktatures dhe proceset e demokratizimit te vendit. Aktualisht, Tefta, Sazani dhe Rudina jetojne jashte Shqiperise, ndersa Vera dhe Aliu jane betuar te qendrojne ne Atdhe dhe te kontribuojne deri ne fund te jetes per nje demokraci te vertete.


Hysni Dema, atdhetari qe shkriu jeten per Shqiperine

Fjala e zotit Shaqir Hasani

Te nderuar zoterinj, miq e dashamires te Familjes "Dema"!

Atdhetari i madh Hysni Dema lindi me 17 maj te vitit 1898 ne fshatin Homesh te neprefektures se Zerqanit.
Familja e Demajve ishte e njohur ne te gjithe Dibren e atyre viteve per rezistencen e pashembullt kunder hordhive osmane.
Ne ate kohe, Hysniu tetevjecar ndiqte mesimet e para ne qytetin e Dibres se Madhe. Ai rralle here takohej me te jatin, Dinen, i cili ishte shpallur "armik i Stambollit" dhe ndiqej prej hordhive turke. Hysniu e mbaroi me rezultate te shkelqyera shkollen qytetese te Dibres se madhe gjate viteve 1906-1912, ne gjuhen turke.
Qe ne vitet e hershme te rinise se tij, tek personaliteti i Hysni Demes filluan te ravijezohen e te spikatin guximi, inteligjenca, korrektesia, vendosmeria dhe largpamesia, te cilat e ndihmuan te kapercente me sukses peripecite e shumta qe e shoqeruan. Hysniu ishte djali me i madh i Dines dhe shtepia e tyre ne Homesh kishte me teper se kurre nevoje per djem qe t'i vinin shpatullat halleve dhe pergjegjesive te shumta qe kish kjo familje e shquar.
Ne nentor te vitit 1912, Hysniu arsimdashes u nis drejt Tiranes, per t'u regjistruar ne shkollat e asaj kohe, per t'u arsimuar tashme ne gjuhen shqipe. Pasi mbaroi shkollen me rezultate te shkelqyera, ai niset drejt vendlindjes, Homeshit, por e gjen vendlindjen dhe mbare Dibren te djegur e shkaterruar.
I riu shtatlarte Hysni Dema, nuk priti me por rrembeu pushken dhe sebashku me dibranet e tjere u nis per te nenshkruar epopene e madhe te luftrave shekullore ndaj armikut serb.
Ne vitet 1916-1919, i jati, Dine Dema (Hajredini), i ndergjegjshem per vlerat dhe formimin atdhetar te Hysniut, meqe atdheu kerkonte ushtarake trima qe t'i dilnin zot, e dergoi ate per studime ne Akademine e famshme ushtarako-perandorake te Vjenes. Pervec studimeve intensive dhe rezultateve te larta, Hysniu u aktivizua ne te gjitha veprimtarite patriotike qe zhvillonin shoqatat e studenteve shqiptare ne Viene, ku luajti nje rol te spikatur si nje organizator i talenuar. Ai reflektoi dhe edukoi tek studentet virtytet e larta te atdhedashurise dhe ndjenjes se detyres per atdheun e roberuar. Brenda nje kohe te shkurter, formim i tij intelektual dhe akademik, kulmuan dhe moren permasa te jashtezakonshme. Per kete e ndihmuan edhe njohurite e shkelqyera ne gjuhet turke, italiane, gjermane, serbe e greke.
Pas kthimit nga Viena, me 28 Nentor 1919, Hysni Dema do te rreshtohej ne radhet e para te formacioneve luftarake te Ushtrise kombetare shqiptare, me graden e nentogerit.
Pikerisht ne kete kohe, i madhi Ahmet Zogu, ne krye te reparteve te perzgjedhura te Ushtrise shqiptare, do te ndermerrte inkursionin e famshem ne mbrojtje te kufinjve shteterore veriore, te cilet rrezikoheshin nga serbo-malazezet, qe kishin marre kurajo nga Traktati i Versajes. Ne krah te kryetrimit te Matit, u rreshtua edhe trimi Hysni Dema, i cili, brenda nje kohe te shkurter u be bashkepunetori dhe ndihmesi me i afert i Atij, te cilin fati e kish shenjuar per te shpetuar Atdheun. Fale reputacionit te Demajve ne "Nente Malet e Dibres", 300 dibrane trima iu bashkengjiten batalionit qe drejtonte strategu trim Hysni Dema.
Aftesite e shkelqyera dhe guximi i rralle, e motivuan Ahmet Zogun qe t'i jepte Hysni Demes detyren e veshtire te Komandantit ushtarak te Qarkut te Dibres, gjate periudhes se veshtire 1923-1924, balle-perballe dhe dhembe per dhemb me armiqte shekullore serbe.
Peshtjellimet politike te Qershorit te vitit 1924 dhe ardhja ne fuqi me grusht shteti e Fan Nolit, u shoqeruan me leshimin e nje urdheri arresti special per Hysni Demen, i cili u konsiderua "shume i rrezikshem dhe krah i djathte i Ahmet Zogollit". Per kete shkak, Hysniu u detyrua te fshihej ne thellesi te maleve dhe te qendronte ne arrati, duke pritur rastin qe te lidhej perseri me Zogun, per te realizuar planin per shpetimin e Shqiperise.
Pas ardhjes se Zogut ne fuqi dhe pas vendimit te Tij per ristrukturimin e ushtrise shqiptare, konform detyrave te reja, rrethanave dhe mundesive financiare, Hysni Dema u thirr ne sherbim me dekret te vete Presidentit te Republikes, me motivacionin: "Tue njofte meritat dhe aftesite e kapitenit te dyte Hysni Dema, e emnoj ate si Komandant i Zones se Jugut".
Edhe ne kete funksion te rendesishem e tejet te besuar, Hysni Dema do te shpaloste aftesite e shkelqyara organizative e profesionale, duke e kryer me nder dhe cilesi te larte detyren e ngarkuar dhe duke justifikuar besimin personal te Presidentit A. Zogu.
Per merita te larta dhe rezultate te shkelqyera ne detyre, Hysni Dema u dekorua me medaljen e arte "Ahmet ZOGU". Ndersa me 28 Nentor 1928, per merita te shquara ne kryerjen e detyrave te veshtira. Mbreti Zog e dekoron Hysni Demen me dekoraten e arte te titullit "Oficeri i Urdherit te Skenderbeut". Per meritat e shumta dhe karrieren brilante ushtarake te Hysni Demes, flet fakti qe brenda 10 vjeteve ai gradohet 6 here, deri ne graden Major.
Edhe gjate viteve 30-te, Hysni Dema do te sherbente me besnikeri ne formacionet e Ushtrise kombetare shqiptare, duke u shnderruar ne nje nga figurat kryesore te saj.
Me 7 Prill 1939, ne krye te qindra dibraneve trima, Hysni Dema rrembeu armet dhe organizoi rezistencen kunder pushtuesve fashiste, krahas legjendarit Abaz Kupi.
Pikerisht per kete arsye, Hysni Dema ishte nder te paret qe u shpall "armik i fashizmit" dhe, sebashku me qindra patriote te shquar, u internua nga fashizmi ne ishujt e shkrete te Italise. Por fati e deshi qe ai te kthehej gjalle dhe, porsa u lirua pas kapitullimit te fashizmit, ai perseri rrembeu armet per te luftuar.
Bindjet dhe formimi i tij atdhetar, natyrshem qe do ta rreshtonin ne llogoren e kundert me komunistet, te cilet nuk mund te pranonin patriote qe rridhnin nga familje qe kishin luftuar kunder serbeve, apo qe kishin dhene prova se nuk benin pazare me Atdheun.
Hysni Dema, per shkak te aftesive te shquara, u emerua si Komandant i Pergjithshem i Xhandarmerise, per te ruajtur rendin dhe qetesine publike, edhe ne kushtet e destabilizimit dhe te luftes, detyre te cilen ai e kreu ne menyre shembullore. Por, kur u duk qarte se komunistet po zhvillonin lufte vellavrasese per te rrembyer pushtetin, Hysni Dema nuk pranoi te behej shkas per gjakderdhje, dha doreheqjen dhe u kthye ne Homesh. Por komunistet nuk mund t'ia falnin atij te kaluaren e lavdishme ne sherbim te Atdheut. Per ata qe kishin ndermend ta shisnin Atdheun, besniku i Mbretit ishte armiku ndaj te cilit nuk mund te tolerohej. Ndaj vendosen qe ta zhdukin. Ne keto kushte, Hysniu u detyrua te largohet nga Atdheu dhe paslufta e gjeti ne Greqi, bashke me antikomuniste te tjere. Si ushtar i Atdheut, nacionalist i paepur dhe besnik i Mbretit te shqiptareve, ai kurre nuk pranoi te bente pazare ne kurriz te Shqiperise me monarko-fashistet, per ta kembyer mireqenien e vet me Vorio-Epirin. Ndaj, si i tille, ai u izolua dhe u keqtrajtua nga autoritetet greke gjate viteve te emigracionit dhe u internua ne ishullin Llavrios te Greqise, deri sa vdiq ne rrethana krejtesisht te dyshimta me 21 dhjetor te vitit 1951.
Atdhetari i madh Hysni Dema e mbylli jeten e tij me faqe te bardhe. Ai e shkriu jeten plot privacine per Komb, Atdhe dhe Mbret, rruge te cilen e ndoqen edhe femijet. Keshtu, familja Dema firmosi me shqiptarizem historine tragjike te saj, duke u bere shembull frymezimi per brezat.

___________

E diel Maj 2003

http://www.shqipetonline.com/
___________

PARLAMENTI MIRATON STATUSIN E FAMILJES MBRETĖRORE

Si finalizim i punės e pėrpjekjeve tė legalistėve, dhe sidomos i grupit tė deputetėve, mė nė fund parlamenti miratoi njė ligj pėr statusin e Familjes Mbretėrore. Votimi nė parim dhe nen pėr nen pati nė secilin rast nga mbi 73 vota pro, ndėrsa votat kundėr numėroheshin me gishtat e njėrės dorė (3 vota). Edhe abstenimet ishin tė pakta, (6vota) ku ra nė sy abstenimi i deputetėve tė Partisė Republikane e cila mund tė interpretohet si votė kundėr kur kemi parasysh votimin pro tė deputetėve socialistė e tė tjerė. Nė lidhje me aprovimin e kėtij statusi kreu i PLL Spahiu u shpreh se "kjo ngjarje ėshtė arritja mė e madhe e PLL, pas kthimit tė Familjes Mbretėrore shqiptare nė atdhe". Sic ėshtė bėrė tashmė e ditur, me ligjin e ri Familja Mbretėrore shqiptare fiton disa tė drejta ligjore qė kanė tė bėjnė me pronėsinė dhe me statusin protokollar. Nė paraqitjen qė i bėri kėtij p/ligji deputeti S.Braho tha se kjo ėshtė njė eksperiencė e njohur edhe nė vende tė tjera ku kthimi i familjeve mbretėrore nė atdhe ėshtė shoqėruar me "me nxjerrjen e akteve ligjore dhe nenligjore per integrimin e tyre ne jeten publike dhe politike te shteteve perkatese". Prandaj, tha ai, ne si komision i ligjeve e kemi aprovuar kėtė projekt i cili ėshtė nė pajtim tė plotė edhe me kushtetutėn nė fuqi. Po ashtu dha aprovimin e tij edhe Komisioni i Ekonomisė.
Deputeti i PLL, Bahri Kollēaku, theksoi nė fjalėn e tij se miratimi i statusit tė familjes mbretėrore ėshtė "njė moment pjekurie dhe civilizimi pėr Parlamentin Shqiptar" dhe sipas tij ky projektligj synon qė "tė merret nė konsideratė dhe kjo periudhė e historisė sonė". Kollcaku shtoi se do tė ishte ndė nderin e cdo parlamenti shq9iptar qė tė aprovonte statysin e Familjes Mbretėrore, prandaj ju ftoj tė gjithėve qė ta aprovoni kėtė projekt.
Duke argumentuar pozicionin e PS pėr kėtė ēėshtje, dhe duke replikuar me deputetin Jemin Gjana i cili kėrkoi tė dinte pse ishte shėnuar diku "Familja Mbretėrore dhe diku tjetėr ish-Familja Mbretėrore", S.Braho theksoi se nga pikėpamja juridike dhe historike "mbretėria apo monarkia nuk ekzistojnė mė si nocione juridike", pasi sipas tij "ato janė relike me vlerė vetėm pėr historinė". Sipas tij, pėr to "duhet tė gjykohet nė mėnyrė objektive, realiste dhe jo spekulative". Braho tha se maxhoranca e PS ka shprehur aprovimin e saj si respekt ndaj njė realiteti historik. Ai tha mė tej se pėrmes kėtij statusi "ne shprehim vullnetin tonė pozitiv duke synuar uljen e konflikteve sociale dhe kthimin e paqes sociale".

Historia e statusit

Por aprovimi i kėtij projektligji nuk ka qenė njė punė e lehtė. Janė marrė nė shqyrtim shumė variante nė lidhje me evoluimin e situatave. Ky projektligj ka qenė njė nismė e 43 deputetė, pėrfaqėsues tė PLL-sė dhe nga radhėt e partive tė tjera opozitare. Por varianti fillestar ėshtė hedhur poshtė nga maxhoranca socialiste. Ajo cka ndryshon nė esencė nga varianti i parė ėshtė mospėrmendja e mundėsisė sė kthimit tė eshtrave tė Mbretit Zog I.
Por pas njė pune njėvjecare e pėrpjekjesh e sakrificash tė mėdha politike tė grupit tė deputetėve mė nė fund u arrit aprovimi nga tė gjithė krahėt e parlamentit pa dallime partiake. Puna e deputetėve ka qenė nji finalizim i aktivitetit tė tė gjithė deputetėve pas negociatash e bisedimesh me tė gjithė krahėt politikė.
Kėto iniciativė bėnė tė mundur qė problemi i statusit tė hyjė edhe nė agjendėn e bisedimeve shtetėrore dhe ēėshtja e statusit tė jetė e pranishme nė bashkėbisedimet e politikanėve tė huaj me shtetarė shqiptarė.
Si rezultat i trysnisė sė PLL dhe partive politike tė djathta dhe si sensibilizim ndėrkombėtar, kjo ēėshtje mė nė fund u arrit qė tė hyjė me sukses nė agjendėn e parlamentit dhe tė aprovohet tė enjten qė shkoi.
Interesante ėshtė fakti se kanė qenė rreth 76 deputetė qė kanė firmosur pėr kthimin e Familjes Mbretėrore nė atdhe, dhe po afėrsisht nė ato shifra janė edhe deputetėt qė e aprovuan kėtė status. Kėshtu mund tė themi lirisht se nė parlament ekziston njė maxhorancė prombretėrore e cila hap njė perspektivė tė mirė pėr tė ardhmen.
Korresp. "Atdheu"

Ja projektligji i plotė i aprovuar nga deputetėt

REPUBLIKA E SHQIPĖRISĖ
KUVENDI

PROJEKTLIGJ

PER STATUSIN E TRASHEGIMTAREVE TE ISH FAMILJES MBRETERORE

Ne mbeshtetje te neneve 78, dhe 83 pika 1 te Kushtetutes, me propozim te nje grupi deputetesh,

KUVENDI I REPUBLIKES SE SHQIPERISE

VENDOSI:

Neni 1
Ne kete ligj, me ish "Familje Mbreterore", kuptohen familja e trashegimtarit te ish-Mbretit Zog I dhe ish-Mbretereshes Geraldine, duke perfshire edhe pasardhesit e tyre.

Neni 2
Trashegimtaret e ish Familjes Mbreterore, kane te drejte te disponojne dhe te perdorin pronat e tyre sipas ligjit "Per kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronareve" si dhe ligjeve te tjera ne fuqi.

Neni 3
Trashegimtari i ish-mbretit Zogu i I, ka te drejte te mbaje koleksione te ndryshme, te konsideruara prone private, pasi ato te jene rregjistruar me pare ne organet shteterore perkatese, ne perputhje me rregullat ligjore ne fuqi.

Neni 4
Statusi dhe trajtimi protokollar i trashegimtarit te ish Familjes Mbreterore, percaktohet me Vendim te Keshillit te Ministrave, sipas legjislacionit ne fuqi.

Neni 5
Ngarkohet Keshilli i Ministrave, qe te nxjerre aktet nenligjore ne zbatim te neneve 1, 3 dhe 4 te ketij ligji.

Neni 6
Ky ligj hyn ne fuqi 15 dite pas botimit ne Fletoren Zyrtare.

  

MBRETERIA SHQIPTARE E AHMET ZOGUT DHE SHTYPI I KOHES .

"E le vendim tim te shtrenjte ne duart e perendise ."

Ismail Qemali
tetor 1918
Dhe perendia ja degjoi fjalen dhe dhuroi nje yll te vertete per shqiptaret te cilet ne ato kohe diskutonin nese do te ekzistonin apo jo si popull. Ky yll u lind ne disa kodrina te bukura te Matit legjendar i cili brez pas brezi e kishte zakon te bente dhurata te tilla per shqiptaret. Vetem ne mijevjecarin e dyte ajo krahine dhuroi shtetin e Arberit me 1181-in , dhuroi kastriotet dhe Gjergjin e madh me 1444-en si dhe Ahmet bej Matin me 1925 en . Te tre keto evenimente madheshtore per kombin shqiptar kishin si burim fjalen e zotit dhe treven e bukur te Matit, e cila si trevat e tjera dha gjakun per mall qe kishte per lirine e meme dheut.
Populli kur erdhi triumfatori i thuri vargjet e bukura :
Si shkreptime qe vjen nga qielli
Si rrufeja qe te vret
Ashtu erdhi ky zot i joni
Ahmet Zogu drita vete

Shtypi i kohes me 1925 i referohej mbledhjes se 25 korrikut ku kreret e malesive te Kosoves, Dibres dhe Shkodres i dhane besen presidentit te ri. I derguari i mbretereshes se Anglise i shkruante Londres : Te veshur me shije, me nje krenari qe vetem ata dine ta dhurojne dhe shprehin i ngjanin nje trupi te vetem i cili i ben balle cdo sfide. Ajo ishte nje veper e vertete monumentale e parealizueshme .
Me 1928-en pas tre vjet pune intensive MARY RICARDS redaktore tek LONDON PRESS shkuante artikullin, Udheheqesi i Lindur per ta, ku me fakte te pamohueshme tregonte se rruga e shtetit te ri shqiptar te drejtuar nga Ahmet Zogu eshte shtruar me se miri per ne demokraci dhe rehati shoqerore. Ai eshte me se i rrepte me kundershtaret dhe teper i lidhur me nenen e tij dhe atdheun .
Me 1930-en Koloneli anglez Xhoslin Porsi i shkruante shtabit te tij se politika e qeverise shqiptare eshte ne perputhje te plote me standartet bashkekohore dhe se ata jane teper te respektuar ndaj nesh dhe punes tone. Pamvaresisht nderhyrjeve te fqinjeve Mbreti i ri eshte shume i ekuilibruar ne punen e tij, ai eshte me se rigoroz ne zbatimin e reciprociteteve kur behet fjale per interesat kombetare. Kete e tregoi me se miri incidenti me Jugosllavine i vitit 1927-es me rastin e VUKO GJUROSKOVICIT qe deshi nerhyrjen tone dhe te Frances .
Gazeta REBUBLIKA e BOSTONIT me 1932-in botonte interviste me te derguarin e sekretarit te shtetit te Amerikes, i cili shprehej se Shqiperia nuk eshte me ajo e 1920-es apo e 1925- es, ajo ka perparuar shume gje qe e pohojne hapur njerezit tane atje qe jane me fondacionet: "NDIHMONI FEMIJET" dhe "PER NJE SHQIPERI TE BEGATE ".
TORONTO DAILY STAR e Ernest Heminguejt botonte shkrimin "Lindja fatlume per Shqiperine", ku nder te tjera theksohej se : Shqiponja u ngrit aq lart sa u zhduk nga syte e keqberesve te saj, kthimi i saj ne mbreteri ishte aq i mrekullueshem saqe edhe qielli dukej se i buzeqeshte. Lindja e tij ishte me te vertete falume per Shqiperine.
PARIS JOURNAL me 1936-en botonte shkrime per Shqiperine ku ne njerin prej tyre thuhej se Mbreti ZOG eshte nje mjeshter i politikes, njohes i shkelqyer i tradites, burre i beses dhe lojtar i suksesshem i tavolinave te bisedimeve me leverdi reciproke. Ai eshte autokratik sic jane te gjithe mbreterit, por aspak mizor, ai eshte tradicional, por nuk i del perpara se rese. Ai eshte i adhuruar ne sallonet e Europes.
Me 1938 vjen ne Shqiperi Lordi DANGLAS, i cili ishte njeriu me i rendesishem i salloneve te Europes per miqesirat e tij. Ai me tu kthyer ne Londer shkruante per Shqiperine se pashe nje vend krejt te ri, me rruge te reja, ide te reja, gjithshka e re dhe bashkekohore . Shqiperia ishte shnderruar ne nje vend njelloj si ne ku spikasin lirite dhe te drejtat e njeriut, spikasin ligjet dhe ndertesat europiane. Populli jetonte kohen e ndryshimeve rrenjsore te cilat do ta conin drejt nje shteti me te vertete te zhvilluar europian.

Koha dhe lufta e dyte boterore nderprene rrugen per krijimin e shtetit etnik shqiptar qe u nis me 25 korrik 1925 ne takimin e krereve prane Tiranes. Shqiponja e Matit dhe e gjithe shqiptareve beri shtetin e pare demokratik shqiptar, ndertoi shoqerine e verte bashkekohore shqiptare, i la brezit te ri formulen se si mund te cohet deri ne fund krijimi i shtetit etnik shqiptar .

Nder dhe respeKt per ju Naltmadheri e shqiptareve gjer ne perjetesi, rruga juaj do te jete edhe rruga jone gjer ne vdekje, ardhedashuria juaj do te jete edhe atdhedashuria jone per token meme .

DYLEJMAN MILA

 

Fjala pėrshėndetėse e ish-sekretarit nė emėr tė degės nė tubimin e 6 prillit
Adnan Ramadani

Tė nderuar zoja dhe zotnijė!

Ėshtė bėrė traditė tashma nė mėrgatėn shqiptare pėrkujtimi i datave tė prillit. Pėrkujtojmė kėshtu: 5 prillin, ditėlindjen e Lekės sė Parė, Mbret i Shqiptarėve, 6 prillin ditėn qė ndėrroi jetė mbreti Zog, si dhe 7 prillin pushtimin e Shqipnisė nga Italia fashiste.

Tė dashur bashkatdhetarė !

Me 5 prill 1939 kombi shqiptar kishte festė, festonte lindjen e princit Lekė. Shqipėria gėzonte kėshtu dy ditėt e fundit nė liri. Duke shkelur mbi traktatet ndėrkombėtare si dhe mbi marrėveshjet dypalėshe, Italia sulmoi vendin tonė pėr t'a mbajtur atė nėn njė sundim tė egėr, duke i hapur kėshtu rrugėn, indirekt, njė diktature tė paparė nė historinė tonė, komunizmit. Le tė ndalemi pak tek kjo ngjarje. Edhe pse nė numėr ma tė vogėl, me armatim shumė mė tė pakėt, shteti shqiptar rezistoi. Mbreti Zog ngarkoi me detyrėn e kryekomandantit tė trupave tona nė Durrės nji ndėr ma tė devotshmit burra tė kombit, gjeneral Abas Kupin. Heroizmit tė shqiptarėve ato ditė do i jepeshin lėvdata nga shtypi nderkombėtar. Ja ē'farė shkruante gazeta "The London Times": "Edhe pse tė prerė nė besė nga fqinji i tyre, edhe pse tė tradhėtuar nga bota, shqipėtarėt po luftojnė trimnisht".

Italianėve u mori t'a pushtonin vendin tonė po aq kohė sa ē'u mori gjermaneve pėr tė marrė Francen. Megjithėse vendi u pushtua, lufta nuk reshti. Abas Kupi nė krye tė mbretėroreve shqiptarė do tė vazhdonte me guxim e trimėri luftėn kundėr pushtuesit italian e gjerman deri nė fund tė 1944-ės. Fatkeqėsisht tė gjita kėto sakrifica nuk ndihmuan tė fitohej liria. Vendi ra nė duar ma tė liga. Komunizmi do t'a zėvendėsonte fashizmin. Mbretit do i ndalohej kthimi nė Atdhe dhe shumė nacionalistė u detyruan tė marrin rrugėt e mėrgimit.

Dhjetramijėra qenė viktimat. Ajka e kombit u burgos, internua e u keqtrajtua sistematikisht deri sot. Vendin e mbuloi zia, zi nėpėr tė cilėn breza tė tėrė shqiptarėsh e pėsuan kush disi e kush ndryshe. Ndonėse brenda qe shumė e vėshtirė, shumė burra e gra heroina mbajtėn ballin nalt dhe mbushėn historinė tonė me akte heroike. Jashtė vendit tė tjerė burra atdhetarė vazhduan luftėn e gjatė kundėr komunizmit nė Shqipni dhe sllavizmit nė trojet tona etnike. Nė krye tė kėsaj beteje si gjithmonė ishte mbreti Zog. Pėrpjekje tė jashtėzakonshme u bėnė nga ai pėr tė bashkuar mėrgatėn shqiptare nė njė front tė vetėm. Pėr kėtė po citoj fjalėn e Fan Nolit: "Pėr kėtė punė qė proponohet tė bėhet njeriu mė i pėrshtatshėm dhe i vetmi qė mund tė grumbullojė tė gjithė shqiptarėt ėshtė mbreti Zog". Bėhej fjalė kėtu pėr krijimin e njė qeverie shqiptare nė mėrgim. Pėrpjekjet e mbretit ishin jo vetėm ndėrshqiptare, por edhe diplomatike e luftarake. Ai nuk do t'i ndalte pėrpjekjet e tij deri mė 6 Prill tė 1961. Luftėn e nisur nga mbreti Zog do e vazhdonte nė mėrgim trashigimtari i fronit mbretnor Leka i Parė, Mbret i Shqiptarėve. Njė aktivitet i dendur diplomatic dhe ushtarak do tė bėnte qė ai tė shquhej ndėr tė gjithė shqiptarėt. Janė tė njohuna tashma pėrpjekjet e tija pėr tė luftuar komunizmin nė Shqipni e veēanarisht pėrpjekjet e pandalura pėr bashkimin gjithėshqiptar nė luftė kundėr okupatorit sllav nė trojet tona etnike. Kjo veprimtari e dendun qė kulmon me mbledhjen e Madridit nuk do tė kalonte pa i rėnė nė sy qoftė regjimit tė Enver Hoxhės, qoftė atij tė Beogradit. Njė seri vuajtjesh do e pasonin Atė dhe Familjen Mbretnore nga njė vend nė tjetrin. Megjithkėto ai kurrė nuk e ndaloi punėn dhe luftėn pėr njė Shqipni tė lirė etnike dhe demokratike. Aktiviteti i tij politik e kombėtar do tė kulmonte sėrish nė vitin 1997-ėn. Kėtė vit shqiptarėt do t'a kujtojnė gjatė si vit i krimeve dhe i shkatėrrimit tė shtetit. Shqiptarėve do t'u kujtohej se kush e pat themelu atė shtet dhe jo mė kot iu drejtuan tė birit pėr t'a ribėrė atė ē'ka i ati iu dha shqiptarėve pėr herė tė parė nė historinė e tyre. Referendumi qė u mbajt me kėtė rast u keqtrajtua nga forcat rrebele komuniste. Tashma bijtė e komisarėve komunistė pėrsėritėn atė ē'ka baballarėt e tyre bėnė nė Kongresin e Pėrmetit . Ē'ka ndodhi nga ajo dite deri mė sot?

Nga armėt e shpėrndara gjatė atij rrebelimi kanė humbur jetėn tė paktėn 4,000 shqiptarė (versioni zyrtarė). Jeta e qytetarit vazhdon tė jetė e pasigurtė, e tillė ėshtė prona e tij, nderi dhe e ardhmja. Papunėsia shėnon rekord historik, emigrimi po kėshtu. Le tė kujtojmė se rreth 700,000 shqiptarė kanė lėnė vendin. A do tė ėndėrronin spastrim etnik mė tė sukseshėm fqinjėt tanė nė veri e jug? Plagė tė tjera si korrupsioni, tjetersimi i vlerave njerėzore dhe kombėtare, mungesa e elementėve minimale jetikė, etj. janė bėrė pjesė e pėrditshme e jetės shqiptare. Toka jonė po u jepet grekėve. Bazat tona po u dorėzohen atyre, nė emėr tė balancės nė mes vendeve tė interesuara pėr Shqipėrinė.

Nga ē'thamė ma nalt shqiptarėt janė kthyer nė njė popull qė nuk shpreson mė jo vetėm tek qeveria, por tek krejt klasa politike. Nė njė anketė me temė: "A ėshtė e lidhur politika me krimin?", bėrė kohėt e fundit nga njė institut amerikan pėr ēėshtjet e Europės Juglindore, 92% e shqiptarėve tė pyetur jane pėrgjigjur: Po!

Megjithatė nuk duhet kaluar nė dėshpėrim. Gjendja ėshtė shumė e vėshtirė por jo e pandryshueshme. Kurrė nuk duhet tė harrojme entuziasmin e shqiptarėve tek votonin: "Po", pėr monarkinė nė 1997-ėn . Ne vetėm duhet tė punojmė qė tė rikthehet ky besim tek njerėzit e sidomos tek rinia e papėrlyer nė llumin politik . Ne besojmė se ka ardhė koha pėr t'i thėnė "Ndal" atyre qė qetėsisht po shkatėrrojnė shtetin dhe po sakrifikojnė jetė shqipėtarėsh dhe tė ardhmen e tyre pėr hirė tė pasurimit tė njė grupi tė vogėl nėn demagogjinė e demokracisė, integrimeve etj.etj. Ne besojmė qė asht e ngutshme tė thirret njė referendum i dytė nga ku mund tė fillojmė rindėrtimin e vendit dhe institucionalizimin e shtetit, i cili duhet tė jetė garanti i jetės, pronės dhe nderit tė qytetarėve.

Faleminderit .

Adnan Ramadani 

___________

      ATDHEU" Gazete e Partise Levizja e Legalitetit
Del cdo te diel ne te gjithe vendin
Ky eshte versioni 'on line' i gazetes "Atdheu"
E diel 13 prill 2003; nr.12 (530)
___________

EDITORIAL

 PLL: MOISIU MOS DEKRETO DHENIEN E BAZES USHTARAKE GREKEVE

Partia Levizja e Legalitetit, dha diten e shtune, dt. 12 prill 2003 nje konference per shtyp. Nenkryetari i PLL, z. Murat Basha, se bashku me sekretarin per Marredheniet me Publikun i PLL, z. Blerim Kamberi dhe sekretarin per Marredhenie Financiare te PLL, z. Artan Tujani, nepermjet deklarates per shtyp e konsideruan si nje akt te papergjegjshem te pozites aktuale miratimin e marreveshjes midis Republikes se Shqiperise dhe Republikes se Greqise per ndertimin dhe shfrytezimin nga pala greke te bazes ushtarake te Bishtit te Palles.
Sipas nenkryetarit Basha: Prilli eshte muaji qe per te gjithe legalistet shqiptare ka nje domethenie te vecante. Me 11 prill 1961, trashegimtari i Fronit Mreteror Shqiptar Princ Leka, ne prani te perfaqesuesve te te gjitha partive politike ne emigracion dhe personaliteteve relevante te diaspores shqiptare, beri betimin dhe mori titullin Leka I Mbret i shqiptareve duke marre persiper pergjegjesine historike per fatet e kombit shqiptar. Mbreti Leka I, ishte koshient se pune te medha e prisnin. Ne legalistet jemi krenare se Naltmadhenia e Tij Leka I nuk rreshti se punuari dhe luftuari kunder diktatures komuniste ne Shqiperi dhe asaj sllavokomuniste ne Kosove dhe trojet e tjera shqiptare, edhe pse bashke me familjen e tij perjetoi pengesa dhe privacione te shumta.
Po ashtu, legalistet evokuan ne konferencen e tyre te shtypit edhe faktin se me 12 prill 1997 NMT Leka I, Mbret i Shqiptareve zbriti ne aeroportin e Rinasit i pritur nga mijera shqiptare. Shqiperia ne ato momente po perjetonte caste shume te veshtira te nje anarkie totale, si rezultat i nje rebelimi diabolik, i ngjashem me rebelimet e fillimshekullit XX te viteve 14 dhe 24. Mesazhi qe solli me vete Mbreti Leka I ishte: PAQE-BASHKIM-VLLAZERIM. Ky lejtmotiv pershkoi te gjithe fushaten e Referendumit per formen e rregjimit ne Shqiperi qe u mireprit dhe u perqafua nga shumica e shqiptareve te cilet votuan pro Monarkise.
Me tej konferenca e shtypit vijoi me pyetjet e gazetareve. Pyetjes se cilat do te jene qendrimet e Grupit Parlamentar te Partise Levizja e Legalitetit ne ditet e ardhshme ne parlament, nenkryetari legalist Basha iu pergjigj se ne jemi parti ne opozite dhe si e tille do te vazhdojme te jemi.

POLITIKE

DEKLARATE E PLL

Prilli eshte muaji qe per te gjithe legalistet shqiptare ka nje domethenie te vecante.
Me 11 prill 1961, trashegimtari i Fronit Mreteror Shqiptar Princ Leka, ne prani te perfaqesuesve te te gjitha partive politike ne emigracion dhe personaliteteve relevante te diaspores shqiptare, beri betimin dhe mori titullin Leka I Mbret i shqiptareve duke marre persiper pergjegjesine historike per fatet e kombit shqiptar.
Mbreti Leka I, ishte koshient se pune te medha e prisnin. Ne legalistet jemi krenare se Naltmadhenia e Tij Leka I nuk rreshti se punuari dhe luftuari kunder diktatures komuniste ne Shqiperi dhe asaj sllavokomuniste ne Kosove dhe trojet e tjera shqiptare, edhe pse bashke me familjen e tij perjetoi pengesa dhe privacione te shumta.
Me 12 prill 1997 Naltmadhenia e Tij Leka I Mbret i Shqiptareve zbriti ne aeroportin e Rinasit i pritur nga mijera shqiptare. Shqiperia ne ato momente po perjetonte caste shume te veshtira te nje anarkie totale, si rezultat i nje rebelimi diabolik, i ngjashem me rebelimet e fillimshekullit XX te viteve 14 dhe 24. Mesazhi qe solli me vete Mbreti Leka I ishte: PAQE-BASHKIM-VLLAZERIM. Ky lejtmotiv pershkoi te gjithe fushaten e Referendumit per formen e rregjimit ne Shqiperi qe u mireprit dhe u perqafua nga shumica e shqiptareve te cilet votuan pro Monarkise.
PLL e konsideron nje akt te papergjegjshem te pozites aktuale miratimin e marreveshjes midis Republikes se Shqiperise dhe Republikes se Greqise per ndertimin dhe shfrytezimin nga pala greke te bazes ushtarake te Bishtit te Palles.
PLL i kerkon Presidentit te Republikes z. Moisiu qe te mos e dekretoje kete marreveshje.
PLL pershendet fitoren e forcave ushtarake te Koalicionit te Madh Antisadam ne Irak dhe eshte e bindur se e ardhmja e Irakut do te jete shume e mire.
Tirane me, 12.04.2003


AMBASADORI I SHBA-SE JAMES JEFFREY, DREKE PUNE ME KRYETARIN E PLL, SPAHIU

Me date 8.04.2003, Kryetari i PLL, z. Ekrem Spahiu ishte i ftuar ne nje dreke pune nga ambasadori i SHBA-se ne Tirane, z. James Jeffrey, ne rezidencen e tij.
Lufta ne Irak dhe rindertimi i tij pas lufte, situata ne rajon, zhvillimet politike ne vend, krimi i organizuar, korrupsioni, sistemi i drejtesise, ceshtja e pronave, rehabilitimi i ish te perndjekurve politike, reforma zgjedhore dhe sistemi elektoral, etj., kane qene pika diskutimi ndermjet bashkebiseduesve.
Pasi i uroi mireseardhjen kryetarit legalist,njekohesisht deputet dhe anetare i Komisionit te Jashtem te Kuvendit te Shqiperise Ambasadori Jeffrey, ne fjalen e tij, nder te tjera vleresoi lart qendrimin e Shqiperise ne momente kyce te historise. E vecante ne fjalen e ambasadorit amerikan ishte vleresimi i tij per Mbretin Zog I dhe qeverine shqiptare ne mergim, e cila u rreshtua ne krah te aleateve ne lufte kunder fashizmit dhe nazizmit gjate Luftes se Dyte Boterore.
Ambasadorit Jeffrey me poshte vazhdoi, dergimi i trupave ushtarake shqiptare ne Afganistan, mbeshtetja e Shqiperise per Aleancen kunder Terrorit qe kryesohet prej SHBA-se ne luften ndaj regjimit te Sadamit ne Irak, duke derguar edhe 75 trupa ushtarake, jane hapa qe duhen vleresuar dhe pershendetur.
Z. Spahiu, duke falenderuar ambasadorin Jeffrey tha: Eshte nder dhe kenaqesi per mua qe te drekoj me ambasadorin e shtetit me demokratik dhe me te fuqishem te botes. Me vjen mire dhe ndjehemi krenare ne shqiptaret per ato qe ju vleresoni dhe flisni per Mbretin Zog I dhe Shqiperine. Por, sipas deputetit legalist, angazhimi i Shqiperise ne luften e Amerikes dhe aleateve te saj per mbrojtjen e vlerave te demokracise ne bote, eshte simbolike perballe kontributit qe SHBA-ja ka dhene per kombin shqiptar, prandaj shqiptaret u jane mirenjohes per jete Shteteve te Bashkuara te Amerikes.
Z. Spahiu e njohu ambasadorin amerikan edhe me nje fakt te ri qe ai nuk e dinte, duke i thene se Mbreti Leka I ka qene oficer ne rradhet e ushtrise amerikane ne luften e Vietnamit.
Biseda vazhdoi miqesore dhe zgjati mbi dy ore.


AKADEMIA E SHKENCAVE ā€“ HIJA E EXKATEDRES

Ajo qe eshte alarmante dhe i ve nje kryq mendesise sone demokratike, ideve dhe principeve tona ne nje shoqeri te hapur, eshte spastrimi politik i administartes se Akademise se Shkencave nga shkencetaret dhe akademiket, qe mendojne ndryshe nga pushtetaret dhe klanet e tyre


Nga Albin TIRANA

Akademia e Shkencave, nje ndertese dykateshe ngjitur me Kuvendin e Republikes se Shqiperise, ka bukur kohe qe nuk ndihet e gjalle.
Si e strukur, nen menget e gjera te legjislativit shqiptar, institucioni prstigjioz, qe duhej ti jepte tonin jetes publike ne vend, te formulonte obsionet efektive per te dale nga kthetrat e kesaj krize te sterzgjatur, te ridimensiononte dimensionin historik shqiptar, te shperbere nga papergjegjshmeria e nje kohe te mbrapshte, qe i shembi te gjitha uart e kujetses historike, etj, eshte shnderruar, ne fakt, ne nje institucion te mefesht e vegjetues, ku nuk pipetin as miza.
Asnje ze nuk degjohet andej pari, si ne nje ishull te shkrete, ku sapo ka perfunduar nje feste dhe, bujtesit, kane marre bagazhet e jane larguar me nxitim nga frika e ndonje stuhie.
Ky luks i mosberjes asgje, megjithe milionat ne dispozicion, kur shoqeria dhe bota shqiptare ka aq shume nevoje per fjalen e akademisteve dhe shkencetareve tane, per zerin e elites se vet, etj. eshte nje luks qe te dhemb dhe, askush nuk mendon, se kumtet budiste te Akademise se Shkencave me shoqerine shqiptare, jane nje rruge efikase e saj per te komunikuar ne kete kohe tejet te ngarkuar dhe problematike, etj.
Te marrim vetem nje rast. Genocidi aplikativ i Beogradit ne Kosove, qe detyroi UCK-ne te dilte ne skene si nje faktor politik dhe ushtarak, per ti dhene fund padrejtesise historike ne kurriz te botes shqiptare, mobilizoi zerat me te fuqishem jo vetem te botes shqiptare, por dhe te Perendimit, ne mbeshtetje te nje populli, qe barabaria moderne kerkonte ta zhbente me mjete te shuarjes masive e te shpopullimit masiv.
Dihet qe zulma vertikale e shkjaut, armikut tradicional te shqipatreve, eshte furnizuar linearisht me karburant ultarnacionalist nga Akademia e Shkencave te Beogradit, nga dyert e te cile kane kaluar gjithe fanatiket me te zellshem te antishqiptarizmit, Sheshelet, Rankovicet, gjithe duzinat e psikopatologjizuar te avanguardes se te se ashtuquajtures Serbise se Madhe. Edhe nisma e fundit e pergjakur e Sllobos kunder shqiptareve te Kosoves ishte frymezim i tezave te reja te Akademise Serbe, sipas se ciles, shqiptaret e Kosoves, po pengonin shtrirjen historike te Serbise dhe se ata gjoja perbenin nje element terrorist ne Ballakan. Dhe kjo thuhej e thuhet ende per shqiptaret, qe ndonese ne kushtet e luftes se imponuar, sic ishte lufta e UCK-se, nuk hodhen qofte edhe nje bombe ne Beograd, nuk ushtruan asnje lloj terreori te cfardo shkalle e forme mbi popullsine civile serbe, etj.
Ne nje klime te tille te nje tkurrje psiqike permanente, Akademia e Shkencave te Shqiperise, nuk u pa te bente te pakten nje deklearte, ku te mund te konsumonte absurditetin e nje teze te tille paraqitur nga homologia e Beogradit dhe te mund te shpaloste straregjine e saj per problemin e shqiptareve jo vetem ne Kosove, por dhe ne Cameri, sepse edhe ne Cameri eshte reduktuar dhe falsifikuar e drejta historike dhe, sigurisht, lypset qe kjo e drejte e dhunuar dhe e shtremberaur te shkoje ne vendin e vet.
Ku jane historiogafte e saj? Ku eshte mendimi i tyre, i derdhur ne studime e vepra, qe nuk i ka e lexuar dhe si di thuajse askush?
Dhe ketu nuk flitet per studime vetjake e te shkeputura, por per nje strategji te studimeve kombetare te Akademise sone te Shkencave, ne interes te ceshtjes ende te pazgjidhur shqiptare, etj.
Nje shembull tjeter mund te ishte heshtja apostolike gjer ne shurdheri e kesaj Akademie, per nje nga fenomenet me alarmante qe po peson semantika gramatikore dhe leksikore e gjuhes se shkruar, qe nga podiumet e ploitikaneve dhe te vip-eve, gjer te gjuha e gazetave dhe e mediave elektronike, te bombarduara nga sintaksat parazitare dhe huazimet e keqia te zhargoneve te Perendimit, tek leksiku turko ā€“ bizantin, i futur me perdhune ne rrenje te fjales se bukur shqipe, qe i ka mbijetuar bjerrjes edhe ne epokat me pak fatlume per ndergjegjen kombetare dhe gjuhesore.
Ajo qe eshte alarmante dhe i ve nje kryq mendesise sone demokratike, ideve dhe principeve tona ne nje shoqeri te hapur, eshte spastrimi politik i administartes se Akademise se Shkencave nga shkencetaret dhe akademiket, qe mendojne ndryshe nga pushtetaret dhe klanet e tyre.
Nese, njefare lubrifikimi qe i beri asaj opozita e sotme kur ishte ne pushtet, pasi ky lubrifikim lidhej me heqjen e mandatit politik te exkateders ne nje institucion shkenor etj, sic eshte Akademia e Shkencave, rikthimi i plote tani i exkatedres ne dyert e kesaj Akademie, nga ish komunistatet e Tiranes sot ne pushtet, eshte nje akt primitiv dhe i rende, qe perjashton vlerat dhe rikthen te pacenuar dhe sovrane kasten e ish-eve, gje qe, me te drejte, e denancoi ashper dhe shkrimtari yne i shquar Ismail Kadare.

  

AKTIVITETE

SHKODRANET FESTOJNE DITELINDJEN E NMT LEKA I

Nga pritja koktej me rastin e 64-vjetorit te lindjes se NMT Leka I

Me 5 Prill 2003, me rastin e 64 vjetorit te lindjes se NMT Leka I, dega e PLL-Shkoder, sipas tradites se krijuar, dha nje pritje-koktej ne hotel turizmi Rozafa. Ne kete pritje merrnin pjese legaliste e simpatizante te monarkise, qytetare e intelektuale, perfaqesues te partive politike dhe shoqatave, te besimeve fetare, si dhe te ftuar nga Malesia e Madhe dhe Puka. Fjalen e rastit e mbajti z. Ilir Kuka, sekretar i deges se PLL-Shkoder, i cili falenderoi pjesemarresit per pranine e tyre ne kete dite te shenuar te monarkise shqiptare. Me shume interes u prit mesazhi qe NMT Leka I i dergonte qytetareve shkodrane, te cilin e lexoi kryetari i deges PLL-Shkoder, z. Enis Dizdari.
Ne mesazhin e tij, NMT Leka I me fjale te perzemerta dhe te sinqerta i siguronte legalistet dhe gjithe qytetaret shkodrane se Shkodren e kishte ne qender te vemendjes, duke premtuar se se shpejti do te ishte perseri ne mes tyre.
Z. Dizdari ngriti nje dolli duke i uruar Mbretit Leka I, jete te gjate dhe shendet, dhe, Familjes Mbreterore, mbaresi.
Aktori i teatrit Migjeni, z. Ramiz Rama, recitoi vargje poetike per Mbretin Leka I, duke fituar admirimin e te pranishmeve.
Veterani i PLL-se, 90-vjecari Abdullah Salihi, ndermjet te tjerash tha se ishte mjaft i emocionuar dhe i uronte jete te gjate Mbretit Leka I, duke shpresuar se nuk do te jete e larget dita qe populli yne te realizoje vullnetin e tij per vendosjen e Monarkise, si e vetmja shprese dhe zgjidhje per fatin e kombit shqiptar.
Impresionet e tij i shprehu edhe legalisti veteran Enver Ramadani, i ardhur nga Nju Jorku, i cili e kishte planifikuar kete udhetim enkas per te marre pjese ne kete dite te shenuar. Z. Ramadani theksoi se Shkodra me traditen dhe zakonet e saj 5 prillin po e kthen ne nje dite te vecante te jetes se saj. Ai gjithashtu tha se e pergezon kryetarin e PLL, z. Enis Dizdari dhe kryesine e deges se PLL-Shkoder, per ftesen qe i kishin bere. Duke qene keshtu te vellazeruar dhe te bashkuar ne mund te bejme realitet endrren tone per kthimin ne Fronin Mbreteror te Mbretit Leka I dhe per nje Shqiperi etnike.
Pritja-koktej kaloi kendshem me pershendetje dhe urime per Mbretin Leka I dhe Familjen Mbreterore nga te gjithe pjesemarresit.
Namik MEHMETI



Mblidhet Komiteti Drejtues i PLL-dega Krujes

ALTERNATIVA JONE ESHTE: DREJTESI-LIGJ-MIREQENIE

Me date 6.03.03, u mblodh komiteti drejtues i deges se Krujes, nen drejtimin e Kryetarit te saj zoti Enver Kaloshi.
Ne kete mbledhje u diskutua per pergatitjen per zgjedhjet e reja te pushtetit vendor.
- Raportim per punen e kryer nga anetaret e kryesise dhe ata te keshillit kombetar.
- Caktimi i kohes se perfundimit te pergatitjes per zgjedhjet.
Ne kete mbledhje anetaret e komitetit drejtues, diskutuan me pergjegjesi per mbarevajtjen e punes ne te gjitha Nendeget e rrethit te Krujes.
Qazim Krasniqi ā€“ kryetar i Nendeges Fushe ā€“ Kruje, ne fjalen e tij vuri theksin tek puna sistemike qe duhet te bejme vazhdimisht. Tani ā€“ tha ai ā€“ fushata ka filluar ne fakt, prandaj detyrat duhet te percaktohen si shpejt dhe te mbahet gjalle cdo seksion duke marre persiper detyren propagandistike dhe evidentimin e perkrahjes tone.
Cdo anetar seksioni theksoi zoti Krasniqi duhet te zotohet per 4-5 vota ne favorin tone. Ne kete nendege te gjitha qendrat e votimit jane jane mbuluar me seksionet perkatese dhe po punohet vazhdimisht per shtimin e rradheve te anetaresise ne PLL. Ne kete nendege jane anetaresur 16 intelektuale te profesioneve te ndryshme. Ka senatin e saj, forumin rinor dhe ate te grave. Me punen e bere dhe angazhimin serioz e me durim shpresohet per rezultat shume te mire ne Bashkine e Fushe ā€“ Krujes.
Ahmet Duka ā€“ Anetar i Keshillit kombetar te PLL, raportoi per punen e bere ne Nendegen e komunes se Bubqit. Kjo ka qene zona me problematike per PLL ā€“ pasi pasi nuk ka pasur nje organizim sipas strukturave. Edhe ne kete zone puna ka ecur mjaft mire. Eshte e organizuar nendega me seksionet e saj ne te gjitha fshatrat: Bubq, Bilaj, Mallkuq, Nurqine, Budull e Mazhe.
Jane anetarisuar ne kete nendege intelektuale dhe te rinj.
Nga takimet ne nedege e seksione te kesaj komune ā€“ theksoi A. Duka ā€“ u vu re nje mobilizim i mire, per te arritur rezultate te mira ne zgjedhje. U la detyre qe te vazhdoje puna per shtimin e radheve si dhe evidentimin e elementit te pershtatshem per konkurimin ne zgjedhje.
Mjeku i njohur Bajam Dollaku, nenkryetar i deges, raportoi per punen e evidentuar ne nendegen e Thumanes. Ne kete nendege, theksoi z. Dollaku, elektorati eshte i djathte dhe partia jone ka nje parti te konsiderueshme, ndaj rezultatet e pritshme ne kete komune jane te mira. Dega eshte e organizuar mire me te gjitha seksionet. Vecoj punen e mire te zotit Preng Prenga ne kete nendege si anetar i komitetit drejtues te deges.
Ramazan Kupi, kryetar i nendeges Kruje dhe nenkryetar i deges u zotua per pune me te mire ne qytetin e Krujes. Qyteti eshte i organizuar me seksione ne cdo lagje.
Sipas Adem Canges, kryetar i nendeges Nikel, Nendega eshte e organizuar ne te gjitha fshatrat. Po ashtu, e organizuar ne te gjitha fshatrat eshte edhe nendega e Malesise-Komuna Curri. Ne kete komune ka punuar shume mire z. Murat Stofuka.
Ne fund te mbledhjes, z. Enver Kaloshi, kryetar i deges, beri konkluzionet dhe caktoi detyrat per dy muajt ne vazhdim. Nga detyrat me te rendesishme vecojme:
- Pune e kujdesshme e sistematike, pa nderprerje gjate gjithe kohes nga anetaret e KD.
- Evidentimi i elementit konkurues per kandidatet e ardheshem per zgjedhje.
- Propagandimi i alternatives sone te jete bindes per elektoratin.
- Te mobilizohemi per te fituar zgjedhjet te vetem.
DUKA

Mblidhet Komiteti Drejtues i PLL-Pogradec

ORGANIZIMI DHE PERKUSHTIMI DO TE JENE CELESI I FITORES NE ZGJEDHJET VENDORE

Ne zbatim te detyrave te ngarkuara ne mbledhjen e Komitetit Drejtues te PLL dega Pogradec te muajit te shkuar, me daten 5 prill 2003, diten e shtune u zhvillua mbledhja e ketij Komiteti, ku tema kryesore u perqendrua ne pergatitjet e nendegeve per zgjedhjet vendore ne bashki e komuna. Ne kete mbledhje u evidentuan perpjekiet serioze te secilit anetar, sikurse edhe ndonje mangesi e dores se dyte. Mbledhja u drejtua nga kryetari i deges se PLL dhe deputeti i Partise, zoti Ethem Fejzollari.
Ne fillim mbledhjen e hapi sekretari i deges se PLL zoti Muhamet Zajmi, i cili beri nje pershkrim te punes se kryer nga anetaret e K.D. te deges dhe te nendegeve ne rreth deri edhe ne seksione te vecanta. Krahas arritjeve te ketyre nendegeve, ai nuk kurseu as edhe ndonje verejtie per mangesite qe jane vene re. Me pas zoti Zajmi ia dha fjalen kryetarit te deges dhe deputetit zotit Ethem Fejzollari. Pjesemarrja ne mbledhje ishte e plote me perjashtim te vetem nje mungese per arsye objektive, shendetesore.
Ne fillimin e fjales se tij z.Fejzollari pershendeti pjesemarresit ne mbledhjen e K.D. te rradhes per angazhimin dhe kontributin si edhe sakrificat e tyre per mbarevajtien e puneve ne degen e PLL Pogradec.me pas zoti Fejzullai beri nje pershkrim kritik e te
cilter rreth situates politike dhe gjendjes sociale te shtresave te ndryshme nen qeverisjen e socialkomunisteve. Gjendja ekonomike e sociale e popullit, - tha zoti Fejzollari ā€“ ka arritur atje ne ate shkalle sa njerezit jane bere te flasin me vehte si te luajtur mendsh dhe te marrin inisiativa per vetevrasje duke mos ur asnje shans apo shprese per te permiresuar gjendjen e tyre ekonomike. Pavaresisht se kjo nuk eshte zgjidhje e drejte, por ata e shohin si te padurueshme gjendjen ne te cilen jane zhytur dhe e mbyllin jeten e tyre me ndeshkimin e vetvehtes. Kete gje e njohin dhe e shohin me mire tregetaret e vegjel te tezgave e te dyqaneve, tregetaret e mesem, te cilet i kane listat e pafund te atyre qe marrin veresie per te mbajtur veten dhe femijet te gjalle e me shpirt. Duke u nisur nga kjo gjendje { mungesa e bukes se gojes per vehte e per femijet} dhe mungesat e tjera si dritat, uji, pasiguria nga kriminelet, trafikantet, etj, etj, ne si Parti e LL duhet te shtojme perpjekiet, forcat e te mos kursehemi qe njerezve tu kthejme besimin tek vetvehtja, tek jeta; tu rrenjosim ne zemer e ne mendje dashurine per te jetuar se ka nje te ardhme, ka nje alternative dhe shprese me te mire dhe kjo eshte rivendosja e sistemit monarkist me udheheqes te shkelqyer sic eshte Leka i Pare {Mbreti i shqiptareve} dhe qe duhet ta vendosim sa me pare ne Fronin e Tij legjitim. Vetem sistemi monarkiste dhe Mbreti Leka i pare do te na e sjelle kenaqesine ndaj jetes dhe dashurine ndaj saj, do na sjelle begatine dhe lumturine. Vec kesaj alternative, tjeter alternative nuk ka, prandaj te punojme pa u kursyer dhe pamedyshje me njerezit qe te fitoje alternativa jone monarkiste dhe ne do te ndjehemi krenare per rrugen e ndjekur kur te shohim qe njerezit do te jetojne me te kenaqur jeten e tyre.
Gjithashtu, zoti Fejzollari beri nje rezyme te punes se grupit parlamentar te PLL, te cilet kontribuojne maksimalisht qe ne parlament te ndjehet zeri kombetar, nacionalist dhe alternativat ne te mire te ceshtjes kombetare e sidomos ne vleresimin e figures mbreterore dhe te ligjeve monarkiste; domosdoshmeria e perfshirjes ne jeten politike kombetare te N.M.T. Leka Zogu {Mbret i shqiptareve} dhe i familjes kombetare.
Me pas e mori fjalen z. Nexhmi Shkullaku {nenkryetar i deges}, i cili pasqyroi punen e bere ne komunen Dardhas si dhe cfare i mbetet per tu bere qe kjo komune ne zgjedhjet vendore te tetorit te fitoje drejtimin legalist te komunes si edhe me keshilltare. Z. Nexhmiu evidentoi edhe nje here se nga gjendja sociale, ekonomike ku ndodhen njerezit jane bere te pakenaqur edhe shume socialiste apo simpatizante e perkrahes te tyre.
Interesant dhe terheqes ishte ne diskutimin e tij z. Nuri Dragoi, i cili do ta vinte theksin tek cilesia e kandidaturave te komunareve qe do te kandidojne per te kryesuar dhe per keshilltaret. Ai ngriti si priblem qe kandidati ti perkase ketij kontigjenti politik e me rrenje e trashegimi monarkiste ā€“ mbreterore si dhe te pasqyroje me devotshmeri krenarine e prejardhjes si shtrese politike e shoqerore. Ka shume intelektuale qe hyjne ne kete grup, por per cudi aderojne ne parti te tjera qe jane me pak te djathta sesa ne legalistet dhe qe akoma nuk po e gjejne pasqyren e vertete ku duhet te shikohen. Per kete kontigjent kemi nevoje ne si Legalistet, ka nevoje Monarkia, Mbreteria dhe Atdheu dhe ne duhet tu bejme thirrje serioze e vellazerore qe te kontribuojme se bashku ne te miren e Shqiperise.
Ndersa zoti Dashi diskutimin e tij e perqendroi tek te pavendosurit per te votuar meqenese shume votues jane te lekundur nga zhgenjimet si rezultat i premtimeve te bujeshme e te parealizuara, si edhe nga mashtrimet nepermjet ndihmave te momentit. Njerezit ā€“ tha ai ā€“ duan pune qe te jetojne dhe jo ndihma ne miell dhe oriz, sheqer etj. Ne duhet te mbajme premtimet tona qe te behemi te besueshem. Jo te premtojme shume, por pak dhe ti realizojme ato. Ne premtime te jeni te bindur qe do te zbatohen. Rinia do pune qe te punoje dhe ne duhet ti bindim ata se alternativa jone ua zgjidh problemet dhe hallet.
Ne mbledhje foli edhe zoti Gafur xhudallazi, i cili theksin e tij e vuri tek djallezia e pushtetmbajtesve per te vazhduar manipulimin dhe vjedhjen e ndergjegjes nepermjet vjedhjes se votes se votuesit. Verejti edhe duke terhequr vemendjen ndaj kualicioneve parazgjedhore, se ato mund te behen objekt humje per PLL sikunder e kemi provuar deri me sot. Nuk duhet te tregohemi dallkauke e halldupe ndaj ndaj dhelperive te atyre qe i propozojne keto lloj marreveshje vetem qe ato te shkojne ne favor te tyre, ndersa ne fund ata te hane me garuzhde ndersa neve te na japin pirunin; dhe ate te kthyer mbrapsh. Gjithashtu zoti xhudollari hodhi edhe idene e votimit me nje flete te vetme votimi ku votat e kandidatit dhe te subjektit politik te njesoheshin, pasi eshte merita e atij subjekti qe kandidon me ate emer kandidati. Jane vlerat e kandidatit te propozuar nga subjekti politik qe fiton ose humbet ose kandidati fizik ose partia qe e ka zgjedhur per konkurim ne votime.
Gjithashtu zoti Jordan evidentoi per punen e madhe propagandistike qe ka bere se bashku me shoket e miqte e tij per ne zonen e Mokres, te cilen socialkomunistet e quajne bostanin e tyre.
Nuk eshte e vertete ā€“ deklaroi me seriozitet z. Jordan ā€“ se zona e Mokres voton vetem ne favor te pushtetmbajtesve. Ata jane te zhgenjyer, te ofenduar e te fyer nga qeverisja socialiste. Ata jane penduar qe votuan per keta qeveritare e pushtetare. Ata jane kunder e jane afruar e afrohen me ne legalistat, mbreteroret. Ne mbledhje folen pothuajse te gjithe anetaret e K.D. u evidentuan shume arritje, por u morren edhe angazhime serioze per te realizuar ato detyra te cilat ishin per tu kryer, por per aresye objektive kishin mbetur pa u realizuar. E rendesishme mbetet per tu sqaruar, se, diskutimet ne teresi u bene pa asnje lloj euforie e vetekenaqesie, pasi ato qe ishin arritur ishin detyra qe ishin marre per tu realizuar ne perkushtim te idealit monarkist e mbreteror. Duke qenese mbledhja zhvillohej me 5 Prill nga diskutantet e Komitetit Drejtues te deges se PLL nuk mbeti pa u kujtuar dhe pa u vleresuar prej secilit perpjekjet dhe heroizmat e popullit shqiptar per liri e perparim. Shkas per kete u be dita e 7 Prillit ku populli shqiptar dhe forcat e armatosura te mbreterise bene qendrese heroike ndaj pushtuesit fashist italian ne pabesi edhe pse ishin perballe nje agresori 40 milionesh e me armatosje te asaj sasie e cilesie, sikur do te luftonin perballe nje vendi me potencial me te madh ose te barabarte si ne popullsi, ne forcat e armatosura apo ne cilesine e armatimit.
Por, populli shqiptar luftarak per vetembrojtje dhe forcat e armatosura qendruan heroikisht duke luftuar me vetmohim. U kujtua me nderim te madh dhe respekt atdhetarie heroi i asaj lufte, ish-kapteri i xhandarmerise mbreterore z. Mujo Ulqinaku, per te cilin u mbajt nje minute heshtje. Ajo qe ishte e vecante per kete mbledhje, mbetet 5 prilli, qe njekohesisht eshte edhe datelindja e NMT Leka I, Mbret i Shqiptareve.
Me kete rast, kryetari i deges se PLL-Pogradec dhe deputet i kesaj partie, z. E.Fejzullari, i ftoi te gjithe ne nje lokal ku ishin te ftuar anetare e simpatizante te PLL, perfaqesues te partive politike te djathta, etj., ne te cilin u organizua nje takim gazmor, entuziast dhe emocional. Aty e moren fjalen kryetari i PLL-Pogradec, E. Fejzollari, z. Muhamet Zajmi dhe historiani Nuri Dragoi. E moren fjalen dhe pershendeten edhe te ftuarit nga partite politike te djathta te cilet uruan edhe suksese per NMT Leka I, Familjes Mbreterore si edhe per personalitete te tjera te respektuara per Monarkine dhe Mbreterine.
Organizatori i ketyre aktiviteteve ishte kryetari i PLL-Pogradec dhe deputeti, z. Ethem Fejzollari.

      

OPINIONE

 KOMBI I BASHKUAR SHQIPTAR BURON TEK ATDHEDASHURIA E VERTETE SHQIPTARE

Kur dikush te pyet se a e adhuron te drejten dhe atdheun, patjeter se gjithkush pergjigjet se po i adhuroj. Kur dikush te pyet a punon per te drejten dhe atdheun me siguri se pergjigja eshte po punoj. Por secili nga ne e di se ekzistojne dy anet e medaljes, emira dhe e keqja. Secili nga ne e pranon ne heshtje dhe hapur se puna per te drejten dhe atdheun ka kahun negativ dhe ate pozitiv. Se ajo eshte e veshtire per nje shqiptar por e paperfillshme per nje gjerman apo francez . Se puna per te drejten e formimit te kombit shqiptar eshte ne duart e te tjereve se atdheut tone i kanoset nje hasmeri nga fqinjet sa inatcore aq dhe shoviniste. Se per shqiptaret nga 1878 deri me 2002 in jane bere konferenca boterore dhe me qindra marrveshje europiane dhe prape ne vuajme krimin e organizuar , ne mbajme ne shpatulla ofendime te ndyra, ne rrime e presim stabilitetin kombetar aq te premtuar por dhe aq te sabotuar nga armiqte e shqiptarizmes. Bota qe na rrethon duhet njohur saktesisht dhe gjykuar hapur nga ne shqiptaret se ajo nuk mund te na ndihmoje apo shkaterroje pa ndihmesen tone, pra jemi ne shqiptaret qe beheni sherbyesit e saj te verber ne punen e tyre qofte per te miren apo qofte per te keqen tone te perbashet. Ka ardhur koha qe ne qe bejme pjese me vepra ne krahun e atdhebashurise, ne qe luftojme kunder greqizimit dhe serbizimit te Shqiperise, te ngrihemi me te bashkuar dhe te godasim fort ne lule te ballit me grushte te celikta kombetare antishqiptarizmen dhe luften e saj per varrosjen e te ardhmes kombetare shqiptare.
1. Ne jemi djaleri e koheve moderne, po aq te dashuruar pas atdheut, sa ishin te paret tane, vecse me nje vision me te qarte per zhvillimet bashkekohore dhe me ecje me te sigurte perpara per ndertimin e shoqerise kombetare shqiptare .
2. Ne jemi gati te diskutojme me ke do punen e marrdhenieve te leverdise reciproke , por pasi te kemi shtruar dhe rregulluar sofren tone kombetare ashtu si cdo fqinj sofren e tij .
3. Ne nuk mundemi me, ose me sakte nuk deshirojme me tej te jemi TEME HARTIMI per mjeshtrat e politikes apo per zhongleret e ujdive ku interesi shqiptar perjashtohet dhe populli shqiptar tjetersohet .
4. Politiken e sotme te uzurpuar nga brumi i se kaluares komuniste , ne do te mund ta zevendesojme me politiken e se ardhmes te formuluar bukur nga tribunet e kombit dhe te zbatuar me perpikmeri nga brumi I shqiptarizmes bashkekohore.
5. Lirite njerezore te formuluara dhe te zbatuara ne shoqerine e sotme moderne duhet te zevendesojne se shpejti ne atdheun tone lirite e cunguara ekzistuese , per te realizuar ato duhen gjetur mjetet e domsdoshme te cilat te jene pjese perberese e demokracive me te zhvilluara boterore ne lidhje te ngushte me atdhedashurine tradicionale shqiptare.
6. Plaget e shoqerise Shqiptare jane te thella e me zgjidhje te veshtire , veshtiresi qe duhen eleminuar me perkushtim mbarekombetar . Djaleria shqiptare nuk do te lejoje kurre qe toka shqiptare te mbetet nen perandorine e se keqes , asaj terroriste, sepse ne shekuj I kemi takuar positives dhe te perparuares, pamvaresisht manipulimeve te antishqiptarizmes dhe financuesve dhe mbeshtetesve te saj.
Ata qe pranimin tone ne gjirin e botes se zhvilluar e shohim me kushte jane pjese perberese e botes se kushtezuar , bote e cila nuk i perket te ardhmes tone ne familjen e zhvilluar boterore. Ne shqiptaret duhet te luftojme dhe te tregojme se jemi pjese perberese e identitetit te emancipuar dhe se gezojme dinjitet te padiskutueshem ne familjen e zhvilluar europiane dhe me gjere.
Dylejman MILA

 

      DOSSIER

Greqia nuk e konsideron te vdekur dhe te kaluar njehere e pergjithmone ligjin e luftes me Shqiperine

EDHE NJE HERE PER LIGJIN E LUFTES ME GREQINE

Nga KASTRIOT DERVISHI

Edhe nje here Fatos Nano dhe qeveria e tij, e treguan fytyren e tyre vertete dhe qellimit qe ata i sherbejne. Dhenia e bazes ushtarake te Bishtit te Palles, Greqise, per nacionalistet dhe shqiptaret qe e duan me te vertete Shqiperine perben nje ogur te keq dhe nje shenje tjeter te antishqiptarizmes qe kane ne gene ata qe drejtojne sot vendin. Akti i fundit i qeverise dhe i mazhorances se majte ne pushtet, pavaresisht se i papranueshem, nuk eshte i papritur. Kesisoj ne seancen parlamentare te dates 30 korrik 2002, kryeministri Fatos Nano duke iu pergjigjur pyetjes se deputetit dhe kryetarit te Partise Levizja e Legalitetit, zotit Ekrem Spahiu ne lidhje me parteritetin e qeverise se tij me Greqine, ne nje kohe qe ky shtet nuk ka hequr gjendjen e luftes me Shqiperine, nder te tjera tha:
Nuk eshte ky mesazhi i programit te qeverise qe prezantova para jush, madje me lejoni qe me kete rast te theksoj se marredheniet bilateriale me Greqine do te vazhdojne te jene miqesore ashtu sikunder i takon te jene keto marredhenie mes dy shteteve fqinje, aq me teper me nje anetar te Bashkimit Evropian. Persa i takon Ligjit te Luftes, ne e konsdiderojme ate si nje mbetje jo aktive te nje periudhe qe tashme ka vdekur nje here e pergjithmone{ZP, 31 korrik 2002}.
Nuk eshte kaq i thjeshte problemi sa e ben kryeministri. Nese ligji i luftes do te ishte mbetje jo aktive e te kaluares, atehere do te thote qe Greqia nuk e di qe ky ligj duhet hequr ose nuk ka ndermend te zbatoje asnje dispozite te ketij ligji. Natyrisht eshte e pakonceptueshme per nje shtet qe quhet qofte dhe formalisht vend sovran si Shqiperia, te quaje partner strategjik pikerisht nje vend si Greqia qe i ka marre 1/4 e territorit dhe mban akoma ne fuqi gjendjen e luftes. Nga ana tjeter nese greket do te ishin kaq trima dhe kaq te vendosur sa duken me Shqiperine, do ta mbanin nje ligj te tille lufte edhe me Italine.
Ne rastin e Shqiperise pra eshte dicka me teper qe i ka bere greket te mos e konsiderojne nje mbetje jo aktive kete ligj.
Te njejten dite ne Kuvend, ne lidhje me ceshtjen came Fatos Nano u pergjigj si perhere pa e lenduar fqinjin jugor me keto fjale:
Filozofia baze qe orienton programin e qeverise eshte filozofia e integrimit permes te cilit do te gjejne zgjidhjen edhe konfliktet tashme te krijuara nga historia tragjike e Ballkanit {ZP, 31 korrik 2002}.
Pese vjet me pare kur ministri i Puneve te Jashtme Paskal Milo u pyet nga deputeti i PS-se, Petro Koci ne seancen e dates 29 korrik 1997, ne lidhje me kuadrin e politikes se fqinjesise aktive me Greqine ndaj ceshtjes came, u pergjigj:
Zhvillimi i metejshem i marredhenieve shqiptaro - greke, qe eshte objektivi paresor i qeverise se re, eshte per camet po kaq i dobishem e shpresedhenes sa edhe per te gjithe shqiptaret e tjere{shih Punime te Kuvendit - 1997, nr 2, faqe 65}.
Tani gjithkush mund te shohe se ne cnivel ndodhet ceshtja came per te pare se sa e dobishme e shpresedhenese ka qene politika e fqinjesise se mire me Greqine. Politika zyrtare e ketij grupi politikanesh qe drejtojne sot Shqiperine eshte mjaft e qarte persa i takon Greqise. Ata nuk kane kurrfare vullneti dhe deshire per marredhenie dinjitoze me Greqine, bile kane shume deshire te urdherohen nga politika greke. Ne kete kuader edhe ceshtja came ngelet thjesht ne disa fraza gjithmone te paqarta te Nanos dhe shokeve te tij.

HISTORIA E LIGJIT TE LUFTES

Per shkaqe tashme te njohura, me 28 tetor 1940 Italia i shpalli lufte Greqise dhe e sulmoi territorin e kesaj te fundit nepermjet territorit te aneksuar shqiptar. Ne kete moment filloi edhe lufta e quajtur si italo - greke. Sic shihet edhe ne emertesen e kesaj lufte nuk ka asgje qe ta shquaje ate si lufte italo - shqiptaro - greke. Menjehere pas fillimit te luftes, ne Greqi u vendos gjendja e luftes me Italine dhe Shqiperine.
Dekreti mbreteror i dates 10 nentor 1940, ka hyre ne fuqi pas botimit ne Gazeten Zyrtare greke te vitit 1940{fashikulli A, faqja 379 e me pas}me permbajtjen e meposhtme:
Italia me dominomet, territoret perandorake me kolonite e saj dhe Shqiperia percaktohen armike ne kuptimin e ligjit 2636 per veprimet juridike te armiqve dhe sekuestrimin konservativ te pasurive armike.{shih Marredheniet shqiptaro-greke ne driten e se drejtes nderkombetare, botuar ne gazeten Republika te dates 10 tetor 1999 nga avokati Agim Tartari, qe eshte nje nga njerezit qe ka kontribuar me shume ne zbardhjen e te vertetes, duke trajtuar aspektin ligjor te kesaj ceshtjeje}.
Ne baze te ketij ligji te gjitha pasurite e shqiptareve e Shqiptareve ne Greqi u vune nen sekuestrirmin konservativ dhe filluan te administrohen nga shteti grek. Duhet te theksojme ketu se me fjalen pasurite e shqiptareve ne Greqi nuk kemi parasysh vetem pasurite e shqiptareve ne trojet e tyre si ne Cameri etj, por per pasurite e shqiptareve ne te gjithe territorin e shtetit grek.
Me vone me vendim te perbashket te Ministrise se Ekonomise Kombetare dhe te Ministrise se Financave te Greqise, date 9 qershor 1947, nr 14882/3574 dhe me vone ne baze te ligjit nr. 4506, date 14 mars 1966, perjashtoheshin nga zbatimi i dispozitave te ligjit te luftes shtetasit shqiptare me origjine greke qe banonin ne Shqiperi. Sipas ketij ligji dhe sipas deshires identifikuese greke shtetas shqiptare me origjine greke quhen te gjithe ortodokset e Shqiperise.
Sipas dekret-ligjit nr 1138/1948, neni 21 i ligjit te luftes eshte ndryshuar duke qartesuar se marrja fund e ketj ligji behet me vendim te perbashket te kryeministrit, ministrit te Puneve te Jashtme, ministrit te Financave dhe ministrit te Drejtesise. Pastaj nje vendim i tille duhet te miratohet edhe nga parlamenti grek.
Ne vitin 1987 greket mashtruan ne lidhje me heqjen e ligjit te luftes me Shqiperine. Per faj edhe te pales shqiptare, per shumicen e popullsise nuk dihej deri vone se Greqia e kishte akoma ne fuqi kete ligj. Por duhet kujtuar se greket kane qene mashtrues deri vone ne lidhje me kete ceshtje. Keshtu per shembull keshilltari i shtypit i ambasades greke ne Tirane, Kristos Failadis ne vitin 1994 i ka deklaruar gazetes Aleanca sa me poshte:
Me komunikaten zytare te Keshillit te Ministrave te Greqise date 28 gusht 1987, ka pushuar se ekzistuari gjendja e luftes me Shqiperine. Ky dokument zyrtar i Keshillit te Ministrave eshte firmosur nga kryeministri i asaj kohe...Papandreu dhe ministrat pjesemarres.
Sipas i nformacioneve qe kemi ky i ashtuquajtur vendim nuk eshte botuar ne Gazeten Zyrtare te Greqise, pra ka qene nje truk grek per t`i sherbyr politikes se dy popujve miq qe kishte nisur ne Shqiperi nga regjimi kriminal i Enver Hoxhes dhe Ramiz Alise.

PSE GREQIA KA INTERES TA MBAJE NE FUQI LIGJIN E LUFTES ME SHQIPERINE?

Shkaku kryesor i mbajtjes se ligjit te luftes me Shqiperine eshte ai ekonomik, ose thene ndryshe eshte justifikimi i hajduterise greke nepermjet ketij ligji. Ne saje te ligjit ne fjale te gjitha pronat e shqiptareve ne Greqi administrohen nga shteti grek. Ne keto pasuri futen tokat bujqesore, trojet, objektet, fabrikat, punishtet, llogarite bankare etj. Po ashtu sot ekziston cdo mundesi qe shqiptareve qe punojne si emigrante ne Greqi tu konfiskohen llogarite bankare ne baze te ligjit te luftes.
Faktore te tjere jane ata ushtarake, psikologjike, racore etj.
Mbi baze te ligjit ne fjale, ne cdo kohe shtetasit shqiptare qe punojne si emigrante ne Greqi, mund te konsiderohen si rober lufte dhe mund te burgosen.
Llogaritet qe fitimet qe i sjell ky ligj Greqise te jene aq te medha sa nuk mund te merren me mend. Perballe kesaj shume, shuma qe dhuroi per shembull Keti Garbi per maternitetin e Tiranes, duket si nje cerek pike uji ne oqeanin Atlantik. Ne fund te fundit nuk ka poshtersi me te madhe se sa ti kryesh nje vendi vjedhje sistematike per vite me radhe nepermjet ligjit te mbetur nga koha, dhe nga ana tjeter te krenohesh se po i jep ndihme disa qindarka.

A DO TA KERKOJE KRYEMINISTRI FATOS NANO GODINEN E AMBASADES SHQIPTARE NE GREQI TE KONFISKUAR NE BAZE TE LIGJIT TE LUFTES?

Ndoshta pak kush e di se nga arka e shtetit shqiptar cdo muaj dalin shuma te medha per te paguar qerane e ambasades shqiptare ne Greqi dhe 6 apartamenteve te saj. Ne nje kohe qe ne mes te Athines ne rrugen Vasillissis Sofias, ndodhet godina e ish legates shqiptare te kohes se mbreterise, e cila eshte prone e shtetit shqiptar. Kjo godine ka kaluar ne sekuestrim konsevativ qysh prej vitit 1940 dhe sot eshte kthyer ne muze. Eshte shembulli me i prekshem nese eshte hequar apo nuk eshte hequr ligji i luftes me Greqine.
Nese kryeministri Fatos Nano e ka quajtur ligjin e luftes mbetje te se kaluares dhe vazhdon ende ti qendroje ketij mendimi, atehere le te kerkoje nga homologu i tij Kostas Simitis, i cili e di fort mire se ne ceshtjet ekzekutive nuk kemi te bejme kurre me mbetje te se kaluares, qe kjo godine t`i kthehet shtetit shqiptar.
Natyrisht ne krahasim me ate qe kane humbur dhe po humbin shqiptaret ne Greqi, godina ne fjale nuk eshte gje fare, por te pakten nuk duhet ta leme ne heshtje nje gje te tille, qofte edhe per simboliken e saj.
Kjo godine te pakten eshte nje simbolike qe tregon me mire se kushdo se ekziston nje gjendje lufte midis te dy vendeve per faj te Greqise. Kur shteti shqiptar nuk arrin te marre nje objekt ne pronesi te tille, cmund te beje nje qytetar i thjeshte me kombesi shqiptare ne nje shtet kampion te shkeljes se te drejtave te njeriut si Greqia.

ILUSTRIM HISTORIK: SI I GRABISTE PRONAT E SHQIPTAREVE GREQIA EDHE PARA DALJES SE LIGJIT TE LUFTES.

Duket qe ka qene ne objektiv te qeverise greke shpronesimi i pasurive te shqiptareve ne Greqi edhe kohe me pare dhe ka qene nje rast i mire per ta dekretimi i ligjit te luftes ne vitin 1940.
Nese citojme seancen parlamentare te Dhomes se Deputeteve te Shqiperise me 25 qershor 1925, qe iu kushtua pronave te shqiptareve ne Greqi {jo vetem ne Cameri} merret vesh se nese pasuria do te vihej ne duart te shqiptareve, shtetit shqiptar do ti vinte nje ndihme prej 10 milion franga ari ne vit {shih Bisedimet e Dhomes se Deputeteve faqe 192, diskutimi i Xhafer Ypit}. Pa llogaritur shpronesimin e detyrueshem te cifligjeve te shqiptareve ne Tesali e gjetke, politika greke synonte ta shtrinte procesin e shpronesimeve ne nje permase sa me te madhe. Per te kufizuar nje qellim te tille te grekeve ne Greqi shkoi atehere edhe nje komision parlamentar shqiptar.
Duhet thene se pas kesaj vizite Greqia e kufizoi ndjeshem procesin e ndermarre ndaj pronave te shqiptareve, ndonese nuk hoqi dore kurre nga nje aksion i tille.
Rast i mire per te ishte ligji i luftes i vitit 1940, i cili nuk mund te jete kurre nje mbetje e se kaluares perderisa eshte nje faktor i madh grabites per greket dhe qe i sherben strategjise serbo-greke te rrenimit ekonomik te shqiptareve.
Beni nje llogari te thjeshte. Vetem nga viti 1925 e deri sot, me kursin e ketij viti duke llogaritur rreth 10 milione franga ari ne vit, te marra nga administrimi i pronave te shqiptareve ne Greqi{pa llogaritur pronat e popullsise came dhe ato qe preku ligji i luftes i vitit 1940}, Greqia i ka marre {lexo vjedhur}shqiptareve nje shume prej rreth 800 milion frangash ari. Sa per dijeni nje frange ari shkembehej me 4 dollare.

GREQIA MUND TA HEQI LIGJIN E LUFTES VETEM KUR TE GJEJE NJE FORME TJETER KONFISKIMI

Edhe nese vjen nje dite qe greket mund te heqin ligjin e luftes, te jemi te sigurte se ata kane per te gjetur nje forme tjeter juridike qe do te konsistoje ne ruajtjen e procesit konfiskues. Greket jane ushqyer per rreth 200 vjet me nje propogande te terbuar antishqiptare dhe nuk mund te pritet qe nga ana e tyre te buroje deshira per fqinjesi te mire. Greket duan te jene me shqiptaret kolonizatore. Atyre u pelqen qe te sillen si te tille.
Ne nje tjeter menyre mund te themi se shitja e ekonomise shqiptare, Greqise eshte nje tjeter ligj lufte qe vepron brenda territorit te shtetit shqiptar.

 

ANALIZE

 7 PRILLI, MENXYRA FATALE E SHQIPTAREVE

Murat BASHA

7 Prilli kobzi i vitit tragjik 39-te, do te mbetet ne memorien historike te shqiptareve, si nje nga ngjarjet qe ndryshuan rrjedhen e zhvillimit shoqeror dhe deformuan ne menyre te pakthyeshme substratin politiko-etatist te elites intelektuale dhe klases sone politike.
Idete majtisto-liberale, qe permbyten Evropen e viteve 20-30, e gjeten klasen politike shqiptare ne hapat e para te deshirave dhe perpjekjeve titanike per jetesimin e filozofise se Rilindjes Kombetare, nepermjet kulmimit te aftesive shtetformuese.
Shtetaret tane te medhenj, elita e elites se klases sone politike, qe shkelqeu ne sfondin e erret te te semurit te Bosforit, hodhen dhe cimentuan themelet e shtetit te pare nacional shqiptar, pas aprovimit te Statutit Themeltar ne 1 Shtator te vitit 1928.
Pavaresisht gjenialitetit te Ahmet Zogut, shqiptaret kurre nuk mund ti sendertonin aspiratat e tyre pa kontributin krucial te politikaneve dhe shtetareve qe, me mendjen e ndritur, i rroken ne ajer idete dhe vizionet e Mbretit te tyre, te cilin e mbeshteten pa medyshje, deri ne fund.
Bartesit e ideve komuniste e fashiste, ide qe ne realitetin shqiptar shpesh konfondoheshin deri ne mbivendosje, nuk munden asnjehere te vinin ne dyshim e aq me pak te shembnin parimet konservuese te shoqerise shqiptare. Kjo shoqeri, zhvillimin nuk mund ta pranonte si kundervenie deri asgjesuese ndaj tradites qe kish determinuar psiqiken dhe fizionomine tone kombetare.
Stoicizmi dhe lufta e shkelqyer diplomatike e Mbretit Zog I dhe e pasuesve-diplomate te Tij, jo vetem poshteruan diplomacine trashanike te Cianos, por e cekuilibruan ate dhe e detyruan Italine te perdore gjuhen e forces ndaj Shqiperise.
Keshtu, aventurierit fashist Duce, i mbeti vecse pushtimi ushtarak i Shqiperise per te shtene ne dore sovranitetin e shtetit shqiptar, pas deshtimit te shkembimit te vartesise politike me ndihmat ekonomike. Pakti Ciano-Stojadinovic jo vetem qe ishte kunder-reaksion ndaj vendosmerise se Mbretit Zog I per ruajtjen e sovranitetit te Shtetit Shqiptar, por deshmoi se, ne substance te fundit, fashistet italiane dhe jugosllavet, bene kauze te perbashket per coptimin e Shqiperise. Shpallja e Ahmet Zogut Mbret i Shqiptareve, shtypja e rebelimeve dhe kryengritjeve me implikime italo-serbe dhe, me pas, ky komplot antishqiptar, hodhen ne ere tezat kriminale per impaktet serbe ne politiken dhe shtetin shqiptar, si kompensim i 24 Dhjetorit te vitit 1924.
Me aktin e turpshem te pushtimit fashist, Musolini shkeli me kembe marreveshjen italo-britanike te vitit 1938, per Ruajtjen e statukuose ne Mesdhe dhe, njekohesisht, shfrytezoi indiferencen kuazikapitullante te Fuqive te Medha te Evropes qe, ... ne Shqiperi nuk kishin kurrfare interesash, pervecse interesit te pergjithshem per ruajtjen e paqes ne bote {!!!}. A thua se Shqiperia ndodhej jashte planetit dhe pushtimi i saj ishte thjesht nje eskursion ushtarak i fashisteve. Agresioni fashist dhe pushtimi i turpshem i Shqiperise, hodhi ne ere arsyet e ekzistences se metejshme te Lidhjes se Kombeve dhe moralin e supershteteve anetare, te cilet as qe denjuan te shqyrtonin Deklaraten e Protestes se Qeverise shqiptare, pas pushtimit te nje vendi anetar sikunder ishte Shqiperia.
Komunistet dhe historigrafia e tyre, e fshehen faktin se perfaqesuesi i Bashkimit Sovjetik ne Lidhjen e Kombeve, ishte kundershtari me i eger i futjes ne rendin e dites per shqyrtim te Protestes se Qeverise shqiptare per aktin banditesk te pushtimit. Dhe kjo sepse bolsheviket ishin po aq agresore kunder Finlandes, republikave priballtike, etj..
Toleranca kapitulluese e Demokracive te Medha, zgjoi oreksin e nazi-fashisteve, te cilet vecse ndryshuan rradhen e viktimave ne kasaphanen qe pasoi dhe, nje dite te bukur, trokiten edhe ne deren e pacifisteve, duke i mbytur ne gjak.
Me 7 Prill, shqiptaret atdhetare luftuan me heroizem dhe i kthyen brigjet tona ne varr per fashistet.
Asnje komunist apo majtisto-liberal, nuk i mori armet per te luftuar, madje shume prej tyre veshen uniformat e fashizmit, ose u anetaresuan ne Partine fashiste shqiptare. Si gjithmone, luftuan dhe derdhen gjakun ata qe ishin mesuar te flijoheshin per Shqiperine, brez pas brezi.
Bilanci tragjik i luftes civile dhe aspak clirimtare, perllogariti si elemente varrezat masive te shqiptareve dhe ndoca varre pushtuesish, qe numeroheshin me gishtat e dores.
Gabimi trashanik i Demokracive te Medha, vazhdoi edhe gjate Luftes se Dyte Boterore, pas krijimit te aleancave me sllavo-komunistet e Ballkani dhe te Evropes dhe Azise. Keto aleanca pragmatiste i sollen komunistet ne pushtet, duke varrosur Demokracine ne pothuajse gjysmen e Evropes dhe te Azise, gafe se ciles ia pane hajrin duke paguar faturat e Luftes se Ftohte dhe rreziqet e katastrofes berthamore.
Por, per shqiptaret dhe popujt e tjere te Evropes Juglindore, demet me te medha te Luftes se Dyte Boterore nuk ishin ato materiale dhe njerezore, perkundrazi. Demet me te medha ishin shkaterrimi i substratit konservativ dhe permbysja e raporteve politike, ekonomike dhe sociale, ne menyre te pariparueshme. Genocidi komunist fitoi legjitimitetin prej disa lapidareve, duke guxuar te viktimizoje familjet dhe elementet me progresiste te shoqerise shqiptare.
Gjate LDB, aleate te fuqive antifashiste u shpallen vrasesit e popullit, nderkohe qe armiqte historike u shpallen vellezer dhe aleate ideo-strategjike. Pas vendosjes se pluralizmit, internacionalistet u vetshpallen adhurues dhe aleate te Perendimit.
Ne kete kendveshtrim, 7 Prilli shkaterroi perspektiven e vendit dhe risolli ne pushtet forcat me te errta te shoqerise shqiptare gjate disa brezave, duke sjelle konsekuenca qe do te kerkojne kohe te stergjate per tu riparuar. Por demi me i rende eshte atrofizimi i aftesive shtetformuese dhe legalizimi i padrejtesive shoqerore. Ndaj, me te drejte, 7 Prilli konsiderohet si menxyra fatale e shqiptareve.

 

SPECIALE

DITET E MONARKISE SHQIPTARE NE AMERIKE

Me ndjenja shume te fuqishme perkujtohen ditet e Mbreterise Shqiptare ne Amerike: Shpresa, Brengosja, Triumfi e Dinjiteti, Krenararia Kombetare

Nga Nju Jork{SHBA} BEQIR SINA

EAST ELMHURST, NY : Legalistet, mbreteroret, demokratet, miq dhe simpatizante, te tjer, ashtu sic kane vepruar ne me shume se kater dekada, me radhe ne SHBA, u mblodhen serish, te perkujtojn, tre nga ngjarjet me te rendesishme, per kombin tone. 5 Prillin 1939 - 64 vjetorin e lindjes se Naltemadhenise se Tij Lekes se Pare, Mbretit te Shqiptarve, 7 Prillin 1939 - 64 vjetorin, e perkujtimit, te epopes se mbreteroreve shqiptare, me ne krye gjeneral Abaz Kupin, e njohur perndryshe dhe si rezitenca kombetare, kundra okupimit ushtarak - fashist te Italise, dhe 9 Prillin 1961 - 42 vjetorin e vdekjes se Mbretit Zog. Takimi tradicional Ditet e Monarkise Shqiptare ne Amerike u mbajt diten e diele, pikerishte aty, ku eshte mbajtur per me se 40 vjet. Ne hotelin ne afersi te aeoroportit te Nju Jork{ut} La Guardia: Hotel Courtyard by Marriott rruga Grand Central Parkeay, lagjja East Elmhurst-Queens dhe u pershkua nga ndjenjat e thella te respektit e dashurise, per Familjen Mbreterore Shqiptare, me te cilen lidhen edhe keto data historike per mbare kombin shqiptar.

NDEROHEN HYMNET KOMBETARE TE SHBA
DHE SHQIPERISE !

Intonimi i hymnyve kombetare, te Shteteve te Bashkuara te Amerikes dhe te Shqiperise, nderimi i bere nga te pranishmit, shenoi hapjen solmne te kremtimit tradicional, Ditet e Monarkise Shqiptare ne Amerike . Drejtuesi i ketij tubimi, zoteri Tomor Selmani, kerkoi nga te pranishmit, qe duke mbajtur nje minute heshtje ne nderim te figures se Nenes Mbretereshe, qe u nda nga jeta pak muaj me pare.
Lutja fetare ne kete perkujtimore tradicionale, kushtuar datave historike te mbreterise shqiptare, u mbajt nga Imami i Xhamise se Bruklinit, Gezim Hysenagolli. Imam Hysenagolli, pos ritit fetar Musliman, tha se Bekuar qofte shpirti i te gjithe atyre deshmorve dhe te gjithe te reneve per mbrotjen e kombit shqiptar, dhe vecanerisht, Nanen shqiptare Geralidina, e cila nderroi jete vitin e kaluar. I bekuar dhe i nderuar qofte vepra atyre, qe dhane jeten ne qendresen historike te 7 prillit 1939, dite te cilen po perkujtojme edhe ne sot. Bekuar qofte shpirti i te gjithe atyre, qe derdhen gjakun, ne mbrojtjen e trojeve tona, Kosoven martire, etj.

MBRETERIA SHQIPTARE I ZBARDHI FAQEN KOMBIT TONE, ME VEPREN DHE PUNEN E BERE NDER VITE

Kryetari i deges Partia Levizja e Legalitetit per trishtetin Nju Jork-Nju Xhersi-Kenektiket, zoti Ahmet Hoti, duke hapur tubimin perkujtimor, u tha pjesmarresve se jemi mbledhur sot, ketu, ashtu sic u mblodhen per vite te tera, legalistet, mbreteroret, demokratet, miq dhe simpatizante te saj, ne perkujtim te datave hsitorike, kushtuar njeres prej faqeve me te lavdishme te kombit tone, Mbreterise Shqiptare. Asaj qe i zbardhi faqen kombit tone, me vepren dhe punen e bere nder vite. Vete fakti, qe mbeti gjalle ne kete perkujtim, tregon edhe nje here se sa vlera, sa te rendesishme jane keto data, per te gjithe shqiptaret, e sidomos, sot, ne keto dite qe po kalon Shqiperia. Hoti ftoi me kete rast nje perfaqesi nderi, te kryesonte perkujtimoren me personalitete te zgjedhura te jetes politike, shoqerore e fetare ne komunitet: Profesor Myftar Spahia, z. Niko Kirka, Dr, Fuad Myftia, Dr Selaudin Velaj, z. Agim Rexhaj, z. Muhamet Omari, z Fatbardh Kupi e z. Tomor Selmani.
Takimin e pershendeti direkt nga Tirana nepermjet lidhjes, vija satelitore, Naltemadhenia e Tij, Leka i Pare Mbreti i Shqiptarve: eshte kjo dite, tha ai, nje dite gezimi, per te gjithe ne dhe ju qe jeni mbledhur ne Nju Jork, per te nderuar keto data te shenuara, per kombin shqiptar. Festa dhe gezime te tjera ne bashkimin e te gjithe trojve etnike, presim te festojm ne te gjithe shqiptaret ne te ardhmen
Ndersa, duke marre fjalen kryesore z. Adnan Ramadani, sekretar i deges se PLL, tha se eshte bere tradite tashme ne mergaten shqiptare perkujtimi i datave te prillit. Perkujtojme, keshtu: 5 prillin ditelindjen e NMT Leka i Pare, Mbreti i Shqiptareve, 9 prillin diten qe nderroi jete mbreti Zog I, si dhe 7 prillin pushtimin e Shqipenise na Italia fashiste. Ramadani u shpreh se; Me 5 prill 1939 kombi shqiptar kishte feste, festonte lindjen e princit Leke, Shqiperia gezonte keshtu dy ditet e fundit ne liri, se me vone, duke shkelur te gjitha traktet nderkombetare si dhe mbi cdo marreveshje dypaleshe, Italia sulmoi vendin tone, per ta mabjtur ate nen nje sundim te eger, duke i hapur keshtu rrugen, indidrekt, nje diktature te papare ne historine tone, komunizmit. Ne vijim z. Ramadani e pershkoi jeten e Familjes Mbretrore ne mergim. Nje seri vuajtjesh, tha Ramadani, do e pasonin Familjen Mbreterore nga njeri vend ne tjetrin. Megjithe keto NMT Leka I dhe Familja Mbreterore kurre nuk e ndali punen dhe luften per nje Shqiperi te lire Etnike dhe demokratike, aq Vitin 1997 shqiptaret do ta kujtojne gjate si vit i krimeve dhe i shkaterrimit te shtetit, por edhe vitin kur u zhvillua Referendumi per formen e qeverisjes. Shqiptareve do iu kujtohej se kush e pat themeluar ate shtet dhe jo me kot iu drejtuan edhe njeher te birit per ta ribere ate cka i ati iu dha atyre per here te pare ne histori.
Eshte nje nder i madh qe ne emrin tim personal, te deges se Lidhjes Demokratike te Kosoves, per trishtetin Nju Jork - Nju Xhersi - Kenektiket, te pershendes kete tubim tradicional perkujtimore tuajin, ne nderim te jetes dhe vepres se Mbreterise Shqiptare, ju drejtua tubimit ne pershendetjen e tij, zoteri Agim Rexhaj, kryetar i degesse LDK per trishtetin Nju Jork-Nju Xhersi-Kenektiket. Rexhaj tha gjithashtu, se me kete pershendetje, po tregojme edhe nje here, se jeta dhe puna e Mbreterise Shqiptare, ka zene nje nga vendet me te para ne peripecite e jetes politike, luftarake e civile te vendit tone, prej viteve 1912 e deri ne kohen kur Italia pushtoi Shqiperine me 1939 dhe me pas ne mergim deri ne vitin 1961, e deri sot kur ne Atdhe pase 64 vjeteve Familja Mbreterore Shqiptare, u kthye serish.

ESHTE KOHA PER TE NDERUAR E VLERSUAR TE GJITHE ATA BURRA, PATRIOT DHE LUFTETAR QE KANE PUNUAR E LUFTUAR DHE JANE SHKRIRE PER SHQIPERINE!!!

Rexhaj u beri thirrje te pranishemeve qe te perkujtojme pikerisht shqiptarin qe fiset i bashkoi dhe formoi nje shtet me kuptimin e plote te fjales dhe e futi Shqiperine ne rrugen e zhvillimit, sipas rruges se shteteve te Perendimit, qe sot jane shume e shume perpara nesh. Fatkeqesia, tha ai, qe e gjeti me vone popullin tone ishte ardhja e mortajes, komunizmit, i cili jo vetem na la 50 vjet prapa ne zhvillimin ekonomik, politik e shoqeror, por e shkaterroi dhe e zhuriti vendin tone dhe te gjtha trojet shqiptare, me gjithe Kosoven Martire, e cila perjetoje edhe zjarrin e luftes per liri. Por, tha Rexhaj, me e keqja ishte, se dhe njeriun e prishi me helmin e ideologjise cnjerezore, te quajtur marksiste- leniniste.
Rexhaj thote se: Ne sot kemi ardhur te nderojme 5 prillin e vitit 1939 diten kur lindi Princ Leka, sot Mbreti Leka I, 7 prillin po te vitit 1939 okupimin fashist, prishja e shtetit Shqiptar, vendosja e diktatures fashiste, Fillimi i Luftes se Dyte Boterore qe u be shkak i vendosjes se rregjimit te terrorrit komunist, rregjimit me te eger qe ka njohur historija e gjithe koheve ne gjithe boten. 9 prillin 1961 kur mbyllit syte Mbreti i Shqiptareve Ahmet Zogu.
Ne perfundim zoteri Agim Rexhaj tha : Por, ja qe sot per ne eshte dita dhe koha me e mire per te festuar, pasi kemi edhe Kosven e lire, me realizimin e njeres per enderrave gjitheshekullore lirine, e rrugen drejt pavarsise, Erdhi, dita e koha per te nderuar e vlersuar te gjithe ata burra, patriote dhe luftetare qe kane punuar e luftuar dhe jane shkrire per Shqiperine , Kosoven, Camerine, Presheven, Bujanovcin, Medevegjen, trojet shqiptare, ne Mal te Zi e Maqedoni, per nje Shqiperi Etnike.

DITET E MBRETERISE SHQIPTARE NE AMERIKE MBAJTEN SHPIRTIN GJALLE DHE LEVRINE NE VITE FRYMEN NACIONALISTE, NE KOMUNITETIN SHQIPTAR TE AMERIKES

Sipas z. Muhamet Omari, kryetarit te grupimit politik Shqiptaro-Amerikanet per Demokraci, perkujtimi i tre ngjarjeve me te rendesishme, te prillit : Lindjen e princit Leka, okupimin fashiste dhe vdekjen e Mbretit Zog, jane tre ngjarje te ngjeshura, nje gezim dhe dy hidherime.
Pasi ato tregojn per periudhen e Mbreterise shqiptare ne ndertimin e strukturave ekonomiko-politike, ne shtetin e porsa formuar shqiptar. Te gjitha keto, ai i krijoi duke ardhur nga nje shoqeri e paorganizuar mire, per ta kthyer Shqiperine, ne nje shoqeri te modelit perendimor modern.
Ndersa duke u ndalur ne njeren prej ketyre datave, 7 prillin, ai vlersoi se kjo date pengoi zhvillim ekonomik e shoqeror, qe mori hov ne Shqiperi. Pengoi gjithashtu politiken nacionaliste, lidhur me ceshtjen e Kosoves dhe te gjitha trojeve shqiptare deri ne Cameri, qe po ndiqte Mbreti Zog, ne ate periudhe. Ngjarje te medha, jane sidomos ato te krijimit te autonomise se Kishes Autoqefale Shqiptare. 7 Prilli eshte nder ditet me te zeza, mendon Omari, pasi ajo ndaloi evolimin e shtetit modern shqiptar, duke krijuar premisat e ardhjes se komunizmit ne Shqiperi. Ne perkujtim te datave zoti Omari, tha: Historine e nje kombi e spikasin figurat e shquara politke e patriotike, te cilat lene gjurme edhe emer ne kujtesen e popullit te saj, brezit dhe brezave qe do te vijne; ato nderojne te kaluaren patriotike dhe ndryshojne te ardhmen e nje kombi.
Poeti anti-komunist, zoteri Tahir Hysa, recitoi disa vargje te pergatitur enkas: Hallet tona me vite spaskan te sosur/ Ketu e gjashtedhjevjet, neve kemi vuajtur/ Nga raca me e ndyre komunistet e marrosur/ Tashti bash koha hej burra te dheut/ Te jemi te bashkuar rreth Mbretit si nje grusht/ Ti dalim per zot fatit te Atdheut............ . Shume kohe na ka shkuar kot/Ne doni te ndjehemi krenar/ E te mos quhemi mall pa zot/ Le te prije Leka i Pare.......
Dr. Selaudin Velaj, udheheqes i te tre besimeve fetare, ne komunitetin shqiptaro - amerikan, te SHBA-se, duke folur per te perditeshmen kombetaren Bota Sot, ne Amerike, thote se fjalet me te mira, i ka per te gjithe ata, te cilet per shume dekada perkujtuan keto data te rendesishme, per te gjithe kombin shqiptar. Velaj mendon se, Myftia, Mulosmani, por edhe me te rinjte si Hoti e te tjeret, te gjithe se bashku legalistet, monarkistet, miqte e tyre ne komunitet, me festat kombetare dhe perkujtimoren Ditet e Mbreterise Shqiptare ne Amerike mbajten shpirtin gjalle dhe levrine ne vite frymen nacionaliste, ne komunitetin shqiptare te Amerikes. 5 - 7 - 9 Prilli, ka nje nderthurje sipas Velajt, gezimi dhe hidherimi u perzien bashke ne tre data te paharrura. Lindi sovrani, u pushtua vendi, vdiq Mbreti i te gjithe shqiptarve. Nga keto data, okupimi i vendit perjetoi dhimbjen me te madhe qe ka pare ndonjehere kombi shqiptar. Fashizmi solli edhe kancerin qe e treti Shqiperine, e zhyti gjithe kombin shqiptar, nen kthetrat e skamjes, torturimit, pushkatimit, dhe te burgosjes, plage, kjo, e cila duke u perkujtuar ne kete dite, merr me vete edhe kujtimin e paharruar te shume nacionalisteve, atedhedashesve e patrioteve te vertete.

 

Interviste

 DOKTORI I SEMURE PSIQIK

Nje nder kriminelet me ne ze ne bote dhe nje nga me te kerkuarit e FBI eshte serbi Radovan Karaxhic. I kerkuar per krime kunder njerzimit ai qendron ne fshehje te vazhdueshme. Nga ana tjeter zbulime sekrete te ndryshme vazhdimisht jane ne kerkim te tij. Kohet e fundit prokurorja e Hages, zj. Carla Del Ponte, akuzoi se Karaxhic ndodhej i fshehur diku ne Mal te Zi, ne nje nga manastiret ortodokse atje. Kjo u kundershtua kategorikisht nga kisha ortodokse. Zera te tjere thone se mund te jete fshehur diku ne Rusi. I njohur per krimet e luftes ndaj muslimaneve te Bosnjes dhe me gjere po i ofrojme lexuesit intervisten e marre Dr. Ismet Ceric.

Pyetje: Ju e keni njohur Dr. Karaxhic shume mire. A u ka befasuar shendrrimi qe pesoi ai?
DR. CERIC: Po. E kam njofte disa vite para se te fillonte lufta. Me shume se pesembedhjete vjet. Ai filloi punen si doktor i ri ketu tek ne. Ka ushtruar pothuaj tere aktivitetin e tij si profesionist ne kete klinike. Bash per kete ne dinim kaq shume rreth tij - megjithese eshte e pamundur ta njohesh ne thellesi nje karakter te tille si Dr. Karaxhic.

Pyetje: A eshte e veshtire ta njohesh apo ta kuptosh ate?
DR. CERIC: Eshte e pamundur qe ta kuptosh ate. Njeriu njeh dike per nje kohe te gjate dhe ai sillet ne nje menyre te tille qe te befason me pas, p.sh. ai kurr nuk eshte deklaruar si nacionalist i rrepte ne ate kohe. Ishte pothuaj tere kohen i rrethuar nga boshnjake muslimane, e shumta e shokeve te tij, miqve, kan qene te tille {boshnjake muslimane}. Vetem disa muaj apo nje vit ne aktivitet politik dhe pasi u be udheheqes partie, ai pesoi nje ndryshim rrenjesor. Veshi uniformen ushtarake dhe nga kodrat perreth, rrahu ne artileri qytetin pothuaj deri ne zhgaterrim. Rrenoi kete klinike, vrau e masakroi njerezit me te cilet ai punoi dhe jetoi per me se njezet vjet.

Pyetje: Pra cnjeri ishte Karaxhici qe ju njihnit, si shok e koleg?
DR. CERIC: Ai filloi punen si doktor kur ishte shum i ri dhe ne u perpoqem ta ndihmonim ashtu si cdo te ri tjeter. Ai fliste shume rreth poezise. Ne e inkurajuam ate edhe ne kete drejtim. Me kalimin e kohes ne e pame se poezia e tij nuk ishte e nevelit te larte, por thjesht, krejt poezi e zakonshme. Ne te kundert, ai besonte se ishte nje nga poetet me te mire. Nje here tha se ishte poeti i trete me i mire ne historine e poezise serbe. Tingellonte keshtu krejt e pabesueshme pasi ne denim dicka rreth pozise serbe.

Pyetje: A ishte kjo nje karakteristike e Karaxhicit - Ai lartesonte vetveten, kishte ndjenja madheshtie per vehte?
DR. CERIC: Nganjehere ishte e pabesueshme, ne mendonim se ai kishte sens humori dhe kaq. Ai thonte: Une jam poet i shkelqyeshem, une jam psikoterapist i mrekullueshem, un jam biznesmen i mahnitshem. Te gjitha keto, te thena ne nje vend komunist nuk mund te mos na benim te mendonim se ai kishte me te vertete nje sens te vecante humori. Vetem tani ne jemi krejt te sigurte, dhe eshte e qarte qe ai me te vertete mendonte se ishte poet i madh, psikoterapist i mrekullueshem dhe gjithcka tjeter qe ai thonte per vete.

Pyetje: Si psikoterapist, si do ti pershkruanit njerezit qe mendojne dhe besojne te tilla gjera per vete?
DR. CERIC: {Qeshet} Si psikiaterā€¦ ka shume shkalle te ndryshme per kete semundje qe nuk i shoh thjeshte si crregullime mendore, por si anormalitet. Ne rastin e tij shoh luhatje personaliteti me doza madheshtie {megalomanie} ne karakter, apo jo une jam me i miri, une jam i shkelqyer. A nuk iu duket keshtu?

Pyetje: A mund te na pershkruanit disa tipare te tijat, p.sh. a ishte i zgjuar? A ishte dembel apo i papertuar? A ishte psikiater i afte?
DR. CERIC: Mund te them se si psikiater ishte i zakonshem {ordiner}. Nuk ishte i keq, jo, por as edhe i shkelqyer, sic e thashe: ordiner. Nuk ishte punetor ipalodhur, jo. Nuk kishte durimin dhe vullnetin e duhur te punonte sa duhej me pacientet e tij. Si shef pavioni qe isha kam patur shpesh probleme me pacientet e tij. Ata ankoheshin se ai { Karaxhic} komunikonte shkurt me ta dhe pa treguar interesin e duhur. Disa here me eshte dashur ta keshilloj qe te ishte me i kujdesshem me pacientet. Ai kerkonte gjithmone rrugen me te lehte per te arritur cka donte.

Pyetje: A e keni pelqyer si person?
DR. CERIC: Po. E kam pelqyer se ishte njeri me te cilin mund te komunikoje lehte, mund te flisje lirshem me te. Mundohej te ishte simpatik dhe ne klinike nuk kishte ndonje armik. Vetem kur filloi te merrej me politike ai fliste keq per njerezit, per Bosnjen. Qendrimi i tij rreth luftes beri njerzit te besdisen nga ai, te inatosen.

Pyetje: Cfare mendoni per nje person qe kthehet kunder vendit ku punon dhe jeton, kunder jetes se meparshme dhe e zhgaterron ato? Si mund te ndermirret nje nisme e tille?
Dr. Ceric: Eshte teper e veshtire te shpjegohet. Ka vite qe mendohem ti jap pergjigje vetes per cka ndodhi. Ai ka pas vizituar shpesh shtepine time per festa muslimane. Ai vizitonte shpesh nanen time dhe familjen, pra ishte mik i shtepise dhe asnjehere nuk mungonte te respektonte festat tona fetare. Gjithmone thoshte se jane te ngjashtme me festat e feve te tjera. Por pas gjithe ketyre, ai me artileri rrenoi shtepine time dhe pothuaj vrau djmte e mi te cilet e donin aq shum, pasi ai ishte mjek i nje klubi futbollistik, sport te cilin femijte e mi te vegjel e pelqejne shum. Njeri nga djemt e mi shkonte shpesh me Radovanin dhe sportistetā€¦ dhe per ironi te jetes me vone ata u detyruan te rroknin armet dhe te luftonin kunder tij. Nganjehere djemte me pyesin: Si nuk e ke kuptuar me heret baba, qe Radovani ishte kriminel?

Pyetje: Cila eshte pergjigjia e juaj?
DR. CERIC: Nganjehere sdi cte them.

Pyetje: Ju e dinit qe ai kishte qene ne burg perpara, apo jo?
DR. CERIC: Po, ka pase qene i burgosurā€¦ Nje here ai mu afrua dhe me tha: Ju jeni shum puntor por skeni pasuri fare. Ka ardhur koha me fitue para, me ndryshue dicka, me ndertue nje shtepi te re etj, etj. Radovan, i thashe, kjo qe thua eshte budallallek. Ne jetojme ne sistem komunist. Seshte koha, vendi dhe as sistemi te fitosh para dhe te jesh afarist. Nese vazhdon keshtu, me beso kane per te degdisur ne burg. Jo me shume se pas nje viti ai me te vertete ra ne burg.

Pyetje: Pas kesaj ju e lejuat te kthehet perseri ne klinike!
Dr. Ceric: Po. Si rezultat i mbeshtetjes qe ai pat dhe i presionit qe ushtroj lidhja e shkrimtareve te ish Jugosllavise, asaj te Bosnjes, partia Komuniste etj. Na shtyne fort jo vec mua, por edhe drejtorin e pergjithshem the qendres klinike keshtu qe pas pothuaj tete muajsh u detyruam ta pranonim.

Pyetje: Pra Radovani kishte miq ne rrangje te larta?
Dr. Ceric: Po. Ishte e cuditshme, ai pat shume njerez qe e ndihmuan ate duke na bere presion ne, mua, drejtorit te qendres klinike etj.

Pyetje: Me ckuptoj nga ju, ai ishte mik i familjes suaj, kolegu juaj dhe ju e pelqenit. Por ju nuk dinit anen tjeter te medaljes ne ate kohe, apo jo?
Dr. Ceric: Po. Ai ka shume fytyra, shum fytyra te ndryshme. Mua dhe kolegeve te tjere na tregoi njeren, kurse te tjereve, ne rrethana te ndryshme u tregoi fytyren tjeter. Shum kraktere te ndryshme paraqiti ai me vone. Un, p.sh. nuk e kam ditur se ai luante bixhoz. As sot nuk mund ta besoj kete, por njerez qe u kthyen nga Beogradi tregojne se ai ka humbur sasira te medha parash ne kazinote e Beogradit.

Pyetje: Si mendoni, a me te vertete deshironte ai te behej politikan, luftetar, apo kishte dyshime ne mendjen e tij?
Dr. Ceric: Une besoj se ai donte te ishte udheheqes politik, por nuk besoj se ai kishte idene se mund te behej kryekomandant ne kete lufte te tmerrshme, por hap pas hapi, muaj pas muaji, duke hyre me thelle ai filloi te besonte se ishte udheheqes i madh, qe ishte udheheqesi historik i serbeve. Ai me siguri qe sot mendon se i takon nje vend ne historine e Serbise dhe me te vertete qe po, jo me si poet i arrirre por si kriminel lufte.

Pyetje: Ju me thate se ai e pat telefonuar nanen tuaj ne prill te 92-shitā€¦
Dr. Ceric: Po. Ai e vizitonte nanen time per cdo feste fetare. Ai e donte shume ate, por edhe ajo e donte fort. Ai e therriste ate ne telefon per ti uruar festat muslimane edhe kur ishte jashte Sarajeves. Ai i uroj asaj perms telefonit festen fetare, edhe ne diten e pare te luftes.

Pyetje: Cfare tregon kjo, si mendoni?
Dr. Ceric: {Psheretin} Eshte krejt e pabesueshme. Ai nuk jeton me realitetin. Ai asnjehere nuk jeton realisht. Koleget me te qeshur thonin ne klinike: Keni per te pare kur nje dite jo te larget papritmas te shohim Radovanin duke ardhur ne klinike heret ne mengjes e te na thote, Ok erdha prap, dhe une nuk jam aspak fajtor per asgje, te tjeret jane fajtore per gjithcka, jo une. Amerikanetā€¦ kushdo tjeter vec mejeā€¦hajde ta pjme nga nje kafe apo caje, si thoni.

Pyetje: Pra ai mund te kthehet papritmas?
Dr. Ceric: Keshtu mendojne shum vete.

Pyetje: A besoni se ai beson sinqerisht ne ate cka mendon?
Dr. Ceric: Po, por ai nderron shpesh mendimin e idete dhe harron se per te njejten ceshtje jep mendime te kunderta brenda nje muaji.Kur i vihet ne dukje ai justifikon veten :Gjithcka ndryshon, bota ndryshon. Prandaj quhem inteligjent, sepse nderroj mendje.

Pyetje: Pra se te shkeputeshit nga ai a keni biseduar me te per cka ai thoshte rreth muslimaneve dhe per njerezit me te cilet punoi dhe jetoi aq gjate? A e keni pyetur pse keshtu?
Dr. Ceric: Kur filloi te behej nacionalist ekstrem ai provoi te me bisedoje por un distancohesha prej tij. Vinte ne zyren time dhe na thoshte: A ke kohe te flasim pak? Shiko, vazhdonte: ma lyp pozicioni im te luftoj per qellimet politike te partise time, te popullit tim. Une I pergjigjesha se nuk e ndihmon partine tende dhe as popullin tend keshtu. Keshtu do te shkojme ne katastrofe. Une e pyesja cila eshte ideologjia e juaj politike, programi juaj?
Ne besojme, thoshte ai, se Izetbegoviq kerkon te ndertoje nje vend islamik ketu. Po edhe ne qofte se presidenti mendon keshtu, ju e dini mire se populli nuk eshte i atij mendimi. Nuk e di, thoshte, un besoj se me shumice muslimane vendi do te islamizohet dhe nuk kemi si jetojme ne nje vend islamik etj, etj. Kur un kembengulja ne pyetjet e mia :Cili eshte piksynimi juaj politik? Cfare eshte programi i juaj politik etj, ai jepte te njejtat shpjegime. Kjo per te ishte arsye per lufte, arsye te zhgaterronte vendin, kjo ishte arsyeja per vdekjen e 200,000 njerezve, arsyeja e varferise se ketushme. Largohesha duke i thene gjithcka eshte mbi shpatulla te tua. Ai qeshte. Nuk e besonte ate. Ai besonte se ishte i paprekshem, i pathyeshem.

Pyetje: A eshte ai njeri i ndershem?
DR. CERIC: Jo. Ai ka disa fytyra. Kjo eshte karakteristike e njerezve te pandershem.

Pyetje: A eshte trim ai?
DR. CERIC: Jo. Kjo eshte pyetje e bukur. Me kujtohet nje incident. Ai ishte shum i gjate dhe i fuqishem. Ne psikiatri nganjehere ka probleme me paciente agresiv. Nje dite njeri nga pacientet tane psikopate mori thiken ne dore. Radovani ia mbathi ne dhomen e tij dhe kyci deren. Pacienti godiste deren derisa i theu xhamin, por Radovani vazhdonte te rrinte ne dhome i kycur.Nje infermiere iu afrua ngadale pacientit dhe iu lut tia jepte thiken asaj. Pas ketij episodi i pata thene Radovan, nuk dua te degjoj me per historite e lashta te malazezeve dhe trimerite e tyre te rralla, e gjepura te tjera. Mua me duhet te jem shum i kujdeshem me ju i thashe, pasi Delvira {ky ishte emri i nfermieres} nuk eshte e pranishme sa here qe ndodhin incidente te tilla.

Pyetje: A e njihte meshiren?
DR. CERIC: Nuk di cte them, por nuk besoj. Nganjehere ai kishte probleme psikosomatike, ai vuan shume nga kjo. Nuk eshte i lumtur dhe shpesh kalon ne gjendje depresive nga kjo arsye. Duket burre i forte, por ne te vertete ka probleme psikosomatike, simptoma neorotike qe nderrojne nga stina ne stine. Ne pranvere e vjeshte ai ishte i deshperuar, kurse ne vere e dimer ishte i qete dhe shpesh here pak euforik.

Pyetje: Pra ai kishte crregullime personaliteti?
DR. CERIC: Keshtu besoj.

Pyetje: E kurueshme?
DR. CERIC: Jo. Crregullimet ne personalitet jane te pakurueshme. Mund te mbahen deri diku nen kontroll, bile un nuk do ta quaja tamam crregullim personaliteti, me teper anormalitet mendor. Cfare eshte trauma e anormalitetit? Jaā€¦ka njerez qe jane shum te gjate e disa shum te shkurter, disa te dhjamosur, disa kan kemben e madhe. Nuk ka kure per ta, keshtu kan lindur.

Pyetje: Asnjeri nuk e ka kuptuar se si mund te shnderrohej ai?
DR: CERIC: Askush. Duhet te jemi te kujdesshem nga njerez qe quhen normal, simpatike-normal, te cilet nganjeheee shprehen cuditshem per njerezit dhe gjerat. Kujdes nga keta njerez.

Pyetje: A mund tia falni cka ka bere?
DR. CERIC: Absolutisht jo. Ai jo vetem zhgaterroj vendin tim, por krejt jeten time. Kam humbur pjesen me te bukur te jetes, pronen, makinen etj. Humba krejt kursimet e jetes time. Djemte e mi humben kater vjet ne llogore. Pse?

Pyetje: A ka momente qe deshironi revansh?
DR. CERIC: Jo. Nuk e dua revanshin. Une besoj ne tribunalin e Hages, jo ne revansh. Pse ta vras ate? Ne duhet ta ndalojme kete lloj revanshi. Ata te gjith duhet te dergohen ne Hage dhe ne gjyq para te gjitheve te shohim se cfar ndodhi ne te vertete.

Pyetje: A do kishte ndonje efekt psikologjik tek njerezit sikur ai te dergohej ne Hage dhe te gjykohej atje?
DR. CERIC: Po. Une besoj se procesi i riperteritjes eshte shum i rendesishem pas luftrave. Ne nuk mund ta fillojme kete proces para gjykimeve te ndershme ne perputhje me marreveshjet nderkombetare.

Pyetje: A do te ishte interesante nxerrja e Karaxhicit ne gjyq?
DR. CERIC: Po. Shum e rendesishme qe njerezit te kuptojne se nuk mund te kryejne krime dhe ti shpetojne ndeshkimit. Ai besonte se parate qe fitoi gjat luftes {sic kam lexuar ne gazeta} mund te jetoje cfare i ka mbetur nga jeta, diku ne ishujt Karaibe, apo ne ndonje vend tee bukur afrikan. Kjo nuk duhet te ndodhe. Per njerezimin eshte shum e rendesishme qe Radovani te gjykohet dhe te denohet per cfare ka bere.

  

      LETERSI

DIALOG ME BABALARET E KOMBIT

Nga Astrit KOLA

- Po shqiptaret? Po buka e femijeve?
- Po per ata dhe ate po rropatemi e drobitemi... per te gjallet... te vdekurit dhe lapidaret tia leme historise... hajde, pra... te perqafohemi ne Detante, ne Fillimin e Ri... ne fillim kryetaret... pastaj te tjeret... Kush foli andej nga fundi?... Shshshshtt... pushoni se i hapem dosjet, se... se ua bejme prape komisionin parlamentar per hetime... se spiunet do ti nxjerrim... Si the ti?!...
- A e dini se keshtu na rrezikohen spiunet dhe jetet e tyre... se shemben institucionet...
- Ke te drejte, harrova...
- Prandaj hajtā€™ ti veme kapak... se detanta... se integrimi... se negociatat... se buxheti... se ngritja e rrogave dhe pensioneve i qeteson gjakrat... Ata qe perfitojne, turmat, pasurohen se u bie qe rrogat dhe pensionet tu ngrihen me nga 5000 leke te vjetra... Si the ti andej nga fundi, Neve na rriten rrogat me nga 200.000 leke? . Ta pret mendja... se na takon... se nuk jemi si kembet e dhise... se jemi baballaret e kombit... ne i hapim dhe i mbyllim defteret, dosjet, pusetat...
- Per pusetat e qenefeve e kishe fjalen zoti baba i kombit?
- Si the ti? Mire e the, tamam, Zot, Baba i Kombit. A e dini se, me Kushtetute, keni te drejte ta hapni gojen apo te votoni vetem nje here ne 3-4 vjet, se, zaten, edhe po votuat gabim apo nese e shperdoroni te drejten tuaj te votes, prape per Ne do te votoni... Ne i numerojme votat tuaja... i shtojme apo i pakesojme, i dhurojme per klientelizem politik... Ne bejme eren, shiun, qenefin... Me fal... hapim dhe mbyllim kapaket e qenefeve...
- Po buken e femijeve, a mund ta shtoni, babazot?
- Aaaaa... per kete mendon Zoti, or ti lum miku... Zoti te dhashte... buken e perditshme. Se mielli serb... me fal... se Milloshevici... se Trajkovici... se Arkani... se Bin Ladeni... Uf cā€™na lodhet per tua mbushur rradaken! Sa te trashe qe jeni... Ne daci kuptoni e besoni, ne daci mos... Rrofte integrimi... poshte terrorizmi... ai nderkombetar, kuptohet... Rrofshin aleancat, konsensuset... Rrofte Aleanca e Atlantikut Verior... rrofte e qofte stabilizimi... asociimi... Rrofshin dyert e Evropes, kanatat, kapaket...
- Te kujtā€™, te qenefeve?...
- Po, edhe te qenefeve... Se, po te mos i mbyllim Ne, kuterbojne dhe qelbin dynjane...
Se fajtore jeni ju... se ju pegerni... ne vetem mbulojme te pegerat tuaja dhe... bejme kompromise historike, bejme paqe sociale, bejme...
- Po te renet, po lapidaret...?
- Aaaaa, po ua thame njehere... Ata do tua leme historianeve... do tua leme 5 Majit; 2 Prillit; 12 Shtatorit dhe... presidentit konsensual, qe ben dekorime e shperndan tituj... Ja, fjala vjen, Azemit, qe ben pjese tek te renet, i dhame titullin Nderi i Kombit , ja, pra...
- Po mire, po si tia bejme se, para dy vjetesh, titullin Nderi i Kombit e fitoi edhe marangozi cerekshekullor i Akademise se Shkencave...
- Aaaaa, per kete e ka fajin ish presidenti... qe nuk ishte konsensual si ky i sotmi, qe eshte edhe kryeqytetari i Shqiperise, por edhe kryeqytetari i Tropojes... qe do te integroje Tropojen me te gjithe Shqiperine, bashke me 144 varret e pas 98'-es, qe... a e moret vesh pra... Hajtā€™, boll na cate koken... na lini te punojme... Tani, vrap e ne shtepi, tek kalamajte...
- Po ata duan buke, shkolla u eshte prishur dhe sillen gjithe diten neper shtepi e neper kashuna pleherash... Nuk kemi as drita, as uje... qenefet na jane futur neper rubineta... Nuk kemi miell ne magje, eshte mbaruar...
- Per kete mos kini merak, se miellin qe kerkoni na e jep Serbia, e kemi biseduar kete pune dhe per kete mendojne ata... si dikur, kur na e jepte Hrushovi... Por ju jeni tutkune, nuk merrni vesh nga Diplomacia dhe Politika e Madhe... Ske cā€™i ben... kur u ndane, kaq na rane... Po mos kini frike... Per kete jemi Neve, Babazotat... prandaj jemi Ne ne krye... Ju vetem dini te hani e te pegerni...
- Urraaaaa, erdhen dritat...

Dialog i nderprere

Dritat erdhen dhe spikeret bukuroshe, si muezinet e akshamit, fillojne e kendojne kenget e integrimit, asociimit, stabilizimit e te Paktit te Stabilitetit e te paqes sociale...
Tani fati i madh na zbriti nga qielli, bashke me telebingon... Turruni, se tani sapo doli edhe videokaseta e re e Bleones dhe, mbi te gjitha, ajo e Arkanit shqiptar...

Rifillimi i dialogut

- Si tha ajo? Ka dale ne treg videokaseta e Arkanit shqiptar?
- Pusho, budalla, na ler rehat me gjithe arkane, trajkovice e milloshevice... Tru-derr... ku merr vesh ti nga paravolite dhe Politika e Madhe... Ku di dhia cā€™eshte tagjia. Keto pune i dijme veten Ne... Babazotat e Kombit.
- Na ler te shikojme rehat, se tani fillon misi i shaleve or plak... qe ka kushtuar jo pak po plot 500 mije dollare...
- Si the... 500 mije dollare per shalet?
- Eeee, per shalet fituese. Ua cfare shalesh... ta bofte Zoti hallall, me gjithe dollare... Ja, plako, shiko cfare kokteji, dingllas tavolinat, boni qejf o lale, boni... Puuuu, cfare banketi madheshtor... Si tha Doktori? Hani derra, pini derra...
- Po dasma e Xhoanes... po limuzina prej Italie, po Golemi... po sa ka kushtuar?... po ku i moren parate xhanem?
- Cā€™na cave koken... ik e pyeti vete...
- Mami dua buke... me pihet uje... dua kepuce...
- Kur te na ka sjelle babi parate, more bir, ehhhh...
- Grua, pushoje ate femije, se filloi KPD-ja... po flet Kryetari i Madh, po ua mbledh te tijve... Shih cfare gallate, i iken dritat salles se KPD-se, iu pre fjala ne mes Kryetarit te Madh... i iku goja... Shshshshtt, se po flet Doktori... he, ta lumsha, mblidhjua atyre qe jane kunder Kryetarit te Madh... te lumte goja, sa mire fole. Urraaaa, tani i doli emri Avokatit, qe do te flase e do te beje konkluzionet... 

___________

      ATDHEU" Gazete e Partise Levizja e Legalitetit
Del cdo te diel ne te gjithe vendin
Ky eshte versioni 'on line' i gazetes "Atdheu"
E diel 6 prill 2003; nr.11 (528)
___________

EDITORIAL

Jete te gjate Mbretit Leka

Nga Murat BASHA


5 Prill 2003. Mbreti Leka mbush 64 vjec. Kjo dite e shenuar per Kombin, kremtohet me krenari te ligjshme, pasi lindi trashegimtari i Kurores Mbreterore te Shqiperise Etnike te mbareshqiptareve. Ndonese Trashegimtari lindi ne dite te veshtira per kombin, te perzgjedhura enkas 64 vjet me pare, populli e festoi me gezim lindjen e Tij dhe festa popullore sfidoi planet e kemishezinjve. Princi trashegimtar i fronit mbreteror, Leka, u lind me 5 Prill 1939, dy dite para pushtimit fashist te Shqiperise. Pas largimit te detyruar nga atdheu me 6 prill, Familja Mbreterore, bashke me princin Leka, foshnje dy diteshe, pershkuan itinerarin; Greqi, Turqi, Rumani, Poloni, Letoni, Suedi, Norvegji e France, derisa mberriten ne Britanine e Madhe, ku qendruan 7 vjet.
Neper te gjitha keto vende, Mbreti Zog, Familja Mbreterore dhe suita e Oborrit, u priten me nderime te medha, sipas protokollit zyrtar, mbreteror ose jo. Ne janar te vitit 1946, Familja Mbreterore u vendos ne Kajro dhe me vone ne Aleksandri, ku Princ Leka regjistrohet ne kolegjin Viktoria, ne te cilin mesimet zhvilloheshin sipas programeve britanike. Ketu, Princi arsimohet deri ne gusht te vitit 1955, kur Familja Mbreterore niset per ne France. Princi regjistrohet dhe ndjek kolegjin Eglon, ne Vilar, mbi Olon.
Me 5 Prill 1957, kur Princi Leka mbushi plot 18 vjec, Mbreti Zog e shpalli ate trashegimtar te kurores mbreterore, ne nje ceremoni te zhvilluar ne prani te figurave me te shquara te emigracionit politik shqiptar ne France dhe te shume miqve te Familjes Mbreterore dhe Shqiperise, te ftuar enkas.
Pasi mbaroi me rezultate te shkelqyera kolegjin Eglon, Princi trashegimtar Leka, regjistrohet ne Akademine Mbreterore Ushtarake te Sandherstit ne Angli, te cilen do ta mbaroje me rezultate te shkelqyera pas dy vjetesh, ne qershor te vitit 1960, duke u graduar me graden e togerit...
Pas vdekjes se Mbretit Zog me 9 prill 1961, me 15 Prill, ne prani te dhjetra ish deputeteve te Parlamentit shqiptar ne mergim dhe afro 70 perfaqesuesve te zgjedhur nga e gjithe diaspora shqiptare, ne Hotelin Bristol te Parisit, Princi Leka betohet si Mbret i Shqiptareve dhe mori titullin Mbreti Leka I.
Kujtimet nga jeta e Akademise Ushtarake Mbreterore ne Sandherst te Anglise, jane nga me te bukurat e jetes se Mbretit Leka. Ne kete akademi, nder me te famshmet ne bote, studionin pothuajse te gjithe bijte e mbreterve te globit, por Princi Leka lidhi miqesi te ngushte me dy nga studentet me te shquar, qe ishin Mbreti i ardhshem Boduin i Belgjikes dhe Mbreti i ardhshem Husein i Jordanise. Kur Princi Leka arriti per here te pare ne Sandherst, Ser Xhulian Emeri, ne ate kohe minister ne qeverine e Madherise se Saj, Mbretereshes Elisabeta, organizoi nje pritje madheshtore protokollare per nder te Princ Lekes ne aeroport, ku Princi parakaloi ne reviste para rradheve te Gardes Mbreterore britanike, qe qendronte per nder arme, i veshur me granduniformen Mbreterore te Mbreterise Shqiptare.
Ser Xhulian Emeri, i cili ishte mik i ngushte me Mbretin Zog, organizoi per nder te Princit Leka nje darke madheshtore, ku moren pjese shume oborrtare, lorde dhe politikane, ne mes te te cileve Mbreti i ardhshem shkelqente dhe ishte ne vemendjen e te gjitheve.
Pas perfundimit te Akademise, duke ndjekur keshillat e Mbretit Zog, Princi Leka regjistrohet ne Universitetin e Sorbones, ku studion Politologji dhe Ekonomi. Njekohesisht, ne kete universitet Ai ndjek me sukses kurset intensive te gjuheve orientale, si dhe te gjermanishtes e italishtes. Ne Ceremonine Mbreterore te Kurorezimit, ne daten 15 Prill 1961, para Komisionit te Kurores Mbreterore, Ai deklaroi: Une Leka I - Mbret i Shqiptareve, ne momentin qe po marr ne dore pushtetin mbreteror, betohem para Zotit te Plotfuqishem per te mbrojtur unitetin kombetar, pavaresine e shtetit dhe integritetin tokesor. Do te respektoj Kushtetuten dhe do te veproj ne pajtim me dispozitat e saj e ligjet ne fuqi, duke patur gjithmone ne mendje te miren e popullit shqiptar. Zoti me ndihmofte!.
Sapo u shpall Sovran, Mbreti Leka filloi aktivitetin politik dhe kontaktet me diasporen shqiptare ne France e Belgjike, te cilat ishin mjaft intensive, sidomos ne kushtet e prishjes se marredhenieve midis Hoxhes dhe Hrushovit.
Ne shtator te vitit 1962, Mbreti Leka shkoi ne Spanje, ku kontakton dhe rivendos lidhjet me Princin Huan Karlos dhe Princin Simeon te Bullgarise. Me vone, Mbreti Leka kreu nje turne te shkelqyer ne vendet arabe, ku u prit me ceremoni madheshtore ne Jordani nga Mbreti Hysein dhe ne Arabine Saudite, ku u prit nga Mbreti Faisal.
Si ekspert i shkelqyer i armatimeve te sofistikuara dhe per shkak te njohjeve te reja e lidhjeve te vjetra, Mbreti Leka u be nje nga me te besuarit e Pentagonit, nga ku u pajis me kartabianke per te shkuar ne Vietnam, si vezhgues ushtarak.
Ne pranveren e vitit 1969, Mbreti Leka shkoi ne Australi, ku u prit ne menyre te shkelqyer nga diaspora shqiptare, si dhe nga autoritetet shteterore, nen kryesimin e kryeministrit Menzes. Ne kete turne, Mbreti u njoh me bashkeshorten e ardhshme, Mbretereshen Susane. Pas dasmes, Mbreti, Mbreteresha Susane dhe Nena Mbretereshe Geraldine, zhvilluan nje turne te paharruar ne Kanada dhe SHBA, ku u priten me ceremoni te bujshme nga autoritetet vendase dhe diaspora shqiptare, sidomos ne Toronto te Kanadase, ne Bufalo, Konektikat, Nju Jork, Boston, Detroit, Cikago, Filadelfia, ne Tampa dhe Miami te Floridas, ne Hjuston te Teksasit dhe ne Uashington. Ne te gjitha keto kryeqendra, per nder te familjes Mbreterore Shqiptare u shtruan koktejle dhe dy dreka madheshtore; ne Senat dhe ne Kongres, ne te cilat moren pjese senatore dhe kongresmene te shquar amerikane, shume prej te cileve ishin miq te Mbretit Zog dhe perkrahes te Ceshtjes Kombetare Shqiptare.
Pas vitit 1979, filluan peripecite e panumerta te Familjes Mbreterore, pas gjuetise se shtrigave te KGB dhe UDB, te cilat u tremben mjaft nga rritja e autoritetit dhe influences politike te Mbretit Leka. Keto dy sherbime sekrete u tmerruan nga mundesia e permbysjes se pushtetit te Hoxhes dhe Restaurimit te Monarkise Shqiptare, prandaj organizuan kurthe te panumerta kunder Mbretit Leka, deri sa influencuan edhe largimin e detyruar te Familjes Mbreterore nga Spanja, ne vitin 1982. Gjate gjithe periudhes, deri ne fund te qendrimit te Tij ne Johannesburg te Afrikes se Jugut, Mbreti Leka thelloi njohurite ne politologji, diplomaci, shkencat ushtarake, sociologji, ekonomi, marketing, administrim-bisnes, marredhenie nderkombetare, ne politikat e sigurimit dhe sidomos ne gjuhet e huaja.
Mbreti Leka i kushtoi pothuajse nje jete te tere luftes per permbysjen e regjimit komunist ne Shqiperi, ndonese perpjekjet e Tij u sabotuan sistematikisht nga te gjithe ato qarqe qe ishin te interesuara per mbijetesen e diktatures.
Ishin pikerisht keto qarqe ato qe mbeshteten votevjedhjen e 29 Qershorit te vitit 1997 dhe i dhane kurajo neokomunisteve te shpallnin rezultatin e deshiruar. Jane pikerisht keto qarqe qe sigurojne mbeshtetjen per banden ne pushtet dhe shtyjne ditet e saj te mbushura me krime. Populli po ndergjegjesohet gjithnje e me shume se vota qe dha gjate Referendumit per fitoren e Monarkise, duhet perseritur dhe shenjteruar ne Referendumin e ardhshem. Vetem Monarkia mund te sendertoje enderrat e shqiptareve per prosperitet e mbrothesi. Ndaj te gjithe urojne njezeri: Rrofte Mbreti i Shqiptareve Leka I, u shenjterofte froni dhe kurora e Shqiperise.

 

POLITIKE

QEVERISJA E DESHTUAR DHE DOMOSDOSHMERIA E IKJES SE SOCIALISTEVE

Nga Blerim KAMBERI

Kriza disavjecare, qe ka mberthyer jo vetem Partine Socialiste, por edhe qeverisjen e vendit dhe ecjen e shoqerise ne drejtimet e nje normaliteti demokratik, tregon me se qarti se partia e neokomunisteve e ka humbur tashme te drejten te drejtojne me Shqiperine dhe se cdo pretendim te ngritur me te drejte nga faktori politik nderkombetar ne drejtim te permiresimit te standarteve demokratike, eshte krejtesisht i pamundur te arrihet nen drejtimin socialist te shtetit.
Tashme duhet te jete bere i qarte fakti se per neokomunistet e konvertuar ne socialiste, ka ardhur momenti i dukur dhe koha e pershtateshme per te leshuar frenat e drejtimit te shtetit, per te shpetuar ate cfare ka mbetur ende ne kembe nga katrahura qe ata i dhane shqiptareve qysh pas ardhjes se dhunshme ne pushtet, ne vitin 1997.
Qeveria e e majte sido qe te shkoje puna edhe ne rast me fatlum eshte e destinuar te deshtoje. Koherat e kane provuar kete.
Grykesia e kryetarit socialist Nano dhe kokfortesia deri ne egersi e Metes apo e Majkos, patjetes qe do te sjellin ne fund te fundit rrezim te cfaredo qeverie qe ata kane formuar si rrjedhoje e kompromiseve financiare dhe e leshimeve ne emra. Nje qeverisje konstante nga e majta regresive shqiptare nuk ka gjasa qe te jape rezultat pasi krenat e saj, Nano dhe Meta, me teper sesa perpjekje te tyre politike per krijimin e nje qeverie te qendryeshme po na ofrojne cdo dite e me teper spektaklin e keq te ndeshjes midis dy klaneve mafioze te cilet e shohin te ardhmen e ekzistences se tyre te lidhur me asgjesimin e pales tjeter. Tashme, per te gjithe ne, qe e quajme veten shqiptare te ndershem, dhe ketu nuk mund te behet dallim midis demokrateve dhe socialisteve, legalisteve dhe ballisteve, eshte bere i qarte fakti i persese se shkaterrimit deri ne kete fare feje te shtetit dhe ekonomise shqiptare. Shkaku eshte i lexueshem: ndeshja e dy krenave te shkabes socialiste. Eshte mjaft i qarte dhe plot kuptim ky fakt po aq sa edhe tjetri se Partia Socialiste faktikisht eshte e ndare. Brenda saj bashkejetojne ne menyren me te keqe dy partizeza, ajo e Nanos dhe ajo e Metes, te cilat nuk i lidh asgje me njera ā€“ tjetren. Ata jane te ndare kudo, ne parti, ne parlament, ne qeveri, biles dhe ne aferat ekonomike, packa se mjaft prej eksponenteve kryesore te ketyre grupeve kane aktivitete te perbashketa, sic eshte rasti i OJQ-ve te Islamit, Meksit dhe Bufit. Natyrisht, edhe pse poseduesit qeveritare i mohojne lidhjet e tyre milionadollareshe, serish te vertetat jane kokeforta dhe ato flasin vete. Mirepo kjo gje nuk eshte objekt i ketij shkrimi.
Me situaten e krijuar, me destabilizimin e pergjithshem qe i kane dhene vendit, me katrahuren, me grabitjen galopante qe pushtetaret e majte i kane bere ne menyre sistematike shqiptareve dhe se fundi me shitjen e interesave kombetare Greqise, Partia Socialiste ka per detyre te kryeje dhe nje sherbim te fundit per vendin e saj, ne menyre qe ne fund te fundit te kujtohet per nje veprim ne te mire te interesave kombetare: ajo duhet te largohet vete nga pushteti. Ka ardhur koha qe ata ta bejne kete veprim jo se kane deshire apo guxim per te kryer nje gje te tille, por largimi i socialisteve nga pushteti vjen si nje domosdoshmeri qe po e kerkon ne forma te ndryshme dhe vete qytetari i thjeshte. Mitingjet e fundit opozitare si dhe protestat e sindikalisteve ne sheshet e qyteteve kryesore shqiptare, po i japin nje shkendije uraganit qe pritet te ngrihet si pasoje e varferimit te tejskajshem te njerezve nga skaji me jugor, deri ne skajin me verior te Shqiperise. Koha e kerkon qe keta mjerane politike te mos ta mbajne vendin dhe demokracine shqiptare si peng te interesave te tyre te ngushta oligarkiko-ekonomike. Ne te gjithe duhet ta shfaqim me se fundi dhe kurajon e guximin tone se kur behet fjale per interesat e vendit tone, te cilat jo pa deshperim mund te thuhet se nuk jane marre parasysh asesi prej komunisteve te rinovuar sot ne pushtet, jemi nje trupe e tere e cila shkel dhe shkaterron cdo manipulator dhe shkaterrues.


Raporti i per te drejtat e njeriut per vitin 2002 i Departamentit te Shtetit te SHBA:

EKREM SPAHIU, KRYETAR I PLL, PENGU I DREJTESISE SHQIPTARE

Per te pestin vit rradhazi Departamenti i Shtetit denoncon gjyqin farse te drejtesise shqiptare ndaj Ekrem Spahiut, kryetar i PLL. Ne raportin me te findit te publikuar nga Deaprtamenti i Shtetit, rasti i gjyqit farse ndaj kryetarit te PLL, theksohet si nje shkelje tipike e lirive dhe te drejtave te njerit ne Shqiperi. ne te thuhet tkesualisht: Gjyqet e Ekrem Saphise, kryetar i Partise Levizja e Legalitetit dhe 12 mbeshtetesve te tij per pjesemarrje ngjarjet e shtatorit 1998 qe pasuan vrasjen e nje deputeti te PD-se mbetej pezull ne Gjykaten e rrethit te Tiranes

Shqiperia edhe gjate vitit 2002 ka vazhduar te shkele me te dyja kembet lirite e te drejtat e njeriut. E ky pohim nuk jepet tashme vetem nga lideret politike te opozites shqiptare por edhe nga raporti me i fundit i Departamentit amerikan te Shtetit per zbatimin e te drejtave te njeriut ne Shqiperi. Ne te fajesohet ne menyre te qarte e te prere shteti shqiptar per mosrespektimin e lirive themelore te shtetasve te tij. Ne menyre te vecante, Departamenti i Shtetit akuzon policine shqiptare. Sipas tij Sjellja joprofesionale dhe korrupsioni mbeten nje pengese madhore e zhvillimit te nje force te efektshme civile policore. Policia kreu abuzime te te drejtave te njeriut,-thuhet ne kete raport te Departamentit amerikan te Shtetit. Ne te theksohet se qeveria shqiptare edhe pse ka disa permiresime ne kete fushe, problemet mbeten serioze. Paraqitja e qeverise ne fushen e te drejtave te njeriut mbeti e dobet ne shume fusha; megjithese pati disa permiresime ne pak fusha, mbeten ende probleme serioze. Policia rrahu dhe abuzoi te dyshuar, te ndaluar dhe te burgosur, shprehet ne raport, i cili vazhdon se Policia arbitrarisht arrestoi dhe ndaloi persona dhe ndalimi i zgjatur para gjyqit ishte nje problem. Sipas raportit, Dega gjyqesore ishte joeficente, e prekur nga korrupsioni dhe presioni i deges ekzekutive mbeti nje problem. Qeveria me raste shkeli te drejtat e nenshtetasve per intimitet. Gjithashtu ne raport, pervec shkeljes se te drejtave te qytetareve behej fjale edhe per nderhyrjen e qeverise ne media. Nderhyrja politike ne media mbeti problem. Te pakten ne nje rast, nje politikan ishte i lidhur me nje kercenim kunder nje gazetari, thuhet ne raportin e Departamentit te Shtetit.

ARRESTIMI, NDALIMI APO DENIMI ARBITRAR

Departamenti i Shtetit ka denoncuar nder te tjera dhe aktet e jashtligjshme te organeve te shtetit ne arrestimin e nenshtetasve. Sipas raportit, Pati raste te shumta ne te cilat personat u ndaluan ne menyre te jashtligjshme dhe nuk ishin ne gjendje te kontaktonin avokatet e tyre private. Ne disa raste te ndaluarit ishin marre ne pyetje pa pranine e avokateve te tyre mbrojtes. Me tej raporti do te shprehet ne nje akuze te hapur per qeverine shqiptare teksa thekson se Nuk pati raste te konfirmuara per te ndaluar qe mbaheshin saktesisht per arsye politike. Gjyqet e Ekrem Saphise, kryetar i Partise Levizja e Legalitetit dhe 12 mbeshtetesve te tij per pjesemarrje ngjarjet e shtatorit 1998 qe pasuan vrasjen e nje deputeti te PD-se mbetej pezull ne Gjykaten e rrethit te Tiranes

GJYQESORI DHE POLICIA

Kushtetuta mbeshtet nje gjyqesor te pavarur; megjithate, per shkak te presionit politik, kercenimit, korrupsionit dhe ryshfeteve epidemike, si dhe burimeve te kufizuara, gjyqesori ishte i paafte te funksiononte ne menyre te pavarur dhe te efektshme, thuhet ne kete raport. Ndersa sipas raportit, nje problem serioz ne lidhje me rendin publik dhe sigurine e brendshme eshte fakti qe oficeret e policise ishin kryesisht te patrajnuar, te paguar keq dhe shpesh jo te besueshem. Tensioni midis policise dhe gjyqesorit vazhdoi, pavaresisht nga disa permiresime ne marredheniet midis policeve dhe prokuroreve, sidomos jashte Tiranes. Secila pale permend deshtimet e pales tjeter, si arsyeja se pse kriminelet shmangin burgimin. Gjykatat e akuzojne policine se deshtoi ne ofrimin e hetimeve dhe fakteve solide te nevojshme per ndjekjen e suksesshme te ceshtjeve, dhe policia pretendoi qe korrupsioni dhe ryshfetet kane infektuar gjykatat. Policia Gjyqesore eshte pergjegjese, nen drejtimin e prokuroreve, per zhvillimin e hetimeve te kryera fillimisht nga policia.

NDERHYRJA ARBITRARE NE INTIMITET, FAMILJE, BANESE APO KORRESPONDENCE

Ne raportin e Departamentit te Shtetit thuhet se Kushtetuta i ndalon veprime te tilla; megjithate me raste, qeveria i shkeli keto te drejta. Individet gjithashtu iu ankuan Avokatit te Popullit qe policia ne menyre tipike i kryente operacionet naten vone, ne disa raste pa autorizimin e duhur. Individet gjithashtu i raportuan Avokatit te Popullit se nuk u kompensuan ne masen e pershtatshme per nje toke te marre per perdorim publik gjate regjimit komunist-thuhet ne kete raport. Qeveria i ndalon studentet myslimane te veshin shall mbi koke ne shkollat publike. Me pas ne te behet e ditur se kushtet e burgjeve mbeten te keqija. Dega gjyqesore ishte joeficiente, e prekur nga korrupsioni dhe presioni i deges ekzekutive mbi gjyqesorin mbeti problem. Kushtetuta i ndalon veprime te tilla dhe Kodi Penal e ben perdorimin e tortures nje krim te ndeshkueshem deri ne 20 vjet burgim, megjithate, policia me raste rrahu dhe torturoi te dyshuarit. Tre grupet kryesore te te drejtave te njeriut ā€“ Komiteti Shqiptar i Helsinkit {KSHH}, GSHDNJ dhe Qendra Shqiptare per te Drejtat e Njeriut {QSHDNJ} ā€“ vazhduan te raportonin se forcat policore ne mbare vendin perdoren torturen dhe trajtimin jonjerezor apo te tepruar, por te tria raportuan qe numri i rasteve ra gjate vitit. Sipas GSHDNJ, shumica e keqtrajtimeve ndodhin ne kohen e arrestimit apo ndalimit fillestar. Policia keqtrajtoi fizikisht minorenet e ndaluar.

MEDIA

Nderhyrja e politikes ne media mbetet nje problem shqetesues. Sipas raportit te Departamentit te Shtetit, te pakten nje politikan ishte i lidhur me nje kercenim serioz te nje gazetari. Nderhyrja politike ne media mbeti problem. Ne shkurt edhe GSHDNJ dhe KSHH nxorren deklarata qe shprehnin shqetesime ne lidhje me nje kercenim anonim kunder jetes se Ylli Rakipit, botues i gazetes Albania. Rakipi raportoi qe ishte paralajmeruar te botonte artikuj kritike mbi jeten private te Fatos Nanos, atehere kryetar i PS dhe tani Kryeminister.
Botuesit dhe pronaret e gazetave shpesh redaktonin artikujt per tu sherbyer interesave te veta politike dhe ekonomike. Aksesi ne internet ishte ne dispozicioin dhe i pakufizuar; megjithate, interneti ishte teper i kushtueshem per shumicen e qytetareve,-thuhet ne kete raport.

KRIMI I ORGANIZUAR

Banda kriminale te organizuara e bene trafikimin e imigranteve te jashtligjshem ā€“ shqiptare, kurde, pakistaneze, kineze, turq etj nga Lindja e Mesme dhe Azia ā€“ nje biznes luksoz... Partnere nderkombetare ne procesin e parashqyrtimit rekomnanduan qe qeveria te zgjeronte programin per imigrantet e jashtligjshem te ndaluar ne kufi. Raporti i Departamentit te Shtetit, thekson se ligji shqiptar e ndalon prostitucionin por ai ishte problem. Trafikimi i grave per qellim shfrytyezimi seksual mbeti nje problem serioz.

TE DREJTAT POLITIKE: E DREJTA E QYTETAREVE PER TE NDERRUAR QEVERINE E TYRE

Edhe pse Kushtetuta u siguron qytetareve te drejten per te nderruar qeverine e tyre, serish sipas raportit te Departamentit te Shtetit gjate zgjedhjeve qe zgjaten pese raunde ndodhen disa parregullsi dhe problemet u perkeqesuan gjate cdo raundi te votimit. U deshen pese raunde votimi, qe filluan ne qershor dhe mbaruan ne gusht per te perfunduar procesin. ... megjithtateraporti perfundimtar i ODIHR-it verejti se procesi i zgjedhjeve ishte i tejzgjatur, i pasigurte dhe i fragmentizuar. Gjithashtu verejti parregullsi serioze gjate procesit te votimit, perfshi mbushjen e kutive te votimit; mashtrim ne nje numer te kufizuar zonash zgjedhore; presion politik te ushtruar me raste, i cili kompromentoi paraqitjen e Komisionit Qendror te Zgjedhjeve {KQZ}; trajtim joadekuat te ankesave zgjedhore nga KQZ; nderhyrje nga policia ne nje numer rastesh; dhe nje proces te dyshimte apelimi, vecanerisht ne lidhje me Gjykaten Kushtetuese. Ne nje numer rastesh gjykatat deshtuan ne hetimin e plote te apelimeve zgjedhore. Mbulimi nga stacioni shteteror RTSH, u perkeqesua pas raundit te pare, duke favorizuar partine qeverisese.


Debat i zjarrte rreth ratifikimit te marreveshjes ndermjet qeverise se Republikes se Shqiperise dhe qeverise se Republikes se Greqise per ndertimin nga pala greke te bazes ushtarake te Bisht-Palles ne rrethin e Durresit

KUR VJEN PUNA PER SHQIPERINE...

Ne emer te Grupit Parlamentar te PLL-se deputeti Sadedin Balla debaton ashper me ministrin e Mbrojtjes z. Pandeli Majko

Ne seancen plenare te dites se enjte dt. 03.04.2003 ne Kuvendin e Shqiperise u zhvillua nje debat i ndezur per problemin e ratifikimit te marreveshjes ndermjet qeverise greke dhe asaj shqiptare qe sanksionon te drejten e Greqise per ndertimin e bazes ushtarake te Bisht-Palles ne rrethin e Durresit. Investimi per kete baze shkon ne vleren 5 milion euro per nje periudhe 7-vjecare. Ne klauzolat e kesaj marreveshje parashikohen disa ekskluzivitete per palen greke qe kishin shqetesuar anetaret e Komisionit te Mbrojtjes se Kuvendit te Shqiperise. Per kete arsye ata ishin shprehur se kjo marreveshje keshtu sic ishte formuluar nuk duhej te kalonte ne seance plenare. Jashte vullnetit te shprehur nga komisioni i Mbrojtjes, kjo marreveshje u vendos ne rendin e dites se enjte nga drejtuesi i seances z. Servet Pellumbi. Ne seance kishte ardhur enkas ministri i Mbrojtjes z. Majko, i cili sic u pa gjate debatit ngulmonte me cdo kusht qe kjo marreveshje te miratohej.
Z. Majko iu pergjigj pyetjeve te deputeteve rreth kesaj marreveshje. Pergjigjet e tij i lane te pakenaqur deputetet qe kishin pyetur. Pas kesaj faze filluan diskutimet. Deputeti Fatos Bejo i PD-se, diskutoi i pari rreth nenit 10 dhe 11 te kesaj marreveshjeje. Ai kishte shume kontestime per keto dy nene qe perbenin ne fakt thelbin e marreveshjes. Nderkohe me padurim e kerkonte fjalen deputeti i PS-se z. Sabit Brokaj. Z. Brokaj me tone te ashpra arriti ta quante kete marreveshje vecse nje pacavure qe duhet hedhur poshte pasi ajo eshte diskriminuese per palen tone. Nuk ka arsye ta ndertoje bazen pala greke tha z. Brokaj sepse shume mire mund ta ndertonte nje firme ndertimore shqiptare dhe dragat tona mund te thellonin shtratin e detit te asaj zone. Duke iu drejtuar ministrit te Mbrojtjes, ai shprehu keqardhjen qe z. Majko ka marre mbi kurriz kete barre te te tjereve. Kryetari i komisionit te Mbrojtjes, z. Dashamir Shehu shpalosi argumenta bindes perse duhej hedhur poshte kjo marreveshje, duke theksuar ndermjet te tjerash se ska arsye qe domosdoshmerisht pse po nderton Pashalimanin pala turke, pse po nderton bazen e Sazanit pala italiane, na u dashka per simetri te ndertoje nje baze dhe pala greke e cila mban ende ne fuqi Ligjin e Luftes me Shqiperine qe nga viti 1940. Une mendoj, shtoi z. Shehu, se kjo eshte e rrezikshme dhe aspak normale. Deputeti i Ballit Kombetar, z. Uran Metko, theksoi se pala greke duke mbajtur ne fuqi ligjin e luftes shkel parimin themelor te marredhenieve ndermjet shteteve ā€“ ate te reciprocitetit. Deputeti i grupit Aleanca per Demokraci, z. Prec Zogaj, duke mbeshtetur parafolesin vuri ne dukje se eshte e rrezikshme per shtetin shqiptar qe pales greke e cila ka perfituar thela te medha nga privatizimet ne ekonomine tone, si AMC, investimet ne operatorin e dyte te telefonise se levizshme VODAFONE, perparesine ne tregtine e naftes, etj, ti krijojme shansin qe per shtate vjet te jete ndertuese dhe zoteruese e nje baze ushtarake.
Per te shuar valen e pakenaqesise se deputeteve e merr fjalen ministri i Mbrojtjes, z. Pandeli Majko, i cili ne menyre cinike replikon me parafolesit duke thene se ketu nuk behet fjale per nafte e celulare por per llac e tulla, per kapanonet e bazes, per te thelluar shtratin e detit prane bregut, pra per nje gje te vogel dhe ska asnje arsye te zmadhohet e te shkohet deri tek ligji i luftes. Perseri reagon salla, duke e marre fjalen z. Shpetim Rroqi i Ballit Kombetar qe kontestoi ashper Majkon dhe pershendeti qendrimin e Brokajt. Nga pozita foli deputeti Mezan Malaj, qe me delikatese dha te kuptoje se nuk e mbeshtet marreveshjen. I nervozuar merr serish fjalen ministri i Mbrojtjes, Majko, i cili ne menyre cinike i drejtohet Kuvendit duke thene cuditerisht se investimi eshte goxha i madh, 5 milione euro, gati sa gjysma e buxhetit vjetor te shtetit tone.
Menjehere pas tij e merr fjalen deputeti i PLL, z. Sadedin Balla, i cili tha: Po me habit shume zelli i tepruar me te cilin ministri i Mbrojtjes z. Majko po e mbron marreveshjen, madje ministri shfaqet para nesh dhe kontradiktor. Nje here na thote se baza nuk eshte gje tjeter vecse llac e tulla, pra nje gje e vogel, pastaj papritur del e na thote se kemi te bejme me nje investim goxha te madh, prej 5 milione eurosh, qe perben gati gjysmen e buxhetit te shtetit shqiptar. Jam i prirur te mbeshtes arsyetimin e z. Brokaj, i cili ka qene keshilltar i Sigurimit Kombetar i Presidentit te Republikes dhe ish-minister i Mbrojtjes, sic vleresoj arsyetimin e kryetarit te Komisionit te Mbrojtjes, z. Dashamir Shehi, per temos e pranuar kete marreveshje.
Z. Minister!
Ketu nuk eshte as pune nafte e as pune celularesh, por ketu behet fjale per Shqiperine. Kur vjen puna per Shqiperine ne nuk do te rreshtim se foluri e nuk do tu leme te beni si doni ju, packa se disa liberale te shthurrur na e quajne nacionalizem. A e dini ju z. Minister se te marresh pjese ne BE dhe ne NATO kusht themelor eshte te krijosh marredhenie te fqinjesise se mire me fqinjet? Greqia merr pjese ne BE dhe ne NATO dhe mbahet se eshte shtet me i emancipuar se ne.perse atehere shteti grek nuk e heq Ligjin e Luftes me ne, perse nuk e heq ate te ashtuquajturen lecke e vjeter? Ju thoni se shteti grek ka punuar ne dobi te nje lobingu per pranimin e Shqiperise ne BE dhe ne NATO. Se pari Greqia duhet te heqe Ligjin e Luftes si shembull qe ajo respekton parimet e BE dhe NATO.
Z. Minister!
Kam frike se Bishti i Palles do tu shnderrohet ne Bishtin e Dardhes.
Ne fjalen e tij, z. Gramoz Ruc kryetar i grupit parlamentar te PS-se kerkoi me ngulm qe te pranohet marreveshja. Ai shtoi se kryeministri Nano, gjate vizites se fundit ne Greqi e ka ngritur ceshtjen e Ligjit te Luftes, me kryeministrin grek Simitis, i cili i eshte pergjigjur se Traktati i Miqesise midis Greqise dhe Shqiperise e ka tejkaluar ate. Ne vijim z. Ruci, duke iu drejtuar salles, beri thirrje te kujtojme se gjate kur gjate nje vizite ne Greqi ish-kryeministri Meta ngriti per here te pare ceshtjen came, nga qarqet zyrtare greke u quajt si paradoks, ndersa sot ceshtja e pronave came ndodhet mbi tavolinen e Presidentit grek. Nje deputet i Partise per te Drejtat e Njeriut {PPDDNJ}, z. Kristo Goxhi, foli ne mbeshtetje te miratimit te marreveshjes. Deputeti socialist z. Zyhdi Pepa, duke replikuar me te e quajti shtetin shqiptar shtet te rrumpalles, qe greket e te tjere e trajtojne si tu doje qejfi. Pasi perfunduan diskutimet qe pergjithesisht ishin kontestues, kryetari i seances z. Pellumbi, ne baze te procedures te shpreheshin grupet parlamentare para se te kalohej ne votim. Ne emer te grupit te PLL-se, perseri e mori fjalen z. Sadedin Balla qe tha: PLL e ka mbeshtetur z. Majko ne situata te veshtira {nenkupto gjate luftes se Kosoves}, por sot nuk do ti jape mbeshtetje per ate gjene e vogel {bazen ushtarake}, sic e quajti ministri. Nisur dhe nga filozofia e Albert Kamyse {shkrimtar e filozof ekzistencialist}, i cili thosh se gjerat e medha e kane zanafillen e tyre ne ato gjerat e vogla, sic mund te jete edhe kjo baza ushtarake. Ne e vleresojme perpjekjen e z. Nano per heqjen e Ligjit te Luftes ndermjet Shqiperise e Greqise, por me keqardhje konstatojme se pergjigjia diplomatike e kryeministrit Simitis tregon se ka deshtuar dhe kjo perpjekje e rradhes. Z. Ruci me dha nje argument tjeter ne fjalen e tij per rastin Meta, qe tregon se po nuk ngulmove grekeve nuk u shkeputet asgje. Grupi parlamentar i PLL-se deklaron voten kunder kesaj marreveshjeje.
Ne menyre arbitrare me forcen e kartonave, pozita votoi dhe miratoi kete marreveshje, duke kryer nje akt tjeter te papergjegjshem ne dem te interesave te atdheut, edhe pse 7-8 deputete socialiste, bashke me opoziten votuan kunder.

 

      AKTIVITETE

Projektligj i Partise Levizja e Legalitetit per trajtim te posacem te familjes mbreterore ne Shqiperi

FAMILJA MBRETERORE SHQIPTARE, NDERI DHE KRENARIA E VENDIT

Nga Arben Muka

Partia Levizja e Legalitetit ka pergatitur nje projektligj me te cilin synohet qe te arrihet nje trajtim i posacem i familjes mbreterore ne Shqiperi. Per te mesuar dicka me teper rreth ketij projektligji dhe veshtiresive qe mund te ndeshe ai ne diskutimet ne parlament gazetari i radios Deutsche Welle Arben Muka bisedoi me nje prej iniciatoreve te ketij projektligji, deputetin Bahri Kollcakun


- Cfare ju shtyu per te hartuar kete projektligj?
- Ne kuader te nje emancipimi te politikes shqiptare, ne kuader dhe te bashkepunimit mazhorance - opozite, shtetit shqiptar, i kerkohet qe te krijoje tashme nje imazh po aq emancipues edhe per Familjen Mbreterore ne Shqiperi. Ne nuk kerkojme asgje te tepert ne trajtimin e kesaj familjeje, nese e shohim problemin ne kuader te trajtimit qe behet ne kesi rastesh ne vendet e tjera ish-komuniste te Evropes Lindore. Kjo nuk ka as fature finaciare, nuk ka asnje gje qe bie ndesh me Kushtetuten e Republikes se Shqiperise. E theksoj qe eshte nje perpjekje realiste per ta ndryshuar imazhin e politikes shqiptare dhe te qeverise, per trajtimin e familjes mbreterore.

- A mund te na thoni me konkretisht se cfare kerkohet ne projektligjin qe keni dorezuar per diskutim ne parlament?
- E para, qe qeveria te kete nje trajtim te vecante per Familjen Mbreterore ne festat kombetare. Kjo familje te kete vendin e vet protokollar ne keto festa. E dyta, ne nje nga nenet qe ne kemi percaktuar me ane te eksperteve ligjore brenda Partise Levizja e Legalitetit, percaktohet mbajtja dhe pasurimi i koleksionit te armeve te familjes mbreterore. Ne kete aspekt deri me tani ka boshllek ligjor. E treta, lidhet me kthimin ne atdhe te eshtrave te Mbretit Ahmet Zogu. Nese do te diskutohet ndonje pengese per motive financiare, kjo mund te merret persiper dhe nga vete familja mbreterore. E katerta, eshte qe te dihet emertimi i personave dhe emrave te familjes mbreterore, te percaktohet qarte perberja dhe hierarkia brenda saj. Esencialisht keto jane disa momente kryesore te projektligjit, por ka dhe ndonje ceshtje tjeter teknike qe nuk do te kete peshe gjate debatit ne Komisionin e Perhershem Parlamentar te Ligjeve dhe me pas ne seance plenare.

- Zoti Kollcaku, nga kontaktet qe keni pasur me deputete te partive te tjera politike ne parlament deri tani, a ka dale ndonje ceshtje qe pritet te hase pengese ne debatet e ardhshme?
- Pengesa qe une parashikoj se do haset gjate diskutimit te projektligjit ne Parlament ka te beje me trajtimin politik qe i behet kesaj ceshtjeje.
Normalisht po ta trajtojme kete teme ne planin moral, jane 84 ose 86 deputete, nga te gjitha grupet parlamentare te maxhorances dhe opozites, te cilet kane firmosur pak kohe me pare qe familja mbreterore te kthehet ne Shqiperi.
Atehere, Familja Mbreterore nuk mund te trajtohet si te gjitha familjet shqiptare, sepse ajo ka vlera historike me te medha se familjet e tjera. Gjate debatit politik qe do te zhvillohet, te majtet shqiptare do ta kene te veshtire te pranojne pjesetaret dhe trashegimtaret e familjes mbreterore.
Por po ta shikosh me gjakftohtesi do te thosha se me shume nder, ne kete rast do te marre PS dhe qeveria aktuale qe ndryshojne imazhin qe kane pasur, apo qe vazhdon ta kete nje pjese e paket ne Shqiperi.



TE MOS HARROJME KURRE GJAKUN E MARTIREVE

Nga Luftar PEPMARKU

Duke ndjekur me vemendje, disa sekuenca filmike nga protestat e ish te burgosurve e ish te perndjekurve te diktatures, mendja te shkon tek vuajtjet e panumerta me te cilat u perball kjo shtrese e shoqerise shqiptare.
Natyrisht qe rendimenti i punes se papaguar te kesaj shtrese te shoqerise, do te perbente nje rezervat per te demshperblyer kete shtrese, ky demshperblim do te conte ne integrimin e tyre ne rrjedhat normale te jetes. Integrimi i kesaj shtrese do te ishte nje kontribut ne themelet e demokracise, aq shume te deshiruar. Kjo per faktin se do te ndeshkonte padrejtesine qe ushtroi sistemi diktatorial gjate dyzet e gjashte vjeteve te ekzistences se vet, kryesisht mbi kete shtrese. E megjithate nuk mund te pajtohemi me mendimet e leshuara pa pergjegjesi nga ndonje element qe, pavarsisht nga burgu qe ka bere, nuk kerkon shperblimin per vuajtjet qe perballoi, por hakun e punes se papaguar.
Po te ishte keshtu, hak pune te papaguar ka e gjithe shoqeria shqiptare. Por ceshtja qendron se kesaj shtrese i eshte mohuar liria, mbi te jane ushtruar veprime te dhunshme, u jane denigruar familjet, u eshte mohuar arsimimi i femijeve, jane vene te punojne ne sektoret me te veshtire, duke i vene ne pozita te pabarabarta me shoqerine ku jetonin. Kjo perben edhe motivin, mbi bazen e te cilit kjo shtrese duhet demshperblyer. Po te ishte per hak pune, atehere kryeministri aktual Fatos Nano, nuk do te kishte marre as edhe nje lek, pasi nuk ka bere asnje lloj pune gjate kohes se qendrimit ne burg. E me sa dime ne, pa punuar fare, per nje periudhe 3-4 vjecare, ai mori 78 milion leke , te thata ne dore.
Shpresuam ne fillim vitet 90 se tranzicioni do te kalonte brenda harkut kohor te nje dekade, por gabuam. Po shkojme drejt gjysmes se pare te dekades se dyte dhe ne akoma jemi ne tranzicion. Ish te burgosurit dhe ish te perndjekurit poitike te paintegruar, vuajne akoma mjerimin ne te cilin i la diktatura. E sot degjohen ca zera qe kerkojne hakun e punes se papaguar, ne burgjet kamp te diktatures.
Jo, kurrsesi keto zera fodulle, imitues kapterrash te rendomte , nuk mund te perfaqesojne idealet e pastra politike te asaj shtrese fisnike, qe shkuan drejt vdekjes me synimin e qarte qe populli shqiptar te mos perballej me ato dukuri negative, qe perjetoi gjate sistemit diktatorial komunist. Si zhveshja nga prona, nga besimi , e dukuri te tjera qe rrjedhin prej tyre, te cilat cojne ne uljen e dinjitetit njerezor. Lere pastaj po formulojne edhe ligje, e ia cojne parlamentit e deri presidentit, qe per te pushkatuarit te jepet nje shperblim rreth 1 milion lek . Sa turp!!! Kur thone se te pushkatuarit kane mbaruar pune shpejt. Harrojne ata se keta qe vuajten denimin u liruan, nje pjese e mire krijuan dhe familje, u bene politikane e bisnesmene, u hypen avionave dhe pane Europen dhe Ameriken me leket e shtetit, qe rrjedhin nga xhepat e populllit dhe pasurite e vendit. E tani behen bujare ndaj shtetit, me masen e demshperblimit qe u takon te pushkatuarve dhe jo ne sasine e lekeve te tyre .Po ti degjonin te pushkatuarit keto mostra, do te ndjenin dhimbje per ta, e do te mallkonin sistemin komunist, qe pa merite i ka vendosur ne krah te tyre.
Per te krijuar nje imazh mbi vendin qe ze kjo shtrese e respektuar per qellimet qe ka patur, duhet te hedhim veshtrimin ne kohen kur kane vepruar e jane denuar, ne shkallen e vuajtjeve qe kane perjetuar. Kjo do te na conte ne perfundimin se, per denimet me te renda e vuajtjet me te medha, duhet bere diferencimi ndryshe prej denimeve me te lehta dhe vuajtjeve me te pakta. Ne kete aspekt, me perparesi do te trajtoheshin te pushkatuarit. Eshte fakt se ata nuk mund te gezojne demshperblimin pasi kane vdekur, por ate mund ta gezojne femijet e tyre, ata qe nuk paten kenaqesine te therrisnin nje here baba, te merreshin ne preher e te perqafoheshin prej tyre. Apo nuk e vuajten gjithe jeten, qe nga cerdhja e kopeshti, shkolla e shoqeria, puna e ushtria, etiketimin bir armiku me baba te pushkatuar, etj., etj.
Te denuarit e dhjetevjcarit te pare te diktatures ishin denime te pastra politike. Me vone pervec motiveve politike kishte dhe denime dashakeqese perse dikush nuk perkrahte inisiativat revolucionare e ultra revolucionare qe merrte partia. Kadegoria e trete perbehet edhe nga individe qe per faje ordinere te perseritura kane tentuar te arratisen. Ne rastet kur ata jane kapur, fajeve te tyre ordinere u eshte shtuar edhe akuza e mirefillte politike tentative per arratisje. Nje akuze e tille, i ka vene keto njerez ne pozita te barabarta me te burgosurit e mirefillte politike. Duke qene keshtu degjohen edhe shprehje se: Meqe te pushkatuarit nuk kane punuar ne nxjerrjen e mineraleve nga minierat, ne ngritjen e fabrikave e uzinave, ne ndertimin e pallateve, tharjen e kenetave e hapjen e kanaleve, mjaft i kane nje milion leke.
Kjo tingellon sikur keta njerez kane shkuar me vullnetin e tyre dhe kane punuar me pritje qe hakun e punes ta kerkojne tani, kur ai shtet nuk ekziston me. Eshte detyre paresore qe cdo shtet pavaresisht nga ngjyra politike qe ka duhet te integroje kete shtrese ekonomikisht, pasi te tjerat, si jetet e shuara, gjakun e derdhur, eshtrat e humbura, rinine e neperkembur e trupat e cfilitur, nuk kthehen me.
Po sikur ti hedhim nje sy burgjeve e vuajtjeve qe perjetonin te burgosurit e diktatures dhe burgjeve e vuajtjeve te kohes se tranzicionit, do te veme re ndryshime te medha. Ne diktature, perdoreshin tortura nga me cnjerzoret si varja per shpatullash dhe perplasja pas faqeve te murit, ku ishin vendosur rrjeta metalike me kunja te mprehte qe tu nguleshin ne trup gjat perplasjeve, heqja e mishit me pinca, vezet e nxehta nen sqetull, futja e kunjave te mprehte midis thonjve dhe mishit, mbathja e nallceve ne kembe me gozhde, uria dhe etja tmerruese, ekzekutimet pa shkak, groposja ne grup duke i mbuluar trupat e tyre te gjalle me gure e dhe, etj., etj.
Te gjitha sa permenda me lart, mund ti ilustroja me shembuj konkrekte, por do te duhej ne mos nga nje liber per cdo rast te pakten nga nje tregim rrenqethes. E meqe nje pjese e tyre jane bere te njohura ne faqe gazetash e libra kujtimesh, kesaj rradhe po mjaftohem vetem me evidentimin e tyre. Kjo edhe per faktin se nuk dua te sjelle skena te tmerrshme, te cilat mund te trishtonin moshat e reja qe do te kishin rastin ti lexonin!
Ne tranzicion, kushte krejt te tjera jetese. Mjafton te kujtojme se edhe ne burg kemi degjuar te ankohen se u mungonte tharsja e flokeve. Nuk ka nevoje per komente. Nje luks ky i paarrire, per masen e madhe te nenave, grave, motrave e vajzave shqiptare, aq me pak per shtresen e ish te burgosurve e ish te perndjekurve politike te diktatures. Tek i shikonim ne bangen e te akuzuarve ne diktature, i arrestuari dilte ne sallen e gjyqit, pas torturash cnjerezore, me koke te rruar, me rroba te rreckosura, sa nuk njihej as nga familja e tij. Ne tranzicion; Me floke te gjata, me kemisha te lara e jaka te bardha, me kollare, duke marre edhe poza triumfatoresh, thua se keta kane dale ne kete salle si eksperte e jo si te paraburgosur, per te bere vlersime e jo per te marre denime. Nuk eshte se behemi xheloze perse te tranzicionit nuk vuajten si ata te diktatures. Perkundrazi, gezohemi qe shqiptareve, ne cdo rrethane, vuajtjet tu pakesohen.Shprehim bindjen se kur te kemi kaluar etapen e ketij tranzicioni te veshtire, patjeter shqiptaret do te jetojne me mire. Ne kete kuader, pra edhe per te burgosurit do te kete nje trajtim me njerezor.
Jetet e humbura e eshtrat e djerura, nuk mund te vlersohen me para. Fjala eshte thjeshte per integrimin e pasardhesve te kesaj shtrese. Keshtu per vuajtjet e pamerituara e denimet e padrejta qe jane dhene ne diktature edhe masa e shperblimit duhet te jete me e madhe per denimet me te renda. Kuptohet ne kete rast vendin e pare do ta zinin martiret. E martire jane ata qe humben jeten te denuar padrejtesisht nga diktatura. Keto sa fliten e tregohen rreth ketyre problemeve, na vene ne mendime e na cojne ne perfundime, qe ti bejme thirrje presidentit e parlamentit, shtetit e deputetit, individit e shoqerise, qe nese synohet te evitohen plaget e shoqerise, gjerat te merren sipas rradhes dhe rendesise se tyre. Kur flasim per drejtesi, synojme te denohet padrejtesia ne permasat reale te saj. Kjo do te thote, qe te mos biem ne gabimin e madh, qe nje padrejtesi te korigjohet me nje padrejtesi tjeter. Diktatura, martireve nuk ua donte djersen, ndaj ua mori jeten e ua derdhi gjakun. Ne keto rrethana nuk eshte serioze, qe ne rastin konkret te vleresohet me shume djersa, se gjaku i derdhur per drejtesi.

 

 OPINIONE

PADRONET E RINJ TE SHQIPERISE

Nga Astrit KOLA

Klasa e re politike qe metoi pushtetin e baballareve, me nje guxim te cmendur dhe padyshim te suportuar, i dha vetes tagrin te tjetersoje pronen e ligjshme, pjesen e tundshme te se ciles komunizmi e kish shtetezuar e sekuestruar per nevoja te qeverisjes e pushtetmbajtjes, ndersa pjesen e patundshme vecse e kish shoqerizuar.
Pasi u sollen si ngadhnjyes te pushtetit e pronare te vendit, pushtetaret e rinj filluan te falin e pervetesojne pronen e te tjereve sikur te ishin ne mallin e babes.
Me sloganin e Dushan-Miladinit poshte bejleret dhe agallaret , horrat e neokomunizmit guxuan te zhbenin shtresen e pronareve te ligjshem, duke jetesuar strategjine leninisto-staliniste te likuidimit te klases se kulakeve dhe pronareve .
Duke perfituar nga indiferenca e demokracive perendimore, te cilat afermendsh qe nuk do te vinin te vendosnin sinoret e pronave ne Shqiperi, politikanet tane dhane kushtrimin dhe shembullin per zaptimin e pronave te te tjereve.
Tani qe Evropa, ndonese me vonese, u ka kerkuar te zgjidhin problemin e pronave te ligjshme, politikanet e varfer shqiptare i jane turrur demagogjise dhe marifeteve per ta kaluar edhe njehere, e ndoshta perfundimisht, lumin-Rubikon, qe do ti nxirrte ne steren e thate te integrimit evropian.
Qe politikanet tane jane ne Evrope, kete nuk e ve ne dyshim askush.
Evropa atyre nuk u sherben thjesht si oaz per te merzyer e per tu flladitur pas shtegetimeve te gjata neper shkretetiren e vendit qe drejtojne, por edhe si pancir per tu mbrojtur nga penalizmi per padrejtesite e pashembullta.
Sesa seriozisht e ka Keshilli i Evropes dhe negociatori special i tij, zoti Priebe, ne kerkesen per nje zgjidhje kushtetuese, ligjore e te pranueshme nga pronaret per ceshtjet e pronave, kjo do te verifikohet nga permbajtja e projekt-ligjit qe Qeveria do ti kaloje per miratim Kuvendit.
Edhe perfaqesuesi i OSBE-se, zoti Liponen, e ka theksuar domosdoshmerine e nje zgjidhjeje te ketij problemi, te cilin Presidenti Moisiu e ka marre teper seriozisht. Por zvarritjet e qeverise dhe denoncimet e Z.P per abuzimet e pushtetareve vendore dhe politikaneve, flasin shume dhe paralajmerojne nje trashje te zullumit per problemin e pronave. Nderkohe qe litari i holluar i shpreses se Nano-Qeverise per financimin e pritshem nga BE u keput dhe qeveria nuk mori asnje kacidhe, shume pak politikane te opozites ngriten zerin per kete ndeshkim te Shqiperise per shkak te mospermbushjes se detyrimeve per zgjidhjen e problemit te pronave. Dhe kjo sepse nje pjese e mire e tyre jane bashkefajtore ne krimin ndaj pronareve te ligjshem.
Edhe Serbia, pasi i vuri flaken Ballkanit per 10 vjet rradhazi, arriti te marre 220 milione dollare kredi nga BE, nderkohe qe Shqiperia vazhdon te penalizohet per neglizhencat e qellimshme ne permbushjen e detyrimeve, nder te cilat problemi i pronesise eshte prioritar. Qe keta mytebere-bashkefajtore te katrahures se pronave, po tallen me te drejtat dhe kerkesat e ligjshme te pronareve, kete po e shohin te gjithe, por bumerangu gjithmone kthehet tek kokat e flakesve mendjelehte.
Keta enveriste pandehin se mund te bejne ligjin gjithmone dhe te shullehen ne diellin e pushtetit qe deri tani u ka vajtur mbroth, por... me hajer e mbramja , - thote populli. Dhe ai nuk gabon.

PERFORMANTI I QEVERISE, SILURON K.L.SH

Nga Albin TIRANA

N debatin parlamentar te zhvilluar deri ne oret e vona lidhur me Raportin e Kontrollit te Larte te Shtetit, diskutimi me pikant ishte ai i ministrit te Financave, Kastriot Islami.
Performanti i performances se performuar te qeverise performante, ministri i Financave Kastriot Islami, pasi shastisi Tafe Kercukun me rrekene e fjaleve te huaja, me ne fund i dha Mustafes, ne gjuhen shqipe, dy keshilla te vlefshme: 1) - K.L.SH. te intensifikoje luften per parandalimin e shkeljeve te natyres se atyre te konstatuara!!! 2) - K.L.SH te paraqese ne kohen e duhur rezultatet e kontrolleve te ushtruara, qe gabimeve te bera te mos u humbase aktualiteti!!!
Sesi mund te parandalohet nga Kontrolli i Larte i Shtetit vjedhja e fondeve publike nga administrata socialiste, kete mund ta shpjegoje vetem Kastriot performanti.
K.L.SH. nuk mund te parandaloje babezine e qeveritareve, pervecse te konstatoje vjedhjen. Ti kerkosh ketij organi te parandaloje abuzimet dhe vjedhjet e fondeve publike, eshte njesoj si ti kerkosh prokurorise te parandaloje kryerjen e veprave penale.
K.L.SH. mund te veproje vetem post-factum, pra vetem mund te konstatoje shkeljen ligjore pasi ajo eshte kryer; te percaktoje demin efektiv ekonomik; shkallen e pergjegjesise administrative ose penale; personat pergjegjes, si dhe ti propozoje organeve te emerteses pergjegjesite administrative ose ti dergoje Prokurorise dosjen me shkeljet e konstatuara, per te mundesuar hapjen e ceshtjes penale.
Keto jane kopetencat ligjore te ketij organi. Ndersa lidhur me keshillen e dyte te Islamit, duhet thene se shumica e institucioneve qe kontrollon Sherbimi i Kontrollit te Shtetit, kane organizma te brendshem kontrolli, pa perfshire ketu organizmat e specializuar te kontrollit financiar, qe jane ne vartesi te organeve te emerteses dhe organeve te tjera eprore. Gjithshtu, K.L.SH nuk mund te kontrolloje ne cdo kohe per te dhene konkluzione te fresketa per shkelje dhe abuzime, pervecse kur kjo kerkohet nga titullaret e organeve, ose kur shkelja konstatohet nga kontrolli rutine dhe i planifikuar i ketij sherbimi, cka nuk ka lidhje me freskine e shkeljes ne fjale.
Pasi ne diskutimin e tij nuk e permendi asnjehere fjalen vjedhje dhe korrupsion, lidhur me dhjetra milione dollaret e avulluar, Islami, me performancen e tij natyrore, arriti tu mbushe mendjen degjuesve se ... performanca e qeverise nuk mund te vihet ne dyshim nga akuzat aspak performante te opozites, e cila ne vend qe te diskutoje me performance problemet shqetesuese qe duhet te na obligojne te gjitheve, i ka vene vetes si detyre te sabotoje performancen e institucioneve, ne mungese te performances se saj .
Pasi i dha Kercukut edhe disa keshilla per Auditimin modern kontemporano-performant, Islami i dha te kuptoje atij se, keshtu si po vepronte, mund ta linin ta shqyente opozita dhe Berisha, qe ia kane bere bene qe prej 6 vjetesh.
Mirepo, Islami, i vetsugjestionuar dhe karikuar nga elokuenca performante, harroi te thoshte qofte edhe dy fjale per institucionet qe bejne kambizem me paret e shtetit dhe natyrisht jo ne interes te tij. Islami harroi te thoshte ndonje fjale per kompanite gjigande, te cilat, paskerkan vite te tera qe nuk derdhin asnje kacidhe ne financat e Islamit, ngaqe pretendojne se dalin me humbje dhe qe, cuditerisht, nuk paskerkan falimentuar akoma.
Kaci gjithashtu harroi te thoshte qofte edhe dy fjale te vetme, si pronari i ligjshem i institucioneve financiare si ISISH-i, per shembull, ne arken e te cilit kompanite e ndertimeve ne Shqiperi, ngaqe nuk sigurojne as 10 % te punonjesve, nuk derdhin dhjetra milione $ ne vit.
Por ajo qe e cenon performancen e performantit te qeverise-Nano, eshte akuza e Kercukut se qeveria ka disa vite qe nuk mbledh akoma detyrimet doganore te pashlyera nga disa subjekte qe jane importuesit me te medhenj te vendit .
Tani qe nga xhepat e shpuar te qeverise rrjedhin qindra milione dollare per shkak te vjedhjeve dhe evazaionit fiskal, per shkak te kompensimit te boshllekut nga mema-natyre, kane hyre ne xhepat dhe dikasteret e saj vlerat e performances performuese, karakteristike per qeverite performante, si ajo e Tosit dhe e Kacit.

  

DOSSIER

Greqia nuk e konsideron te vdekur dhe te kaluar njehere e pergjithmone ligjin e luftes me Shqiperine

EDHE NJE HERE PER LIGJIN E LUFTES ME GREQINE

Nga KASTRIOT DERVISHI

Edhe nje here Fatos Nano dhe qeveria e tij, e treguan fytyren e tyre vertete dhe qellimit qe ata i sherbejne. Dhenia e bazes ushtarake te Bishtit te Palles, Greqise, per nacionalistet dhe shqiptaret qe e duan me te vertete Shqiperine perben nje ogur te keq dhe nje shenje tjeter te antishqiptarizmes qe kane ne gene ata qe drejtojne sot vendin. Akti i fundit i qeverise dhe i mazhorances se majte ne pushtet, pavaresisht se i papranueshem, nuk eshte i papritur. Kesisoj ne seancen parlamentare te dates 30 korrik 2002, kryeministri Fatos Nano duke iu pergjigjur pyetjes se deputetit dhe kryetarit te Partise Levizja e Legalitetit, zotit Ekrem Spahiu ne lidhje me parteritetin e qeverise se tij me Greqine, ne nje kohe qe ky shtet nuk ka hequr gjendjen e luftes me Shqiperine, nder te tjera tha:
Nuk eshte ky mesazhi i programit te qeverise qe prezantova para jush, madje me lejoni qe me kete rast te theksoj se marredheniet bilateriale me Greqine do te vazhdojne te jene miqesore ashtu sikunder i takon te jene keto marredhenie mes dy shteteve fqinje, aq me teper me nje anetar te Bashkimit Evropian. Persa i takon Ligjit te Luftes, ne e konsdiderojme ate si nje mbetje jo aktive te nje periudhe qe tashme ka vdekur nje here e pergjithmone{ZP, 31 korrik 2002}.
Nuk eshte kaq i thjeshte problemi sa e ben kryeministri. Nese ligji i luftes do te ishte mbetje jo aktive e te kaluares, atehere do te thote qe Greqia nuk e di qe ky ligj duhet hequr ose nuk ka ndermend te zbatoje asnje dispozite te ketij ligji. Natyrisht eshte e pakonceptueshme per nje shtet qe quhet qofte dhe formalisht vend sovran si Shqiperia, te quaje partner strategjik pikerisht nje vend si Greqia qe i ka marre 1/4 e territorit dhe mban akoma ne fuqi gjendjen e luftes. Nga ana tjeter nese greket do te ishin kaq trima dhe kaq te vendosur sa duken me Shqiperine, do ta mbanin nje ligj te tille lufte edhe me Italine.
Ne rastin e Shqiperise pra eshte dicka me teper qe i ka bere greket te mos e konsiderojne nje mbetje jo aktive kete ligj.
Te njejten dite ne Kuvend, ne lidhje me ceshtjen came Fatos Nano u pergjigj si perhere pa e lenduar fqinjin jugor me keto fjale:
Filozofia baze qe orienton programin e qeverise eshte filozofia e integrimit permes te cilit do te gjejne zgjidhjen edhe konfliktet tashme te krijuara nga historia tragjike e Ballkanit {ZP, 31 korrik 2002}.
Pese vjet me pare kur ministri i Puneve te Jashtme Paskal Milo u pyet nga deputeti i PS-se, Petro Koci ne seancen e dates 29 korrik 1997, ne lidhje me kuadrin e politikes se fqinjesise aktive me Greqine ndaj ceshtjes came, u pergjigj:
Zhvillimi i metejshem i marredhenieve shqiptaro - greke, qe eshte objektivi paresor i qeverise se re, eshte per camet po kaq i dobishem e shpresedhenes sa edhe per te gjithe shqiptaret e tjere{shih Punime te Kuvendit - 1997, nr 2, faqe 65}.
Tani gjithkush mund te shohe se ne cnivel ndodhet ceshtja came per te pare se sa e dobishme e shpresedhenese ka qene politika e fqinjesise se mire me Greqine. Politika zyrtare e ketij grupi politikanesh qe drejtojne sot Shqiperine eshte mjaft e qarte persa i takon Greqise. Ata nuk kane kurrfare vullneti dhe deshire per marredhenie dinjitoze me Greqine, bile kane shume deshire te urdherohen nga politika greke. Ne kete kuader edhe ceshtja came ngelet thjesht ne disa fraza gjithmone te paqarta te Nanos dhe shokeve te tij.



HISTORIA E LIGJIT TE LUFTES

Per shkaqe tashme te njohura, me 28 tetor 1940 Italia i shpalli lufte Greqise dhe e sulmoi territorin e kesaj te fundit nepermjet territorit te aneksuar shqiptar. Ne kete moment filloi edhe lufta e quajtur si italo - greke. Sic shihet edhe ne emertesen e kesaj lufte nuk ka asgje qe ta shquaje ate si lufte italo - shqiptaro - greke. Menjehere pas fillimit te luftes, ne Greqi u vendos gjendja e luftes me Italine dhe Shqiperine.
Dekreti mbreteror i dates 10 nentor 1940, ka hyre ne fuqi pas botimit ne Gazeten Zyrtare greke te vitit 1940{fashikulli A, faqja 379 e me pas}me permbajtjen e meposhtme:
Italia me dominomet, territoret perandorake me kolonite e saj dhe Shqiperia percaktohen armike ne kuptimin e ligjit 2636 per veprimet juridike te armiqve dhe sekuestrimin konservativ te pasurive armike.{shih Marredheniet shqiptaro-greke ne driten e se drejtes nderkombetare, botuar ne gazeten Republika te dates 10 tetor 1999 nga avokati Agim Tartari, qe eshte nje nga njerezit qe ka kontribuar me shume ne zbardhjen e te vertetes, duke trajtuar aspektin ligjor te kesaj ceshtjeje}.
Ne baze te ketij ligji te gjitha pasurite e shqiptareve e Shqiptareve ne Greqi u vune nen sekuestrirmin konservativ dhe filluan te administrohen nga shteti grek. Duhet te theksojme ketu se me fjalen pasurite e shqiptareve ne Greqi nuk kemi parasysh vetem pasurite e shqiptareve ne trojet e tyre si ne Cameri etj, por per pasurite e shqiptareve ne te gjithe territorin e shtetit grek.
Me vone me vendim te perbashket te Ministrise se Ekonomise Kombetare dhe te Ministrise se Financave te Greqise, date 9 qershor 1947, nr 14882/3574 dhe me vone ne baze te ligjit nr. 4506, date 14 mars 1966, perjashtoheshin nga zbatimi i dispozitave te ligjit te luftes shtetasit shqiptare me origjine greke qe banonin ne Shqiperi. Sipas ketij ligji dhe sipas deshires identifikuese greke shtetas shqiptare me origjine greke quhen te gjithe ortodokset e Shqiperise.
Sipas dekret-ligjit nr 1138/1948, neni 21 i ligjit te luftes eshte ndryshuar duke qartesuar se marrja fund e ketj ligji behet me vendim te perbashket te kryeministrit, ministrit te Puneve te Jashtme, ministrit te Financave dhe ministrit te Drejtesise. Pastaj nje vendim i tille duhet te miratohet edhe nga parlamenti grek.
Ne vitin 1987 greket mashtruan ne lidhje me heqjen e ligjit te luftes me Shqiperine. Per faj edhe te pales shqiptare, per shumicen e popullsise nuk dihej deri vone se Greqia e kishte akoma ne fuqi kete ligj. Por duhet kujtuar se greket kane qene mashtrues deri vone ne lidhje me kete ceshtje. Keshtu per shembull keshilltari i shtypit i ambasades greke ne Tirane, Kristos Failadis ne vitin 1994 i ka deklaruar gazetes Aleanca sa me poshte:
Me komunikaten zytare te Keshillit te Ministrave te Greqise date 28 gusht 1987, ka pushuar se ekzistuari gjendja e luftes me Shqiperine. Ky dokument zyrtar i Keshillit te Ministrave eshte firmosur nga kryeministri i asaj kohe...Papandreu dhe ministrat pjesemarres.
Sipas i nformacioneve qe kemi ky i ashtuquajtur vendim nuk eshte botuar ne Gazeten Zyrtare te Greqise, pra ka qene nje truk grek per t`i sherbyr politikes se dy popujve miq qe kishte nisur ne Shqiperi nga regjimi kriminal i Enver Hoxhes dhe Ramiz Alise.

PSE GREQIA KA INTERES TA MBAJE NE FUQI LIGJIN E LUFTES ME SHQIPERINE?

Shkaku kryesor i mbajtjes se ligjit te luftes me Shqiperine eshte ai ekonomik, ose thene ndryshe eshte justifikimi i hajduterise greke nepermjet ketij ligji. Ne saje te ligjit ne fjale te gjitha pronat e shqiptareve ne Greqi administrohen nga shteti grek. Ne keto pasuri futen tokat bujqesore, trojet, objektet, fabrikat, punishtet, llogarite bankare etj. Po ashtu sot ekziston cdo mundesi qe shqiptareve qe punojne si emigrante ne Greqi tu konfiskohen llogarite bankare ne baze te ligjit te luftes.
Faktore te tjere jane ata ushtarake, psikologjike, racore etj.
Mbi baze te ligjit ne fjale, ne cdo kohe shtetasit shqiptare qe punojne si emigrante ne Greqi, mund te konsiderohen si rober lufte dhe mund te burgosen.
Llogaritet qe fitimet qe i sjell ky ligj Greqise te jene aq te medha sa nuk mund te merren me mend. Perballe kesaj shume, shuma qe dhuroi per shembull Keti Garbi per maternitetin e Tiranes, duket si nje cerek pike uji ne oqeanin Atlantik. Ne fund te fundit nuk ka poshtersi me te madhe se sa ti kryesh nje vendi vjedhje sistematike per vite me radhe nepermjet ligjit te mbetur nga koha, dhe nga ana tjeter te krenohesh se po i jep ndihme disa qindarka.



A DO TA KERKOJE KRYEMINISTRI FATOS NANO GODINEN E AMBASADES SHQIPTARE NE GREQI TE KONFISKUAR NE BAZE TE LIGJIT TE LUFTES?

Ndoshta pak kush e di se nga arka e shtetit shqiptar cdo muaj dalin shuma te medha per te paguar qerane e ambasades shqiptare ne Greqi dhe 6 apartamenteve te saj. Ne nje kohe qe ne mes te Athines ne rrugen Vasillissis Sofias, ndodhet godina e ish legates shqiptare te kohes se mbreterise, e cila eshte prone e shtetit shqiptar. Kjo godine ka kaluar ne sekuestrim konsevativ qysh prej vitit 1940 dhe sot eshte kthyer ne muze. Eshte shembulli me i prekshem nese eshte hequar apo nuk eshte hequr ligji i luftes me Greqine.
Nese kryeministri Fatos Nano e ka quajtur ligjin e luftes mbetje te se kaluares dhe vazhdon ende ti qendroje ketij mendimi, atehere le te kerkoje nga homologu i tij Kostas Simitis, i cili e di fort mire se ne ceshtjet ekzekutive nuk kemi te bejme kurre me mbetje te se kaluares, qe kjo godine t`i kthehet shtetit shqiptar.
Natyrisht ne krahasim me ate qe kane humbur dhe po humbin shqiptaret ne Greqi, godina ne fjale nuk eshte gje fare, por te pakten nuk duhet ta leme ne heshtje nje gje te tille, qofte edhe per simboliken e saj.
Kjo godine te pakten eshte nje simbolike qe tregon me mire se kushdo se ekziston nje gjendje lufte midis te dy vendeve per faj te Greqise. Kur shteti shqiptar nuk arrin te marre nje objekt ne pronesi te tille, cmund te beje nje qytetar i thjeshte me kombesi shqiptare ne nje shtet kampion te shkeljes se te drejtave te njeriut si Greqia.



ILUSTRIM HISTORIK: SI I GRABISTE PRONAT E SHQIPTAREVE GREQIA EDHE PARA DALJES SE LIGJIT TE LUFTES.

Duket qe ka qene ne objektiv te qeverise greke shpronesimi i pasurive te shqiptareve ne Greqi edhe kohe me pare dhe ka qene nje rast i mire per ta dekretimi i ligjit te luftes ne vitin 1940.
Nese citojme seancen parlamentare te Dhomes se Deputeteve te Shqiperise me 25 qershor 1925, qe iu kushtua pronave te shqiptareve ne Greqi {jo vetem ne Cameri} merret vesh se nese pasuria do te vihej ne duart te shqiptareve, shtetit shqiptar do ti vinte nje ndihme prej 10 milion franga ari ne vit {shih Bisedimet e Dhomes se Deputeteve faqe 192, diskutimi i Xhafer Ypit}. Pa llogaritur shpronesimin e detyrueshem te cifligjeve te shqiptareve ne Tesali e gjetke, politika greke synonte ta shtrinte procesin e shpronesimeve ne nje permase sa me te madhe. Per te kufizuar nje qellim te tille te grekeve ne Greqi shkoi atehere edhe nje komision parlamentar shqiptar.
Duhet thene se pas kesaj vizite Greqia e kufizoi ndjeshem procesin e ndermarre ndaj pronave te shqiptareve, ndonese nuk hoqi dore kurre nga nje aksion i tille.
Rast i mire per te ishte ligji i luftes i vitit 1940, i cili nuk mund te jete kurre nje mbetje e se kaluares perderisa eshte nje faktor i madh grabites per greket dhe qe i sherben strategjise serbo-greke te rrenimit ekonomik te shqiptareve.
Beni nje llogari te thjeshte. Vetem nga viti 1925 e deri sot, me kursin e ketij viti duke llogaritur rreth 10 milione franga ari ne vit, te marra nga administrimi i pronave te shqiptareve ne Greqi{pa llogaritur pronat e popullsise came dhe ato qe preku ligji i luftes i vitit 1940}, Greqia i ka marre {lexo vjedhur}shqiptareve nje shume prej rreth 800 milion frangash ari. Sa per dijeni nje frange ari shkembehej me 4 dollare.



GREQIA MUND TA HEQI LIGJIN E LUFTES VETEM KUR TE GJEJE NJE FORME TJETER KONFISKIMI

Edhe nese vjen nje dite qe greket mund te heqin ligjin e luftes, te jemi te sigurte se ata kane per te gjetur nje forme tjeter juridike qe do te konsistoje ne ruajtjen e procesit konfiskues. Greket jane ushqyer per rreth 200 vjet me nje propogande te terbuar antishqiptare dhe nuk mund te pritet qe nga ana e tyre te buroje deshira per fqinjesi te mire. Greket duan te jene me shqiptaret kolonizatore. Atyre u pelqen qe te sillen si te tille.
Ne nje tjeter menyre mund te themi se shitja e ekonomise shqiptare, Greqise eshte nje tjeter ligj lufte qe vepron brenda territorit te shtetit shqiptar.

 

      ANALIZE

 7 PRILLI, MENXYRA FATALE E SHQIPTAREVE

Murat BASHA

7 Prilli kobzi i vitit tragjik 39-te, do te mbetet ne memorien historike te shqiptareve, si nje nga ngjarjet qe ndryshuan rrjedhen e zhvillimit shoqeror dhe deformuan ne menyre te pakthyeshme substratin politiko-etatist te elites intelektuale dhe klases sone politike.
Idete majtisto-liberale, qe permbyten Evropen e viteve 20-30, e gjeten klasen politike shqiptare ne hapat e para te deshirave dhe perpjekjeve titanike per jetesimin e filozofise se Rilindjes Kombetare, nepermjet kulmimit te aftesive shtetformuese.
Shtetaret tane te medhenj, elita e elites se klases sone politike, qe shkelqeu ne sfondin e erret te te semurit te Bosforit, hodhen dhe cimentuan themelet e shtetit te pare nacional shqiptar, pas aprovimit te Statutit Themeltar ne 1 Shtator te vitit 1928.
Pavaresisht gjenialitetit te Ahmet Zogut, shqiptaret kurre nuk mund ti sendertonin aspiratat e tyre pa kontributin krucial te politikaneve dhe shtetareve qe, me mendjen e ndritur, i rroken ne ajer idete dhe vizionet e Mbretit te tyre, te cilin e mbeshteten pa medyshje, deri ne fund.
Bartesit e ideve komuniste e fashiste, ide qe ne realitetin shqiptar shpesh konfondoheshin deri ne mbivendosje, nuk munden asnjehere te vinin ne dyshim e aq me pak te shembnin parimet konservuese te shoqerise shqiptare. Kjo shoqeri, zhvillimin nuk mund ta pranonte si kundervenie deri asgjesuese ndaj tradites qe kish determinuar psiqiken dhe fizionomine tone kombetare.
Stoicizmi dhe lufta e shkelqyer diplomatike e Mbretit Zog I dhe e pasuesve-diplomate te Tij, jo vetem poshteruan diplomacine trashanike te Cianos, por e cekuilibruan ate dhe e detyruan Italine te perdore gjuhen e forces ndaj Shqiperise.
Keshtu, aventurierit fashist Duce, i mbeti vecse pushtimi ushtarak i Shqiperise per te shtene ne dore sovranitetin e shtetit shqiptar, pas deshtimit te shkembimit te vartesise politike me ndihmat ekonomike. Pakti Ciano-Stojadinovic jo vetem qe ishte kunder-reaksion ndaj vendosmerise se Mbretit Zog I per ruajtjen e sovranitetit te Shtetit Shqiptar, por deshmoi se, ne substance te fundit, fashistet italiane dhe jugosllavet, bene kauze te perbashket per coptimin e Shqiperise. Shpallja e Ahmet Zogut Mbret i Shqiptareve, shtypja e rebelimeve dhe kryengritjeve me implikime italo-serbe dhe, me pas, ky komplot antishqiptar, hodhen ne ere tezat kriminale per impaktet serbe ne politiken dhe shtetin shqiptar, si kompensim i 24 Dhjetorit te vitit 1924.
Me aktin e turpshem te pushtimit fashist, Musolini shkeli me kembe marreveshjen italo-britanike te vitit 1938, per Ruajtjen e statukuose ne Mesdhe dhe, njekohesisht, shfrytezoi indiferencen kuazikapitullante te Fuqive te Medha te Evropes qe, ... ne Shqiperi nuk kishin kurrfare interesash, pervecse interesit te pergjithshem per ruajtjen e paqes ne bote {!!!}. A thua se Shqiperia ndodhej jashte planetit dhe pushtimi i saj ishte thjesht nje eskursion ushtarak i fashisteve. Agresioni fashist dhe pushtimi i turpshem i Shqiperise, hodhi ne ere arsyet e ekzistences se metejshme te Lidhjes se Kombeve dhe moralin e supershteteve anetare, te cilet as qe denjuan te shqyrtonin Deklaraten e Protestes se Qeverise shqiptare, pas pushtimit te nje vendi anetar sikunder ishte Shqiperia.
Komunistet dhe historigrafia e tyre, e fshehen faktin se perfaqesuesi i Bashkimit Sovjetik ne Lidhjen e Kombeve, ishte kundershtari me i eger i futjes ne rendin e dites per shqyrtim te Protestes se Qeverise shqiptare per aktin banditesk te pushtimit. Dhe kjo sepse bolsheviket ishin po aq agresore kunder Finlandes, republikave priballtike, etj..
Toleranca kapitulluese e Demokracive te Medha, zgjoi oreksin e nazi-fashisteve, te cilet vecse ndryshuan rradhen e viktimave ne kasaphanen qe pasoi dhe, nje dite te bukur, trokiten edhe ne deren e pacifisteve, duke i mbytur ne gjak.
Me 7 Prill, shqiptaret atdhetare luftuan me heroizem dhe i kthyen brigjet tona ne varr per fashistet.
Asnje komunist apo majtisto-liberal, nuk i mori armet per te luftuar, madje shume prej tyre veshen uniformat e fashizmit, ose u anetaresuan ne Partine fashiste shqiptare. Si gjithmone, luftuan dhe derdhen gjakun ata qe ishin mesuar te flijoheshin per Shqiperine, brez pas brezi.
Bilanci tragjik i luftes civile dhe aspak clirimtare, perllogariti si elemente varrezat masive te shqiptareve dhe ndoca varre pushtuesish, qe numeroheshin me gishtat e dores.
Gabimi trashanik i Demokracive te Medha, vazhdoi edhe gjate Luftes se Dyte Boterore, pas krijimit te aleancave me sllavo-komunistet e Ballkani dhe te Evropes dhe Azise. Keto aleanca pragmatiste i sollen komunistet ne pushtet, duke varrosur Demokracine ne pothuajse gjysmen e Evropes dhe te Azise, gafe se ciles ia pane hajrin duke paguar faturat e Luftes se Ftohte dhe rreziqet e katastrofes berthamore.
Por, per shqiptaret dhe popujt e tjere te Evropes Juglindore, demet me te medha te Luftes se Dyte Boterore nuk ishin ato materiale dhe njerezore, perkundrazi. Demet me te medha ishin shkaterrimi i substratit konservativ dhe permbysja e raporteve politike, ekonomike dhe sociale, ne menyre te pariparueshme. Genocidi komunist fitoi legjitimitetin prej disa lapidareve, duke guxuar te viktimizoje familjet dhe elementet me progresiste te shoqerise shqiptare.
Gjate LDB, aleate te fuqive antifashiste u shpallen vrasesit e popullit, nderkohe qe armiqte historike u shpallen vellezer dhe aleate ideo-strategjike. Pas vendosjes se pluralizmit, internacionalistet u vetshpallen adhurues dhe aleate te Perendimit.
Ne kete kendveshtrim, 7 Prilli shkaterroi perspektiven e vendit dhe risolli ne pushtet forcat me te errta te shoqerise shqiptare gjate disa brezave, duke sjelle konsekuenca qe do te kerkojne kohe te stergjate per tu riparuar. Por demi me i rende eshte atrofizimi i aftesive shtetformuese dhe legalizimi i padrejtesive shoqerore. Ndaj, me te drejte, 7 Prilli konsiderohet si menxyra fatale e shqiptareve.

 

SPECIALE

7 Prilli dita e zise por dhe e lavdise

Nga Sadedin BALLA

Per here te pare pas 64 vjetesh, festohet ditelindja e NMT Leka I ne atdhe.
5 Prilli 1939 merr nje rendesi te vecante per Dinastine Mbreterore Shqiptare dhe shtetin shqiptar, pasi perfaqeson trashegimine e Kurores.
PLL i uron jete te gjate NMT Leka I dhe njekohesisht realizim te shpejte te aspirates se pjeses me te madhe te shqiptareve, qe jane te bindur se qeverisja monarkike parlamentaro-demokratike, eshte forma me e pershtatshme per vendin tone. Ne te vertete, muaji Prill eshte i mbushur me evenimente historike mjaft te rendesishme per legalistet dhe me gjere dhe per te gjithe shqiptaret. Nje date e tille eshte 7 Prilli, dita simbol e rezistences se popullit shqiptar ne kohet moderne, kundrejt hordhive fashiste, nen drejtimin e majorit te Mbreterise, Abaz Kupit, i cili bashke me oficeret e tjere te ngarkuar per te drejtuar rezistencen ne Shengjin, Vlore, Sarande etj., kryen me nder detyren e ngarkuar nga Mbreti Zog I. Fashistet italiane, pasi nuk ia dolen te gjunjezonin Mbretin Zog, e per ta bere vasal te Mbreterise se Italise, si dhe per te bashkuar Kuroren Mbreterore Shqiptare me Kuroren Mbreterore Italiane, pasi konsumuan mekanizmat e dredhive, puceve, joshjeve dhe atentateve ndaj Mbretit Zog I, ndermoren aktin e fundit, ate te agresionit ushtarak ndaj Shqiperise.
Me rezistencen e 7 Prillit, shqiptaret shenuan ne historine e Evropes te paren rezistence ndaj fashizmit, duke e nxjerre faqebardhe para historise vendin tone. Me 7 Prillin, historiografia komuniste ka spekulluar per rreth 50 vjet, ashtu sikurse sot ka ende historianuce qe bartin reminishencat e se kaluares dhe ne tekstet shkollore te historise nuk pasqyrojne te verteten, por te trilluaren.
Ne legalistet, 7 Prillin e konsiderojme si diten e zise, por dhe te lavdise, pasi me 7 Prill ne iu dhame popujve te Evropes dhe Botes mesazhin e madh se fashistet nuk jane te pandalshem, pasiqe nje vend me 850 mije banore, i zmbrapsi disa here forcat ushtarake te Italise fashiste 40 milioneshe. Ne jemi krejt te kthjellet ne vleresimin se, pushtimi i Shqiperise nuk perbente vullnetin e popullit italian, por vecse vullnetin e nje diktature gjakatare. Ashtu sic nuk perbente vullnetin e popullit tone vendosja e nje diktature komuniste, me pas.
7 Prilli nderpreu vazhdimesine e shtetit modern shqiptar, te krijuar nga Mbreti Zog I. Ne, me mjete demokratike, na del per detyre te realizojme vazhdimesine e tij, per te siguruar ardhmerine e vendit tone.

MESAZH URIMI
Kryetari i PLL, z. Spahiu i uron NMT Leka I, 64 vjetorin e lindjes

Kam nderin dhe kenaqesine e vecante qe ne emer te Partise Levizja e Legalitetit, tJu urojme NMT Leka I Ć¢ā‚¬ā€œ Mbret i Shqiptareve, 64-vjetorin e lindjes.
Kenaqesia jone dhe e mbare shqiptareve shumefishohet tani qe Ju dhe Familja Mbreterore ndodheni ne Atdhe duke fuqizuar shpresat per te ardhmen e vendit.
Ju urojme jete te gjate dhe shendet te plote ne dobi te kombit shqiptar!
EKREM SPAHIU
KRYETARI

NJE JETE NE SHERBIM TE ATDHEUT

-Me rastin e 64 vjetorit te lindjes te Mbretit Leka I

Nga Kastriot DERVISHI

Me 5 prill 2002 u mbushen 64 vjet nga lindja e Mbretit Leka i Pare. Ai eshte djali i vetem i Mbretit Zog i Pare dhe i Mbretereshes Geraldine te cilet u martuan me 27 prill 1938, me nje ceremoni festive te zhvilluar ne Tirane. Leka i Pare lindi ne nje kohe te veshtire dhe ne prag te pushtimit fashist. Lidhur me kete ngjarje ne kujtimet e tij Ministri i Jashtem i Italise ne ate kohe konti Ciano shkruan se pushtimi i Shqiperise ishte planifikuar te kryhej ne ditet qe pritej lindja e princit trashegimtar. Ne shenimet e dates 25 mars 1939 njeriu qe pergatiti pushtimin e Shqiperise, Konti Ciano shkruan:
Vec te gjithave eshte nje fakt familjar tek i cili kam shume besim: lindja e afert e nje femije. Zogu e do gruan, e ne pergjithesi gjithe familjen. Besoj se do te preferoje t`i siguroje farefisit te vet nje te ardhme te qete. Nuk e imagjinoj dot Geraldinen shtatzene te shtegetoje duke luftuar neper malet e Matit e te Mirdites.
Ne kete situate te turbullt zhvillimesh politike apo ushtarake, ne oren 3.30 te mengjezit te dates 5 prill 1939, lindi Princi trashegimtar Leka i Pare. Lindja e tij u lajmerua ne oren 10-te te mengjezit te kesaj dite me gjemimin e 100-t te shtenave te topit. Ne ditarin e tij Konti Ciano ironizoi keshtu kete lindje:
Per sa kohe {Leka} do te jete trashegimtar i Mbreterise se Shqiperise?
Mbas lindjes se Princit Leka italianet fiksuan si afat te fundit te ultimatumit te tyre daten 6 prill. Megjithe kete situate te renduar ne mesditen e dates 6 prill Parlamenti shqiptar i hodhi poshte te gjitha kerkesat ultimative te pales italiane. Mirepo paralelisht Jugosllavia deklaroi se ne rast te nje rezistence ne Shqiperi, ajo rezervonte te drejten te hynte 25 kilometra ne territorin shqiptar.
Nuk ngeli prapa as Greqia e cila deklaroi se do ta linte kufirin hapur deri me 8 prill, e me pas do ta mbyllte ate. Per fat te keq edhe reagimi nderkombetar ishte zero. Si lidhja e Kombeve ashtu edhe Fuqite e Medha miratuan pushtimin e Shqiperise me heshtjen e tyre. Ne kushte te tilla, nje vend i vogel si Shqiperia e kishte te pamundur nje rezistence ndaj nje shteti shume here me te madh si Italia. Pasi Mbreti Zog organizoi rezistencen simbolike ne portet shqiptare dhe ne brendesi te territorit u largua nga vendi per te vazhduar luften ne mergim dhe per te qene faktor politik ne arenen nderkombetare.
Keshtu Princi Leka ende pa i mbushur dy dite jete dhe pa e njohur mire atdheun e tij u detyrua te merrrte rrugen e gjate te mergimit. Ishte ora 4 e mengjezit e 7 prillit kur makinat e Oborrit Mbreteror do ti drejtoheshin kufirit me Greqine, ndersa Mbreti Zog do ta bente nje gje te tille nje dite me pas. Familja Mbreterore qendroi me pak se nje muaj ne Greqi dhe me 2 maj 1939 u largua me tren ne drejtim te Turqise. Nga ketu qellimi i ardhshem i Mbretit Zog do te behej Britania e Madhe ne funksion te nderkombetarizimit te ceshtjes shqiptare. Ne fund te qershorit 1939 sovranet lane Stambollin dhe nisen me tren te marre me qera drejt Rumanise. Me pas udhetimi i Familjes Mbreterore vazhdon me ndalesa ne Poloni, Lituani, Finlande dhe Suedi. Nga Suedia ne mesin e muajit gusht 1939 sovranet arriten ne Paris, nga ku u larguan vetem pak kohe para ardhjes se ushtrive gjermane, ne drejtim te Britanise se Madhe.
Ne nentor 1945 pasi Britania e Madhe e njohu qeverine komuniste te Enver Hoxhes, Familja Mbreterore u largua per ne Egjipt, ku Mbreti Faruk me origjine shqiptare kishte ofruar mikpritjen e tij. Pas permbysjes se ketij te fundit nga revolucionaret e Abdyl Naserit ne vitin 1952, jetesa e Familjes Mbreterore u be e veshtire. Pas nje periudhe tjeter te veshtire ne korrik te vitit 1955 Mbreti Zog, Mbreteresha Geraldine, Princi Leka dhe pjesetaret e tjere te Familjes Mbreterore, u larguan per ne Kane te Frances.
Me 9 prill 1961, pas nje semundje disa vjecare, Mbreti Zog nderroi jete ne spitalin Fosh te Parisit. Ne perputhje me statutin e Mbreterise shqiptare te vitit 1928 vendin e Mbretit Zog e zuri Mbreti Leka i Pare i cili beri edhe betimin para Parlamentit shqiptar ne mergim.
Mbreti Leka ne moshen 8 vjecare pervec gjuhes shqipe zoteronte edhe gjuhet anglisht e frengjisht. Ne kohen e qendrimit te Familjes Mbreterore ne Egjipt ai u arsimua ne British Boys Schooll te Aleksandrise. Ne vitet 1955-1956 ndjek mesimet ne Aiglon College te Zvicres ku merr dhe diplomen Matriculation of Oksford.
Ne vitet 1956-1958 studion ne akademine ushtarake te Sandbesit ne Angli, dhe per shkencat politiko-ekonomike vazhdoi Universitetin e Sorbones ne Paris. Pervec gjuheve te mesuara ne femijeri Mbreti Leka mesoi edhe gjuhet spanjisht, gjermanisht, arabisht dhe portugalisht.
Ne vitin 1962 me ndermjetesine e miqve te tij Mbretit Simeon te bullgareve dhe Princit Juan Karlos te Burboneve, Mbreti Leka vendoset ne Spanje, ku ushtron edhe nje aktivitet privat.
Me 23 korrik 1972, Mbreti Leka organizon ne Madrid nje mbledhje me te gjithe kreret e partive dhe organizatave shqiptare ne mergim, ku te gjithe vendosen te luftojne per nje Shqiperi Etnike dhe per permbysjen e regjimit antikombetar komunist te instaluar dhunshem ne Shqiperi. Me nderhyrjen e agjenturave te huaja kjo marreveshje sabotohet mjaft shpejt.
Me 23 korrik 1975 me rastin e fillimit te Konferences se Helsinkit-KSBE, Mbreti Leka i dergon nje telegram ketij organizmi ku midis te tjerash thote se nuk do te kete kurre paqe e mirekuptim ne Ballkan po nuk u njoh integriteti territorial i Shqiperise Etnike.
Ne tetor 1975 Mbreti Leka martohet me aristokraten australiane Suzane Kallen-Uordin, dasma e te cileve zhvillohet me madheshti ne kryeqytetin spanjoll Madrid.
Ne qershor 1977 gjate nje mbledhje te KSBE-se ne Beograd, ai deklaron se nuk mund te flase Jugosllavia per te drejtat e njeriut ne nje kohe qe ushtron genocid mbi shqiptaret atje.
Po ne vitin 1977 Mbreti Leka formon Keshillin Ushtarak per Clirimin e Tokave Shqiptare dhe filloi pergatitjet per te nderhyre me Ushtrine Kombetare ne Shqiperine etnike per te permbysur regjimin e urryer komunist dhe per te cliruar tokat e pushtuara. Perpjekjet e tij per te pajisur kete ushtri me arme jane paraqitur nga propaganda komuniste si perzieje e tij ne ceshtje te trafiqeve te armeve. Projekti i Lekes se Pare per formimin e kesaj ushtrie, u sabotua nga ato shtete qe ishin per mosprekjen e integritetit territorial te Jugosllavise. Nisur nga ky shkak, keto shtete i bene presion edhe qeverise spanjolle ta ndalonte nje aktivitet te tille ne territorin e saj. Ne keto kushte Mbreti Leka la Spanjen me 31 janar 1979 per te shkuar ne Johanesburg.
Ai nuk mjaftohet me kaq por zhvillon nje veprimtari te dendur diplomatike ne favor te ceshtjes kombetare shqiptare, e cila kulmonte ne raste si ngjarjet e vitit 1981 ne Kosove. Ne dobi te ceshtjes shqiptare prononcohen kete kohe edhe miqte e Mbretit si senatoret amerikane Flloid Spens dhe Xhesi Helms.
Edhe ngjarjet e dyfishta te korrikut 1990 do ta gjenin Mbretin Leka ne krye te detyres. Ai do te ndjeke nga afer te gjitha hallet e shqetesimit e emigracionit te ri shqiptar te dyndur ne ambasadat u huaja ne Tirane, dhe do te vazhdoje interesimin e tij te perhershem ndaj ceshtjes se Kosoves.
Mbreti Leka pershendeti edhe levizjen studentore te dhjetorit 1990. Ai u gjend prane emigranteve shqiptare qe emigruan ne mars 1991 ne Itali dhe i beri thirrje popullit shqiptar te bojkotonte zgjedhjet e 31 marsit 1991 te cilat i parashikonte se do te manipuloheshin nga PPSH-ja.
Ne periudhen e pluralizmit Leka i Pare do te riperseriste kerkesen e perhershme te tij per te organizuar nje referendum per formen e regjimit.
Pas nje kalimit te nje kohe Leka i Pare do te vinte per here te dyte ne token shqiptare me 12 prill 1997, ne nje moment te veshtire per vendin. Shqiperia e sapodjegur nga rrebeluesit e nxitur edhe nga agjenturat e huaja, do te degjonte nga biri i saj fjalet paqe, bashkim, vellazerim. Pas disa takimesh me autoritetet shqiptare dhe caktimit te dates se referendumit, Mbreti Leka zhvilloi nje fushate mjaft dinjitoze ne mbare vendin.
Ne perfundim te referendumit atij iu mohua fitorja dhe iu shkaktua incidenti i 3 korrikut 1997, ku mbeti i vrare edhe nje protestues monarkist, vrasesit e te cilit nuk dolen kurre para drejtesise. Madje ndaj tij u hap edhe nje proces penal nga ato qe moren pushtetin me 1997. Per te evituar konfliktet dhe per t`iu shmangur provokacioneve, Mbreti Leka u largua serish nga atdheu me 12 korrik 1997 me premtimin se ishte i gatshem te kthehej ne momentin qe do ta kerkonte populli shqiptar. Incidenti me i fundi qe iu shkaktua Mbretit ishte ai i 6 shkurtit 1999, pikerisht diten e hapjes se konferences se Rambujese. Tashme cdo gje eshte sqaruar dhe i perket se kaluares. Ne qershor te vitit 2002, Mbreti Leka I, ne respektim te nje kerkese te bere prej me shume se 70 deputetesh te Kuvendit te Shqiperise merr vendimin qe te kthehet pergjithmone ne Atdhe. Ardhja e tij do te shenohet ne analet e historise si njera prej pritjeve me entuziaste qe i eshte bere ndonjehere ndonje lideri te popullit shqiptar.
Me qindra-mijera vete me ovacione dhe me entuziazmin qe kerkonte momenti e shoqeruan Mbretin Leka per ne rezidencen e tij. Pikerisht ne kete kohe ai fillon dhe aktivitetin e tij duke pritur e degjuar shqiptaret nga te gjitha krahinat e vendit tone.
Ky 64 vjetor e gjen Mbretin Leka i Pare ne ne Shqiperi, perhere te gatshem ne sherbim te vendit te tij, gjithmone me deshiren per te punuar per nje Shqiperi te perparuar e demokratike.



Kryetari i PLL, z. Spahiu i uron NMT Leka I, 64 vjetorin e lindjes

 

Interviste

Shkrimtari i madh e konsideron korrupsionin si
pengesen kryesore ne perparimin e vendit

Kadare: Korrupsioni eshte pika me e dobet e sistemit
politik te Shqiperise

Kur krijohet nje klime e qyteteruar ne nje vend,
intelektualet afrohen, kur klima fillon e behet
barbare ne nje vend intelektualet largohen. Neqoftese
ne nje vend fillon te sundoje skrupulli, te sundoje
arroganca politike, te sundoje pafytyresia, sigurisht
qe intelektualet largohen. Neqoftese ndodh e kunderta,
intelektualet shqiptare do te afrohen

- Zoti Kadare, si nje domosdoshmeri per integrimin e
shqiptareve ne Evrope, a jane arritur pas dhjete
viteve te tranzicionit dhe te ndryshimeve te medha
politike ne Ballkan urat e bashkepunimit ne fushen e
arteve dhe te kultures?
Kadare_ Padyshim urat kulturore, urat e integrimit
kulturor, jane te parat qe ndertohen dhe per fat te
mire une konstatoj me gezim qe keto po ndertohen,
nderkaq mendoj se populli shqiptar duhet ta ndjeje
veten shume mire ne kete klime te re. Populli yne nuk
ka nevoje per nderprerje urash sic ka qene perpara,
populli yne ka nevoje te dale, te njihet e verteta e
tij, e cila nuk ka nevoje per zbukurim, por te njihet
ashtu sic eshte. Rruga me e sigurt per tā€™u njohur
eshte rruga kulturore, vlerat e tij te shperndahen ne
Ballkan, te shperndahen ne Evrope, ne bote dhe kjo do
te ndihmoje Shqiperine dhe kombin shqiptar kudo qe ai
jeton ne te gjitha menyrat. Ne te gjithe themi, duam
te bejme pjese ne familjen evropiane te kombeve, por
rruga e pare nga me te sigurtat dhe e shtruar nderkaq
eshte rruga e kultures.

- Megjithate, integrimi i shqiptareve ne Evrope nuk
mund te kuptohet pa zhvillimet politike. Si e
vleresoni aktualitetin e sotem ne Shqiperi, ndryshimet
e fundit ne realitetin politik shqiptar?
Kadare_ Ka qene deshira ime, por jo vetem e imja, por
e pjeses me te madhe te intelektualeve te Shqiperise
si edhe pjesa absolute e popullit shqiptar qe te vije
dita qe lufta politike ne Shqiperi te dobesohet. Duke
u dobesuar lufta politike, forcohet Shqiperia. Eshte
gabim ai mendim i krijuar perpara, qe sa me teper
kunderthenie te kete midis pozites dhe opozites, sa me
teper sulme dhe agresivitet, aq me mire eshte.
Kurresesi. Eshte e kunderta. Shikoni shtetet e medhenj
demokratike, ata jane demokratik, ata jane te
perparuar, sepse kane nje fare zbutje te kesaj lufte,
kane nje fare harmonie brenda mendimeve te ndryshme.
Eshte nje harmoni kombetare qe i bashkon dhe ky eshte
zhvillimi i vendeve te medhaja evropiane dhe te botes.
Une mendoj se ka qene suksesi me i madh i Shqiperise,
marreveshje qe u be midis pozites dhe opozites, dhe te
gjithe shqiptaret urojne qe kjo te zgjase, qe kjo te
jete e thelle, te jete menyre veprimi, menyre jetese,
jo te jete nje gje kalimtare si nje pranvere qe vjen
dhe pastaj papritur vjen dimri dhe i fshin te gjitha.
Jo. Kjo duhet te jete, mendoj une, dhe shpresoj qe do
te jete nje forme e re e jeteses se shqiptareve te
jetes politike dhe morale.

- Nderkohe ne Shqiperi korrupsioni vazhdon te mbetet
prezent. A mendoni se kjo dukuri do te jete e
perkoheshme?
Kadare_ Korrupsioni eshte pika me e dobet e Shqiperise
sot. Shqiperia kete pike, kete flame, kete mortaje
duhet ta zgjidhe se sā€™ben. Eshte detyre e popullit
shqiptar e shoqerise shqiptare, padyshim e klases
politike shqiptare te cdo ngjyre qe ta heqi kete balte
nga emri i Shqiperise. Duhet te kemi kurajo ta
pranojme se ne renditemi nder vendet me korrupsion te
larte.
Eshte pengesa kryesore per perparimin e Shqiperise sot
dhe une prandaj mendoj se sa me shpejt qe populli
shqiptar, opinioni publik shqiptar ta kuptoje
dramacitetin e kesaj gjeje, sa me shpejt qe ai te
pergatisi menyrat per ta kapercyer kete gje, aq me
mire do te jete per popullin shqiptar, per mireqenien
e tij jo vetem per moralitetin, por edhe mireqenien e
tij materiale.

- Zoti Kadare, duket se intelektualet nuk jane shume
te angazhuar ne zhvillimet aktuale te Shqiperise,
sipas mendimit tuaj pse?
Kadare_ Padyshim eshte nje klime e tere. Kur krijohet
nje klime e qyteteruar ne nje vend, intelektualet
afrohen, kur klima fillon e behet barbare ne nje vend
intelektualet largohen. Neqoftese ne nje vend fillon
te sundoje skrupulli, te sundoje arroganca politike,
te sundoje pafytyresia, sigurisht qe intelektualet
largohen. Neqoftese ndodh e kunderta, intelektualet
shqiptare do te afrohen.

- Zoti Kadare, cili eshte vleresimi juaj per mediat
sot ne Shqiperi, a jane te instrumentalizuara ato?
Kadare_ Mendimi im eshte qe duhet patur kujdes, sepse
eshte shume lehte te kalosh nga nje ekstrem ne
tjetren. Mediat, padyshim, ne nje shtet demokratik, ne
nje sistem demokratik kane nje fuqi te madhe pozitive
demokratike, emancipuese dhe keshtu ndodh dhe duhet te
ndodhe ne Shqiperi, por nga ana tjeter me fuqine e
tyre te madhe abuzohet, sikurse me cdo fuqi tjeter.
Dhe ketu qendron qyteterimi i nje vendi, pra kur ai
qyteterohet ne te gjitha nivelet e tij, qyteterohet ai
vete, klasa politike, qyteterohen mediat, sepse
ndryshe keshtu do te kemi nje kunderthenie te
vazhdueshme, nje konflikt. Klasa politike do te donte
qe mediat ti kete servilet e vet, por mediat do te
duhet te luajne nje rol tjeter. Mediat jane avokat te
popullit.
Nuk kane te drejte te perzihen, nuk eshte e moralshme
qe per interesa te caktuara politike ose te biznesit
privat mediat te futen ne kete loje, qe ne fund
perfundon ne nje loje imorale, prandaj moraliteti i
larte i mediave luan nje rol te madh dhe ne Shqiperi.
Eshte e nevojshme qe mediat nen shembullin e medias me
te mire shqiptare, gjithe mediat e tjera ta ruajne
kete pasterti morale, te mos e shkelin me kembe, sepse
kjo do te luante nje rol negativ ne gjithe jeten e
vendit.
Deutsche Welle

LETERSI

DIALOG ME BABALARET E KOMBIT

Nga Astrit KOLA

- Po shqiptaret? Po buka e femijeve?
- Po per ata dhe ate po rropatemi e drobitemi... per te gjallet... te vdekurit dhe lapidaret tia leme historise... hajde, pra... te perqafohemi ne Detante, ne Fillimin e Ri... ne fillim kryetaret... pastaj te tjeret... Kush foli andej nga fundi?... Shshshshtt... pushoni se i hapem dosjet, se... se ua bejme prape komisionin parlamentar per hetime... se spiunet do ti nxjerrim... Si the ti?!...
- A e dini se keshtu na rrezikohen spiunet dhe jetet e tyre... se shemben institucionet...
- Ke te drejte, harrova...
- Prandaj hajtā€™ ti veme kapak... se detanta... se integrimi... se negociatat... se buxheti... se ngritja e rrogave dhe pensioneve i qeteson gjakrat... Ata qe perfitojne, turmat, pasurohen se u bie qe rrogat dhe pensionet tu ngrihen me nga 5000 leke te vjetra... Si the ti andej nga fundi, Neve na rriten rrogat me nga 200.000 leke? . Ta pret mendja... se na takon... se nuk jemi si kembet e dhise... se jemi baballaret e kombit... ne i hapim dhe i mbyllim defteret, dosjet, pusetat...
- Per pusetat e qenefeve e kishe fjalen zoti baba i kombit?
- Si the ti? Mire e the, tamam, Zot, Baba i Kombit. A e dini se, me Kushtetute, keni te drejte ta hapni gojen apo te votoni vetem nje here ne 3-4 vjet, se, zaten, edhe po votuat gabim apo nese e shperdoroni te drejten tuaj te votes, prape per Ne do te votoni... Ne i numerojme votat tuaja... i shtojme apo i pakesojme, i dhurojme per klientelizem politik... Ne bejme eren, shiun, qenefin... Me fal... hapim dhe mbyllim kapaket e qenefeve...
- Po buken e femijeve, a mund ta shtoni, babazot?
- Aaaaa... per kete mendon Zoti, or ti lum miku... Zoti te dhashte... buken e perditshme. Se mielli serb... me fal... se Milloshevici... se Trajkovici... se Arkani... se Bin Ladeni... Uf cā€™na lodhet per tua mbushur rradaken! Sa te trashe qe jeni... Ne daci kuptoni e besoni, ne daci mos... Rrofte integrimi... poshte terrorizmi... ai nderkombetar, kuptohet... Rrofshin aleancat, konsensuset... Rrofte Aleanca e Atlantikut Verior... rrofte e qofte stabilizimi... asociimi... Rrofshin dyert e Evropes, kanatat, kapaket...
- Te kujtā€™, te qenefeve?...
- Po, edhe te qenefeve... Se, po te mos i mbyllim Ne, kuterbojne dhe qelbin dynjane...
Se fajtore jeni ju... se ju pegerni... ne vetem mbulojme te pegerat tuaja dhe... bejme kompromise historike, bejme paqe sociale, bejme...
- Po te renet, po lapidaret...?
- Aaaaa, po ua thame njehere... Ata do tua leme historianeve... do tua leme 5 Majit; 2 Prillit; 12 Shtatorit dhe... presidentit konsensual, qe ben dekorime e shperndan tituj... Ja, fjala vjen, Azemit, qe ben pjese tek te renet, i dhame titullin Nderi i Kombit , ja, pra...
- Po mire, po si tia bejme se, para dy vjetesh, titullin Nderi i Kombit e fitoi edhe marangozi cerekshekullor i Akademise se Shkencave...
- Aaaaa, per kete e ka fajin ish presidenti... qe nuk ishte konsensual si ky i sotmi, qe eshte edhe kryeqytetari i Shqiperise, por edhe kryeqytetari i Tropojes... qe do te integroje Tropojen me te gjithe Shqiperine, bashke me 144 varret e pas 98'-es, qe... a e moret vesh pra... Hajtā€™, boll na cate koken... na lini te punojme... Tani, vrap e ne shtepi, tek kalamajte...
- Po ata duan buke, shkolla u eshte prishur dhe sillen gjithe diten neper shtepi e neper kashuna pleherash... Nuk kemi as drita, as uje... qenefet na jane futur neper rubineta... Nuk kemi miell ne magje, eshte mbaruar...
- Per kete mos kini merak, se miellin qe kerkoni na e jep Serbia, e kemi biseduar kete pune dhe per kete mendojne ata... si dikur, kur na e jepte Hrushovi... Por ju jeni tutkune, nuk merrni vesh nga Diplomacia dhe Politika e Madhe... Ske cā€™i ben... kur u ndane, kaq na rane... Po mos kini frike... Per kete jemi Neve, Babazotat... prandaj jemi Ne ne krye... Ju vetem dini te hani e te pegerni...
- Urraaaaa, erdhen dritat...

Dialog i nderprere

Dritat erdhen dhe spikeret bukuroshe, si muezinet e akshamit, fillojne e kendojne kenget e integrimit, asociimit, stabilizimit e te Paktit te Stabilitetit e te paqes sociale...
Tani fati i madh na zbriti nga qielli, bashke me telebingon... Turruni, se tani sapo doli edhe videokaseta e re e Bleones dhe, mbi te gjitha, ajo e Arkanit shqiptar...

Rifillimi i dialogut

- Si tha ajo? Ka dale ne treg videokaseta e Arkanit shqiptar?
- Pusho, budalla, na ler rehat me gjithe arkane, trajkovice e milloshevice... Tru-derr... ku merr vesh ti nga paravolite dhe Politika e Madhe... Ku di dhia cā€™eshte tagjia. Keto pune i dijme veten Ne... Babazotat e Kombit.
- Na ler te shikojme rehat, se tani fillon misi i shaleve or plak... qe ka kushtuar jo pak po plot 500 mije dollare...
- Si the... 500 mije dollare per shalet?
- Eeee, per shalet fituese. Ua cfare shalesh... ta bofte Zoti hallall, me gjithe dollare... Ja, plako, shiko cfare kokteji, dingllas tavolinat, boni qejf o lale, boni... Puuuu, cfare banketi madheshtor... Si tha Doktori? Hani derra, pini derra...
- Po dasma e Xhoanes... po limuzina prej Italie, po Golemi... po sa ka kushtuar?... po ku i moren parate xhanem?
- Cā€™na cave koken... ik e pyeti vete...
- Mami dua buke... me pihet uje... dua kepuce...
- Kur te na ka sjelle babi parate, more bir, ehhhh...
- Grua, pushoje ate femije, se filloi KPD-ja... po flet Kryetari i Madh, po ua mbledh te tijve... Shih cfare gallate, i iken dritat salles se KPD-se, iu pre fjala ne mes Kryetarit te Madh... i iku goja... Shshshshtt, se po flet Doktori... he, ta lumsha, mblidhjua atyre qe jane kunder Kryetarit te Madh... te lumte goja, sa mire fole. Urraaaa, tani i doli emri Avokatit, qe do te flase e do te beje konkluzionet...

___________

      ATDHEU" Gazete e Partise Levizja e Legalitetit
Del cdo te diel ne te gjithe vendin
Ky eshte versioni 'on line' i gazetes "Atdheu"
E diel 30 mars 2003; nr.10 (526)
___________

 EDITORIAL

NDERKOMBETARET PARALAJMEROJNE DESTABILIZIM

KRIZA DEGJENERON! Saltzman dhe BB akuzojne SOCIALISTET si destabilizues te vendit

Nga Edi DELIU

Ankthi rraskapites, prodhuar nga selia roze, tashme eshte shnderruar ne makth per karrikethyerit dhe ne loje nervash per ata qe presin perfitime te dores se dyte nga pushteti, ose qe tmerrohen nga humbja e tij. Megjithese te gjitha palet ne partine e shpartalluar te socialisteve shqiptare e kane kuptuar se kupa u mbush dhe po derdhet, Nano ka kuptuar se loja e nervave qe ai i ka imponuar djalosha-reve nervoze te partise se tij, me se fundi do ti gjunjezoje ate, cka do te shenonte edhe realizimin e skemes se tij. Kundershtaret e tij po i leshojne pozicionet nje e nga nje ne kete lufte te pabarabarte, te cilen, per hir te se vertetes duhet thene se, Nano po e perballon me stoicizem. Akuzat dhe vreri i pafundem i Metes dhe heshtja jo dhe aq e pakuptueshme e ketyre koheve te fundit e tij, shkaktuan buzeqeshjen e triumfit ne buzet e bash-ustait te socialisteve. Tashme, qeverise se majte, qe nuk i mungon as edhe nuri dhe bukuria e trete e Divjakes , po i vjen ere, dhe shume e rende madje. Dhe eshte absurde te mendohet ndryshe. Ne nje skene tragji-komedie ku mendohej se deri edhe Dade mund te superonte shefin e dikurshem, ne luften per akaparimin e diplomacise, asgje nuk mund te jete me e cuditshme. Fitoren ne kete duel, Nano po e siguron jo thjesht nga zotesia e tij, te cilen duhet thene se nuk e ka pas te dores se dyte, as kur u vetshpall kryetar i sa e sa nismave, por eshte i frikshem perdorimi i pozicionit te kryeministrit per te shtrenguar partine.
Nano, si usta i vjeter i agjit-propit, e di mjaft mire se tautologjia dhe reklama jane kyci i suksesit ne kontaktet me te huajt dhe armet me te mira per diskretitimin jashte Shqiperise te kundershtareve brenda partise. Ai e ka kuptuar mjaft mire tashme se diplomacia e Metes, qe nje analist e ka quajtur si diplomaci e tipit te vellait te Farudinit dhe te dhenderrit te Namikut , do ti sillte te njejtat pasoja qe, dikur, opozites se sotme, i solli diplomacia e interesave personale, duke shfrytezuar postet partiake dhe shteterore.
Nano e ka kuptuar se ambicia e tij per tu bere i plotfuqishem, nuk mund te pengohet nga kundershtaret brenda partise, e qe neser mund te gdhihen edhe jashte saj. Dhe kjo per faktin e thjeshte se ata e dijne qe nje krize plotfuqishmerie pa rrugedalje, do ta conte vendin ne zgjedhje te reja dhe ne humbje te pushtetit te te gjitheve.
Por nje gje eshte e qarte si drita e diellit; e Majta shqiptare tashme eshte shkermoqur ne disa parti socialdemokrate dhe lideret e saj pushtetdashes te perjetshem, imitojne Gjinushin qe ka 12 vjet kryetar partie. Lufta e portofoleve dhe e privilegjeve, nuk mund te mbulohet nga deklarimet per gjoja leshime ne emer te ruajtjes se vendit nga destabilizimi prej stalinisto-mafiozeve .
Pushteti si qellim final, nuk mund te eklipsoje te verteten e carjes se madhe te socialisteve, te cilet fituan luften e paprincipte ndaj institucioneve dhe qeverisjes.
Nano, ne fakt e fitoi kete lufte ne te cilen kundershtaret e tij dogjen perfundimisht edhe kartat me suksesive . Tash e tutje ato mund te riciklohen si vjetersira te dala boje. Vetem ndonje levizje djallezisht e mencur mund ti shpetoje tashme ata. Ndoshta dhe ndonje aleance tjeter fluide nuk do te ishte krejt pa vlere ne kete moment.
Mirepo pavaresisht quasi fitoreve brenda partizave socialiste, brenda llojit pra, mesazhet qe vijne nga pertejdetit flasin per krejtesisht te kunderten. Ato flasin per ate qe Nano e ka humbur perfundimisht luften ne frontin e progresit te ketij vendi, term te cilin ai e lancon vazhdimisht. Shanset e integrimit, ekonomia dhe institucionet, tashme jane me te rrezikuara se kurre.
Nano ka triumfuar apo quasi brenda llojit, por per hir te realitetit duhet te themi se ai nuk ka fituar gjesendi. Keto te ashtuquajtur triumfe qe po hane vazhdimisht koka dhe konsumojne edhe energjite e fundit te ketij vendi, i ngjan fitores se Pirros, te cilen askush me mend ne koke nuk deshiron ta kete.

NDERKOMBETARET PARALAJMEROJNE DESTABILIZIM

KRIZA DEGJENERON! Saltzman dhe BB akuzojne SOCIALISTET si destabilizues te vendit

Nga Edi DELIU

Ankthi rraskapites, prodhuar nga selia roze, tashme eshte shnderruar ne makth per karrikethyerit dhe ne loje nervash per ata qe presin perfitime te dores se dyte nga pushteti, ose qe tmerrohen nga humbja e tij. Megjithese te gjitha palet ne partine e shpartalluar te socialisteve shqiptare e kane kuptuar se kupa u mbush dhe po derdhet, Nano ka kuptuar se loja e nervave qe ai i ka imponuar djalosha-reve nervoze te partise se tij, me se fundi do ti gjunjezoje ate, cka do te shenonte edhe realizimin e skemes se tij. Kundershtaret e tij po i leshojne pozicionet nje e nga nje ne kete lufte te pabarabarte, te cilen, per hir te se vertetes duhet thene se, Nano po e perballon me stoicizem. Akuzat dhe vreri i pafundem i Metes dhe heshtja jo dhe aq e pakuptueshme e ketyre koheve te fundit e tij, shkaktuan buzeqeshjen e triumfit ne buzet e bash-ustait te socialisteve. Tashme, qeverise se majte, qe nuk i mungon as edhe nuri dhe bukuria e trete e Divjakes , po i vjen ere, dhe shume e rende madje. Dhe eshte absurde te mendohet ndryshe. Ne nje skene tragji-komedie ku mendohej se deri edhe Dade mund te superonte shefin e dikurshem, ne luften per akaparimin e diplomacise, asgje nuk mund te jete me e cuditshme. Fitoren ne kete duel, Nano po e siguron jo thjesht nga zotesia e tij, te cilen duhet thene se nuk e ka pas te dores se dyte, as kur u vetshpall kryetar i sa e sa nismave, por eshte i frikshem perdorimi i pozicionit te kryeministrit per te shtrenguar partine.
Nano, si usta i vjeter i agjit-propit, e di mjaft mire se tautologjia dhe reklama jane kyci i suksesit ne kontaktet me te huajt dhe armet me te mira per diskretitimin jashte Shqiperise te kundershtareve brenda partise. Ai e ka kuptuar mjaft mire tashme se diplomacia e Metes, qe nje analist e ka quajtur si diplomaci e tipit te vellait te Farudinit dhe te dhenderrit te Namikut , do ti sillte te njejtat pasoja qe, dikur, opozites se sotme, i solli diplomacia e interesave personale, duke shfrytezuar postet partiake dhe shteterore.
Nano e ka kuptuar se ambicia e tij per tu bere i plotfuqishem, nuk mund te pengohet nga kundershtaret brenda partise, e qe neser mund te gdhihen edhe jashte saj. Dhe kjo per faktin e thjeshte se ata e dijne qe nje krize plotfuqishmerie pa rrugedalje, do ta conte vendin ne zgjedhje te reja dhe ne humbje te pushtetit te te gjitheve.
Por nje gje eshte e qarte si drita e diellit; e Majta shqiptare tashme eshte shkermoqur ne disa parti socialdemokrate dhe lideret e saj pushtetdashes te perjetshem, imitojne Gjinushin qe ka 12 vjet kryetar partie. Lufta e portofoleve dhe e privilegjeve, nuk mund te mbulohet nga deklarimet per gjoja leshime ne emer te ruajtjes se vendit nga destabilizimi prej stalinisto-mafiozeve .
Pushteti si qellim final, nuk mund te eklipsoje te verteten e carjes se madhe te socialisteve, te cilet fituan luften e paprincipte ndaj institucioneve dhe qeverisjes.
Nano, ne fakt e fitoi kete lufte ne te cilen kundershtaret e tij dogjen perfundimisht edhe kartat me suksesive . Tash e tutje ato mund te riciklohen si vjetersira te dala boje. Vetem ndonje levizje djallezisht e mencur mund ti shpetoje tashme ata. Ndoshta dhe ndonje aleance tjeter fluide nuk do te ishte krejt pa vlere ne kete moment.
Mirepo pavaresisht quasi fitoreve brenda partizave socialiste, brenda llojit pra, mesazhet qe vijne nga pertejdetit flasin per krejtesisht te kunderten. Ato flasin per ate qe Nano e ka humbur perfundimisht luften ne frontin e progresit te ketij vendi, term te cilin ai e lancon vazhdimisht. Shanset e integrimit, ekonomia dhe institucionet, tashme jane me te rrezikuara se kurre.
Nano ka triumfuar apo quasi brenda llojit, por per hir te realitetit duhet te themi se ai nuk ka fituar gjesendi. Keto te ashtuquajtur triumfe qe po hane vazhdimisht koka dhe konsumojne edhe energjite e fundit te ketij vendi, i ngjan fitores se Pirros, te cilen askush me mend ne koke nuk deshiron ta kete.

POLITIKE

MIQESI DHE BASHKEPUNIM I VAZHDUESHEM

Takim i Simeon II Saxe-Coburg me Familjen Mbreterore Shqiptare

Kryeministri i Bullgarise dhe bashkeshortja e tij, kaluan nje mengjes pune ne mjediset e Pallatit te Brigadave me anetaret e Familjes Mbreterore Shqiptare.
Te njohur prej vitesh, qe ne Aleksandri ku Familja Mbreterore Shqiptare jetonte ne miqesi te vecante mes Mbretereshes Geraldina dhe Mbretereshes Xhovana, nenen e Mbretit Simeon II Saxe-Coburg, u lidh nje miqesi mes Princit Simeon II dhe Princit Leka I. Shpesh ne kete shoqeri ishin dhe Princesha Maria-Luiza, motra e Mbretit Simeon II.
Nen perkujdesjen e Mbretereshes Geraldina ata kaluan se bashku pushimet ne Zvicer, udhetuan neper Egjypt dhe vende te tjera te Mesdheut.
Shkollimi i perbashket ne shkollen angleze te Aleksandrise, Victore College , e forcoi edhe me shume miqesine midis dy trashegimtareve ballkanike. Kjo miqesi vazhdoi edhe ne kohen kur Familja Mbreterore ishte vendosur ne France, ndersa Familja Mbreterore Bullgare ne Spanje.
Kur Mbreti Zog I organizoi shpalljen e Princit Trashegimtar Shqiptar, me 5 prill 1957 ne Kane, midis te ftuarve te vecante ishin dhe anetaret e Familjes Mbreterore Bullgare.
Shkollimi i Mbretit Simeon II ne SHBA dhe ai i Mbretit Leka I ne Britanine e Madhe nuk i largoi ata nga njeri-tjetri. Ata bashke me Mbretin Huan Karlos bashkepunuan per te krijuar kompani te fuqishme biznesi, duke e cuar ne nivelet me te larta bashkepunimin miqesor.
Edhe me vone ata e kane vazhduar komunikimin, te shoqeruar me miqesine e vecante midis Mbretereshes Xhovana dhe Mbretereshes Geraldina. Humbja e dy Mbretereshave eshte perjetuar me dhimbje ne familjet mbreterore respektive.
Ne takimin e zhilluar Simeon II Saxe-Coburg perseriti mesazhin e tij per vdekjen e Nenes Mbretereshe Geraldina si nje humbje e pazevendesueshme e tezes se ndritur, mbretereshes historike . Trashegimtari Leka I, duke e falenderuar per mesazhet e vazhdueshme te miqesise i shprehu deshiren per te rritur bashkepunimin midis dy popujve, te mbeshtetur ne traditat kombetare te Shqiperise dhe te Bullgarise. Takimi vazhdoi me idene e perbashket per rritjen e bashkepunimit ne kushtet aktuale te rajonit ballkanik, ku tashme jane kthyer te gjitha familjet mbreterore, duke ruajtur gjithmone identitetin kombetar ne proceset e integrimit euroatlantik.
U bisedua qe ne te ardhmen te realizohet edhe nje vizite e Familjes Mbreterore Shqiptare ne Bullgari.



DY MBRETERESHA I BEJNE HOMAZHE NENES MBRETERESHE GERALDINA

Me date 26 mars ne oren 17.15, Mbreteresha Margarita, bashkeshortja e Mbretit Simeon II Saxe - Coburg, kryeminister i Bullgarise, te shoqeruara nga Princ Leka II dhe Mbreteresha Susan I Zogu, bene homazhe dhe vendosen tufa me lule prane varrit te Nenes Mbretereshe Geraldina.
Eshte hera e pare ne historikun e protokollit te Oborrit Mbreteror, qe dy mbreteresha takohen ne Tirane.
Dy mbretereshat shoqeroheshin nga bashkeshortja e Ambasadorit te Bullgarise, nga gra, personalitete te njohura shqiptare, nga damat e tyre shoqeruese, si dhe nga nje grup zonjash me origjine aristokrate, nga familjet me te njohura shqiptare.
Mbreteresha Margarita, me origjine nga aristokracia spanjolle, eshte njohur me Mbretereshen Susan I ne Madrid dhe kane shoqeri e korrespondence te rregullt.
Mbreteresha Margarite ishte njohur prej kohesh edhe me Nenen Mbretereshe Geraldina. Ajo bashke me Mbretereshen Xhovana, nenen e Mbretit Simeon II Saxe - Coburg, ishin qendra te takimit te familjeve mbreterore ne Aleksandri, ne Egjypt, si edhe ne Madrid, ne Spanje.
Nena Mbretereshe Geraldina ka qene figura me historike e mbretereshave evropiane , - u shpreh Mbreteresha Margarita. Ndersa Mbreteresha Susan I Zogu, kujton me nderim te vecante Mbretereshen Xhovana: Ajo ishte nje mbretereshe dinjitoze, qe e donte shume Mbretin Leka. Shpesh, Nena Mbrete-reshe Geraldina, bashke me Mbretereshen Xhovana i kalonin sebashku pushimet, duke mbajtur ne te njejten shoqeri Mbretin Simeon II Saxe - Coburg, me Mbretin Leka I dhe me princeshen Maria - Luiza.
Mbreteresha Xhovana ishte nga Familja Mbreterore Savoja. Nena Mbretereshe Geraldina i merrte miqte e shtrenjte ne vizita turistike ne Svicer, Egjypt, etj. Ata kane shume fotografi sebashku .
Miqesia e dy familjeve mbreterore ka vazhduar edhe pas kthimit te tyre ne Atdhe.
Mbreteresha Margarite ka mbajtur korrespondence te vazhdueshme me Mbretereshen Susan I Zogu. Edhe Mbreti Simeon II Saxe - Coburg, vazhdon kontaktet me Mbretin Leka I.
Ata do te kalojne nje mengjes pune sebashku, madje edhe ne shoqerine e mbretereshave, neser ne oren 8 te mengjesit ne Pallatin Mbreteror, qe mban emrin Pallati i Brigadave. Me Mbretin Simeon II Saxe - Coburg, Mbretin Leka I e lidh nje miqesi e vjeter, qe kur ishin sebashku ne Kolegjin britanik Victoria , ne Aleksandri.
Me pas ata bashkepunuan ne Spanje, sebashku me Mbretin Huan Karlos. Bashkepunimi i tyre vazhdon edhe sot.



INTEGRIMI RAJONAL ESHTE PARAKUSHT PER INTEGRIMIN EUROATLANTIK TE SHQIPERISE DHE BULLGARISE

Integrimi rajonal eshte parakusht per integrimin euroatlantik te Shqiperise dhe Bullgarise, vleresuan te Merkuren me 26 mars 2003 ne nje konference te perbashket per shtyp, kryeministrat e te dy vendeve, respektivisht Fatos Nano dhe Simeon II Saxe-Coburg.
Ne vleresuam iniciativat qe forcojne bashkepunimin ne projekte dy dhe shumepaleshe, per forcimin e sigurise ne luften kunder krimit te organizuar dhe trafiqeve ilegale dhe te bashkepunimit mes strukturave te mbrojtjes dhe policise ne kete funksion , tha z.Nano. Ai theksoi se kemi te njejtin angazhim ne luften kunder terrorizmit, krimit te organizuar apo rrjeteve te trafikut qe pershkojne rajonin.
Sipas Kryeministrit Nano, te dy vendet gjejne konfirmimin e vizioneve dhe te gjuhes se perbashket per qendrimet e qeverive ne zhvillimet globale, duke vleresuar kontributin e njejte qe japin ne luften kunder terrorizmit nderkombetar . Ndava me kryeministrin bullgar kenaqesine qe te dy vendet do te jene krah per krah koalicionit ne Gjirin Persik, ne luften kunder terrorizmit , tha Kryeministri Nano.
Ndersa kryeministri i Bullgarise Simeon II Saxe-Coburg, tha se gjate takimit me homologun e tij shqiptar, u diskutua mbi politiken rajonale dhe per luften kunder krimit organizuar. Ne jemi vende qe jemi te angazhuar ne luften kunder terrorizmit nderkombetar , tha kryeministri bullgar.



SHQIPERI-BULLGARI, MARREVESHJE NE FUSHEN E TRANSPORTEVE

Ministri shqiptar i Transporteve dhe Telekomunikacioneve, Spartak Poci, dhe ai bullgar, Pllamen Petrov, nenshkruan ne Tirane marreveshjen Per transportin nderkombetar te kombinuar te mallrave .
Marreveshja u nenshkrua ne prani edhe te Kryeministrit shqiptar Fatos Nano dhe Kryeministrit bullgar Simeon II Saxe-Coburg, i cili u ndodh per me shume se dy dite ne Tirane per nje vizite pune.
Nepermjet kesaj marreveshje pritet te zhvillohet nje sistem modern transporti, duke perdorur avantazhet e transportit hekurudhor, rrugor dhe detar dhe krijohen kushte lehtesuese per transportuesit e te dy vendeve, duke zvogeluar pengesat ne pikat e kalimit kufitar dhe doganor, si dhe zvogelon ndjeshem kohen e perpunimit te mallrave.
Marreveshja do te nxise gjithashtu permiresimin e sherbimit dhe rritjen e aftesive konkuruese te transportit te kombinuar te kryer nga kompani te transportit hekurudhor, rrugor dhe detar me tarifa stimuluese te pershtatshme.
Sipas kesaj marreveshje, te dy palet do te bashkepunojne dhe kooperojne per vendosjen e kushteve favorizuese nderkombetare per te stimuluar transportin e kombinuar dhe do te marrin masa per te stimuluar zhvillimin e rrugeve me perdorim te perbashket.
Kjo marreveshje gjithashtu percakton rregulla te plota dhe te detajuara mbi zhvillimin normal te transportit rrugor ndermjet dy vendeve, e cila krijon edhe kushte te favorshme per shkembimin tregtar te biznesit dhe te levizjes se lire te mallrave.
Per te siguruar zbatimin e kesaj marreveshje do te krijohet nje komitetet i perbashket i perbere nga perfaqesues te autoriteteve te te dy paleve kontraktuese qe do te ndermarrin hapat e nevojshme per zbatimin dhe aplikimin e marreveshjes si dhe shkembimin reciprok te informacionit te perdorshem.



SHQIPERI-BULLGARI: NENSHKRUHET MARREVESHJA PER TREGTINE E LIRE

Ministri shqiptar i Ekonomise, Arben Malaj dhe zevendesministrja e Ekonomise se Bullgarise Sofia Kassidova, nenshkruan Marreveshjen e Tregtise se Lire.
Kjo marreveshje u nenshkrua ne prani te Kryeministrit Shqiptar Fatos Nano dhe atij Bullgar Simeon II Saxe-Coburg.
Marreveshja e Tregtise se Lire, pritet te ndikoje ne liberalizimin dhe rritjen e shkembimeve tregtare, ne integrimin dypalesh te kulturave te popujve tane, ne krijimin e nje mjedisi te pregatitur per prodhuesit dhe investitoret ne drejtim te hapjes se metejshme te ekonomise dhe integrimin e tregjeve vendase ne parametrat e tregjeve Rajonale dhe Europiane. Gjithashtu, marreveshja do te ndihmoje ne terheqjen dhe nxitjen e investimevete huaja, si dhe ne rritjen e nivelit te cilesise dhe standarteve te produkteve tona, me qellim sigurimin e nje aksesi eficent ne shkembimet tregtare nderkombetare.
Nderkohe qe importet bujqesore nga Bullgaria konsistojne ne perime te grira, zarzavate te konservuara si kerpudha, domate rrush i zi, nenprodukte mishi, kikirike, akullore, cokollata etj.
Niveli i eksporteve drejt Bullgarise, ze aktualisht 0.02% dhe niveli i importeve me kete vend eshte 2.3 %.
Kjo marreveshje, e cila u nenshkrua ne Tirane eshte marreveshja e katert qe Shqiperia firmos me vendet e rajonit dhe pritet te pasohet nga marreveshje te tjera me Bosnjen dhe Hercegovinen, Serbine dhe Malin e Zi.



SHQIPERIA DHE BULLGARIA NENSHKRUAJNE NJE MARREVESHJE NE FUSHEN E ARSIMIT

Ministri i Arsimit dhe Shkences, Luan Memushi dhe Ministri i Arsimit dhe Shkences se Bullgarise, Vladimir Atanason, nenshkruan te Merkuren ne Tirane Marreveshjen Per njohjen reciproke te dokumentave te arsimit dhe gradave shkencore .
Kjo Marreveshje u zyrtarizua ne pranine e Kryeministrit Fatos Nano dhe te Kryeministrit te Bullgarise, Simeon II Saxe-Coburg.
Marreveshja inkurajon zhvillimin dhe konsolidimin e bashkepunimit dypalesh ne fushen e arsimit dhe shkences dhe lehteson levizjen e potencialeve intelektuale te te dy vendeve.
Ne baze te ketij dokumenti, u ra dakort qe te konsiderohen te te njejtit nivel dokumentat per klasen e perfunduar te arsimit 8-vjecar, te mesem te pergjithshem dhe te mesem profesional.
Dokumentat e arsimit te mesem te pergjithshem dhe profesional, qe lejojne vazhdimin e arsimit te larte ne vendin perkates, u japin nxenesve te drejten e aplikimit ne shkollat e larta ne territorin e vendit tjeter.
Per profesione te njejta ose te ngjashme, nga institucionet perkatese do te njihen edhe dokumente te arsimit profesional dhe te kualifikimit profesional.
Gjithashtu, sipas kesaj marreveshjeje, per fusha te njejta ose te ngjashme studimi, do te njihen ne menyre te ndersjellte diplomat e arsimit te larte jouniversitar (3-3.5 vjet), te arsimit universitar (3 ose 4 vjet), duke u dhene te drejten zoteruesve te tyre te vazhdojne studimet e metejshme, ne perputhje me legjislacionin e secilit vend.
Nga te dy palet do te njihen edhe dokumentat e leshuara nga shkollat e larta per studimet pasuniversitare, me kohezgjatje me pak se nje vit.
Marreveshja e nenshkruar mes Shqiperise dhe Bullgarise, konsideron te te njejtit nivel diplomat e grades shkencore Doktor i Shkencave dhe shkalles arsimore shkencore Doktor , te leshuara nga te dy vendet.

 

LAJME DHE AKTIVITETE

PLL: MOSQEVERISJA E VENDIT THELLON KRIZEN

Jane me qindra-mijra familjet shqiptare qe marrin buken me liste dhe nuk kane asnje shprese per te ardhmen, ndersa qeveritaret majmen e majmen perdite

Te ashtuquajturat pasoja ekonomike te luftes po perdoren dhe do te perdoren nga qeveria si nje alibi per te mbuluar deshtimet e saj te vazhdueshme ne fushen ekonomike. Gjendja e veshtire, papunesia, mungesa e investimeve etj, te manifestuara deri tani dhe qe do te thellohen me shume ne te ardhmen, jane pasoja te mosqeverisjes cka u pasqyruan qarte edhe ne raportin me te fundit te BE-se. Ne e ftojme qeverine qe te mos spekulloje me pasojat e luftes dhe ti rikthehet seriozisht zbatimit te reformave per integrimin e Shqiperise ne BE . Kjo eshte deklarata me e fundit qe ka dale nga zyrtaret e Partise Levizja e Legalitetit , te cilet, nepermjet nje konference per shtyp te zhvilluar diten e shtune, me date 29 mars 2003, sensibilizuan opinionin publik per keqqeverisjen e vendit nga PS dhe epr manevrat e ndryshme te qeverisjes se majte per te mbuluar deshtimin e saj me shkaqe nga me banalet.
Sipas zoterinjve Blerim Kamberi dhe Artan Tujani, respektivisht sekretar per Marredheniet me Publikun dhe Sekretar per Marredheniet Financiare te PLL, Ne kushtet e nje ekonomie globale eshte e kuptueshme se luhatjet e tregjeve nderkombetare do te reflektohen edhe ne ekonomite kombetare te vendeve te ndryshme, prandaj edhe ekonomia shqiptare nuk mund te jete e imunizuar .
Ndaj dhe sipas drejtuesve legaliste, PLL sheh me shqetesim se situata e re ekonomike e ka gjetur Shqiperine te papergatitur per te perballuar pasojat e mundshme. Gjendja monopol e tregut te karburanteve, sasia e pamjaftueshme e rezervave te caktuara me ligj, niveli i ulet i prodhimit vendas kane bere qe cmimi i ketyre atrtikujve te shenoje nivele te larta duke shkarkuar tere barren mbi konsumatoret e thjeshte. Pervoja ka treguar se tregu shqiptar vazhdon te ruaje ne menyre abuzive nivelin e larte te cmimeve edhe kur jane menjanuar faktoret qe kane ndikuar ne rritjen e tyre.
Me tej, neermjet deklarates per shtyp, PLL i ka kerkuar qeverise qe qe te gjeje dhe zbatoje mekanizmat perkates ne menyre qe pasojat e rritjes se cmimeve ne tregjet nderkombetare te mos bien vetem mbi konsumatoret e thjeshte por ato te shperndahen natyrshem edhe mbi importuesit dhe shtetin. Gjithashtu ne kerkojme qe qeveria te monitoroje ecurine e cmimeve ne krahasim me cmimet nderkombetare ne menyre qe te mos u lere dore te lire atyre qe kane pozita monopol.


DEKLARATE

Po behen dy jave qe ka filluar lufta ne Irak. Si ne cdo lufte tjeter qe zgjat, pasojat e saj ndjehen edhe ne ekonomi. Ne keto kushte PLL e ndjen te nevojshme te beje disa komente mbi pasojat e saj ne ekonomine e vendit tone.
Ne kushtet e nje ekonomie globale eshte e kuptueshme se luhatjet e tregjeve nderkombetare do te reflektohen edhe ne ekonomite kombetare te vendeve te ndryshme, prandaj edhe ekonomia shqiptare nuk mund te jete e imunizuar.
PLL sheh me shqetesim se situata e re ekonomike e ka gjetur Shqiperine te papergatitur per te perballuar pasojat e mundshme. Gjendja monopol e tregut te karburanteve, sasia e pamjaftueshme e rezervave te caktuara me ligj, niveli i ulet i prodhimit vendas kane bere qe cmimi i ketyre atrtikujve te shenoje nivele te larta duke shkarkuar tere barren mbi konsumatoret e thjeshte. Pervoja ka treguar se tregu shqiptar vazhdon te ruaje ne menyre abuzive nivelin e larte te cmimeve edhe kur jane menjanuar faktoret qe kane ndikuar ne rritjen e tyre.
PLL i kerkon qeverise qe te gjeje dhe zbatoje mekanizmat perkates ne menyre qe pasojat e rritjes se cmimeve ne tregjet nderkombetare te mos bien vetem mbi konsumatoret e thjeshte por ato te shperndahen natyrshem edhe mbi importuesit dhe shtetin.
Gjithashtu ne kerkojme qe qeveria te monitoroje ecurine e cmimeve ne krahasim me cmimet nderkombetare ne menyre qe te mos u lere dore te lire atyre qe kane pozita monopol.
PLL ndjen me shqetesim se te ashtuquajturat pasoja ekonomike te luftes po perdoren dhe do te perdoren nga qeveria si nje alibi per te mbuluar deshtimet e saj te vazhdueshme ne fushen ekonomike. Gjendja e veshtire, papunesia, mungesa e investimeve etj, te manifestuara deri tani dhe qe do te thellohen me shume ne te ardhmen, jane pasoja te mosqeverisjes cka u pasqyruan qarte edhe ne raportin me te fundit te BE-se. Ne e ftojme qeverine qe te mos spekulloje me pasojat e luftes dhe ti rikthehet seriozisht zbatimit te reformave per integrimin e Shqiperise ne BE.
Tirane me, 29.03.2003

KRYETARI I PLL EKREM SPAHIU TAKOHET ME KRYETARIN E KOMISIONIT TE JASHTEM TE DHOMES SE DEPUTETEVE TE ITALISE, GUSTAVO SELVA

Kryetari i Komisionit te Jashtem te Dhomes se Deputeteve te Italise Gustavo Selva, mberriti diten e premte, me date 28 ne Tirane per nje vizite zyrtare dyditore. Vizita e z.Selva ne Tirane, u zhvillua me ftese te Komisionit Parlamentar te Politikes se Jashtme.
Ne diten e pare te vizites se tij ne Tirane, z.Gustavo Selva, u takua dhe zhvilloi bisedime me anetaret e Komisionit te Politikes se Jashtme e Komisionin e Integrimit te Kuvendit te Shqiperise.
Ne kete takim mori pjese dhe deputeti dhe kryetar i PLL, z. Ekrem Spahiu, si anetar i Komisionit te Politikes se Jashtme dhe te Integrimit te Kuvendit. Nder te tjera, zoti Spahiu tha se: Italia eshte nje mik i madh i vendit tone dhe mbetet nje nga aleatet streategjike te Shqiperise. Komisioni i Poitikes se Jashtme te Shqiperise ka qene ne koherence te plote me zhvillimet rajonale.
Opozita shqiptare ka ndikuar dukshem ne nenshkrimin e marreveshjes per hapjen e negociatave midis Shqiperise dhe BE . Shqiperia eshte rreshtuar ne koalicionin antiterror, etj.
Por persa i perket politikes se brendshme opozita ka objeksionet e saj ndaj qeverisjes sepse krimi i organizuar, korrupsioni, trafiqet e paligjshme, sistemi i drejtesise, etj., kane qene nder pikat me negative qe kane vonuar integrimin e vendit tone ne strukturat euroatlantike, ndaj te cilave ka qene mjaft kritike jo vetem opozita por dhe komuniteti nderkombetar, sidomos Bashkimi Evropian me raportin e diteve te fundit .
Nje vend te rendesishem ne fjalen e z. Spahiu zuri dhe sistemi zgjedhor ne Shqiperi ne respektim te votes se lire te elektoratit shqiptar.



TAKIME TE SUKSESSHME TE Z. SPAHIU NE RUMANI DHE NE HUNGARI

Nje delegacion i Komisionit te Politikes se Jashtme te Kuvendit te Shqiperise, i perbere nga z. Ilir Zela kryetar i ketij komisioni, z. Besnik Mustafaj nenkryetar, z. Ekrem Spahiu dhe z. Marko Bello kane qene ne Rumani nga data 23 ā€“ 26 mars 2003 te ftuar nga Parlamenti i Rumanise.
Gjate qendrimit ne Rumani, delegacioni ka patur takime shume te rendesishme me drejtuesit me te larte te Parlamentit, Dhomes se Deputeteve, Senatit, Komisionit te Politikes se Jashtme dhe Komisionit te Integrimit te te dyja dhomave. Gjithashtu, parlamentaret shqiptare jane pritur dhe nga drejtuesit e Ministrise se Puneve te Jashtme te Rumanise.
Gjate takimeve, deputeti i PLL, z. Ekrem Spahiu ne fjalen e tij u perqendrua ne zhvillimet politike ne Shqiperi, proceset integruese te vendit tone ne strukturat euroatlantike si dhe ne marredheniet dypaleshe Shqiperi-Rumani.
Z. Spahiu gjate fjales se tij ne keto takime ishte shume i interesuar te dinte nga bashkebiseduesit se si ka vepruar dhe po vazhdon Rumania per:
- kthimin e pronave te pronari legjitim
- integrimi i ish-te burgosurve politike
- privatizimet
- proceset zgjedhore dhe sistemet e tyre nder vite ne Rumani
- e ne menyre te vecante trajtimi i Familjes Mbreterore Rumune nga shteti
Vizita e delegacionit parlamentar te Komisionit te Jashtme ishte mjaft e suksesshme sepse Rumania ka nje progres te dukshem ne proceset integruese ne NATO dhe BE, cka do te thote se Shqiperia mund te perfitoje nga pervoja e saj.

Z. SPAHIU I FTUARI I SHBA-VE

Deputeti i PLL, z. Ekrem Spahiu, anetar i Komisionit te Politikes se Jashtme te Kuvendit te Shqiperise, nga data 9-15 mars 2003, ka qene i ftuar ne nje seminar te organizuar nga Departamenti i Mbrojtjes se SHBA ne Budapest te Hungarise.
Gjate qendrimit ne Budapest, z. Spahiu ka patur takime shume te rendesishme me drejtues te Departamentit te Mbrojtjes se SHBA-ve dhe personalitete te Hungarise.


Mblidhet dega e PLL me Gramsh

NE NJE HAP ME TE TJERET

Afrimi i zgjedhjeve locale ka nxjerre ne pah domosdoshmerine e kryesise se PLL per ti qendruar praen te gjitha degeve te partise, pavaresisht nga shtrirja dhe popullsia qe ato kane.
Keshtu, me date 22 mars 2003, sekretari Organizativ i PLL, z. Ergjent Bufazi dhe kryetari i deges se PLL-Elbasan, njekohesisht dhe pergjegjes per prefekturen, z. Bujar Cala moren pjese ne mbledhjen e Komitetit Drejtues te deges se Gramshit.raportin mbi gjendjen e kesaj dege e mbajti kryetari, z. Edmond Guri, i cili vleresoi rolin dhe kontributin qe ka dhene cdo anetar i KD-Gramsh ne angazhimet qe ata kane marre si dege.
Rendesi dhe vleresim kemi treguar dhe tregojme per te gjithe ata qe kane qene themeltaret e Legalitetit ne Gramsh, ku edhe sot roli i tyre eshte i pazevendesueshem. Jemi ne kohe per te hyre me seksione edhe ne ato fshatra te pakta qe na kane mbetur, per te qene keshtu te gatshem dhe dinjitoze per fushaten qe po afron , theksoi midis te tjerash ne fjalen e tij kryetari lokal i PLL, z. Edmond Guri.
Z. Hasan Muha, nenkryetar i deges, vuri theksin ne ngritjen se afermi te forumeve artnere dhe per kete kemi hedhur hapa te sigurt si rezultat i afrimit te grup-moshave te ndryshme. Eshte punuar shume me ata persona te cilet kuptojne se duhet te jene ne Legalitet por shkeputja nga formacione te ndryshme politike per ta eshte vetem ceshtje kohe, pasi e ndjejne veten te zhgenjyer.
I vecante ishte diskutimi i z. Pellumb Karaj, anetar i KD. Ai percaktoi pozicionin e tij jo vetem kontribues ne PLL, por edhe historik, pasi e kaluara e familjes se tij ka qene e lidhur ngushte me Mbreterine.
Mbledhja vazhdoi edhe me diskutimet e kryetareve te nendegeve te ardhur nga komunat e Gramshit.
Ndersa z. Bujar Cala, ne fjalen e tij ishte mjaft inkurajues per te pranishmit, duke patur parasysh dhe obligimet qe ai ka si kryetar i PLL ne Prefekture. Z. Cala vleresoi gjithashtu dhe seriozitetin qe ka marre kjo dege, sikurse shtrirjen qe duhet te kete per te arritur objektivin nje seksion ne nje qender votimi .
Ne fund e mori fjalen z. Ergjent Bufazi, sekretar Organizativ i PLL. Ne fillim te fjales se tij ai i pershendeti te pranishmit ne emer te kryesise dhe te kryetarit Spahiu duke i falenderuar njekohesisht per shtysen e madhe qe i kane dhene zgjerimit te PLL ne Gramsh.
Per PLL keto zgjedhje jane te rendesishme, njekohesisht edhe per ju, pasi nga rradhet tuaja do te dalin kryetaret e ardhshem te bashkive e komunave, si dhe keshilltaret legaliste.
Si zbatues i udhezimeve te dale nga kryesia e Partise, une jam i sigurt se ju do te merrni ate cfare keni dhene. Por kjo nuk duhet e na gezoje apo te na hidheroje, pasi kemi ende dhe shume pune per te bere , tha z. Bufazi.
Mbledhja vazhdoi me pyetje dhe diskutime te ndryshme.

Mblidhet Komiteti Drejtues i PLL-Bulqize

LEGALISTET BULQIZAKE TE PERGATITUR PER TE FITUAR NE ZGJEDHJE

Me date 27 mars 2003, ne degen e PLL ā€“ Bulqize u zhvillua mbledhja e rradhes e KD te PLL-Bulqize, ne kete mbledhje morren pjese sekretari Organizativ i PLL, z. Ergjent Bufazi dhe kryetari i PLL-Mat, z. Besnik Murati.
Raportin per zhvillimet politike midis dy mbledhjeve e paraqiti kryetari i deges z. Zenel Shehu. Ai foli per gjithesa kishte arritur dega dhe i ftoi anetaret e tjere te KD-se per te raportuar per detyrat e ngarkuara. Gjithashtu, z. Zeneli theksoi midis te tjerave se ka ardhur koha te jemi vetvetja, ndaj jemi koshiente per ate cfare ka mbetur per te bere.
Me pas folen edhe disa prej anetareve te KD-Bulqize.
Nenkryetari Bardhyl Rama, theksoi se ne punen tone kemi patur parasysh udhezimet nga qendra, kemi bere te mundur ngritjen e seksioneve ne co lagje te qytettit, sikurse jemi mjaft mire ne komunen Ostren.
Besnik Alliu, kryetar i nendeges Fushe-Bulqize vleresoi zgjedhjet ku Legaliteti ka dale vec pasi atehere kemi patur dy keshilltarekurse heren e fundit kur dolem ne koalicion nuk kemi asnje.
Mendu Muca, kryetar i nendeges Ostren u shpreh i gatshem per zgjedhjet qe po afrohen pasi ndjehem i kenaqur me punen e bere.
Me pas diskutuan edhe anetare te tjere te KD, si Mersin Luku-kryetar i nendeges Bulqize, Sulejman Alia, Afrim Fiku, Haxhi Duga, Buron Xheka, etj. Edhe keta ishin te vendosur ne fjalen e tyre per te marre ate cfare meritonin.
Me pas foli z. Besnik Murati, kryetar i deges Mat, i cili shprehu shqetesimin e tij per punen e madhe qe eshte per tu bere deri ne zgjedhjet e aferta. Pune e madhe sipas z. Murati mbetet per tu bere sidomos ne lidhje me perzgjedhjen e elementeve kandidues. Mbledhjet dhe takimet duhet te behen me te shpeshta, pasi ato jane te nevojshme ne nje situate te tille parazgjedhore si kjo qe po kalojme.
Ne fund e mori fjalen sekretari Organizativ i PLL, Ergjent Bufazi, i cili tha fjale te mira per rezultatet e arritura nga dega e Bulqizes. Duke patur besim tek niveli juaj intelektual shtrirja e partise dhe tek gjithcka tjeter qe do te arrini jam i sigurt qe Legaliteti ne Bulqize ne keto zgjedhje do te jete force determinante. Duhet te kemi parasysh ato vende ku prezenca e legalisteve ndjehet pak, ju del per detyre ta konsideroni aq te rendesishme sikurse jeni perkushtuar ne Ostren. Rendesi ne kete periudhe parazgjedhore del problematika e zones per nje njohje me te mire, e cila do te sherbeje ne hartimin e platformave qe ju do tiu paraqisni zgjedhesve , tha nder te tjera sekretari legalist ne perfundim te fjales se tij dhe ne mbyllje te punimeve te KD-Bulqize.

OPINIONE 

PADRONET E RINJ TE SHQIPERISE

Nga Astrit KOLA

Klasa e re politike qe metoi pushtetin e baballareve, me nje guxim te cmendur dhe padyshim te suportuar, i dha vetes tagrin te tjetersoje pronen e ligjshme, pjesen e tundshme te se ciles komunizmi e kish shtetezuar e sekuestruar per nevoja te qeverisjes e pushtetmbajtjes, ndersa pjesen e patundshme vecse e kish shoqerizuar.
Pasi u sollen si ngadhnjyes te pushtetit e pronare te vendit, pushtetaret e rinj filluan te falin e pervetesojne pronen e te tjereve sikur te ishin ne mallin e babes.
Me sloganin e Dushan-Miladinit poshte bejleret dhe agallaret , horrat e neokomunizmit guxuan te zhbenin shtresen e pronareve te ligjshem, duke jetesuar strategjine leninisto-staliniste te likuidimit te klases se kulakeve dhe pronareve .
Duke perfituar nga indiferenca e demokracive perendimore, te cilat afermendsh qe nuk do te vinin te vendosnin sinoret e pronave ne Shqiperi, politikanet tane dhane kushtrimin dhe shembullin per zaptimin e pronave te te tjereve.
Tani qe Evropa, ndonese me vonese, u ka kerkuar te zgjidhin problemin e pronave te ligjshme, politikanet e varfer shqiptare i jane turrur demagogjise dhe marifeteve per ta kaluar edhe njehere, e ndoshta perfundimisht, lumin-Rubikon, qe do ti nxirrte ne steren e thate te integrimit evropian.
Qe politikanet tane jane ne Evrope, kete nuk e ve ne dyshim askush.
Evropa atyre nuk u sherben thjesht si oaz per te merzyer e per tu flladitur pas shtegetimeve te gjata neper shkretetiren e vendit qe drejtojne, por edhe si pancir per tu mbrojtur nga penalizmi per padrejtesite e pashembullta.
Sesa seriozisht e ka Keshilli i Evropes dhe negociatori special i tij, zoti Priebe, ne kerkesen per nje zgjidhje kushtetuese, ligjore e te pranueshme nga pronaret per ceshtjet e pronave, kjo do te verifikohet nga permbajtja e projekt-ligjit qe Qeveria do ti kaloje per miratim Kuvendit.
Edhe perfaqesuesi i OSBE-se, zoti Liponen, e ka theksuar domosdoshmerine e nje zgjidhjeje te ketij problemi, te cilin Presidenti Moisiu e ka marre teper seriozisht. Por zvarritjet e qeverise dhe denoncimet e Z.P per abuzimet e pushtetareve vendore dhe politikaneve, flasin shume dhe paralajmerojne nje trashje te zullumit per problemin e pronave. Nderkohe qe litari i holluar i shpreses se Nano-Qeverise per financimin e pritshem nga BE u keput dhe qeveria nuk mori asnje kacidhe, shume pak politikane te opozites ngriten zerin per kete ndeshkim te Shqiperise per shkak te mospermbushjes se detyrimeve per zgjidhjen e problemit te pronave. Dhe kjo sepse nje pjese e mire e tyre jane bashkefajtore ne krimin ndaj pronareve te ligjshem.
Edhe Serbia, pasi i vuri flaken Ballkanit per 10 vjet rradhazi, arriti te marre 220 milione dollare kredi nga BE, nderkohe qe Shqiperia vazhdon te penalizohet per neglizhencat e qellimshme ne permbushjen e detyrimeve, nder te cilat problemi i pronesise eshte prioritar. Qe keta mytebere-bashkefajtore te katrahures se pronave, po tallen me te drejtat dhe kerkesat e ligjshme te pronareve, kete po e shohin te gjithe, por bumerangu gjithmone kthehet tek kokat e flakesve mendjelehte.
Keta enveriste pandehin se mund te bejne ligjin gjithmone dhe te shullehen ne diellin e pushtetit qe deri tani u ka vajtur mbroth, por... me hajer e mbramja , - thote populli. Dhe ai nuk gabon.

PERFORMANTI I QEVERISE, SILURON K.L.SH

Nga Albin TIRANA

N debatin parlamentar te zhvilluar deri ne oret e vona lidhur me Raportin e Kontrollit te Larte te Shtetit, diskutimi me pikant ishte ai i ministrit te Financave, Kastriot Islami.
Performanti i performances se performuar te qeverise performante, ministri i Financave Kastriot Islami, pasi shastisi Tafe Kercukun me rrekene e fjaleve te huaja, me ne fund i dha Mustafes, ne gjuhen shqipe, dy keshilla te vlefshme: 1) - K.L.SH. te intensifikoje luften per parandalimin e shkeljeve te natyres se atyre te konstatuara!!! 2) - K.L.SH te paraqese ne kohen e duhur rezultatet e kontrolleve te ushtruara, qe gabimeve te bera te mos u humbase aktualiteti!!!
Sesi mund te parandalohet nga Kontrolli i Larte i Shtetit vjedhja e fondeve publike nga administrata socialiste, kete mund ta shpjegoje vetem Kastriot performanti.
K.L.SH. nuk mund te parandaloje babezine e qeveritareve, pervecse te konstatoje vjedhjen. Ti kerkosh ketij organi te parandaloje abuzimet dhe vjedhjet e fondeve publike, eshte njesoj si ti kerkosh prokurorise te parandaloje kryerjen e veprave penale.
K.L.SH. mund te veproje vetem post-factum, pra vetem mund te konstatoje shkeljen ligjore pasi ajo eshte kryer; te percaktoje demin efektiv ekonomik; shkallen e pergjegjesise administrative ose penale; personat pergjegjes, si dhe ti propozoje organeve te emerteses pergjegjesite administrative ose ti dergoje Prokurorise dosjen me shkeljet e konstatuara, per te mundesuar hapjen e ceshtjes penale.
Keto jane kopetencat ligjore te ketij organi. Ndersa lidhur me keshillen e dyte te Islamit, duhet thene se shumica e institucioneve qe kontrollon Sherbimi i Kontrollit te Shtetit, kane organizma te brendshem kontrolli, pa perfshire ketu organizmat e specializuar te kontrollit financiar, qe jane ne vartesi te organeve te emerteses dhe organeve te tjera eprore. Gjithshtu, K.L.SH nuk mund te kontrolloje ne cdo kohe per te dhene konkluzione te fresketa per shkelje dhe abuzime, pervecse kur kjo kerkohet nga titullaret e organeve, ose kur shkelja konstatohet nga kontrolli rutine dhe i planifikuar i ketij sherbimi, cka nuk ka lidhje me freskine e shkeljes ne fjale.
Pasi ne diskutimin e tij nuk e permendi asnjehere fjalen vjedhje dhe korrupsion, lidhur me dhjetra milione dollaret e avulluar, Islami, me performancen e tij natyrore, arriti tu mbushe mendjen degjuesve se ... performanca e qeverise nuk mund te vihet ne dyshim nga akuzat aspak performante te opozites, e cila ne vend qe te diskutoje me performance problemet shqetesuese qe duhet te na obligojne te gjitheve, i ka vene vetes si detyre te sabotoje performancen e institucioneve, ne mungese te performances se saj .
Pasi i dha Kercukut edhe disa keshilla per Auditimin modern kontemporano-performant, Islami i dha te kuptoje atij se, keshtu si po vepronte, mund ta linin ta shqyente opozita dhe Berisha, qe ia kane bere bene qe prej 6 vjetesh.
Mirepo, Islami, i vetsugjestionuar dhe karikuar nga elokuenca performante, harroi te thoshte qofte edhe dy fjale per institucionet qe bejne kambizem me paret e shtetit dhe natyrisht jo ne interes te tij. Islami harroi te thoshte ndonje fjale per kompanite gjigande, te cilat, paskerkan vite te tera qe nuk derdhin asnje kacidhe ne financat e Islamit, ngaqe pretendojne se dalin me humbje dhe qe, cuditerisht, nuk paskerkan falimentuar akoma.
Kaci gjithashtu harroi te thoshte qofte edhe dy fjale te vetme, si pronari i ligjshem i institucioneve financiare si ISISH-i, per shembull, ne arken e te cilit kompanite e ndertimeve ne Shqiperi, ngaqe nuk sigurojne as 10 % te punonjesve, nuk derdhin dhjetra milione $ ne vit.
Por ajo qe e cenon performancen e performantit te qeverise-Nano, eshte akuza e Kercukut se qeveria ka disa vite qe nuk mbledh akoma detyrimet doganore te pashlyera nga disa subjekte qe jane importuesit me te medhenj te vendit .
Tani qe nga xhepat e shpuar te qeverise rrjedhin qindra milione dollare per shkak te vjedhjeve dhe evazaionit fiskal, per shkak te kompensimit te boshllekut nga mema-natyre, kane hyre ne xhepat dhe dikasteret e saj vlerat e performances performuese, karakteristike per qeverite performante, si ajo e Tosit dhe e Kacit.


NGJARJE

HISTORIA E SHETITORES KRYESORE TE TIRANES

Nga Kastriot DERVISHI

Shpallja e Tiranes kryeqytet ne Kongresin e Lushnjes (21-31janar 1920), shtroi nder te tjera domosdoshmerine e ndertimit te nje qyteti modern , planimetria e te cilit duhej ti pergjigjej kerkesave te kohes. Kryeqyteti i meparshem i Shqiperise, Durresi, nuk kishte pasur asnje mundesi per shkak te rrethanave te renduara, qe ne 7 vjet te qenies kryeqytet, te kishte pasur fatin e ndonje ndryshimi te rendesishem .
Edhe periudha 1920-1924 , per shkak te klimes se veshtire politike, nuk solli per kryeqytetin e ri Tirane, ndonje gje te madhe persa i perket ndryshimit ne pergjithsi apo atij urbanistik ne vecanti. Punet filluan te ndryshojne pas vitit 1925, kur u stabilizua gjendja politike dhe u vendos perfundimisht qenia e Tiranes si kryeqyteti i Shqiperise. Ne kuader te studimit te pergjithshem urbanistik te qytetit vete Presidenti i atehrshem i Republikes, Ahmet Zogu, tregoi nje interes te vecante ne ngritjen e nje shetitoreje model per kryeqytetin. U dha urdher i prere qe askush te mos kishte te drejte te devijonte per interesa te ngushta drejtimin e menduar te shetitores. Per te hartuar planin urbanistik te Tiranes u ngarkuan arkitektet me fame boterore Florestano De Fausto dhe Armando Brasini, te dy anetare te Institutit Gjeografik te Firences. Projekti fillestar i Tiranes qe duket e dhe ne projektet perkatese parashikonte ndertimin edhe te shetitores kryesore dhe ngritjen e objekteve te uleta rreth saj. Projekti ne fjale i eshte permbajtur ne thelb objekteve te uleta qeveritare deri ne tre kate per ti dhene mundesi shfaqjes se madheshtise se shetitores.

Ndertimi i shetitores ne periudhen 1925-1939

Qendra e re e qytetit te Tiranes u zhvendos ne projektin e ri nga vendi ku eshte sot monumenti i partizanit per ne sheshin e sotem Skenderbej , i cili sherbeu si nderlidhes i te gjithave rrugeve kryesore te qytetit. Ne statistikat e kohes gjejme si largesi te shetitores kryesore te Tiranes gjatesine e 800 metrave. Mirepo ketu duhet te sqarohet se kjo largesi fillon nga ura mbi Lane e deri afer stacionit te sotem te trenit. Po te llogarisim gjatesine e sotme te shetitores, ajo eshte shume me e madhe duke i marre se bashku te dy akset qe lidhen me sheshin Skenderbej . Per ndertimin e 800 metrave te shetitores me gjeresi 35 metra u nevojiten 559. 776 franga ari per shpronesime dhe 810. 000 franga ari per ndertimin ne fjale. Vetem ura e Lanes ndertuar ne vitin 1934 ka kushtuar 272. 981 franga ari. Sipas librit Shqypnija e ilustrueme (Tirane 1929), inxhinier Armando Brasini e pat planifikuar qendren e Tiranes si sheshi i Shen Pjetrit ne Rome, rreth se cilit vijne ministrite, Parlamenti, etj. Fatkeqesisht per shkaqe te ndryshme si politike apo kohore ky plan nuk u zbatua plotesisht.
Po kush e financoi ndertimin e shetitores? - Edhe kjo do nje pergjigje. Ne kuader te financimeve te pergjithshme per punime botore ne Shqiperi, edhe ne kete rast u perdor huaja e jashtme e SVEA-s per punimet ne fjale, sipas marreveshjes se lidhur ne Rome midis te dy vendeve me 20 maj 1925 dhe te dekretuar me 12 korrik 1925, hua e cila kapte shumen e pergjithshme te 50 milion frangave ari. Nuk munguan as kontributet e brendshme financiare te cilat sidoqofte ndonese te vogla treguan solidaritet ne ndertimin e kesaj vepre madheshtore. Por megjithate kryesore mbeti huaja e jashtme. Deri ne vitin 1931 kur u cel dhe u perurua shetitorja qe mori emrin Zogu I-re , ne te dy anet e saj dhe ne sheshin Skenderbej ishin ndertuar keto objekte:
-Kryeministria (sot Ministra e Privatizimit )
-Ministria e Brendshme (sot Ministria e Bujqesise)
-Ministria e Arsimit (sot Ministria e Mbrojtjes)
-Ministria e Drejtesise (sot Ministria e Rendit Publik)
-Ministria e Puneve Botore (sot Ministra e Puneve Publike)
-Ministria e Ekonomise Kombetare (sot Bashkia e Tiranes )
Pak kohe para tyre ishte ndertuar edhe godina e Bashkise se Tiranes (sot e prishur). Duhet thene se ne ministrite e siperpermendura kryheshin edhe funksione te dyfishta. Ne mes te shetitores, afer pjeses jugore te lulishtes ne veri te te ciles eshte sot busti i Skenderbeut, u ngrit me 1938 monumenti qe perkujtonte 10-vjetorin e shpalljes se Monarkise, monument i cili u prish me vone.

Ndertimi i shetitores ne periudhen 1939-1943

Periudha e pushtimit fashist do te shenoje nje kulmim te punimeve ne shetitore dhe anas saj. Keshtu u rikonstruktuan ministrite e sotme te Mbrojtjes dhe Rendit, te cilave iu shtua ne pjeset anesore kati i trete. U hap me tej dhe u shtrua segmenti nga ura e Lanes deri tek Pallati i Liktorit (sot Universiteti i Tiranes). Paralelisht u ndertuan sheshi i Liktorit (sot sheshi Nene Tereza ), Pallati i Liktorit, Teatri i Operas (sot Akademia e Arteve te Bukura), Pallati i Rinise se Liktorit (sot Bibloteka Universitare), Pallati i Zyrave te Luogotenences (sot Kryeministria), hotel Dajti si dhe perfundoi stadiumi i nisur qysh ne vitin 1938 e qe sot mban emrin Qemal Stafa . Vec ketyre u shtrua me pllaka gjithe shetitorja qe mbante ne ate kohe emrin e ri Viktor Emanueli , duke i dhene keshtu nje pamje me te vertete magjepse dhe evropiane kesaj shetitoreje. Gjithashtu u punua ne menyre te atille qe shetitorja, sheshi i Liktorit dhe stadiumi te formesonin simbolin fashist te sepates. Deri diku ndonese jo plotesisht kjo u arrit dhe mund te shihet edhe sot duke pasur parasysh se tehu i sepates eshte stadiumi dhe bishti shetitorja.

ANALIZE 

MBRETERIT DHE QEVERISJA

Zoti i krijoi mbreterit mbi toke, qe te marrin per dore dhe te drejtojne popujt.
SOLOMONI

Nga Edi DELIU

Vizita e Mbretit te Bullgarise Simeon II Saxe - Coburg ne Shqiperi, ndonese me statusin e kryeministrit te Bullgarise, ishte preludi i institucionalizimit te marredhenieve midis dy qeverive dhe shteteve perkatese, por gjithmone ne sfondin e miqesise se thelle dhe vizionit te perbashket te Madherise se Tij dhe Mbretit Leka I, Mbret i Shqiptareve.
Rezultatet e jashtezakonshme elektorale dhe qeverisese te Mbretit Simeon, tashme ne postin e kryeministrit te Bullgarise, jane deshmi e pakundershtueshme e suksesit qe buron nga filozofia e vlerave dhe optikes se shkelqyer qeverisese, mbi te cilat mbeshtetet i gjithe formati i jashtezakonshem etatist i monarkeve moderne.
Shkollimi dhe edukimi ekselent i Mbretit Leka dhe Mbretit Simeon, eshte rezultat i lagpamesise, kultures se thelle qeverisese dhe pergjegjesise qytetare te prinderve te tyre. Ata ishin te bindur se do te vinte nje dite qe mbreterite komuniste te instaluara me dhune ne te gjithe Lindjen, do tu leshonin vendin demokracive parlamentare, cka do te mundesonte ndofta edhe nje kontribut konkret te ketyre pinjolleve te shquar ne qeverisjen e popujve te tyre.
Por, nese Mbretit Simeon II Saxe - Coburg iu krijua nje mundesi e tille, Mbretit Leka akoma nuk i eshte krijuar.
Te rritur dhe te edukuar me ndjenjen e obligimit per fatet e popullit dhe te xhveshur nga Kompleksi i te qenit te Perkohshem dhe jashte trysnise se rrotacioneve te pushtetit, monarket kane patur rezultatet me te larta ne qeverisje dhe monarkite e sotme perfaqesojne vendet me te zhvilluara e me demokratike te planetit.
Pas vendosjes se demoracise pluraliste ne Bullgari, ky vend perjetoi nje tranzicion te sterzgjatur dhe me probleme te medha, per shkak te mungeses se vizionit qeverises te neokomunisteve dhe partive te opozites demokratike, te cilat, megjithese u alternuan ne pushtet gjate nje dekade te tere, nuk arriten te krijojne stabilitet politiko-ekonomik dhe shanse per zhvillim.
Komunizmi i instaluar pas Luftes Dyte Boterore, sikunder cdo vale obskurantizmi retrograd, shkaterroi eksperiencat, vizonet dhe praktikat e konsoliduara qeverisese, duke pjelle eksperimente idioteske dhe ineficiente, qe, ne fund te fundit, shenuan edhe fundin e epokave totalitariste, qe pervecse dhunes dhe absurdit, nuk munden te prodhonin asnje vlere te qenesishme qeverisese.
Nese eshte pranuar boterisht se demokracia eshte ndergjegjesim dhe pjesmarrje ne qeverisje dhe ne zgjidhjen e problemeve te cdo vendi, mungesa e qellimte e shanseve dhe sendertimi i politikave perjashtuese, prodhojne arbitraritet dhe ngushtim te vizionit qeverises.
Mbajtja peng e politikes edhe ne kushtet e deshtimit te suksesshem, eshte atavizem i praktikave sunduese totalitare dhe etjes se shfrenuar per pushtetin e pamerituar, i cili konsiderohet burim beneficesh dhe jo detyrim per sherbesa zhvillimi e prosperiteti.
Qendrimet atdhetare, te qarta e te pergjegjshme te Mbretit Leka gjate vitit te mbrapshte te trazirave dhe kontributi deciziv i Tij ne fashitjen e vales se urrejtjes ne pragluften civile, evidentuan konceptet e qarta etatiste dhe deshiren per te kontribuar ne zgjidhjen e njeres nga krizat me te medha te shoqerise shqiptare.
Tani, ne sfondin e nje krize totale e pa rrugedalje, prania e Mbretit Leka dhe perkushtimi i Tij atdhetar, jane shans dhe garanci, edhe ne kushtet e kontributit aq te nevojshem e te munguar te Naltmadhnise ne qeverisjen e vendit dhe ne zgjidhjen e halleve te medha.
Vlerat dhe energjite potenciale, jane shume me te qenesishme sesa mungesa e tyre, pasi ne momente te pershtatshme mjafton ti konsiderosh, te guxosh e ti jetesosh ato.
Dhe Mbreti Leka do te jete i gatshem e do te dije te jape sumumin e vlerave dhe kontributit, ne kushtet e mungeses se tyre dhe te premisave te zhvillimit.
Eksperienca e suksesshme bullgare me Mbretin Simeon ne krye te qeverisjes, eshte shembull dhe nxitje per keto lloj zgjidhjesh. Por, nese populli bullgar deshmoi nje pjekuri te larte politike, populli shqiptar, ndonese i vonuar, nuk e ka humbur akoma shansin per te projektuar dhe jetesuar te ardhmen e tij te sigurte dhe te merituar.

Paqja, Liria, Demokracia dhe Antiterrorizmi, jane vlera. Ato jane te gjithehereshme, te paprekshme, te pakompromista

KUR LUFTOHET PER TE MBROJTUR VLERAT...

Nga Albin TIRANA

Zhvillimet pas 11 Shtatorit dhe, se fundi, ato para fushates irakene, nuk lene asnje dyshim per konkluzionin se Rendi i Ri boteror rrezikohet nga diktaturat totalitare, qe jo vetem shtypin popujt e tyre, por zhvillojne programe armatimi berthamor dhe pergjithesisht ato te armeve te cfarojes ne mase.
Sherbimet sekrete amerikane dhe ato perendimore, kane arritur te sigurojne informacione te sakta se, qe ne vitet 70'-te, Iraku ka filluar perpjekjet per realizimin e programeve ne fjale dhe eshte absurde te mendohet se Sadami i ka braktisur keto programe. Perdorimi i armeve te shkaterrimit ne mase, biologjike dhe kimike, ne luften kunder Iranit, kurdeve dhe Kuvajtit, deshmojne se Sadami dhe regjimi despotik i tij perbejne rrezikun me te madh potencial dhe real ne rajon. Para fillimit te aksionit ushtarak ne Irak, sherbimet sekrete amerikane i serviren mediave fakte te pamohueshme per fillimet e programeve berthamore nga Sadami, me ndihmen e disa shteteve dhe lidereve te sotem perendimore, te cilet ishin me aktivet ne kundershtimin e ketij aksioni. Fakti qe Presidenti Bush i beri te ditur presidentit rus Putin se, ... ne Irak trupat aleate kane ndeshur ne nje rezistence te forte irakene, per shkak te armatimit te sofistikuar rus, shitur Irakut kohet e fundit... , nuk le asnje dyshim per armatosjen e Sadamit nga pacifistet , ne kundershtim me embargon nderkombetare dhe rezolutat e OKB-se, te cilat mbeshtetesit perendimore te Bagdatit i injoruan me ndergjegje te plote. Jetesimi i obsionit ushtarak per nderhyrjen ne Irak, deshmoi deshtimin e diplomacise si instrumenti i paqes dhe i garantimit te stabilitetit mbareboteror. Tashme askush nuk ushqen iluzione per rrezikshmerine e terrorizmit shteteror dhe joshteteror, si dhe mundesine e perdorimit prej tij te armeve te shkaterrimit ne mase. Sadami i rrezikoi seriozisht keto ekuilibre nepermjet sponsorizimit te terrorizmit dhe perpjekjeve per zhvillimin e programeve te armatimit berthamor. Rezolutat e OKB-se per carmatimin e Irakut, embargo dhe izolimi imagjinar 12 vjecar, deshtuan dhe u pasuan nga armatosja dhe forcimi i dispozitivit ushtarak te ushtrise irakene, cka hedh ne ere te gjitha justifikimet dhe pretendimet e pacifisteve dhe kundershtareve-anetare te Keshillit te Sigurimit te OKB-se. Toleranca e skajshme e koalicionit anti-Sadam te vitit 1991, siguroi mbijetesen ne pushtet te diktatorit te Bagdatit, duke lene te hapur kapitullin e nje konflagracioni te gjere, me implikime politiko-diplomatike mbareboterore. Nje nga konkluzionet me pozitive te aksionit ushtarak amerikano-britanik ne Irak, eshte se atje nuk behet lufte per territore, por per vendosjen e demokracise si garanci per paqen, sepse, ne Irak, pas perfundimit te konfliktit, synohet vendosja e nje sistemi demokratik nepermjet ardhjes ne pushtet te opozites, e cila eshte gati ta marre dhe ta ushtroje pushtetin, ashtu si ne rastin e Afganistanit. Por, nga ana tjeter, kjo lufte evidentoi mungesen e kohezionit te NATO-s, si aleanca e vetme ushtarake dhe si instrumenti i forces, qe mund te ndihmoje shembjen e diktaturave dhe vendosjen e demokracise mbi germadhat e tyre. Precedenti i Afganistanit dhe me pas ai iraken, sugjerojne domosdoshmerine e vazhdimesise se aksioneve te forces ndaj regjimeve qe rrezikojne paqen rajonale e boterore. Parimet dhe vlerat mbi te cilat u ndertua NATO si aleance politiko-ushtarake, nuk lene mundesi te hamendesohet se ato jane lekundur deri ne ate mase sa te sjellin agonine dhe fundin e kredibilitetit te Aleances. Sepse, ne te kundert, pasojat do te ishin katastrofike ne sensin e mosgarantimit te stabilitetit dhe paqes ne shkalle planetare. Nga nje analize e bazuar ne kompozicionin, rreshtimin dhe raportin e forcave, rezulton se konflikti iraken emeton mesazhin se atje nuk ka kurrfare perplasje qyteterimesh , ngaqe Iraku mbeshtetet direkt dhe indirekt edhe nga fuqi dhe nje pjese e opinionit perendimor, qe si slogan kane zgjedhur pacifizmin . Gjithashtu, ky konflikt nuk ka kurrfare nuancash religjioze, sepse nje nga aktoret me te rendesishem ne kete aksion ushtarak eshte Turqia, nderkohe qe kunder tij jane rreshtuar shtete te krishtera.
Tani qe po numeron oret e fundit nen bomba, Sadami u beri thirrje per ndihme vendeve arabe, ministrat e jashtem te te cileve i perzuri me megallomani tre dite para fillimit te nderhyrjes ushtarake, kur shkuan ti luten qe te largohej familjarisht, bashke me valixhet e miliarda dollareve te grabitur gjate sundimit. Ky kompromis, pra qe Sadami te bente jete parajse ne ekzilin e garantuar edhe nga vete SH.B.A-te, u be per te shmangur gjakderdhjen dhe demet, por diktatori refuzoi. Tani, Sadami nga nje ane kercenon aleatet me katastrofe, nga ana tjeter i kerkon paqe OKB-se dhe miqve perendimore, pa i cilesuar publikisht me emra. Por te gjithe e kuptojne se, paqja qe ai kerkon, eshte paqja qe mbreteron ne varreza. Eshte paqja e varrezave te iranianeve, kurdeve, kuvajtianeve dhe opozitareve irakene, qe te gjithe te pafajshem, te cilet monstra e Bagdatit i masakroi pa kurrfare remorsi ndergjegjeje. Nje nder parametrat me te rendesishem te aksionit ushtarak anglo-amerikan, eshte motivi humanitar i nderhyrjes. Situata dramatike e kurdeve qe banojne ne pjesen veriore te Irakut, e qe vazhdimisht i jane ekspozuar terrorit shteteror dhe kane sherbyer si poligon i armeve te shfarosjes masive, tashme eshte stabilizuar. Gjithashtu, megjithe veshtiresite e natyrshme te situates se luftes, ne zonat e cliruara nga trupat irakene, popullsia po ndihmohet intensivisht nga organizatat humanitare te Kryqit te Kuq dhe nga sektoret e prapavijes se ushtrive aleate. Askush nuk e ve ne dyshim disponimin humanitar te aleateve ne permiresimin e kushteve te popullsise se pafajshme, cka perfaqeson edhe kontrastin e thelle midis luftetareve te lirise qe perfaqesojne demokracite dhe perkrahesve te tiranise qe mbajne ne kembe diktaturat gjakatare. Megjithe krimet e perbindshme te ushtarakeve irakene kunder ushtareve aleate te zene rober, ushtrite aleate po vetpermbahen dhe po zbatojne konventat nderkombetare per roberit e luftes e per ruajtjen e jetes se popullsise civile, qe ndodhet brenda zonave te luftimeve. Te gjithe do te deshironin nje perfundim sa me te shpejte te konfliktit, por eshtiresite e luftes ne terren do te ndikojne ne kohezgjatjen e saj. Ketu, ekspertet kane parasysh madhesine e territorit iraken; shperndarjen e objekteve ushtarake irakene nga Sadami; taktikat e luftes guerrile te ushtrise irakene ne pamundesi per te perballuar nje lufte frontale, nga e cila e pesoi rende ne vitin 1991; indoktrinimi ideologjik dhe armatosja e popullsise civile; kujdesi i aleateve per te shkaktuar sa me pak viktima dhe deme materiale, sidomos ne zonat naftembajtese, etj. Natyrisht qe keto veshtiresi nuk i konvenojne strategjise se aleateve dhe mund te shkaktojne efekte te paparashikuara ne zhvillimet politike, per shkak te mobilizimit te pacifisteve dhe skalioneve te majtizmit nderkombetar, si dhe per shkak te rritjes se demeve ne popullsine civile dhe ne koston e operacioneve ushtarake. Por meqe fitorja eshte rruga me e mire dhe me e shkurter, lipset ushqyer optimizmi dhe shpresa e te gjithe paqedashesve te vertete ne perballimin e kesaj sfide te veshtire, nderkohe qe e gjithe bota demokratike ka mbajtur frymen ne pritje te dorezimit te diktatorit iraken dhe perkrahesve te tij. Demet njerezore dhe materiale, jane faturat qe regjimi i Bagdatit ia plasi ne dere demokracise perendimore, duke sfiduar hapur paqen dhe sigurine. Keto deme mendohet te rriten per shkak te rezistences se lidershipit te inkriminuar huseinist dhe indoktrinimit ideologjik te nje pjese te popullit iraken, tek te cilet fshatari Sadam, me ane te biografeve te tij, u paraqit si nip-sternipi i Profetit Muhamet dhe perfaqesues i tij mbi toke. Grandomania e diktatorit, e nxiti ate te evokonte qyteterimin e lavdishem mesjetar te kalifateve te Bagdatit, duke e konsideruar veten Harun Al Rashid i koheve moderne. Pikerisht ky konformim dhe vetsugjestionim per vlerat kombetare dhe trashegimine historike, qendron ne themel te organizimit ushtarako-civil te rezistences irakene, cka do te rrise shkallen e veshtiresive dhe kohezgjatjen e operacioneve ushtarake, deri ne shembjen perfundimtare te regjimit despotik. Deklarata e Shirakut se Rindertimi i Irakut do te behet nga OKB-ja , eshte deshmi e ndjeshmerise se tepruar gjeostrategjike dhe e interesave te mbivendosura perendimore, nga te cilat deshironte te perfitonte dhe ne fakt perfitoi Sadam Hyseini. Por vendosmeria e Presidentit Bush i dha fund iluzioneve te diktatorit iraken. Nese Rusia, me ane te propozimit te fundme per rikompozimin e Keshillit te Sigurimit te O.K.B-se, synon te krijoje struktura nderkombetare per ndalimin e aksioneve ushtarako-demokratike ndaj regjimeve dhe vendeve qe rrezikojne paqen dhe stabilitetin, do te deshtoje me sukses. Fitorja e paguar me gjakun e luftetareve te ushtrive aleate dhe viktimave te pafajshme irakene gjate ketij konflikti te imponuar, gjithsesi perfaqeson pacifizmin e vertete ne lufte me te keqen. Lufta kunder tiranise, per vlerat qyteteruese dhe demokracine, pikerisht kjo eshte paqja e vertete dhe jo ajo e servirur nga qaramanet dhe kriptoprotektoret e diktaturave dhe genocidit.

 

SPECIALE

KRYEMINISTRI I BULLGARISE- MBRETI SIMEON II TAKOHET ME SPAHINE

Mbas takimeve me kryeministrin e Shqiperise z. Fatos Nano dhe kreun e shtetit z. Alfred Moisiu, kryeministri i Bullgarise Mbreti Simeon II dhe delegacioni qe e shoqeron zhvilluan nje takim ne Kryesine e Kuvendit te Shqiperise, ku u priten nga Kryetari i tij z. Servet Pellumbi, N/kryetarja znj. Makbule Ceco dhe perfaqesuesi i opozites, kryetari i grupit parlamentar te PLL-se z. Ekrem Spahiu.
Pas fjales se z. Pellumbi, e mori fjalen z. Spahiu i cili nder te tjera tha: Shkelqesi! Ju uroj mireseardhjen ne Shqiperi Ju dhe delegacionit qe ju shoqeron. Ardhja Juaj eshte nje eveniment shume i rendesishem politik per shqiptaret dhe Shqiperine. Koherat kane bere qe Shqiperia dhe Bullgaria te kene te njejtin fat pozitiv apo negativ per shume dekada...
Gjithashtu, z. Spahiu, pasi vleresoi maredheniet shume te mira mes Shqiperise dhe Bullgarise vazhdoi: Qeveria bullgare nen drejtimin Tuaj ka qene mjaft e suksesshme. Antaresimi ne NATO, futja e Bullgarise ne Marreveshjen e Shengenit, hapat progresive drejt integrimit ne BE, etj., jane pika referimi ku Shqiperia duhet te mesoje nga pervoja Juaj .
Z. Spahiu me poshte tha: Shqiperia po perballet me veshtiresi te shumta por persa i perket politikes se jashtme te Shqiperise, mazhoranca dhe opozita kane qene unike ne qendrime, sidomos per:
- rreshtimin ne koalicionin antiterrorist mbas ngjarjeve te 11 shtatori
- hapjen e negociatave per nenshkrimin e marreveshjes se asocim-stabilizimit te Shqiperise me BE-ne
- mbeshtetje SHBA-se dhe koalicionit qe ajo udheheq per luften ndaj diktaturave
Gjate fjales se tij, z. Spahiu nuk ka lene pa permendur dhe Familjen Mbreterore Shqiptare, ku nder te tjera tha: Tashme Familja Mbreterore Shqiptare ndodhet ne Atdhe. Shpresojme qe Kuvendi dhe qeveria shqiptare te permbushin hap pas hapi detyrimet ndaj Familjes Mbreterore ne plotesimin e te drejtave te mohuara deri tani. Per vlerat dhe kontributet Familja Mbreterore Shqiptare mbetet nderi dhe krenaria e kombit shqiptar .
Kryeministri bullgar-Mbreti Simeon II, shprehu vullnetin e qeverise se tij per te zhvilluar me tej marredhenie dypaleshe mbi bazen e prioriteteve te perbashketa per integrim ne NATO dhe ne BE. Eshte nje proces i gjate dhe i veshtire, tha ai, qe do te kerkoje dhe sakrifica, por me perpjekje te perbashketa te japim kontribute te metejshme per te permiresuar imazhin e rajonit tone perballe partnereve perendimore .
Me poshte, kryeministri bullgar iu drejtua z. Spahiu, Me vjen mire qe takohemi perseri dhe jam i impresionuar nga fjalet tuaja. Shpresoj per takime te tjera me ju .
Takimi ishte i ngrohte dhe miqesor, duke lene mbresa tek palet bashkebiseduese.


MBRETERESHA MARGARITA SAXE - COBURG VIZITON QENDRA HISTORIKE DHE KULTURORE TE TIRANES

Margarita Saxe-Coburg, bashkeshortja e Kryeministrit te Bullgarise, Simeon II Sakskoburggotski, e shoqeruar nga bashkeshortja e Kryeministrit Fatos Nano, znj.Xhoana Nano, ka zhvilluar vizita ne disa qendra historike dhe kulturore te Tiranes. Zyra e shtypit prane kryeministrise beri te ditur se znj. Margarita Saxe-Coburg, vizitoi Muzeun Historik Kombetar. Duke u ndalur ne pavionet e ketij muzeu, ajo vleresoi historine e popullit shqiptar ne shekuj. Gjithashtu, te dy zonjat zhvilluan nje vizite dhe ne Galerine Kombetare te Arteve, ku znj. Saxe-Coburg, shprehu vleresime per pikturat dhe skulpturat e artisteve shqiptare te ekspozuara ne kete galeri. Ato tregojne vlera te jashtezakonshme artistike dhe historike , tha ajo. Pas pershtypjeve te ketyre vizitave znj. Saxe-Coburg shprehu deshiren per te ardhur serish ne Shqiperine.


Interviste

Shkrimtari i madh e konsideron korrupsionin si
pengesen kryesore ne perparimin e vendit

Kadare: Korrupsioni eshte pika me e dobet e sistemit
politik te Shqiperise

Kur krijohet nje klime e qyteteruar ne nje vend,
intelektualet afrohen, kur klima fillon e behet
barbare ne nje vend intelektualet largohen. Neqoftese
ne nje vend fillon te sundoje skrupulli, te sundoje
arroganca politike, te sundoje pafytyresia, sigurisht
qe intelektualet largohen. Neqoftese ndodh e kunderta,
intelektualet shqiptare do te afrohen

- Zoti Kadare, si nje domosdoshmeri per integrimin e
shqiptareve ne Evrope, a jane arritur pas dhjete
viteve te tranzicionit dhe te ndryshimeve te medha
politike ne Ballkan urat e bashkepunimit ne fushen e
arteve dhe te kultures?
Kadare_ Padyshim urat kulturore, urat e integrimit
kulturor, jane te parat qe ndertohen dhe per fat te
mire une konstatoj me gezim qe keto po ndertohen,
nderkaq mendoj se populli shqiptar duhet ta ndjeje
veten shume mire ne kete klime te re. Populli yne nuk
ka nevoje per nderprerje urash sic ka qene perpara,
populli yne ka nevoje te dale, te njihet e verteta e
tij, e cila nuk ka nevoje per zbukurim, por te njihet
ashtu sic eshte. Rruga me e sigurt per tā€™u njohur
eshte rruga kulturore, vlerat e tij te shperndahen ne
Ballkan, te shperndahen ne Evrope, ne bote dhe kjo do
te ndihmoje Shqiperine dhe kombin shqiptar kudo qe ai
jeton ne te gjitha menyrat. Ne te gjithe themi, duam
te bejme pjese ne familjen evropiane te kombeve, por
rruga e pare nga me te sigurtat dhe e shtruar nderkaq
eshte rruga e kultures.

- Megjithate, integrimi i shqiptareve ne Evrope nuk
mund te kuptohet pa zhvillimet politike. Si e
vleresoni aktualitetin e sotem ne Shqiperi, ndryshimet
e fundit ne realitetin politik shqiptar?
Kadare_ Ka qene deshira ime, por jo vetem e imja, por
e pjeses me te madhe te intelektualeve te Shqiperise
si edhe pjesa absolute e popullit shqiptar qe te vije
dita qe lufta politike ne Shqiperi te dobesohet. Duke
u dobesuar lufta politike, forcohet Shqiperia. Eshte
gabim ai mendim i krijuar perpara, qe sa me teper
kunderthenie te kete midis pozites dhe opozites, sa me
teper sulme dhe agresivitet, aq me mire eshte.
Kurresesi. Eshte e kunderta. Shikoni shtetet e medhenj
demokratike, ata jane demokratik, ata jane te
perparuar, sepse kane nje fare zbutje te kesaj lufte,
kane nje fare harmonie brenda mendimeve te ndryshme.
Eshte nje harmoni kombetare qe i bashkon dhe ky eshte
zhvillimi i vendeve te medhaja evropiane dhe te botes.
Une mendoj se ka qene suksesi me i madh i Shqiperise,
marreveshje qe u be midis pozites dhe opozites, dhe te
gjithe shqiptaret urojne qe kjo te zgjase, qe kjo te
jete e thelle, te jete menyre veprimi, menyre jetese,
jo te jete nje gje kalimtare si nje pranvere qe vjen
dhe pastaj papritur vjen dimri dhe i fshin te gjitha.
Jo. Kjo duhet te jete, mendoj une, dhe shpresoj qe do
te jete nje forme e re e jeteses se shqiptareve te
jetes politike dhe morale.

- Nderkohe ne Shqiperi korrupsioni vazhdon te mbetet
prezent. A mendoni se kjo dukuri do te jete e
perkoheshme?
Kadare_ Korrupsioni eshte pika me e dobet e Shqiperise
sot. Shqiperia kete pike, kete flame, kete mortaje
duhet ta zgjidhe se sā€™ben. Eshte detyre e popullit
shqiptar e shoqerise shqiptare, padyshim e klases
politike shqiptare te cdo ngjyre qe ta heqi kete balte
nga emri i Shqiperise. Duhet te kemi kurajo ta
pranojme se ne renditemi nder vendet me korrupsion te
larte.
Eshte pengesa kryesore per perparimin e Shqiperise sot
dhe une prandaj mendoj se sa me shpejt qe populli
shqiptar, opinioni publik shqiptar ta kuptoje
dramacitetin e kesaj gjeje, sa me shpejt qe ai te
pergatisi menyrat per ta kapercyer kete gje, aq me
mire do te jete per popullin shqiptar, per mireqenien
e tij jo vetem per moralitetin, por edhe mireqenien e
tij materiale.

- Zoti Kadare, duket se intelektualet nuk jane shume
te angazhuar ne zhvillimet aktuale te Shqiperise,
sipas mendimit tuaj pse?
Kadare_ Padyshim eshte nje klime e tere. Kur krijohet
nje klime e qyteteruar ne nje vend, intelektualet
afrohen, kur klima fillon e behet barbare ne nje vend
intelektualet largohen. Neqoftese ne nje vend fillon
te sundoje skrupulli, te sundoje arroganca politike,
te sundoje pafytyresia, sigurisht qe intelektualet
largohen. Neqoftese ndodh e kunderta, intelektualet
shqiptare do te afrohen.

- Zoti Kadare, cili eshte vleresimi juaj per mediat
sot ne Shqiperi, a jane te instrumentalizuara ato?
Kadare_ Mendimi im eshte qe duhet patur kujdes, sepse
eshte shume lehte te kalosh nga nje ekstrem ne
tjetren. Mediat, padyshim, ne nje shtet demokratik, ne
nje sistem demokratik kane nje fuqi te madhe pozitive
demokratike, emancipuese dhe keshtu ndodh dhe duhet te
ndodhe ne Shqiperi, por nga ana tjeter me fuqine e
tyre te madhe abuzohet, sikurse me cdo fuqi tjeter.
Dhe ketu qendron qyteterimi i nje vendi, pra kur ai
qyteterohet ne te gjitha nivelet e tij, qyteterohet ai
vete, klasa politike, qyteterohen mediat, sepse
ndryshe keshtu do te kemi nje kunderthenie te
vazhdueshme, nje konflikt. Klasa politike do te donte
qe mediat ti kete servilet e vet, por mediat do te
duhet te luajne nje rol tjeter. Mediat jane avokat te
popullit.
Nuk kane te drejte te perzihen, nuk eshte e moralshme
qe per interesa te caktuara politike ose te biznesit
privat mediat te futen ne kete loje, qe ne fund
perfundon ne nje loje imorale, prandaj moraliteti i
larte i mediave luan nje rol te madh dhe ne Shqiperi.
Eshte e nevojshme qe mediat nen shembullin e medias me
te mire shqiptare, gjithe mediat e tjera ta ruajne
kete pasterti morale, te mos e shkelin me kembe, sepse
kjo do te luante nje rol negativ ne gjithe jeten e
vendit.
Deutsche Welle

LETERSI

DIALOG ME BABALARET E KOMBIT


Nga Astrit KOLA

- Po shqiptaret? Po buka e femijeve?
- Po per ata dhe ate po rropatemi e drobitemi... per te gjallet... te vdekurit dhe lapidaret tia leme historise... hajde, pra... te perqafohemi ne Detante, ne Fillimin e Ri... ne fillim kryetaret... pastaj te tjeret... Kush foli andej nga fundi?... Shshshshtt... pushoni se i hapem dosjet, se... se ua bejme prape komisionin parlamentar per hetime... se spiunet do ti nxjerrim... Si the ti?!...
- A e dini se keshtu na rrezikohen spiunet dhe jetet e tyre... se shemben institucionet...
- Ke te drejte, harrova...
- Prandaj hajtā€™ ti veme kapak... se detanta... se integrimi... se negociatat... se buxheti... se ngritja e rrogave dhe pensioneve i qeteson gjakrat... Ata qe perfitojne, turmat, pasurohen se u bie qe rrogat dhe pensionet tu ngrihen me nga 5000 leke te vjetra... Si the ti andej nga fundi, Neve na rriten rrogat me nga 200.000 leke? . Ta pret mendja... se na takon... se nuk jemi si kembet e dhise... se jemi baballaret e kombit... ne i hapim dhe i mbyllim defteret, dosjet, pusetat...
- Per pusetat e qenefeve e kishe fjalen zoti baba i kombit?
- Si the ti? Mire e the, tamam, Zot, Baba i Kombit. A e dini se, me Kushtetute, keni te drejte ta hapni gojen apo te votoni vetem nje here ne 3-4 vjet, se, zaten, edhe po votuat gabim apo nese e shperdoroni te drejten tuaj te votes, prape per Ne do te votoni... Ne i numerojme votat tuaja... i shtojme apo i pakesojme, i dhurojme per klientelizem politik... Ne bejme eren, shiun, qenefin... Me fal... hapim dhe mbyllim kapaket e qenefeve...
- Po buken e femijeve, a mund ta shtoni, babazot?
- Aaaaa... per kete mendon Zoti, or ti lum miku... Zoti te dhashte... buken e perditshme. Se mielli serb... me fal... se Milloshevici... se Trajkovici... se Arkani... se Bin Ladeni... Uf cā€™na lodhet per tua mbushur rradaken! Sa te trashe qe jeni... Ne daci kuptoni e besoni, ne daci mos... Rrofte integrimi... poshte terrorizmi... ai nderkombetar, kuptohet... Rrofshin aleancat, konsensuset... Rrofte Aleanca e Atlantikut Verior... rrofte e qofte stabilizimi... asociimi... Rrofshin dyert e Evropes, kanatat, kapaket...
- Te kujtā€™, te qenefeve?...
- Po, edhe te qenefeve... Se, po te mos i mbyllim Ne, kuterbojne dhe qelbin dynjane...
Se fajtore jeni ju... se ju pegerni... ne vetem mbulojme te pegerat tuaja dhe... bejme kompromise historike, bejme paqe sociale, bejme...
- Po te renet, po lapidaret...?
- Aaaaa, po ua thame njehere... Ata do tua leme historianeve... do tua leme 5 Majit; 2 Prillit; 12 Shtatorit dhe... presidentit konsensual, qe ben dekorime e shperndan tituj... Ja, fjala vjen, Azemit, qe ben pjese tek te renet, i dhame titullin Nderi i Kombit , ja, pra...
- Po mire, po si tia bejme se, para dy vjetesh, titullin Nderi i Kombit e fitoi edhe marangozi cerekshekullor i Akademise se Shkencave...
- Aaaaa, per kete e ka fajin ish presidenti... qe nuk ishte konsensual si ky i sotmi, qe eshte edhe kryeqytetari i Shqiperise, por edhe kryeqytetari i Tropojes... qe do te integroje Tropojen me te gjithe Shqiperine, bashke me 144 varret e pas 98'-es, qe... a e moret vesh pra... Hajtā€™, boll na cate koken... na lini te punojme... Tani, vrap e ne shtepi, tek kalamajte...
- Po ata duan buke, shkolla u eshte prishur dhe sillen gjithe diten neper shtepi e neper kashuna pleherash... Nuk kemi as drita, as uje... qenefet na jane futur neper rubineta... Nuk kemi miell ne magje, eshte mbaruar...
- Per kete mos kini merak, se miellin qe kerkoni na e jep Serbia, e kemi biseduar kete pune dhe per kete mendojne ata... si dikur, kur na e jepte Hrushovi... Por ju jeni tutkune, nuk merrni vesh nga Diplomacia dhe Politika e Madhe... Ske cā€™i ben... kur u ndane, kaq na rane... Po mos kini frike... Per kete jemi Neve, Babazotat... prandaj jemi Ne ne krye... Ju vetem dini te hani e te pegerni...
- Urraaaaa, erdhen dritat...

Dialog i nderprere

Dritat erdhen dhe spikeret bukuroshe, si muezinet e akshamit, fillojne e kendojne kenget e integrimit, asociimit, stabilizimit e te Paktit te Stabilitetit e te paqes sociale...
Tani fati i madh na zbriti nga qielli, bashke me telebingon... Turruni, se tani sapo doli edhe videokaseta e re e Bleones dhe, mbi te gjitha, ajo e Arkanit shqiptar...

Rifillimi i dialogut

- Si tha ajo? Ka dale ne treg videokaseta e Arkanit shqiptar?
- Pusho, budalla, na ler rehat me gjithe arkane, trajkovice e milloshevice... Tru-derr... ku merr vesh ti nga paravolite dhe Politika e Madhe... Ku di dhia cā€™eshte tagjia. Keto pune i dijme veten Ne... Babazotat e Kombit.
- Na ler te shikojme rehat, se tani fillon misi i shaleve or plak... qe ka kushtuar jo pak po plot 500 mije dollare...
- Si the... 500 mije dollare per shalet?
- Eeee, per shalet fituese. Ua cfare shalesh... ta bofte Zoti hallall, me gjithe dollare... Ja, plako, shiko cfare kokteji, dingllas tavolinat, boni qejf o lale, boni... Puuuu, cfare banketi madheshtor... Si tha Doktori? Hani derra, pini derra...
- Po dasma e Xhoanes... po limuzina prej Italie, po Golemi... po sa ka kushtuar?... po ku i moren parate xhanem?
- Cā€™na cave koken... ik e pyeti vete...
- Mami dua buke... me pihet uje... dua kepuce...
- Kur te na ka sjelle babi parate, more bir, ehhhh...
- Grua, pushoje ate femije, se filloi KPD-ja... po flet Kryetari i Madh, po ua mbledh te tijve... Shih cfare gallate, i iken dritat salles se KPD-se, iu pre fjala ne mes Kryetarit te Madh... i iku goja... Shshshshtt, se po flet Doktori... he, ta lumsha, mblidhjua atyre qe jane kunder Kryetarit te Madh... te lumte goja, sa mire fole. Urraaaa, tani i doli emri Avokatit, qe do te flase e do te beje konkluzionet...

___________

      ATDHEU" Gazete e Partise Levizja e Legalitetit
Del cdo te diel ne te gjithe vendin
Ky eshte versioni 'on line' i gazetes "Atdheu"
E diel 16 mars 2003; nr.9 (524)
___________

 EDITORIAL

SHQIPERIA NE PRAG TE EMBARGOS POLITIKE

Nga Edi DELIU

Raporti i Grupit Nderkombetar te Krizave, raporti i ashper i Departamentit amerikan te Shtetit derguar qeverise shqiptare dhe keshillat e ambasadorit Xhefri ne takimin me studentet e Fakultetit te Sociologjise, ishin njekohesisht goditje simultane dhe te njepasnjeshme ne koken e trullosur dhe plot xhunga te qeverise shqiptare. Ato pasonin raportin konfidencial te BE-se me te njejtat kerkesa, ne te njejtat gjatesi vale, deshmi keto te standarteve prioritare demokratike euro-atlantike.
Jane pikerisht permbushja dhe respektimi i ketyre normave dhe standarteve, kuotat qe kushtezojne marredheniet normale te administrates amerikane dhe BE-se me vendet ne tranzicion. Pertej ketyre parametrave te detyrueshem per tu permbushur, Perendimi i Qyteteruar dhe SHBA-te, deshmuan se nuk mund te tolerojne permbushjen e detyrimeve te perbashketa ne luften kunder armiqve te paqes, lirise e demokracise, edhe kur behet fjale per aleate te medhenj si Franca dhe Gjermania. Mesazhet e dhena me kete rast jane nje, ai eshte tejet domethenes dhe universal: Ruajtja e marredhenieve normale te aleancave dhe partnershipit, kerkon respektimin ne cdo kohe dhe pa asnje kushtezim apo tolerance, te angazhimeve te perbashketa, ne cdo rrethane dhe per cdo arsye .
Pikerisht kjo ekzigjence ka mundesuar realizimin e arritjeve te medha te demokracise boterore ne lufte me tiranine, terrorizmin nderkombetar, krimin e organizuar dhe trafiqet, instrumenta keto te diktaturave dhe segmenteve okulte te shoqerise njerezore.
Ndonese i gatshem per te artikuluar me britma disponimin proamerikan, qofte edhe duke ironizuar me guxim europeizmin tradicional te klases politike shqiptare, Nano nuk mund te mbuloje tolerancen absurde dhe njekohesisht te nenkuptueshme ne luften kunder krimit te organizuar, korrupsionit, trafiqeve dhe injorimin pa skaj te sugjerimeve ultimative te faktorit nderkombetar.
Shurdhesia e tejzgjatur e qeverise Nano ndaj keshillave te partnereve nderkombetare, e ne menyre te vecante atyre amerikane, nuk mund ti beje te harrojne ata qe permbushjen e ketyre detyrimeve e kane vendosur ne themelet e demokracive te perparuara te planetit.
Vetem diktaturat tolerojne dhe behen bashkefajtore me krimin e organizuar e trafikantet, qe jane aleatet me te shkelqyer te krimit shteteror me sfond interesat kriminale pushtetore.
Keshillat e herepashereshme te zotit Xhefri per te gjitha problemet akute te shoqerise shqiptare, jane udherrefyese dhe perkujtese e rradhes qofte edhe per ata qe bejne shurdhin dhe qorrin, ne nje kohe qe duhet te bejne te pamunduren per permbushjen e detyrimeve te nenshkruara.
Do te mjaftonte vetem nje paranteze e ambasadorit Xhefri ne njerin prej fjalimeve te tij kur thote se ... mjeti me i mire per tu marre me nje Qeveri qe nuk garanton... eshte thjesht te votosh largimin e asaj Qeverie dhe te votosh per nje Qeveri te re , e cila duhet te sherbeje si kembana e alarmit per qeveritaret dhe politikanet me veshe te shtupuar nga dhjami dhe krimi. Mirepo pak rendesi ka per ne se cā€™bejne qeveritaret. E rendesishme eshte ajo cfare thote dhe ben sovrani (POPULL). Deri me sot ai ka treguar se di te heshte atehere kur nuk duhet dhe te zjarrmohet atā€™here kur eshte krejtesisht e panevojshme. Natyrisht, ndonjehere pesimi behet mesim. Qyteterimi perendimor i ka kaluar keto stade para nesh. Ndoshta koha do te tregoje se dhe sovrani yne eshte pjesetar besnik i qyteterimit perendimor dhe copez organike e tij...

POLITIKE

GRUPI NDERKOMBETAR I KRIZAVE: TE LARGOHET QEVERIA NANO

Para pak ditesh, eshte publikaur raporti i Grupit Nderkombetar te Krizave per Shqiperine. Sipas tij, Institucione te dobeta, reforma te penguara nga korrupsioni, rritje e krimit te organizuar, sistem i dobet i drejtesise, shkalle e larte e papunesise, prodhim i ulet, probleme te renda me ambientin dhe krize e vazhdueshme energjitike , jane pikat negative te qeverisjes shqiptare

Institucionet shqiptare jane te dobeta dhe procesi i reformave po pengohet nga korrupsioni dhe nje administrate publike ineficente. Qeveria nuk po tregon shenja se po e lufton seriozisht korrupsionin dhe te terhiqet nga pozicioni konfrontues me median . Grupi Nderkombetar i Krizave, nje organizate joqeveritare shumekombeshe publikoi dje raportin e saj per gjendjen ne Shqiperi gjate 12 muajve te fundit, duke shprehur kritika te forta per rritjen e krimit te organizuardhe korrupsionit. Megjithese klima politike eshte me e qete dhe stabiliteti eshte vendosur ne pjesen me te madhe te vendit, problemet e mprehta ekonomike dhe sociale mund te shnderohen neser ne probleme politike, nese nuk merren seriozisht , thuhet ne raport. Ku vleresohet se institucionet shqiptare jane te dobeta dhe procesi i reformave po pengohet nga korrupsioni dhe nje administrate publike ineficente . Per ekspertet nderkombetare, faktore te tjere negativ, jane rritja e krimit te organizuar, sistemi i dobet i drejtesise, shkalla e larte e papunesise, prodhimi i ulet, problemet e renda me ambjentin dhe kriza e vazhdueshme energjitike . Qeveria, - sipas Grupit, - nuk po tregon shenja se po e lufton seriozisht korrupsionin dhe te terhiqet nga pozicioni konfrontues me median . Gjithashtu, Grupi Nderkombetar i Krizave, ne raportin e publikuar ne Bruksel, vlereson se ndersa progresi politik, ekonomik dhe social eshte evident ne Tirane dhe ne qytetet kryesore ne qender dhe jug te vendit, veriu mbetet i paprekur nga zhvillimi . Ne veri, mungesa e infrastruktures dhe investimeve, e mpleksur me varferin e thelle, mbajne gjalle migrimin e vazhdueshem i cili ushqen trafikun e qenieve njerezore dhe mungesen e zhvillimit ekonomiko-social te kesaj zone, vlereson raporti.
Gjithashtu, analistet dhe ekspertet e huaj kane bere edhe nje pasqyre te zhvillimeve te shkuara ne Shqiperi. Lufta politike paralizoi qeverine shqiptare ne gjysmen e pare te vitit 2002, derisa Parlamenti Evropian arriti nje marreveshje mes partive kryesore politike, e cila coi ne zgjedhjen e gjeneralit te ushtrise shqiptare ne pension Alfred Moisiu si President konsesual , thuhet ne raport. Ku, 73 vjecari Moisiu vleresohet se shikon djathtas , ndersa ka premtuar te perfaqesoje njesoj te gjithe shqiptaret .
Ne fillim te vitit 2003, konsesusi i pazakonte u duk se nuk kishte me arsye, politika iu rikthye fraksioneve te saj normale. Tensionet politike priten te rriten me afrimin e zgjedhjeve lokale te tetorit , parashikon Grupi Nderkombetar i Krizave. Nder te tjera raporti vlereson perpjekjet e Tiranes per te luajtur nje rol neutral aq sa eshte e mundur ne problemet etnike ne Kosove, Serbine e Jugut dhe Maqedoni, ndersa po kerkon te vendos marredhenie normale me fqinjet e saj sllave .
Gjithashtu, Grupi Nderkombetar i Krizave, ne raportin e tij ben fjale edhe per ardhjen e Familjes Mbreterore ne Shqiperi dhe per trajtimin qe po i behet Asaj nga qeveria dhe shteti shqiptar. Ne raportin e GNK, kerkohet qe institucionet dhe organizmat shteterore te ndryshojne rrenjesisht qendrimin ndaj Familjes Mbreterore, thuhet ne raport.
Kritikat e fundit te mberritura nga Grupi Nderkombetar i krizave per gjendjen e krimit te organizuar dhe korrupsionit u shtohen atyre te Shteteve te Bashkuara dhe Bashkimit Evropian.


JA REKOMANDIMET E GRUPIT NDERKOMBETAR TE KRIZAVE PER QEVERINE SHQIPTARE

1 ā€“ Permbushja e angazhimeve per reformen elektorale te marra para opozites dhe komunitetit nderkombetar ne 2002.

2 ā€“ Ti jap perparesi zhvillimit te zonave te varfera vecanerisht ne veri te vendit permes:
a ā€“ Krijimit te nje agjencie te vecante per zhvillimin e ketyre zonave, me qender ne Shkoder, te asistoje komunitetin e zonave malore, permes mbeshtetjes se aktiviteteve tregtare.
b - Nje pjese e fondeve te komunitetit nderkombetar te shkojne per Agjensine e Zhvillimit te Zonave Malore (MADA), ne menyre qe ajo te vazhdoje programin e saj edhe pas vitit 2007, kur i perfundon dhe mandati gjashtevjecar.
c ā€“ Financimin e inisiativave per arsimimin e popullsise se zonave rurale per te ulur migrimin dhe nxitjen e specialisteve dhe njerezve profesioniste per te punuar ne zonat rurale;
d ā€“ Ndertimin e rrugeve te vogla rurale qe lidhin zonat e largeta me qendrat kryesore rajonale.

3 ā€“ Forcimin e monitorimit te ambientit dhe ndergjegjesimin e publikut per problemet e mjedisit.

4 ā€“ Te ndermare veprime te vendosura kunder korrupsionit dhe krimit te organizuar permes:
a ā€“ Forcimit te strukturave te nevojshme per zbatimin e ligjit per pastrimin e parave.
b - Ngritjen, financimin dhe reklamimin e sistemit te mbrojties se deshmitareve
c- Perpjekje serioze per te kontrolluar kufirin

5 ā€“ Te inkurajoje zyrtaret lokale per te bashkepunuar me strukturat pergjegjese per mbledhjen e armeve.

6 ā€“ Te pushoje sulmet ndaj medias se pavarur dhe te siguroje te drejten nderkombetare te lirise se shprehjes.


REKOMANDIME PER BE DHE KOMUNITETIN NDERKOMBETAR

Te vazhdojne ti kushtezojne ndihmat dhe negociatat per marreveshjen e Asociim ā€“ Stabilizimit me kryerjen e reformave institucionale dhe ndjekien e politikave te pergjegjshme rajonale nga qeveria shqiptare.


LAMTUMIRE ABAZ ERMENJI

Vdiq te enjten ne Paris, ne moshen 90 ā€“vjecare, kryetari hershem i Ballit Kombetar, Abaz Ermenji. Pas nje semundjeje te gjate dhe te pasherueshme Ermenji nderroi dje jete, duke lene prapa nje histori te gjate te aktivitetit politik dhe kombetar te tij. Qysh ne rinine e tij, z. Ermenji e tregoi veten nje atdhetar dhe nacionalist t madh. Mori pjese ne demonstraten e pare antifashiste te organizuar ne qytetin e Korces dhe ishte njeri nga organizatoret me aktiv te saj. Asnjehere gjate gjithe jetes se tij nuk u pajtua me idete komuniste dhe deri ne momentet e fundit ai mbeti nje antikomunist i vendosur. Ai u zgjodh kryetar i Ballit Kombetar pas vdekjes se z. Mitā€™hat Frasherit. Ermenji e drejtoi keshtu nder vite kete parti gjate viteve te mbylljes se Shqiperise nga diktatura komuniste. Ne zgjedhjet e fundit ai ishte ne listen proporcionale te partive opozitare, por u terhoq nga ky mandat me pretendimin se kishte pasur parregullsi ne zgjedhjet e pergjithshme. Ermenji ishte gjithashtu nje nga emrat e propozuar nga opozita shqiptare per postin e presidentit te Republikes, ne kohen kur se bashku me perfaqesuesit e maxhorances u ra dakord qe te votohej nje president konsensual.
PLL shpreh ngushellimet e saj per familjen Ermenji dhe per te gjithe miqte dhe bashkenacionalistet shqiptare.


PROPORCIONALI, RRUGA E VETME PER SHPETIMIN E VENDIT NGA MAFIA DHE KRIMI I ORGANIZUAR

Percaktimi i sistemit zgjedhor i kalon mjaft kufinjte e interesave partiake, madje do te thoshim se zgjedhja e nje sistemi te pershtatshem perben kushtin e domosdoshem por jo te mjaftueshem per ardhmerine e demokracise ne vendin tone. Ne zgjedhjet e zhvilluara deri tani ne vendin tone ka predominuar mazhoritari, perjashtuar vitin 1992 kur predominonte proporcionali. Te vetmet zgjedhje qe jane pranuar nga te gjitha palet kane qene bash keto zgjedhje. Dy te medhenjte e politikes shqiptare PS-PD, preokupohen per qeverisje te qendrueshme qe do ti sherbente, sipas tyre, stabilitetit te vendit . Ky eshte qendrimi zyrtar i Partise Levizja e Legalitetit , i shprehur edhe ne konferencen per shtyp te dites se shtune, me date 15 mars 2003.
Ne emer te PLL, zoti Sadedin Balla, sekretar i Pergjithshem i saj, ka theksuar edhe nje here qendrimin e kahershem te shprehur nga drejtuesit legaliste, sipas se cilit, vetem nepermjet proporcionalit, do te dale ne pah vlera e seciles prej partive qe pretendojne per te marre pjese aktive ne jetem politike te vendit.
Ndaj, edhe ne konferencen e shtypit, zoti Balla ka theksuar rendesine e aprovimit te nje ligji te tille. Sipas tij, Zgjedhjet lokale po afrojne. Komisioni bipartisan po perfundon mandatin e tij duke u fokusuar ne tre problemet me kryesore te reformes zgjedhore qe jane: ankimimet, KQZ-ja dhe percaktimi i sistemit zgjedhor. Te tre keto probleme kerkojne vullnet politik, sidomos percaktimi i sistemit zgjedhor. Raporti i ODIHR-it kerkon me ngulm te thjeshtezohet sa me shume procesi zgjedhor, me qellim qe te mos perseriten anomalite e renda te zgjedhjeve te Qershorit 2001. Diskutimit te ketij problemi i ka sherbyer thirrja e tryezes se partive parlamentare me inisiativen e opozites .
Dhe duke iu rikthyer serish temes qendrore te konferences per shtyp, nepermjet deklarates se shperndare per mediat, ne emer te PLL, zoti Balla ka theksuar se Percaktimi i sistemit zgjedhor i kalon mjaft kufinjte e interesave partiake, madje do te thoshim se zgjedhja e nje sistemi te pershtatshem perben kushtin e domosdoshem por jo te mjaftueshem per ardhmerine e demokracise ne vendin tone. Ne zgjedhjet e zhvilluara deri tani ne vendin tone ka predominuar mazhoritari, perjashtuar vitin 1992 kur predominonte proporcionali. Te vetmet zgjedhje qe jane pranuar nga te gjitha palet kane qene bash keto zgjedhje. Dy te medhenjte e politikes shqiptare PS-PD, preokupohen per qeverisje te qendrueshme qe do ti sherbente, sipas tyre, stabilitetit te vendit .
E duke iu referuar pervojes 13 vjecare e pluralizmit politik ne Shqiperi, ai tha se pervoja e 13-viteve te kaluara na ka lene shije mjaft te hidhur nga qeverite e mbeshtetura ne mazhoranca te medha. Pergjithesisht arbitrariteti ne vendim-marrje ka qene tipari kryesor i ketyre qeverive, madje duke u bere burim destabiliteti. Qeverisje me koalicione reale ne akoma nuk kemi provuar. Pjesa me e madhe e vendeve post-komuniste kane zgjedhur sistemin proporcional . Pikerisht, sipas zotit Balla, jane keto disa nga arsyet qe PLL kerkon te aplikohet sistemi proporcional.
Ne emer te PLL, sekretari i Pergjithshem legalist beri nje apel qe te gjitha partite ta vleresojne seriozisht dhe me pergjegjesi te madhe ceshtjen e percaktimit te sistemit zgjedhor.


D E K L A R A T E

Zgjedhjet lokale po afrojne. Komisioni bipartisan po perfundon mandatin e tij duke u fokusuar ne tre problemet me kryesore te reformes zgjedhore qe jane: ankimimet, KQZ-ja dhe percaktimi i sistemit zgjedhor.
Te tre keto probleme kerkojne vullnet politik, sidomos percaktimi i sistemit zgjedhor. Raporti i ODIHR-it kerkon me ngulm te thjeshtezohet sa me shume procesi zgjedhor, me qellim qe te mos perseriten anomalite e renda te zgjedhjeve te Qershorit 2001.
Diskutimit te ketij problemi i ka sherbyer thirrja e tryezes se partive parlamentare me inisiativen e opozites.
Percaktimi i sistemit zgjedhor i kalon mjaft kufinjte e interesave partiake, madje do te thoshim se zgjedhja e nje sistemi te pershtatshem perben kushtin e domosdoshem por jo te mjaftueshem per ardhmerine e demokracise ne vendin tone. Ne zgjedhjet e zhvilluara deri tani ne vendin tone ka predominuar mazhoritari, perjashtuar vitin 1992 kur predominonte proporcionali. Te vetmet zgjedhje qe jane pranuar nga te gjitha palet kane qene bash keto zgjedhje. Dy te medhenjte e politikes shqiptare PS-PD, preokupohen per qeverisje te qendrueshme qe do ti sherbente, sipas tyre, stabilitetit te vendit.
Perseri pervoja e 13-viteve te kaluara na ka lene shije mjaft te hidhur nga qeverite e mbeshtetura ne mazhoranca te medha. Pergjithesisht arbitrariteti ne vendim-marrje ka qene tipari kryesor i ketyre qeverive, madje duke u bere burim destabiliteti. Qeverisje me koalicione reale ne akoma nuk kemi provuar.
Pjesa me e madhe e vendeve post-komuniste kane zgjedhur sistemin proporcional.
Jane keto disa nga arsyet qe PLL kerkon te aplikohet sistemi proporcional.
Ne apelojme qe te gjitha partite ta vleresojne seriozisht dhe me pergjegjesi te madhe ceshtjen e percaktimit te sistemit zgjedhor.
Tirane me, 15.03.2003


Zhvillhet tryeza e rrumbullaket e partive parlamentare per te diskutuar rreth sistemit zgjedhor ne Shqiperi

PROPORCIONALI KERKESE E KOHES DHE E FAKTORIT NDERKOMBETAR

Me 14.03.2003 ora 18.00 u zhvillua tryeza e rrumbullaket e partive parlamentare per te disktuar rreth sistemit zgjedhor.
Tryezen e drejtoi kryetari i PD z. Sali Berisha. Ne fjalen e hapjes z.Berisha argumentoi dobine e percatimit te sistemit proporcional.
Nder te tjera vuri ne dukje se sistemi proporcional thjeshton mjaft procesin zgjedhor, pervoja ka treguar se vetem zgjedhjet e ā€™92 ku ka predominuar proporcionali kane qene te gjithpranueshme. Eshte e domosdoshme ne kushtet aktuale, tha Berisha, te pranojme proporcionalin si nje mjet i luftes kunder krimit te organizuar.
Ne perkrahje te ketij sistemi u percaktuan z.F.Mediu i PR, z.Teodor Laco i PBL, z.Genc Pollo i PDR, z.Fredi Cako i PBK, z.Nikolle Lesi i PDK.
Z.Gramoz Ruci kryetar i grupit parlamentar te PS ne fjalen e tij argumentoi perdorimin e sistemit aktual te reduktuar duke bere rregullime teknike.
Nder argumentet kryesore Ruci renditi faktin qe nuk duhet prekur kushtetuta. Ruci u perkrah nga z.Lefter Xhuveli i PA nga Ligoraq Karamelo i PBDNJ, nga Genc Anastasi i Aleances se Lekes. Z.Gjinushi ndonese perkrahu Rucin ishte evaziv ne fjalen e tij. Pra Gjinushi nuk e perjashtonte nje proporcional te paster pa prim dhe rritje pragu.
PLL perfaqesohej ne kete tryeze nga N/Kryetari Murat Basha dhe Sekretari i Pergjithshem Sadedin Balla.
Z. Balla paraqiti pikpamjen e PLL rreth problemit qe shqyrtohej. Z.Balla theksoi se studiues te sistemeve zgjedhore, percaktimit te sistemit zgjedhor i kane dhene rendesine e vet Kushtetutes.
PLL i jep rendesine e duhur ketij problemi dhe kerkon qe dhe partite e tjera ta vleresojne si duhet. Qeverisjet e forta nuk i kane sjelle asnje dobi vendit, madje kane gjeneruar kriza.
Ish ambasadori amerikan ne ish Jugosllavine e viteve ā€™90 Uorren Zimmerman duke analizuar proceset ne vendet postdiktatorial ka theksuar se mungesa e qeverive te koalicionit dhe e nje sistemi proporcional ka qene pergjithesisht burim krizash.
Diskutimi u la i hapur per nje tryeze tjeter.

 

      LAJME DHE AKTIVITETE

Drejtuesit e PLL, verifikojne gjendjen e strukturave te partise ne rrethet e Sarandes, Delvines, Gjirokastres

ATY KU VESHTIRESITE MPOSHTEN NGA PASIONI

Sektori i Organizimit ne PLL, i cili drejtohet nga z. Ergjent Bufazi, sekretar Organizativ dhe z. Enver Kaloshi, Drejtor i Departamentit te Organizimit, me datat 8 dhe 9 mars 2003 bene nje turne te suksesshem ne disa prej degeve te Partise Levizja e Legalitetit te Jugut te vendit. Kesaj here ishin deget e Delvines dhe te Sarandes, Gjirokastres ku u perqendrua puna e drejtuesve te PLL-se.
Zoterinjte Bufazi dhe Kaloshi, ne zbatim te vendimeve te kryesise se partise shkuan ne Sarnde, Delvine dhe Gjirokaster per te dhene ndihmesen e tyre ne sistemin organizativ te degeve te PLL ne keto rrethe, me synim persosjen e strukturave, venien ne eficence te plote te anetaresise se PLL. Keto angazhime te drejtuesve organizative te PLL, konsistonin ne zbatimin e detyrave te lena nga drejtuesit e PLL, gjate muajve te fundit te vitit 2002.
Drejtuesit organizative Bufazi dhe Kaloshi, ndalesen e pare te turneut te tyre e bene ne qytetin e Delvines. Ne kete rreth drejtuesit e PLL, u njohen nga drejtuesit lokale te PLL-Delvine me punen e bere. Rreth kesaj teme, referoi nenkryetari i deges se Delvines, z. Mehmet Hodo, sekretari i kesaj dege dhe anetare te tjere te Komitetit Drejtues te deges se PLL-Delvine.
Pasi u parashtruan problemet, veshtiresite e hasura dhe u be nje panorame e punes se bere deri me sot, zoterinjte Bufazi dhe Kaloshi shperndane ne kete dege bazen materiale te sjelle enkas nga Tirana, per nje organizim me te mire te punes, per te bere te mundur arritjen e rezultateve sa me te mira.
Te pranishmit ne kete takim, ishin interesuar per ngjarjet politike qe po zhvillohen ne vendin tone. Lidhur me kete interesim, sekretari Organizativ i PLL, z. Ergjent Bufazi i beri nje ekspoze situates aktuale politike duke qartesuar perpara te pranishmeve edhe pozicionin e Grupit Parlamentar te PLL ne Kuvendin e Shqiperise, qendrimin e prere te PLL per nje sistem zgjedhor ne parim proporcional. Sipas z. Bufazi, pikerisht ky sistem zgjedhor siguron qendrueshmerine politike ne vend.
Si perfundim, pasi u bene nje sere verejtjesh dhe sugjerimesh, ne funksion te mundesive qe ka dega e Delvines, u la per detyre qe deri ne mbarim te muajit Mars 2003 te:
1. Te kompletohen strukturat e deges
2. Te kopsitet dokumentacioni dhe te sillet prane kryesise se partise, ne sektorin e Organizimit.
Para se drejtuesit e PLL, Bufazi dhe Kaloshi te largoheshin nga qyteti i Delvines, ata bene nje vizit ne shtepine e veteranit Ali Alushi, kryetar i shoqates se ish te Perndjekurve dhe Burgosurve Politike per qytetin e Delvines, perfaqesues i nje familje te madhe nacionaliste dhe nje njohes i shkelqyer i periudhes se Mbreterise Shqiptare. Nga z. Alushi, u evokuan ngjarje dhe kujtime te cilat sollen ne vemendjen e te pranishmeve vlerat e padiskutueshme te sistemit Mbreteror.
Ne mbremjen e dates 8 mars, zoterinjte Bufazi dhe Kaloshi u larguan nga Delvina per tu drejtuar ne qytetin tjeter bregdetar, Sarande.
Ne Sarande, drejtuesit legaliste u priten nga kryetari i PLL-Sarande, z. Shpetim Selmani dhe anetare te tjere te kryesise. Te nesermen ne mengjes u mblodh kryesia e PLL-Sarande, ku kryetari i saj z Selmani i beri nje ekspoze te punes se bere nga dega e PLL-Sarande. Sipas tij, prane kesaj dege jane afruar shume intelektuale, jane krijuar berthama te qendrueshme neper bashki e komuna te ndryshme te rrethit te Sarandes, te cilat, sipas zotit Selmani se shpejti do te zgjerohen dhe do te persosen drejt nje strukturimi te plote. Gjithashtu ne takim kane marre pjese me diskutimet e tyre edhe anetaret e tjere te kryesise se PLL-Sarande, duke e bere sa me te plote tablone e gjendjes ne kete rreth. Nga diskutantet ne takim u mor angazhim qe brenda muajit mars ne kryesine e partise ne Tirane, ata do te sjellin te gjithe dokumentacionin e duhur te kerkuar prej zoterinjve Bufazi dhe Kaloshi. Takimi perfundoi me premtimin qe ne te ardhmen dega e PLL-Sarande do te jete njera prej degeve me te suksesshme te kesaj parti.
Pas Sarandes, drejtuesit legaliste Bufazi dhe Kaloshi kane vazhduar aktivitetin e tyre ne rrethin e Gjirokastres. Rreth mesdites, ata u takuan me drejtuesit e deges se PLL-Gjirokaster, zoterinjte Njazi Aliko, kryetar i deges, dhe drejtuesit e tjere te kesaj dege Kapo Kapaj, Artan Gaba, etj.
Edhe ne kete dege, drejtuesit e PLL, Bufazi dhe Kaloshi i bene nje ekspoze gjendjes politike qe po kalon aktualisht vendi yne. Sipas tyre, PLL, sot eshte nje nga partite me te fuq ishme ne vend dhe ngjarjet me te fundit ne parlamentin shqiptar po e tregojne me se miri kete gje. PLL, theksoi z. Bufazi, ne zgjedhjet e ardhshme vendore synon te dale njera nga tri partite me te fuqishme ne vend. Dhe kete synim tonin, ne e bazojme tek puna dhe perpjekjet e vazhdueshme te anetaresise sone, e cila deri me tani ka treguar frytet e saj.
Ndersa sipas z. Kaloshi, ka ardhur koha qe legalistet te tregojne realisht fuqine e tyre. Me ardhjen e NMT Leka I, ne na jane shtruar shume detyra perpara, te cilat une shpresoj se do ti perballojme me sukses. Gjithashtu ne kete takim, z.. Kaloshi foli dhe per eksperiencen e tij si drejtues i deges se PLL-Kruje, ne te cilen kane nje nderthurrje te sukseshme punet e strukturave te ndryshme te PLL, si ajo e Senatit, Foru,mit Rinor dhe Forumit te Gruas, e ne menyre te vecante Grupi i Intelektualeve qe eshte ngritur ne qytetet e Krujes dhe Fushe-Krujes.
Pas ekspozese se bere prej zoterinjve Bufazi dhe Kaloshi, zoterinjte nga dega e PLL-Gjirokaster folen permbi punen e bere ne kete dege ne drejtim te organizimit dhe persosjes se strukturave te partise. Per hir te realitetit, me gjithe fjalet e mira dhe problemet e paraqitura, realiteti i PLL ne kete qytet nuk e justifikon rezultatin e arritur, i cili duhet thene se duhet te ishte me i mire. Takimi perfundoi edhe ne Gjirokaster me premtimin per permiresimin deri ne persosje te punes.
Si perfundim duhet ti rikujtojme dhe tu terheqim vemendjen atyre degeve te cilat per arsye te ndryshme nuk kane sjelle dokumentacionin e plote prane sektorit te Organizimit ne PLL.
Enver KALOSHI



Mblidhet Komiteti Drejtues i PLL-Peqin. Merr pjese dhe Sekretari Organizativ, z. Ergjent Bufazi

PLL, FILLON ORGANIZIMI PARAZGJEDHOR

Ka qene data 14.03.2003 ku Sekretari Organizativ z.Ergjent Bufaqi mori nje takim me Komitetin Drejtues te Deges Peqin, per te pare nga afer zbatimin e udhezimeve te dala nga mbledhja mes kryetareve te degeve qe u zhvillua ne muajin shkurt.
Ne kete takim vlen per tu permendur pjesemarrja e plote e anetareve te komitetit drejtues dhe i kryetareve te N/degeve nga te gjitha komunat.
Ne raportin e paraqitur nga krytari i deges Peqin. Z.Bardhyl Bica pershkruhej i gjithe aktiviteti i deges nga njera mbledhje ne tjetren.
Dega Peqin nga 56 qendra votimi ka te mbuluara 50 prej tyre me seksione
Prezente ne komitetin drejtues ne kete mbledhje me detyra konkrete ishte dhe kryetari i Forumit Rinor te PLL. Po punohet per konsolidimin e Forumit te Gruas Legaliste.
Ambicia jone, theksoi z.Bica ne fund te fjales se tij, per zgjedhjet lokale eshte e madhe, ku dega jone pretendon per te fituar komuna. Diskutimet vazhduan nga anetaret e komitetit Drejtues ku te gjithe ishin te perqendruar ne detyrat e mara nga mbledhja e meparshme. Ne fund e mori fjalen Sekretari Organizativ z.Ergjent Bufozi i cili falenderoi te pranishmit ne mbledhje per prezencen e tyre te plote si asnjehere tjeter. Udhezimet e dala nga kryesia e PLL ju vune perpara nje obligim qe duke i marre me serozitet keta udhezime kemi per te qene te sigurt ne sukses.
Arritjet e paraqitura ne raport si dhe funksionimi i forumeve me bejne optimist per te ardhmen. Rendesi duhet ti kushtoni plotesimit te atyre qendrave votimi te pa plotesuara me seksion.
Ne te njejten kohe z.Bufazi ju pergjigj pyetjeve te shumta rreth situatave politike ne vend.

  

OPINIONE

 Arapi i zi sulmon politiken shqiptare

Nga Blerim KAMBERI

Rishfaqja e Arapit te fajdeve, ndonese e detyruar, riktheu ne kujtesen kolektive te shqiptareve funksionarin me te mirepritur te qeverisjes socialiste, qe kish ne dore te vertetat e transparences dhe masen e kompensimit te fajdeve, ne te cilat shqiptaret kishin lene kursimet dhe pasurite e tyre. Pertej fajesimit te te gjithe perfaqesesve te se Djathtes qe guxuan te prononcoheshin per punen 6-vjecare te Arapit te Madh dhe stafit te tij stermadh, atij iu be e qarte se do te kish mundesi te ligjeronte perballe Komisionit parlamentar te Transparences se Transparences se fajdeve. Natyrisht qe i ziu Fahrudin i varfer kish menduar dhe vendosur te mos jepte kurre llogari per punen e tij, pervecse para komisionit kryeministror te fajdeve, me ne krye Bashkim Finon. Arapi i Madh dhe shefat e tij nuk arriten kurre te vertetonin, gjate ketyre 6 vjeteve, akuzat kunder pushtetit te djeshem dhe opozitareve te sotem lidhur me fajdete dhe te tregonin se ku kishin perfunduar kursimet e shqiptareve.
Pas marrjes se pushtetit dhe vertetimit te akuzave me ane te votes kallash-plebishitare te 97'-es , Arapi, partia dhe shefat e tij e pane me te udhes te heshtnin dhe ne heshtje te shpernadanin trofete e rebelimit, fondet dhe asetet e mbetura nga firmat rentiere, natyrisht ne favor te atyre qe kishin me shume merita ne fitoren socialiste.
Qe i ziu Fahrudin eshte nje perfaqesues pikant i pushtetit dhe i perkedheluri i oligarkise se re, kete e deshmon shperblimi i vellait Platon me post prefekti dhe ambasadori, si dhe permendja me perkedheli e emrit te tij te famshem nga Arta Dade, me referimin vellai i Fahrudinit , gjate debateve te ashpra te Dhjetorit te vitit 1991 ne KPD.
Fahrudini dhe te afermit e tij, qe kane merita te medha per ngjarjet e 97'-es ne Vlore, per te cilat edhe u shperblyen me ofiqe dhe prona, akoma nuk kane marre mundimin te japin minimumin e shpjegimeve para bashkeqytetareve, te cilet ishin nder humbesit me te medhenj ne firmat rentirere, shumica e te cilave e kishin seline ne Vlore, quajtur ndryshe kryeqyteti i fajdeve dhe i trazirave .
Fahrudini, pas punes 6-vjecare duhet te spjegoje perfundimisht keto te dhena, te domosdoshme per te hedhur drite mbi kete ceshtje dhe per te shmangur spekullimet.
1 - Cila ishte sasia totale e parave te depozituara ne firmat rentiere?
2 - Cila ishte sasia e depozitave ne momentin e bllokimit te tyre?
4 - Cilat ishin asetet dhe pronat e patundshme te tyre dhe cila ishte vlera e tyre e perllogaritur nga ekspertet sipas tregut?
5 - Cilat ishin pagesat e kryera nga sportelet dhe cilet ishin perfituesit?
6 - Cilet nga perfituesit ishin punonjes te kompanive rentiere dhe sa eshte ne total fondi i pagave qe ata kane perfituar si te punesuar?
7 - Cilat ishin investime me karakter prodhues dhe sherbimi dhe si u adminsitruan ato pas bllokimit te tyre dhe marrjen ne dorezim nga Arapi dhe stafi i tij?
8 - Cilat ishin fondet, sa dhe ku u moren per te paguar procesin e hetimit dhe transparences nga Deloite end Touche dhe firmat nenkontraktore te saj?
9 - Cilat ishin emrat dhe sasite e depozituesve me te medhenj dhe sa ishte koha e depozitimit te derdhjeve te tyre, pra e principaleve kryesore qe mundesuan mbijetesen e ketyre kompanive?
10 - Cilat jane emrat, shumat e depozituara dhe terheqjet e VIP-ave te politikes e te jetes publike shqiptare ne firmat rentiere?
11 - Cilat dhe sa jane shumat e perdorura per sponzorizime, dhurata e te tjera si keto dhe cilet jane perfituesit?
12 - Cilet jane perfituesit dhe shumat e shperndara pas bllokimit te llogarive te kompanive ne banka, pas vendimit te qeverise?
13 - Ku eshte depozituar dokumentacioni i inventarizimit, vleresimit e shitjeve te aseteve, cilet jane personat pergjegjes qe e kane kryer ate dhe ku bazohet veprimtaria apo kopetencat e tyre?
14 - Sa eshte sasia aktuale e fondeve dhe aseteve te mbetura, ku dhe si po administrohen aktualisht ato.
Eshte mire qe keto te dhena te publikohen para se te filloje punen Komisioni parlamentar i transparences, ne menyre qe publiku te gjykoje per seriozitetin dhe punen, qofte te kontrolloreve ashtu edhe te stafit te Arapit qe kontrollohet.
Ky publikim duhet te filloje sa me pare dhe ne procesin e transparences te marrin pjese edhe perfaqesues te shoqatave te kreditoreve, te cilet jane te interesuarit e vertete per transparence te plote dhe jo vetem deputete dhe eksperte te tyre, apo stafi i atyre qe kontrollohen e qe jane paguar per te bere kete pune.
Nderprerja e emisionit Shqip te Rudina Xhunges ne Top Channel, la shije te hidhur dhe te ben te dyshosh per urdhera eprore, per te evituar nxjerrjen ne shesh te te palarave para se te filloje punen Komisioni parlamentar i Transparences.
Por implikimi i segmenteve te politikes ne perfitimet e paligjshme, cka u vertetua edhe nga replikat e ashpra te Arapit, i zbeh shpresat per nje transparence te ndershme lidhur me abuzimet qe shkaktuan zemerimin e kreditoreve, e qe me pas u shfrytezuan per te bere rebelimin e armatosur qe dogji Shqiperine gjate vitit te mbrapshte 1997.


ULQINI, OPOZITES: GERMO TARE, GERMO...

Nga Albin TIRANA

Kryesocialisti i Tiranes tallet haptazi me opoziten lidhur me kontrollin qe do te ushtrohet ne Bashkine e Kryeqytetit, duke e paragjykuar ate dhe duke paralajmeruar bumerangun qe do te bjere mbi... .

Kryetari i PS-se kryeqytetit, Musa Ulqini, ne komentin e bere lidhur me institucionalizimin e kontrollit mbi administraten e Bashkise se Kryeqytetit, deklaroi se ky kontroll nuk ka per ti vertetuar akuzat e opozites dhe se kontrolli do te perfshije edhe periudhen kur Bashkia e kryeqytetit drejtohej nga perfaqesuesit e Partise Demokratike .
Ulqini shprehu pakenaqesine e tij per pengesat qe ky kontroll do te sjelle ne funksionimin normal te administrates bashkiake!!! (nderkohe qe kontrolluesit do te operojne vetem me dokumentacionin e arkivuar). Musai nuk lejoi ti shpetoje rasti qe te shprehet se ekipet e kontrollit do te kene maxhorance socialiste dhe se rezultatet e tij do ti jepen per shqyrtim dhe votim Parlamentit te dominuar nga Partia Socialiste dhe aleatet e saj , cka eshte absurde te deklarohet qe tani dhe qe ka si qellim te zbehe perkushtimin e opozites per te vertetuar akuzat publike.
Por pjesa me intriguese e ligjerates se Ulqinit, ishte ajo kur ai deklamoi me emfaze se kish arritur te mposhte terbimin e kryetareve te organizatave socialiste te kryeqytetit, te cilet kishin kerkuar qe ti mbyllesh goja opozites per akuzat qe ajo leshoi ne parlament lidhur me korrupsionin. Ulqini nuk tha asgje lidhur me korrupsionin dhe akuzat per trafiqe, te leshuara ne adrese te ekzekutivit shqiptar nga Komuniteti Nderkombetar dhe sesi ai dhe socialistet do tua mbyllnin gojen institucioneve nderkombetare, qe financojne dhe mbajne ne kembe qeverine e partise se tij.
Me kete interpretim, te cilin e kish mesuar permendesh dhe e recitonte me shpejtesi e pa marre fryme, per te mos harruar vjershen, Ulqini la te kuptohet se korrupsionin dhe trafiqet i ben opozita dhe se e kishte te veshtire te perballonte presionin e anetareve te PS se kryeqytetit per crrenjosjen e tyre.
Ulqini riperseriti se uniteti brenda Partise Socialiste eshte me i fuqishe se kurre dhe se do te farketohej edhe ne te ardhmen, duke shprehur bindjen se zgjedhjet brenda saj do ta rikonfirmonin shpejt kete tendence ne partine e progresisteve .


NANO: IMITONI NESE DONI...

Sazan PIPA

Ne turin e tij suksesmadh te mbushur me propagande peruruese qe beri ne qytetin e Shkodres, kryesocialisti i shoqeruar vetem nga disa funksionare lokale te partise socialiste dhe pandarshmerisht nga bashkeshortja Xhoana, foli e cā€™nuk foli. Ai recitoi germat e zeza qe kishte shkruar mbi letren e bardhe qe mban ne xhepin anesor te xhaketes per problemet e medha te pushtetit lokal. Natyrisht, ne recitimin e tij, qe shume ia kane zili, Nano nuk harroi pa sulmuar kryebashkiakun Rusi.
Mirepo te mesuar me recitimet e gjata dhe te pakuptimta te Nanos, shumekush mbeti i cmeritur nga perfundimi enigmatik i fjalimit plot epos te Nanos dhe nga harresat e cuditeshme te tij.
Keshtu, te pranishmit vune re se kryeministri harroi te deklaroje fondin e akorduar nga buxheti i shtetit per Shkodren dhe ate per Tiranen, qe te pranishmit te kishin mundesi te gjykonin dhe vleresonin konsideratat e kryeministrit per keqadministrimin e burimeve materiale dhe financiare nga pushteti lokal i dominuar nga opozita parlamentare . Gjithashtu, kryeministri harroi tu jepte pergjigje zgjedhesve te qytetit me te madh te Veriut, lidhur me akuzat, pershembull, te Jozefina Topallit per diferencimin e qellimte te rrethit te Shkodres dhe ndeshkimin e tij nga qeveria socialiste, duke i akorduar Shkodres fonde buxhetore te barabarta me ato qe i ishin akorduar Orikumit, gjate gjthe viteve te pushtetit socialist .
Si gjithmone, duke trasheguar stilin komunist, dhe nen diktatin e stilemave bolshevike, Nano asnjehere nuk permendi shifra konkrete, por ai foli vetem me perqindje. Megjithate Nano u bind edhe vete se nuk arriti te konformoje as socialistet e tij me gjepurat e rradhes. Kete e deshmoi edhe mungesa e entuziazmit revolucionar qe karakterizon socialistet dhe partine e tyre, sa here qe udheheqesit mbajne fjalime programatike.
Nese Nano arriti te riinaguroje segmentin hekurudhor me Malin e Zi, nuk arriti te binde shkodranet se cfare perfitojne ata nga investimet hekurudhore ne fjale, nderkohe qe ata sā€™kane buke per te ushqyer femijet dhe jetojne ne terr te plote. Nano nuk deklaroi asgje per sasine e vendeve te punes qe do te hapeshin ne Shkoder, ne permbushje te premtimit te qeverise se tij per hapjen e 250 mije te tillave.
Kryeministri, me fytyren qe i rrezellinte nga kenaqesia, e konsideroi arritje faktin qe mundi te levize lirisht neper Shkoder dhe ta shetise zonjen e tij me tren neper hekurudhen qe kalon per ne Mal te Zi.
Megjithate, shkodranet nuk arriten te kuptonin se perse dhe ke duhej te imitonin qe te mbijetonin dhe cfare duhet te benin konkretisht per te realizuar keshillat e kryesocialistit!!!

  

NGJARJE

 HISTORIA E SHETITORES KRYESORE TE TIRANES

Nga Kastriot DERVISHI

Shpallja e Tiranes kryeqytet ne Kongresin e Lushnjes (21-31janar 1920), shtroi nder te tjera domosdoshmerine e ndertimit te nje qyteti modern , planimetria e te cilit duhej ti pergjigjej kerkesave te kohes. Kryeqyteti i meparshem i Shqiperise, Durresi, nuk kishte pasur asnje mundesi per shkak te rrethanave te renduara, qe ne 7 vjet te qenies kryeqytet, te kishte pasur fatin e ndonje ndryshimi te rendesishem .
Edhe periudha 1920-1924 , per shkak te klimes se veshtire politike, nuk solli per kryeqytetin e ri Tirane, ndonje gje te madhe persa i perket ndryshimit ne pergjithsi apo atij urbanistik ne vecanti. Punet filluan te ndryshojne pas vitit 1925, kur u stabilizua gjendja politike dhe u vendos perfundimisht qenia e Tiranes si kryeqyteti i Shqiperise. Ne kuader te studimit te pergjithshem urbanistik te qytetit vete Presidenti i atehrshem i Republikes, Ahmet Zogu, tregoi nje interes te vecante ne ngritjen e nje shetitoreje model per kryeqytetin. U dha urdher i prere qe askush te mos kishte te drejte te devijonte per interesa te ngushta drejtimin e menduar te shetitores. Per te hartuar planin urbanistik te Tiranes u ngarkuan arkitektet me fame boterore Florestano De Fausto dhe Armando Brasini, te dy anetare te Institutit Gjeografik te Firences. Projekti fillestar i Tiranes qe duket e dhe ne projektet perkatese parashikonte ndertimin edhe te shetitores kryesore dhe ngritjen e objekteve te uleta rreth saj. Projekti ne fjale i eshte permbajtur ne thelb objekteve te uleta qeveritare deri ne tre kate per ti dhene mundesi shfaqjes se madheshtise se shetitores.

Ndertimi i shetitores ne periudhen 1925-1939

Qendra e re e qytetit te Tiranes u zhvendos ne projektin e ri nga vendi ku eshte sot monumenti i partizanit per ne sheshin e sotem Skenderbej , i cili sherbeu si nderlidhes i te gjithave rrugeve kryesore te qytetit. Ne statistikat e kohes gjejme si largesi te shetitores kryesore te Tiranes gjatesine e 800 metrave. Mirepo ketu duhet te sqarohet se kjo largesi fillon nga ura mbi Lane e deri afer stacionit te sotem te trenit. Po te llogarisim gjatesine e sotme te shetitores, ajo eshte shume me e madhe duke i marre se bashku te dy akset qe lidhen me sheshin Skenderbej . Per ndertimin e 800 metrave te shetitores me gjeresi 35 metra u nevojiten 559. 776 franga ari per shpronesime dhe 810. 000 franga ari per ndertimin ne fjale. Vetem ura e Lanes ndertuar ne vitin 1934 ka kushtuar 272. 981 franga ari. Sipas librit Shqypnija e ilustrueme (Tirane 1929), inxhinier Armando Brasini e pat planifikuar qendren e Tiranes si sheshi i Shen Pjetrit ne Rome, rreth se cilit vijne ministrite, Parlamenti, etj. Fatkeqesisht per shkaqe te ndryshme si politike apo kohore ky plan nuk u zbatua plotesisht.
Po kush e financoi ndertimin e shetitores? - Edhe kjo do nje pergjigje. Ne kuader te financimeve te pergjithshme per punime botore ne Shqiperi, edhe ne kete rast u perdor huaja e jashtme e SVEA-s per punimet ne fjale, sipas marreveshjes se lidhur ne Rome midis te dy vendeve me 20 maj 1925 dhe te dekretuar me 12 korrik 1925, hua e cila kapte shumen e pergjithshme te 50 milion frangave ari. Nuk munguan as kontributet e brendshme financiare te cilat sidoqofte ndonese te vogla treguan solidaritet ne ndertimin e kesaj vepre madheshtore. Por megjithate kryesore mbeti huaja e jashtme. Deri ne vitin 1931 kur u cel dhe u perurua shetitorja qe mori emrin Zogu I-re , ne te dy anet e saj dhe ne sheshin Skenderbej ishin ndertuar keto objekte:
-Kryeministria (sot Ministra e Privatizimit )
-Ministria e Brendshme (sot Ministria e Bujqesise)
-Ministria e Arsimit (sot Ministria e Mbrojtjes)
-Ministria e Drejtesise (sot Ministria e Rendit Publik)
-Ministria e Puneve Botore (sot Ministra e Puneve Publike)
-Ministria e Ekonomise Kombetare (sot Bashkia e Tiranes )
Pak kohe para tyre ishte ndertuar edhe godina e Bashkise se Tiranes (sot e prishur). Duhet thene se ne ministrite e siperpermendura kryheshin edhe funksione te dyfishta. Ne mes te shetitores, afer pjeses jugore te lulishtes ne veri te te ciles eshte sot busti i Skenderbeut, u ngrit me 1938 monumenti qe perkujtonte 10-vjetorin e shpalljes se Monarkise, monument i cili u prish me vone.

Ndertimi i shetitores ne periudhen 1939-1943

Periudha e pushtimit fashist do te shenoje nje kulmim te punimeve ne shetitore dhe anas saj. Keshtu u rikonstruktuan ministrite e sotme te Mbrojtjes dhe Rendit, te cilave iu shtua ne pjeset anesore kati i trete. U hap me tej dhe u shtrua segmenti nga ura e Lanes deri tek Pallati i Liktorit (sot Universiteti i Tiranes). Paralelisht u ndertuan sheshi i Liktorit (sot sheshi Nene Tereza ), Pallati i Liktorit, Teatri i Operas (sot Akademia e Arteve te Bukura), Pallati i Rinise se Liktorit (sot Bibloteka Universitare), Pallati i Zyrave te Luogotenences (sot Kryeministria), hotel Dajti si dhe perfundoi stadiumi i nisur qysh ne vitin 1938 e qe sot mban emrin Qemal Stafa . Vec ketyre u shtrua me pllaka gjithe shetitorja qe mbante ne ate kohe emrin e ri Viktor Emanueli , duke i dhene keshtu nje pamje me te vertete magjepse dhe evropiane kesaj shetitoreje. Gjithashtu u punua ne menyre te atille qe shetitorja, sheshi i Liktorit dhe stadiumi te formesonin simbolin fashist te sepates. Deri diku ndonese jo plotesisht kjo u arrit dhe mund te shihet edhe sot duke pasur parasysh se tehu i sepates eshte stadiumi dhe bishti shetitorja.

  

ANALIZE

TERBIMI I NANOS DHE OPOZITARET E MODERUAR

Ka kohe qe opozita, e ne menyre te vecante lideri i saj Berisha po gjuan gjahun e preferuar dhe pa kurrfare leje ne rezervatin prone te socialisteve, duke i tmerruar ata. Dhe kjo sepse ai njeh shkelqyeshem terrenin, zoteron hartat e fushave te minuara dhe i di te gjitha strofullat ku fshihet gjahu pas te cilit ai eshte tejet i apasionuar. Alarmi i Nanos per gjueti pa leje ne pronen me gardhim te sigurte , deshmon se atij i eshte prishur sistemi i sigurise , te cilin shefi i opozites ia ka instaluar vete dhe ia di hilete qe ne kohen kur Nano bente vakanca me xhin dhe pace ne Bence. Lufta e nendheshme midis dy ushtrive , paraprihet nga puna inteligjente e informatoreve qe kane depertuar ne te dy shtabet kundershtare.

Nga Astrit KOLA

Ne kulmin e njerit prej debateve te fundit te zhvilluara ne Kuvend, nen tremorin e nje nervozizmi te skajshem, kryesocialisti i hodhi dorashken e sfides kundershtarit te tij, kur e provokoi me batuten: Tashme, zoti Berisha, te jeni te bindur se aleancat fluide nuk do te funksionone me ketej e tutje . Me teper se bindje per ate qe deklaroi, Nano ironizoi dhe kercenoi indirekt kundershtaret e tij brenda partise, qe dikur bene kauze te perbashket kunder kryeprokurorit Rakipi, cka solli edhe shkarkimin e tij nga shumica qe rezultoi prej kesaj aleance parlamentare kunder favoritit te kryetarit te PS. Dhe jo me kot Rakipi ishte zgjedhur si tabela e rradhes se aleancisteve fluide . Ai ishte as me pak e as me shume pervecse shqytari i perzgjedhur i Nanos dhe shantazhieri i tij ne luften politike me kundershtaret brenda dhe jashte partise. Por, disa dite me vone, pas provokimit te dyte te Nanos, shefi i opozites i kujtoi atij se ministrat e tu kane ardhur te raportojne tek une , pra ne seline e Berishes per te shfajsuar vehten dhe per ta garantuar ate se nuk benin pjese ne enturazhin nanoist dhe se nuk u interesonte fati i betejes e fundit, trofe e se ciles eshte paracaktuar koka e kryebashkiakut.
Duke vazhduar sulmin e tij ndaj shefit te maxhorances, Berisha i kujtoi atij se ... je i rrezuar por nuk e kupton. Te kane rrezuar 45 votat qe ke marre kunder brenda partise tende .
Me teper se diversion brenda socialisteve, te cilet mund te shesin gjithcka per te lare hesapet me njeri-tjetrin, por jo pushtetin, ne kete rast lideri i opozites me sa dukej synonte te detyronte kundershtarin te terhiqej nga sulmi i ndermarre dhe te ngujohej ne bunkerin brenda partise, ne pritje te goditjeve te reja nga kundershtaret, te cilet kishin filluar ta siluronin qekurse goditen perzgjedhjen e gabuar te kryedoganierit te penalizuar, i cili u detyrua te jape doreheqjen brenda dy muajsh. Tonet e ngritura te Nanos per drejtuesit e perfolur e sulmuar padrejtesisht, e qe i kishin siguruar arkes se shtetit dhjetra milione $ arketime , ishin hakerrimi i deshperuar ndaj kundershtareve qe shkaktuan deshtimin e skemave te organigrames klienteliste te kryeministrit, ne vazhden e cmontimit te pasuesve te Metes nga postet kyce te administrates.
Nervozizmi i kryesocialistit nuk mungoi te demonstrohej edhe ne mbledhjen e grupit parlamentar socialist, kur ai, ne deshperim te thelle atakoi dhe kercenoi ministrat dhe deputetet memece, qe nuk guxuan te replikonin me Berishen pas sulmeve ta ashpra te tij ne pergjigje te provokimit te kryesocialistit. Te bindur se shefi i opozites disponon te dhena te sakta lidhur me korrupsionin qeveritar, sidomos pas replikes se tij me kryeparlamentarin Pellumbi te cilit i kerkoi ... me akuzo si Blushi ne Prokurori, qe te te vertetoj akuzat qe po te bej , ministrat e Nanos ndoshta e kane pare me oportune te bashkepunojne fshehurazi me kryeopozitarin, ne kembim te nje pakti mos-sulmimi dhe nje qendrimi me te zbutur, cka do ti ndihmonte per te mos u diskretituar publikisht. Dhe kjo levizje e zgjuar ne kembim te mungeses se sulmit mediatik, apo te nje komisioni hetimor te ri kunder trimave te qeverise , ka te ngjare te ringjize aleanca te reja fluide, cka do te shkaktonte sabotimin e skemave te gatshme te Nanos ne tentativen e deshperuar per te shmangur efektin shkaterrues te dispozitivit anti-korrupsion te opozites, sinkron me akuzat e Komunitetit Nderkombetar dhe konform kerkesave te perseritura te tij per intensifikimin e luftes kunder korrupsionit...
Por protagonizmi i opozites dhe perballja e saj, e suksesshme ne alternativat programore, ndonese e pabarabarte, gjate perplasjeve te fundit, evidentoi qarte faktin se deputetet opozitare kane predispozicion tejet te ndryshem per te thelluar te caren qe shefi i tyre shkaktoi ne murin e plasaritur te maxhorances. Dhe kjo ndodh sepse nje pjese syresh as qe e ka haberin e luftes politike, nje pjese ka korrace te ndryshkur dhe parzmore te shpuara, ndersa pjesa me e madhe nuk ka kohe te merret me betejat e panderprera te Berishes, sepse eshte e angazhuar ne bisnese dhe pret me padurim lejet e ndertimeve, bisneseve dhe beneficeve te tjera te pushtetit. Ne kete turme laramane ka edhe nga ata qe shiten neper tavolina dhe ne publik si opozitare te moderuar, qe nuk jane dakort me luften e ashper politike, qe nuk eshte ne natyren e mendimtareve me mendime te larta e te dipenduara nga kultura e thelle dhe filozofite pacifiste , ne ndryshim nga mungesa e kultures dhe vetpermbajtjes se grindaveceve . Nga te gjithe keta, me simpatiket dhe dobipruresit jane ata qe merren me bisnese, qofte edhe me kundershtaret me te cilet ndajne parate e fitimit neper skuta, e te cilet duhen inkurajuar sepse me ba vaki e me iu hece bixineci, kane me i anje mā€™sharpa e camcakiza opozitaret e uritur te ketij vendi, qe presin nje dite te bardhe.

 

SPECIALE

E VERTETA NEN DRITEN E HISTORISE

Nga Murat BASHA

Detyrimi moral per ti sherbyer te vertetes, kesaj viktime te perjetshme te padijes, indoktrinimit, konformimit dhe keqdashjes, na imponon te shfaqim kundershtite dhe saktesimet lidhur me opinionet e zotit Myzafer Ahmati, ne ZP , me 23 shkurt 2003.
Falenderojme sinqerisht zotin Ahmati per disponimin pozitiv ne perpjekjet per vleresimin objektiv te rolit dhe kontributit te Mbretit Zog I dhe Familjes Mbreterore Shqiptare ne dobi te Atdheut dhe Kombit.
Ne kerkim te identitetit individual dhe kombetar, te gjithe shqiptaret, intelektuale ose jo, vuajne dyshimin sokratik: Nga vijme dhe per ku jemi nisur?!. E ketu nuk ben perjashtim as zoti Ahmati.
Mbreteroret dhe intelektualet shqiptare, e kane pershendetur aktin e qytetarise se 76 deputeteve te te gjitha kraheve te politikes, te cilet, ne respekt te historise se shtetit shqiptar dhe vazhdimesise tij juridike, ftuan Familjen Mbreterore Shqiptare dhe trashegimtarin e Fronit, Mbretin Leka I, te rikthehen ne Shqiperi pas nje ekzili te detyruar 63 vjecar.
Politika shqiptare, e ndergjegjshme per padrejtesite historike qe perjetoi Familja Mbreterore, gjeti forca te shkeputet nga vargonjte e indoktrinimit dhe interesat e ngushta, duke kapercyer madje edhe skemat diabolike te inkriminimit ligjor te Mbretit Leka I lidhur ngjarjet tragjike te vitit te mbrapshte 1997.
Ky akt qytetarie, ndonese i vonuar, eshte shprehje e remorsit te ndergjegjes qytetare, qe regetin akoma ne klasen tone politike. Shembulli i vendeve fqinje, te cilat kane ndertuar nje kuader ligjor preferencial per trajtimin me perparesi te ish monarkeve, ne planin pronesor, politik e qytetar, ka nxitur gjithashtu edhe reflektimin pozitiv te politikes shqiptare, pa dallim.
Rivleresimi objektiv dhe shkencor i historise, pa paragjykime, imponon ndricimin dhe dokumentimin e kontributit te Familjes Zogolli dhe pinjollit me te shquar, Ahmet Zogut, ne shekujt IXX dhe XX, per Ceshtjen tone Kombetare. Ky rivleresim hedh poshte tezat antishqiptare per ... mungesen e aftesive shtetformuese tek shqiptaret .
Kontributi i Zogolleve per Shqiperine, kulmon sidomos gjate gjysmes se dyte te shekullit IXX, kur Xhelal Pashe Zogu u perzgjodh nga Fuqite e Medha si eksponenti me i fuqishem per sendertimin dhe kryesimin e nje kryengritjeje kunder Portes se Larte, e cila, per ta joshur, i ofroi postet e Guvernatorit te Kurdistanit dhe Vezirit te Hercegovines, qe Xhelal Pasha i refuzoi me perbuzje. Me rekomandimet e Mustafa Pashes se Egjyptit dhe pas kontakteve paraprake me konsullin rus Ignatiev dhe konsullin serb Ristic, ne vitin 1868, ne Berne te Zvicres, Xhelal Pasha kontaktoi me emisare speciale te Britanise se Madhe dhe te Perandorit Bonapart III. Pikerisht per keto arsye dhe per kontributin atdhetar, Xhelal Pasha u emerua njezeri zevendeskomandant i Pergjithshem i Lidhjes Shqiptare te Prizrenit.
Per te gjithe historianet dhe analistet objektive, eshte e qarte se largimi i Ahmet Zogut 5-vjecar per ne Stamboll, ne vitin 1900, nuk ishte gje tjeter vecse nje pengmarrje nga Sulltani.
Kur Ahmet Zogu 17-vjecar u perkul te puthte flamurin e Pavaresise ne Vlore, Ismail Qemali i tha: Ngrihu bir, sepse sot ketu na ka sjelle kontributi dhe amaneti i Xhelal Pashes, qe ishte miku dhe mesuesi im i madh
Meqenese sot akoma ekzistojne paqartesi per menyren sesi Shqiperia u shpall Monarki Parlamentare me 1 Shtator 1928 dhe Ahmet Zogu u shpall Mbret i Shqiptareve, duhen sjelle ne vemendje te opinionit publik disa te verteta historike, tashme te dokumentuara.
Me 24 Dhjetor te vitit 1924, Ahmet Zogu, i ndihmuar dhe i perkrahur politikisht dhe financiarisht nga Britania e Madhe dhe Franca, u rikthye ne Shqiperi nepermjet territorit shqiptar, qe kish mbetur jashte Shqiperise nga Konfereca e Londres dhe brenda Mbreterise Serbo-kroato-sllovene te Versajes. Por, nje pjese e konsiderueshme e formacioneve luftarake te kryesuara nga Myfit bej Libohova, ne perputhje me planin e operacionit ushtarak te drejtuar nga Zogu, me 24 Dhjetor hyne ne Jug te Shqiperise nga toka shqiptare e Camerise, qe kish mbetur ne suazen e Mbreterise se Greqise qe nga Konferenca e Londres.
24 Dhjetori ishte sendertim i kordonit sanitar antisovjetiko-bolshevik ne Ballkan, me ane te figures me te shquar te politikes shqiptare te asaj kohe, Ahmet Zogut, qe gezonte reputacion dhe mbeshtetje nderkombetare te padiskutueshme.
24 Dhjetori i dha fund njehere e mire kaosit dhe anarkise qe mbreteronin ne Shqiperi gjate viteve 1913-1924.
Eshte e njohur boterisht se, pas propozimeve te deputeteve te Skraparit, te cilat gjeten perkrahjen e pjeses derrmuese te shqiptareve, me vendim te Asamblese Kushtetuese, me 1 Shtator 1928 Shqiperia u shpall Mbreteri Parlamentare (mbreteria e fundit ne Ballkanin pa asnje republike), dhe u rikthye ne Sistemin Mbreteror.
Themi se u rikthye ne Sistemin Mbreteror sepse, me 1913, ne Konferencen e Ambasadoreve ne Londer, Shqiperia u shpall Monarki dhe, me pas, Fuqite e Medha emeruan Mbret te shqiptareve Vilhelm Vidin.
Kongresi i Lushnjes, ne vitin 1920, pervec qeverise zgjodhi edhe nje Keshill Regjentesh (mekembes mbreterore), te cilet do te drejtonin vendin bashke me qeverine, derisa te gjendej nje Mbret nga rradhet e shqiptareve. (shih proces-verbalet e Kongresit te Lushnjes).
Lidhur me pyetjen se a ka patur Mbreti Zog prejardhje nga ndonje familje mbreterore(?), biografe te tij si dhe burime arkivore deshmojne prejardhjen e Zogolleve dhe Toptaneve nga pema gjenealogjike e Kastrioteve. Por, natyrshem, boshlleku pese-shekullor ne traditen etatiste, do te jepte efektet e veta.
Pranimi njezeri i Ahmet Zogut si Mbret i Shqiptareve nga e gjithe fisnikeria shqiptare, nuk le shteg per nje pyetje te tille dhe diskutime pa vlere. Protagonizmi dhe kontributi i jashtezakonshem i Ahmet Zogut ne historine shqiptare te viteve 1912-1928, nuk ishin vecse shkallaret e merituara te karrieres se Tij si burre Shteti i Madh, i mbiquajtur nga bashkekohesit Shpetimtari i Atdheut . Askujt me shume se Ahmet Zogut, nuk do ti takonte brerorja e nderit per jetesimin e vendimit te Kongresit te Lushnjes per te gjetur nje Mbret nga rradhet e shqiptareve .
Kryengritjet e Mirdites, Vlores, Fierit e Delvines, te organizuara nga Serbia dhe Italia fashiste; akordi Ciano-Stojadinovic dhe se fundi 7 Prilli, te zhvilluara ne harkun kohor 1926-1939, percaktuan qarte pozicionin e Zogut dhe te kundershtareve te tij ne raport me atdheun, me Jugosllavine dhe me Italine fashiste. Pushtimi fashist dhe zhvillimet qe pasuan, nxorren ne drite te diellit se cilet ishin kundershtaret e Zogut.
Per te qetesuar gjakrat e antizogisteve te sotem, ia vlen te kujtosh se, si cdo eveniment i shoqerise njerezore, edhe monarkite ne mbare boten e kane nje fillese. Edhe Charles Magne (Karli i Madh), nga komandant ushtrie u shpall Mbret i francezeve, sikunder edhe Stjuartet e Anglise, te cilet nuk linden mbreter.
Do te mjaftonte maksima hyjnore e librave te shenjte, se Cdo rruge, sado e gjate qofte, fillon me nje hap , per tu vene kapak tautologjise dhe gjepurave.
Napoleon Bonaparti, ne ditarin e mbajtur ne vitet e fundit te jetes ne ishullin Shen Helena, shkruante: Republika eshte nje sistem i idealeve te medha, per tu sherbyer me se miri njerezve. Por, per te mbijetuar dhe qeverisur, ajo ka nevoje gjithmone per nje shumice parlamentare. Per te siguruar kete shumice parlamentare, e cila do ti garantoje mbijetesen ne qeverisje, Republika fillon te gerryhet nga kanceri i saj, korrupsioni, i cili shkon ne dem te popullit. Atehere, liberalet angleze zgjodhen nje forme shume me eficiente qeverisjeje, Monarkine Parlamentare, me qellimin qe Parlamentit ti jepnin nje rol te fuqishem... . Mbreti Zog ia dha Shqiperise kete eficience qeverisjeje.
Deri ne vitin 1928, Ahmet Zogu ka trasheguar mjaft prona, ngaqe Nena e Tij, Nena Mbretereshe Sadije, ishte pinjolle e Familjes se shquar Toptani.
Ne kohen e qeverisjes dhe Mbreterimit te Ahmet Zogut, Shteti funksiononte vetem me ligj dhe Drejtesia jepte vendime bazuar ne ligj dhe nepermjet ligjit, cka menjanonte veprimet abuzuese me pronat private apo publike.
Rroga e Mbretit Zog I, eshte vendosur dhe miratuar konform vendimeve te parlamentit.
Per te gjithe ata qe disponojne nje kulture minimale, eshte e qarte se pikenisja e gjykimit lidhur me ligjshmerine e pronave, eshte origjina e prones private te cdo qytetari apo shtetari.
Do te mjaftonte kjo premise logjike dhe ligjore, per te gjykuar mbi pronat e Familjes Mbreterore apo ato te politikaneve dhe qytetareve shqiptare.
Familja Mbreterore disponon nje dokumentacion te qarte dhe transparent te pronave, qe mund te verifikohet nga gjithkush, pa paragjykim.
Interpretimi i kundert i se vertetes dokumentare apo historike, nuk mund te jete vecse pasoje e pasioneve politike, apo reminishencave te se kaluares...

 

Interviste

Shkrimtari i madh e konsideron korrupsionin si
pengesen kryesore ne perparimin e vendit

Kadare: Korrupsioni eshte pika me e dobet e sistemit
politik te Shqiperise

Kur krijohet nje klime e qyteteruar ne nje vend,
intelektualet afrohen, kur klima fillon e behet
barbare ne nje vend intelektualet largohen. Neqoftese
ne nje vend fillon te sundoje skrupulli, te sundoje
arroganca politike, te sundoje pafytyresia, sigurisht
qe intelektualet largohen. Neqoftese ndodh e kunderta,
intelektualet shqiptare do te afrohen

- Zoti Kadare, si nje domosdoshmeri per integrimin e
shqiptareve ne Evrope, a jane arritur pas dhjete
viteve te tranzicionit dhe te ndryshimeve te medha
politike ne Ballkan urat e bashkepunimit ne fushen e
arteve dhe te kultures?
Kadare_ Padyshim urat kulturore, urat e integrimit
kulturor, jane te parat qe ndertohen dhe per fat te
mire une konstatoj me gezim qe keto po ndertohen,
nderkaq mendoj se populli shqiptar duhet ta ndjeje
veten shume mire ne kete klime te re. Populli yne nuk
ka nevoje per nderprerje urash sic ka qene perpara,
populli yne ka nevoje te dale, te njihet e verteta e
tij, e cila nuk ka nevoje per zbukurim, por te njihet
ashtu sic eshte. Rruga me e sigurt per tā€™u njohur
eshte rruga kulturore, vlerat e tij te shperndahen ne
Ballkan, te shperndahen ne Evrope, ne bote dhe kjo do
te ndihmoje Shqiperine dhe kombin shqiptar kudo qe ai
jeton ne te gjitha menyrat. Ne te gjithe themi, duam
te bejme pjese ne familjen evropiane te kombeve, por
rruga e pare nga me te sigurtat dhe e shtruar nderkaq
eshte rruga e kultures.

- Megjithate, integrimi i shqiptareve ne Evrope nuk
mund te kuptohet pa zhvillimet politike. Si e
vleresoni aktualitetin e sotem ne Shqiperi, ndryshimet
e fundit ne realitetin politik shqiptar?
Kadare_ Ka qene deshira ime, por jo vetem e imja, por
e pjeses me te madhe te intelektualeve te Shqiperise
si edhe pjesa absolute e popullit shqiptar qe te vije
dita qe lufta politike ne Shqiperi te dobesohet. Duke
u dobesuar lufta politike, forcohet Shqiperia. Eshte
gabim ai mendim i krijuar perpara, qe sa me teper
kunderthenie te kete midis pozites dhe opozites, sa me
teper sulme dhe agresivitet, aq me mire eshte.
Kurresesi. Eshte e kunderta. Shikoni shtetet e medhenj
demokratike, ata jane demokratik, ata jane te
perparuar, sepse kane nje fare zbutje te kesaj lufte,
kane nje fare harmonie brenda mendimeve te ndryshme.
Eshte nje harmoni kombetare qe i bashkon dhe ky eshte
zhvillimi i vendeve te medhaja evropiane dhe te botes.
Une mendoj se ka qene suksesi me i madh i Shqiperise,
marreveshje qe u be midis pozites dhe opozites, dhe te
gjithe shqiptaret urojne qe kjo te zgjase, qe kjo te
jete e thelle, te jete menyre veprimi, menyre jetese,
jo te jete nje gje kalimtare si nje pranvere qe vjen
dhe pastaj papritur vjen dimri dhe i fshin te gjitha.
Jo. Kjo duhet te jete, mendoj une, dhe shpresoj qe do
te jete nje forme e re e jeteses se shqiptareve te
jetes politike dhe morale.

- Nderkohe ne Shqiperi korrupsioni vazhdon te mbetet
prezent. A mendoni se kjo dukuri do te jete e
perkoheshme?
Kadare_ Korrupsioni eshte pika me e dobet e Shqiperise
sot. Shqiperia kete pike, kete flame, kete mortaje
duhet ta zgjidhe se sā€™ben. Eshte detyre e popullit
shqiptar e shoqerise shqiptare, padyshim e klases
politike shqiptare te cdo ngjyre qe ta heqi kete balte
nga emri i Shqiperise. Duhet te kemi kurajo ta
pranojme se ne renditemi nder vendet me korrupsion te
larte.
Eshte pengesa kryesore per perparimin e Shqiperise sot
dhe une prandaj mendoj se sa me shpejt qe populli
shqiptar, opinioni publik shqiptar ta kuptoje
dramacitetin e kesaj gjeje, sa me shpejt qe ai te
pergatisi menyrat per ta kapercyer kete gje, aq me
mire do te jete per popullin shqiptar, per mireqenien
e tij jo vetem per moralitetin, por edhe mireqenien e
tij materiale.

- Zoti Kadare, duket se intelektualet nuk jane shume
te angazhuar ne zhvillimet aktuale te Shqiperise,
sipas mendimit tuaj pse?
Kadare_ Padyshim eshte nje klime e tere. Kur krijohet
nje klime e qyteteruar ne nje vend, intelektualet
afrohen, kur klima fillon e behet barbare ne nje vend
intelektualet largohen. Neqoftese ne nje vend fillon
te sundoje skrupulli, te sundoje arroganca politike,
te sundoje pafytyresia, sigurisht qe intelektualet
largohen. Neqoftese ndodh e kunderta, intelektualet
shqiptare do te afrohen.

- Zoti Kadare, cili eshte vleresimi juaj per mediat
sot ne Shqiperi, a jane te instrumentalizuara ato?
Kadare_ Mendimi im eshte qe duhet patur kujdes, sepse
eshte shume lehte te kalosh nga nje ekstrem ne
tjetren. Mediat, padyshim, ne nje shtet demokratik, ne
nje sistem demokratik kane nje fuqi te madhe pozitive
demokratike, emancipuese dhe keshtu ndodh dhe duhet te
ndodhe ne Shqiperi, por nga ana tjeter me fuqine e
tyre te madhe abuzohet, sikurse me cdo fuqi tjeter.
Dhe ketu qendron qyteterimi i nje vendi, pra kur ai
qyteterohet ne te gjitha nivelet e tij, qyteterohet ai
vete, klasa politike, qyteterohen mediat, sepse
ndryshe keshtu do te kemi nje kunderthenie te
vazhdueshme, nje konflikt. Klasa politike do te donte
qe mediat ti kete servilet e vet, por mediat do te
duhet te luajne nje rol tjeter. Mediat jane avokat te
popullit.
Nuk kane te drejte te perzihen, nuk eshte e moralshme
qe per interesa te caktuara politike ose te biznesit
privat mediat te futen ne kete loje, qe ne fund
perfundon ne nje loje imorale, prandaj moraliteti i
larte i mediave luan nje rol te madh dhe ne Shqiperi.
Eshte e nevojshme qe mediat nen shembullin e medias me
te mire shqiptare, gjithe mediat e tjera ta ruajne
kete pasterti morale, te mos e shkelin me kembe, sepse
kjo do te luante nje rol negativ ne gjithe jeten e
vendit.
Deutsche Welle

      LETERSI

DIALOG ME BABALARET E KOMBIT

Nga Astrit KOLA

- Po shqiptaret? Po buka e femijeve?
- Po per ata dhe ate po rropatemi e drobitemi... per te gjallet... te vdekurit dhe lapidaret tia leme historise... hajde, pra... te perqafohemi ne Detante, ne Fillimin e Ri... ne fillim kryetaret... pastaj te tjeret... Kush foli andej nga fundi?... Shshshshtt... pushoni se i hapem dosjet, se... se ua bejme prape komisionin parlamentar per hetime... se spiunet do ti nxjerrim... Si the ti?!...
- A e dini se keshtu na rrezikohen spiunet dhe jetet e tyre... se shemben institucionet...
- Ke te drejte, harrova...
- Prandaj hajtā€™ ti veme kapak... se detanta... se integrimi... se negociatat... se buxheti... se ngritja e rrogave dhe pensioneve i qeteson gjakrat... Ata qe perfitojne, turmat, pasurohen se u bie qe rrogat dhe pensionet tu ngrihen me nga 5000 leke te vjetra... Si the ti andej nga fundi, Neve na rriten rrogat me nga 200.000 leke? . Ta pret mendja... se na takon... se nuk jemi si kembet e dhise... se jemi baballaret e kombit... ne i hapim dhe i mbyllim defteret, dosjet, pusetat...
- Per pusetat e qenefeve e kishe fjalen zoti baba i kombit?
- Si the ti? Mire e the, tamam, Zot, Baba i Kombit. A e dini se, me Kushtetute, keni te drejte ta hapni gojen apo te votoni vetem nje here ne 3-4 vjet, se, zaten, edhe po votuat gabim apo nese e shperdoroni te drejten tuaj te votes, prape per Ne do te votoni... Ne i numerojme votat tuaja... i shtojme apo i pakesojme, i dhurojme per klientelizem politik... Ne bejme eren, shiun, qenefin... Me fal... hapim dhe mbyllim kapaket e qenefeve...
- Po buken e femijeve, a mund ta shtoni, babazot?
- Aaaaa... per kete mendon Zoti, or ti lum miku... Zoti te dhashte... buken e perditshme. Se mielli serb... me fal... se Milloshevici... se Trajkovici... se Arkani... se Bin Ladeni... Uf cā€™na lodhet per tua mbushur rradaken! Sa te trashe qe jeni... Ne daci kuptoni e besoni, ne daci mos... Rrofte integrimi... poshte terrorizmi... ai nderkombetar, kuptohet... Rrofshin aleancat, konsensuset... Rrofte Aleanca e Atlantikut Verior... rrofte e qofte stabilizimi... asociimi... Rrofshin dyert e Evropes, kanatat, kapaket...
- Te kujtā€™, te qenefeve?...
- Po, edhe te qenefeve... Se, po te mos i mbyllim Ne, kuterbojne dhe qelbin dynjane...
Se fajtore jeni ju... se ju pegerni... ne vetem mbulojme te pegerat tuaja dhe... bejme kompromise historike, bejme paqe sociale, bejme...
- Po te renet, po lapidaret...?
- Aaaaa, po ua thame njehere... Ata do tua leme historianeve... do tua leme 5 Majit; 2 Prillit; 12 Shtatorit dhe... presidentit konsensual, qe ben dekorime e shperndan tituj... Ja, fjala vjen, Azemit, qe ben pjese tek te renet, i dhame titullin Nderi i Kombit , ja, pra...
- Po mire, po si tia bejme se, para dy vjetesh, titullin Nderi i Kombit e fitoi edhe marangozi cerekshekullor i Akademise se Shkencave...
- Aaaaa, per kete e ka fajin ish presidenti... qe nuk ishte konsensual si ky i sotmi, qe eshte edhe kryeqytetari i Shqiperise, por edhe kryeqytetari i Tropojes... qe do te integroje Tropojen me te gjithe Shqiperine, bashke me 144 varret e pas 98'-es, qe... a e moret vesh pra... Hajtā€™, boll na cate koken... na lini te punojme... Tani, vrap e ne shtepi, tek kalamajte...
- Po ata duan buke, shkolla u eshte prishur dhe sillen gjithe diten neper shtepi e neper kashuna pleherash... Nuk kemi as drita, as uje... qenefet na jane futur neper rubineta... Nuk kemi miell ne magje, eshte mbaruar...
- Per kete mos kini merak, se miellin qe kerkoni na e jep Serbia, e kemi biseduar kete pune dhe per kete mendojne ata... si dikur, kur na e jepte Hrushovi... Por ju jeni tutkune, nuk merrni vesh nga Diplomacia dhe Politika e Madhe... Ske cā€™i ben... kur u ndane, kaq na rane... Po mos kini frike... Per kete jemi Neve, Babazotat... prandaj jemi Ne ne krye... Ju vetem dini te hani e te pegerni...
- Urraaaaa, erdhen dritat...

Dialog i nderprere

Dritat erdhen dhe spikeret bukuroshe, si muezinet e akshamit, fillojne e kendojne kenget e integrimit, asociimit, stabilizimit e te Paktit te Stabilitetit e te paqes sociale...
Tani fati i madh na zbriti nga qielli, bashke me telebingon... Turruni, se tani sapo doli edhe videokaseta e re e Bleones dhe, mbi te gjitha, ajo e Arkanit shqiptar...

Rifillimi i dialogut

- Si tha ajo? Ka dale ne treg videokaseta e Arkanit shqiptar?
- Pusho, budalla, na ler rehat me gjithe arkane, trajkovice e milloshevice... Tru-derr... ku merr vesh ti nga paravolite dhe Politika e Madhe... Ku di dhia cā€™eshte tagjia. Keto pune i dijme veten Ne... Babazotat e Kombit.
- Na ler te shikojme rehat, se tani fillon misi i shaleve or plak... qe ka kushtuar jo pak po plot 500 mije dollare...
- Si the... 500 mije dollare per shalet?
- Eeee, per shalet fituese. Ua cfare shalesh... ta bofte Zoti hallall, me gjithe dollare... Ja, plako, shiko cfare kokteji, dingllas tavolinat, boni qejf o lale, boni... Puuuu, cfare banketi madheshtor... Si tha Doktori? Hani derra, pini derra...
- Po dasma e Xhoanes... po limuzina prej Italie, po Golemi... po sa ka kushtuar?... po ku i moren parate xhanem?
- Cā€™na cave koken... ik e pyeti vete...
- Mami dua buke... me pihet uje... dua kepuce...
- Kur te na ka sjelle babi parate, more bir, ehhhh...
- Grua, pushoje ate femije, se filloi KPD-ja... po flet Kryetari i Madh, po ua mbledh te tijve... Shih cfare gallate, i iken dritat salles se KPD-se, iu pre fjala ne mes Kryetarit te Madh... i iku goja... Shshshshtt, se po flet Doktori... he, ta lumsha, mblidhjua atyre qe jane kunder Kryetarit te Madh... te lumte goja, sa mire fole. Urraaaa, tani i doli emri Avokatit, qe do te flase e do te beje konkluzionet...

  Site officiel de la Maison Royale d'Albanie

Archives 2003 Part I

Archives 2002 Part II

Archives 2002 Part I